امریکا اجازه دهد حتی با احیای برجام در ایران خرابکاری کنیم
. رهبران اسرائیلی می گویند که خواهان تضمینی از دولت بایدن هستند که واشنگتن، حتی اگر توافق هسته ای را هم زنده کرد، درصدد جلوگیری از کارزار خرابکاری اسرائیل علیه ایران نشود.
ادامه مطلب. رهبران اسرائیلی می گویند که خواهان تضمینی از دولت بایدن هستند که واشنگتن، حتی اگر توافق هسته ای را هم زنده کرد، درصدد جلوگیری از کارزار خرابکاری اسرائیل علیه ایران نشود.
ادامه مطلبتمام گزینههای نظامی و ماجراجوییهای جنگی غرب و کشورهای عربی برای خلع سلاح مقاومت شکست خورد و نتایج برعکسی داشت. از این رو آمریکاییها به دنبال راه حلی بودند که توافق هستهای را راه نجات خود دیدند. به این ترتیب آمریکا از توافق هستهای خارج شد و اروپاییها از اجرایی کردن تعهدات و وعدههای خود عقب نشینی کردند و تحریمهای تاریخی بر جمهوری اسلامی تحمیل شد.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: واقعیت حاکم بر فضای هتل کوبورگ، تلاش مشترک همه مذاکرهکنندگانی است که برای برون رفت برجام از بلاتکلیفی و تغییر فضای منجمد و کسالتبار کنونی، توافق را به عنوان «نیاز فوری» در دستور کار خود قرار دادهاند. مشکل، حجم و شکل توافقی است که بتواند برای همه طرفها قابل فروش به افکار عمومی خود باشد.
ادامه مطلبایرانیها پافشاری دارند که آمریکا تمام تحریمهای دوران دونالد ترامپ را بردارد، حتی آنهایی را که به دلایل دیگر و خارج از چارچوب برجام وضع شدهاند. ایرانیها میگویند که ایالات متحده باید گام نخست را بردارد و تحریمها را لغو کند چرا که این کشور، طرفی بود که از توافق خارج شد.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بدون تردید دولت آقای رئیسی قابلیت بستن یک قرارداد محکم تر را با غرب دارد. در صورتی که غرب این فرصت را از دست بدهد باید در انتظار تبعات این مساله و افزایش نفوذ چین و روسیه به واسطه سازمان همکاری های شانگهای و نزدیکتر شدن ایران به این سازمان، در منطقه خاورمیانه باشند.
ادامه مطلبتهران در لبه پرتگاه بازی میکند؛ اما نگرانیهایی واقعی وجود دارد از این که امور به سمتی برخلاف انتظار حرکت کند. ایران بر این اساس بازی میکند که گویی از ذهن دولت بایدن و تیم او با خبر است. این مسئله در دوره رئیس جمهوری دونالد ترامپ ممکن نبود و دشوار بود گامهای او را پیش بینی کرد. ایران براساس این پیش فرض سقف شروطش برای بازگشت به توافق را بالا میبرد که بایدن ضعیف است و این کشور طرف قویتر معادله است.
ادامه مطلببرخی تحلیلگران سیاسی دستیابی به توافق موقت را بعید می دانند زیرا برنامه هسته ای ایران که تهران بر صلح آمیز بودن آن اصرار دارد، نسبت به سال ۲۰۱۵ پیشرفت زیادی کرده است و مقامات کنونی ایرانی نسبت به فواید کاهش احتمالی تحریم ها، کمتر از گذشته خوش بین هستند. همچنین آمریکا و اروپا نسبت به زمان ریاست جمهوری باراک اوباما قدرت چانه زنی کمتری دارند زیرا در آن زمان لغو تحریم ها انگیزه جذابی برای ایران بود ولی اکنون تهدید به تشدید تحریم ها تاثیر کمتری دارد چرا که ایران توانسته است در برابر سخت ترین تحریم های ممکن، بایستد.
ادامه مطلببرای جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا، مذاکرات ایران یک کابوس است. پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، بایدن اکنون با مشکلی مواجه است که اساساً قابل حل نیست. برای فروش سیاسی یک توافق هسته ای جدید به آمریکایی ها، رئیس جمهوری باید از ایرانی ها امتیازاتی بیشتر از سال ۲۰۱۵ دریافت کند. از سوی دیگر، ایرانی ها نه تنها خواستار لغو تحریم های آمریکا هستند، بلکه خواستار تضمینی هستند که حتی اگر دونالد ترامپ (یا هر جمهوریخواه دیگری) در ژانویه ۲۰۲۵ وارد کاخ سفید شود، توافق جدید همچنان پابرجا بماند. از سوی دیگر، بایدن می داند که هیچ اقدامی نکردن، به همان اندازه غیرممکن است. ایران به طور گسترده در حال غنی سازی اورانیوم است و تلاش های آژانس بین المللی انرژی اتمی را برای نظارت کامل بر تأسیسات که برخی از آنها در اعماق زمین ساخته شده اند، محدود می کند. این موضوع بایدن را تحت فشار بیشتری قرار می دهد.
ادامه مطلبسه سال و نیم از خروج یک جانبه دولت دونالد ترامپ و ناکارآمد شدن توافق هسته ای گذشته است. هم اکنون می توان گفت خروج هر چه سریعتر از بن بست توافق هسته ای برای جامعه بین المللی یک امر ضروری است.
