سیاست خارجی دولت چهاردهم

سیاست خارجی قرار است به کدام نیاز اقتصاد، توسعه، امنیت کشور پاسخ دهد

دولت چهاردهم و کدامین سیاست خارجی؟

محمدحسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ارزش استقلال کشور در حاشیه روابط خارجی تک محوری سال های اخیر قرار گرفته و احتیاج به بازسازی دارد. صادرات نفت و پتروشیمی در انحصارهای خاص محدود شده و خاصیت اهرمی سیاسی خود را از دست داده است. محور مقاومت متاسفانه در یک نبرد با پایانی نامشخص فرو رفته و نمی توان در مورد ظرفیت سیاسی آن اظهار نظر قطعی کرد. پرونده اتمی نیز درگیر تناقض متن برجام ۲۰۱۵ با شرایط فعلی پیشرفت های اتمی کشور است. 

ادامه مطلب

سلسله یادداشت‌های دیپلماسی ایرانی درباره بایدها و نبایدهای سیاست خارجی دولت چهاردهم (بخش سوم)

لزوم درک واقعیت‌های امنیتی – سیاسی شرق و شمال غرب کشور

علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: ایران باید ضمن ایجاد محدودیت برای ورود اتباع غیرقانونی به داخل کشورمان از مرزهای شرقی، دغدغه‌های امنیتی خود را نیز به کشورهای همسایه منتقل کند و برای رفع این دغدغه‌ها آنها را تحت فشار بگذارد. همچنین هوشیاری بالایی به خرج دهد و اجازه ندهد که وضعیتی پیش بیاید که قره‌باغ به بحرانی برای ایران تبدیل شود.

ادامه مطلب

سلسله یادداشت‌های دیپلماسی ایرانی درباره بایدها و نبایدهای سیاست خارجی دولت چهاردهم (بخش دوم)

تلاش اسرائیل برای تبدیل شدن به اولویت ایران

علی موسوی خلخالی می نویسد: بعد از حمله ۷ اکتبر حماس به اسرائیل و آغاز تحولات غزه، اسرائیل در طول این مدت احساس کرده که فرصتی پیش آمده است تا بتواند خود را به عنوان اولویت ایران جا بیندازد و معادلات را وارونه کند و امریکا را زیر سایه تعاملات خود با تهران بکشاند.

ادامه مطلب

سلسله یادداشت‌های دیپلماسی ایرانی درباره بایدها و نبایدهای سیاست خارجی دولت چهاردهم (بخش اول)

آتش‌بس در غزه باید اولویت باشد

علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: در چنین وضعیتی دیپلماسی دولت چهاردهم نمی تواند بی محابا از مذاکرات هسته ای برای رفع تحریم‌ها با غرب صحبت کند بدون آن که پایانی برای جنگ غزه متصور باشد. این صحیح است که آنچه در غزه می گذرد قتل عام فلسطینی‌ها توسط رژیم صهیونیستی است اما اسرائیلی‌ها کتمان نمی‌کنند که این نبرد را برای رویارویی نهایی با ایران هدف‌گذاری کرده‌اند. هدف آنها این بار یکسره کردن مساله امنیتی خود در منطقه است. بزرگترین مساله امنیتی اسرائیل در منطقه در حال حاضر ایران است. دولت اسرائیلی قصد دارد یک بار برای همیشه مشکل خود با ایران را حل کند و برای رسیدن به این هدف فلسطین را بهانه قرار داده است. 

ادامه مطلب

هماهنگی میدان و دیپلماسی: کلید موفقیت در وزارت امور خارجه

رفع شرافتمندانه تحریم‌ها: اولویت اصلی عراقچی

نوید کمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سید عباس عراقچی در برنامه خود به وضوح بر اهمیت دیپلماسی «فراگیر و فعال» تأکید کرده است. این رویکرد نشان‌دهنده تعهد به استفاده از تمامی ظرفیت‌های دیپلماسی برای ارتقاء منافع ملی و افزایش تأثیرگذاری بین‌المللی ایران است. دیپلماسی فعال به معنای حضور پررنگ و مؤثر در عرصه‌های جهانی است، در حالی که دیپلماسی فراگیر به معنای گسترش روابط و تعاملات با طیف وسیعی از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی است. با این رویکرد، عراقچی قصد دارد تا ایران را از انزوای بین‌المللی تحمیل شده توسط سلطه جویان فرامنطقه‌ای خارج کرده و به بازیگری کلیدی در مسائل جهانی تبدیل کند.

