چرا بهتر است ترکیه نخستین سفر خارجی رئیس جمهور باشد؟

دیپلماسی ایرانی: شکی نیست اولین سفر خارجی مسعود پزشکیان، رئیس جمهور مهم است. اگر نشست دوره ای یا اجلاس منطقه ای و بین المللی لازمه حضور رئیس جمهوری نباشد و او به اختیار و البته با دعوت سفر کند، مناسب است اولین سفر خارجی ایشان کشور همسایه ترکیه باشد.

در بین کشورهای همسایه؛ ترکیه قدرتمند، در سیاست خارجی مستقل تر، به ما قرابت بیشتر و پیشرفته است. هرچند ترکیه عضو ناتو است و محدودیت هایی دارد ولی نقطه مثبت است و از حق وتو در تصمیمات ناتو برخوردار است. شاید مثال اتحاد سیاسی آلمان و فرانسه مناسب حال منطقه ما در غرب آسیا باشد. تا وقتی که آلمان و فرانسه منفصل در سیاست های اروپایی بودند تنش در اروپا در پی دو جنگ محتمل به نظر می رسید. هیچ کدام از دو کشور به تنهایی قادر بر مدیریت بر اروپا نبودند. در غرب آسیا نیز به تجربه ثابت شد که به تنهایی نمی توان بر معضلات جاری در غرب آسیا فائق آمد. 

ایران باید با یکی از همسایگان مخرج مشترک کلان در مورد منطقه آشوب زده داشته باشد و در بین همسایگان، ترکیه می تواند بهترین گزینه باشد. ترکیه متصل به اروپا و جهان پیشرفته است. برای ایجاد توازن در مقابل کشورهای خارج از منطقه، چه غرب و یا شرق، باید کشورهای منطقه با هم مشارکت جمعی داشته باشند. اگر ایران و ترکیه در سیاست های کلان منطقه، مشارکت اجرایی داشته باشند ایران می تواند در دریای مدیترانه نیز حضور داشته باشد. در همکاری با ترکیه دامنه نفوذ و حضور ایران از اقیانوس هند تا مدیترانه افزایش می یابد. 

ترکیه کشور مستقل تری در مقایسه با دیگر همسایگان به نظر می رسد و از این فرصت باید استفاده کرد. هرچند عراق ممکن است گزینه بهتری باشد اما شرایط فعلی زمینه لازم را فراهم نمی کند. فرض کنیم اولین سفر رئیس جمهوری به مسکو یا پکن و یا ریاض و کابل و دوشنبه باشد. اولین سفر بیانگر توجه و سیاست خارجی احتمالی دولت را متجلی می کند. 

یکی از دلایل تنش در منطقه، به نظر نگارنده، سهم نداشتن آسیا و کشورهای حاشیه در دریای مدیترانه است که کلا تحت سلطه قدرت دریایی اروپا و آمریکا و بعضاً روسیه قرار دارد. 

اگر جمهوری اسلامی و ترکیه در دریای مدیترانه دارای قدرت دریایی شوند، به نظر می رسد اهمیت و جایگاه رژیم اشغالگر برای اروپا و آمریکا کاهش یابد و دست از حمایت بردارند و ارزش آزمایش دارد به‌خصوص که تلاش ها برای حضور در مدیترانه از طریق سوریه و لبنان میسر نشده است. تقویت ترکیه در دریای مدیترانه کمک کننده به کاهش تنش در کل منطقه خواهد بود. 

بحث و بررسی در این مورد که کدام کشور، اولین سفر رئیس جمهوری باشد با دلایل نکات مثبت و منفی می تواند کمک کننده به سیاست خارجی دولت جدید باشد که قطعا از نظر و دیدگاه همسایگان و دیگر کشورهای خارج از منطقه مورد توجه واقع می شود و بیانگر چشم انداز سیاست خارجی خواهد بود.