ادامه مطلب

تلاش برای ایجاد اتحاد در دریای مدیترانه

چرا بهتر است ترکیه نخستین سفر خارجی رئیس جمهور باشد؟

وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در بین کشورهای همسایه؛ ترکیه قدرتمند، در سیاست خارجی مستقل تر، به ما قرابت بیشتر و پیشرفته است. هرچند ترکیه عضو ناتو است و محدودیت هایی دارد ولی نقطه مثبت است و از حق وتو در تصمیمات ناتو برخوردار است. شاید مثال اتحاد سیاسی آلمان و فرانسه مناسب حال منطقه ما در غرب آسیا باشد. تا وقتی که آلمان و فرانسه منفصل در سیاست های اروپایی بودند تنش در اروپا در پی دو جنگ محتمل به نظر می رسید. هیچ کدام از دو کشور به تنهایی قادر بر مدیریت بر اروپا نبودند. در غرب آسیا نیز به تجربه ثابت شد که به تنهایی نمی توان بر معضلات جاری در غرب آسیا فائق آمد. 

ادامه مطلب

مؤلفه‌های ضرورت انعطاف نهایی در سیاستگذاری خارجی

مصلحت انعطاف ایران

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مصلحت در سیاستگذاری خارجی، نمود بیشتری داشته و یکی از بهترین دستاویزهای یک سیاستگذار یا بازیگر نظام جهانی برای توجیه سیاست‌ها و تاکتیک‌های سیاست خارجی و روابط بین الملل خویش است. هر بازیگر یا سیاستگذار سیاست خارجی می‌تواند با اصرار بر مصلحت منافع راهبردی، سخت‌ترین و دردآورترین سیاست‌ها را نیز طراحی و انتخاب کند.

ادامه مطلب

جنگ جهانی سوم در راه است؟

پوتین و معادلات جدید

علی اصغر بصیری جم در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بار دیگر سیاست روسی در محک سیاست غرب قرار گرفته، همان گونه که غرب در سال ۲۰۲۲ روسیه را برای درگیری با اوکراین و حمله به آن در تنگنای امنیتی قرار داد اینک نیز یک بار دیگر پوتین با چالشی دیگر مواجه شده، از یک طرف تجاوز اوکراین به خاک روسیه که در تارخ بی معاصر بی سابقه است، از طرف دیگر دولت جدید ایران و سیاست های خارجه اعلامی از طرف آن در خصوص حل و فصل مسائل با جهان و مسئله پرونده هسته‌ای و همچنین پاسخ به ترور هنیه؛ در عین حال رفع ممنوعیت های فروش سلاح به عربستان توسط آمریکا و در نهایت مسئله بازگشت گسترده نیروهای آمریکایی در دریای سرخ و غرب آسیا به بهانه حمایت از اسرائیل در پی واکنش تهران به ترور هنیه، که پوتین توانسته بود با سیاست های غیرمستقیم آنها را از منطقه خارج کند.

ادامه مطلب

در بحبوحه تنش های منطقه ای

یک‌بار هم شده دیپلماسی با عربستان را محک بزنید

محمد حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیشنهاد این است که ریاست محترم جمهوری که هنوز کابینه خود را معرفی نکرده است سریعا به عربستان سعودی "سفر کاری" کند و با رهبری آن کشور اوضاع منطقه و آنچه باید بشود را مورد بررسی قرار دهد. با اطمینان می شود گفت که اگر دیپلماسی صحیحی دنبال شود و توافقاتی با عربستان برای صلح و ثبات در منطقه بشود زور و فشار عربستان بر اسرائیل و آمریکا بسیار بیشتر و عملی تر از کشورهای دیگر است.

ادامه مطلب

پاسخ به ترور، اولین چالش پیش روی دولت چهاردهم

پاسخ ایران به ترور اسماعیل هنیه: از دیپلماسی تا میدان نبرد

نوید کمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به آنچه بیان شد، ترور هنیه یک مانور استراتژیک از سوی نتانیاهو برای کسب حمایت داخلی و بین‌المللی و عبور از وضعیت شکننده فعلی‌اش در فضای سیاسی رژیم صهیونیستی است. این اقدام سیاستمداران آمریکایی مانند هریس را تحت فشار قرار می‌دهد تا با منافع او و حزب جنایتکارش هم‌راستا شوند و موضع جنگ‌طلبانه‌اش را تقویت کنند. این مسئله به خوبی پیوند بین یک حادثه امنیتی منطقه‌ای و سیاست داخلی ایالات متحده را به عنوان نمونه‌ای از جنگ ترکیبی نشان می‌دهد. در این‌گونه جنگ‌ها، اقدامات به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که همزمان بر چندین جبهه تأثیرگذار باشند. از این رو دولت جدید به ریاست دکتر مسعود پزشکیان، در نخستین روزهای خدمت پس از مراسم تحلیف، با وظیفه دشوار تدوین پاسخی در مقابل صهیونیست‌ها مواجه است که هم متناسب و هم مؤثر باشد.

ادامه مطلب

آنچه سیاست خارجی کشور نیازمند است

واهمگرایی حکیمانه در سیاست خارجی دولت چهاردهم

سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همگرایی در داخل، ناظر بر وحدتِ مسئولین برای حل مشکلات کشور و کاهش شکاف میان دولت و ملت است و در عرصه خارجی ناظر بر تعاملِ عزتمندانه با کشورهای غیرمتخاصم و تعادل بخشی در توسعه روابط با بلوک شرق و غرب است. بر این اساس دولت چهاردهم در عرصه سیاست خارجی نیز به یک دال مرکزی گفتمانی نیازمند است که جهت‌گیری دولت چهاردهم در منطقه و نظام بین‌المل را تعیین می‌کند.

ادامه مطلب

تجربه های تلخ را گذرانده ایم و امیدی زنده شده است

راهبردهای سیاست خارجی دولت جدید ایران و چالش های سیاست بین الملل

بهاء الدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ظاهرا روزنه امید دیگری با آمدن یک رئیس جمهوری صادق، مردمی و تحول خواه دارد به روی ایران و ایرانیان گشوده می شود. او می خواهد دوباره  لایه های متعددِ موانع سخت و رسوب یافته ناشی از چهار دهه انقلابی گری و امتناع و انکار نظامات جهانی را کنار بزند و گویا راه دشوار تعامل بین المللی را در پیش بگیرد. واقعا تفسیر و برداشت ایران امروز از دنیاهای بیرونی چگونه است و دورنمای سیاسی و امنیتی و بلوک بندی شده جهان به‌شدت متکثر و متغیر امروز چیست؟ شناخت هسته اصلی قدرت در ایران از شاکله اصلی مناسبات جهانی چه اندازه است، اصالت آن چیست و منابع شناختی آن کدام است؟

ادامه مطلب

در مراسم تنفیذ حکم رئیس جمهوری منتخب

رهبر انقلاب: انگیزه مخالفت با برخی کشورهای اروپایی نداریم؛ اما آنها با ما خوب برخورد نکردند

در مقابل مسائل جهانی برخورد کشور فعال و اثر گذار باشد - شهید خدمت مرحوم امیر عبداللهیان تلاش خوبی داشت./یکی از اولویت ها ارتباط مستحکم با کشورهایی است که در شرایط دشوار به ما کمک کردند./انگیزه مخالفت با برخی کشورهای اروپایی نداریم؛ آنها با ما خوب برخورد نکردند.

ادامه مطلب

انتظار تسریع در بهبود و گسترش روابط وجود دارد

چشم امید ترکیه و آذربایجان به پزشکیان

«اگر چه دوران سخت روابط دو کشور سپری شده است اما در دوران مسعود پزشکیان روابط  ایران و آذربایجان در وضعیت خوبی قرار خواهد گرفت و بیش از پیش بهبود خواهد یافت.

ادامه مطلب

چرخش های شدید در زمینه‌های امنیتی و سیاست خارجی را شاهد نخواهیم بود

پیروزی پزشکیان و بازگشت به یک "سیاست خارجی متوازن"

پزشکیان به اصل سنتی "توازن" در سیاست خارجی، که به اوایل قرن نوزدهم و دوره «بازی بزرگ» میان روسیه تزاری و امپراتوری بریتانیا بازمی‌گردد، به‌عنوان عنصری حیاتی برای حفظ استقلال ملی و منافع ایران اشاره کرد. وی با انتقاد از «رویکرد تک‌گزینه‌ایِ نگاه به شرق» که توسط رقبای محافظه‌کارش حمایت می‌شود، بر این موضوع تأکید کرد که "نه قدرت‌های شرقی و نه غربی ها، نباید فکر کنند که تنها گزینه ما هستند." 

ادامه مطلب

اقتصاد ایران به یک معامله جدید با غرب نیاز دارد

پزشکیان، مشکلات پیش رو و انتخاب ناگزیر گزینه مذاکره

سید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: صرف نظر از اینکه چه کسی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر امسال برنده می شود، انتخاب پیش روی رئیس جمهوری میانه رو جدید ایران آشکار است. بدون پایانی برای جنگ وحشتناک غزه، و با تبادل آتش حزب الله و اسرائیل در سراسر مرز لبنان، وضعیت در منطقه به شدت ناآرام است. از آنجایی که یک جنگ مخرب منطقه ای به نفع ایران نیست، منطقی است که انتخاب پزشکیان را به عنوان سیگنالی در نظر بگیریم که حاکمیت کلان ایران علاقه مند به کاهش تنش هاست. این بدان معناست که ایالات متحده فرصت جدیدی برای احیای توافق هسته ای که ترامپ آن را کنار گذاشته بود، یا برای دستیابی به یک توافق جدید دارد.

ادامه مطلب

روش تکمیلی و نوین در جهش روابط اقتصادی

پارادیپلماسی در سیاست خارجی دولت چهاردهم

مریم خالقی‌نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همزمان با آغاز فصل جدید دولت در جمهوری اسلامی ایران، پذیرش و استفاده از پارادیپلماسی به عنوان ابزاری استراتژیک برای ارتقای نتایج اقتصادی و سیاست خارجی در جهان به خصوص منطقه خاورمیانه به دولت چهاردهم پیشنهاد می شود.

ادامه مطلب

منشور سیاستگذاری خارجی دولت چهاردهم

مقاومت و انعطاف همزمان در سیاست خارجی!

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: منشور سیاستگذاری خارجی دولت دکتر پزشکیان که در بند ۱۱ شاخص‌های عمومی گزینش انتخاب نامزدهای وزارت و مدیریت دولت ایشان، مورد اشاره قرار گرفته است را می‌توان "باورمندی به ضرورت همراهی و توأمانی مقاومت و انعطاف در سیاست خارجی" دانست.

ادامه مطلب

ده نکته بر ایرادات مقام بلندپایه دولت روحانی به مقاله رئیس جمهوری منتخب

لطفا منصف باشید

سید محمد حسین ملائک در نقد انتقادهای حمید ابوطالبی نسبت به مقاله دکتر پزشکیان در روزنامه تهران تایمز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انصافا بند ۴ و ۵ مطلب خود را دوباره بخوانید. چه راه حلی برای کشور در رابطه با اروپا و آمریکا جز مذاکره، پیشنهاد دارید؟ آیا شما معتقدید که ایران به سوی سلاح هسته ای رفته و آزمایش اتمی انجام دهد یا معتقدید چون لیبی تمام تجهیزات را بار کشتی کنیم به آمریکا بفرستیم؟ 

ادامه مطلب

کابینه چینی و باسدی_ قوسدی های احزاب

انتخاباتی که دموکراسی ایران را به رخ کشید

رسول اسماعیل زاده دوزال در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخی از اصحاب کرام همچون جناب ظریف و بسیاری از دوستان نزدیک وقتی این ازدحام و باسدی قوسدی را می بینند از روی دلسوزی و بزرگ منشی گامی عقب‌تر آمده اند که رئیس جمهوری منتخب بتواند با آسودگی خاطر به کارش برسد. در کنار آن، تردیدی نیست که فحاشان و تحریف گران و سهم خواهان فضا را برای شکل گیری یک دولت شایسته و در شان جناب پزشکیان آلوده و متشنج می خواهند.

ادامه مطلب

آغازی بی دغدغه

ریاست جمهوری جدید و افق های تازه در روابط با همسایگان

رسول اسماعیل زاده دوزال در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شکست جبهه موسوم به جبهه انقلاب، حتی در خارج از کشور به ویژه در کشورهای همسایه نیز دور از انتظار بود. برای همین بود که آنان پس از پیروزی جناب پزشکیان برای ارسال تبریک از هم سبقت می گرفتند. شایان ذکر است آنچه در واکنش این کشورها بیشتر نمود داشت، علاقه بی صبرانه شان در آغازی تازه در روابط، با رویکردی تازه بود. شاید آنان بیشتر از نهادهای سیاسی داخلی از طولانی شدن مدت تشریفات تحلیف و تنفیذ و شکل گیری کابینه در فضای تامل قرار گرفتند.

ادامه مطلب

رئیس جمهور منتخب چه دستورکاری دارد

بیم و امیدهای سیاست خارجی پزشکیان

مسعود پزشکیان، متخصص قلب، نماینده مجلس و وزیر اسبق بهداشت و رئیس جمهور جدید ایران تجربه مستقیم اندکی در حوزه سیاست خارجی دارد، اما متعهد شده دیپلمات‌های نخبه ایران و حامیان جهانی‌سازی را برای برنامه‌ها و سیاست خارجی خود به خدمت گیرد که همین مساله امیدها و آمال و آرزوها را برای برقراری روابط گرم‌تر با غرب افزایش داده است.

ادامه مطلب