ادامه مطلبموسسه دفاع از دموکراسیها هشدار داد، خودداری واشنگتن از رویارویی با دشمنانش و خروج از افغانستان و تصمیم گیری برای خارج کردن نیروهای نظامی خود از عراق و پاسخ ندادن به اقدامات تحریک آمیز ایران در دریا و خشکی موجب شده است تهران دیگر واشنگتن را جدی نگیرد و آن را تهدید تلقی نکند. به همین علت دنیس راس گفته راه دستیابی به صلح با ایران، تهدید این کشور به جنگ است و آمریکا اگر بخواهد در پرونده هسته ای پیشرفتی صورت بگیرد، باید گزینه نظامی را روی میز نگه دارد.
ادامه مطلبیکیتا اسماگین، کارشناس شورای امور بینالملل روسیه که در ایران زندگی میکند، به نیزاویسیمایا گازیتا می گوید که دادههای ارائه شده توسط وال استریت ژورنال به طور کلی کمتر چیزی را می تواند تغییر دهد. وی می افزاید: «طی دو سال گذشته، ایران به طور پیوسته سرعت برنامه هسته ای خود را افزایش داده و این نشان دهنده برخی از عوامل فشار، در درجه اول روی ایالات متحده است و همچنین می خواهد این موضوع را ثابت کند که آمریکایی ها با خروج از توافق هسته ای اشتباه بزرگی مرتکب شدند و اینکه ایران به هیچ چیز مقید نیست و برنامه هسته ای خود را گسترش خواهد داد.» اسماگین چشم انداز مذاکرات در وین را روشن نمی بیند.
ادامه مطلباعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران همه تلاش خود را مصروف تعهد گرفتن از دولت فعلی آمریکا برای عدم خروج مجدد دولتهای بعدی از برجام نکند، چرا که این درخواست با توجه به اختیارات رئیس جمهوری آمریکا و ماهیت گرایش های سیاسی و حزبی کنگره آمریکا در عمل شدنی نیست. به جای آن نمایندگان ایران در این مذاکرات باید بکوشند بندهایی را به توافق جدید اضافه کنند که هزینه خروج را برای همه کشورها از جمله آمریکا بالا ببرد.
ادامه مطلبمشخص نیست که موضع دولت جدید ایران در قبال مذاکرات وین عمیقا تغییر کرده یا تنها تغییراتی تاکیتکی است که علت آن تغییر نیاز به توقفی داوطلبانه از سوی طرف ها قبل از آغاز دوباره نبرد دشوار دیپلماتیک است. با این وجود ملاحظه میشود این دولت عجلهای ندارد و به تعیین زمان ازسرگیری مذاکرات وین تمایلی ندارد.
ادامه مطلبفاطمه نکولعل آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با روی کار آمدن دولت جو بایدن و سیاست و آغاز گفتگوهای احیای برجام، اعضای ارشد کنگره آمریکا فعالتر شده اند. به هر میزان مذاکرات ایران و آمریکا جدی تر شده است به همان میزان کنگره خود را برای ایفای نقش فعال اماده کرده است. واقعیت این است که کنگره آمریکا در مواضع اعلامی و اقدامات عملی مخالف احیای توافق هسته ای ۲۰۱۵ است.
ادامه مطلباین مزایا به هیچ عنوان به پای مزایای عادیسازی روابط اقتصادی بین طرفین، آن گونه که در برجام پیشبینی شده است، نمیرسد. اما مزایای خودبهخودی لغو تحریمها آن قدر چشمگیر هست که ایران را به مذاکره پیرامون تعهدات هستهایاش تحت یک توافق احتمالی تشویق کند.
ادامه مطلبنخستین نتیجه شکست مذاکرات وین تشدید جنگ سرد کنونی میان آمریکا و متحدانش در منطقه از یک سو و ایران و متحدانش از سوی دیگر باشد. در آمریکا کارشناسان امور راهبردیای وجود دارند که باور دارند ایران قدرت بزرگی در زمینههای متعددی شده که به خاطر آنها حتی اگر نتواند به قدرت نظامی هستهای دست یابد، شکست دادن این کشور سخت شده است و باید درباره از کار انداختن این توانمندیهای ایران قبل از آنکه دیر شود، به صورت جدی فکر کرد.
ادامه مطلبخلاصه که ایران همچنان از صبر راهبردی برخوردار است و تحریمهای آمریکا را به مزیتها و فرصت هایی در تمامی سطوح تبدیل میکند. ناظر مسائل ایران میداند که تحریمهای آمریکا و سیاست فشار حداکثری بر تهران به هدف خود نرسیده و نخواهد رسید بلکه برعکس ایران توانسته است جهشهای مهمی را در زمینه هستهای و اقتصادی محقق سازد. به این ترتیب ایران برای بازگشت به توافق هستهای عجله نمیکند و منتظر حسن نیت آمریکا میماند و به این صورت تهران بار دیگر پیروزی جدیدی را محقق ساخته است و واشنگتن را به بازنگری در سیاستهایش در قبال ایران مجبور میکند.
ادامه مطلبدولت رئیس جمهور ابراهیم رئیسی که به نظر می رسد مایل به پیشرفت در مسیر مذاکره و احیای برجام و خروج از تحریم هاست تا بتواند گام های اصلاحی خود را در سطح اقتصادی تقویت و جایگاه مردمی خود را بهبود بخشد، از حمایت آشکار نیروهای اصلاح طلب و میانه رو برخوردار شده است که حامی رئیس جمهوری سابق و وزیر امور خارجه اش، محمد جواد ظریف در سیاست گشایش به سوی جامعه بین المللی و بازگشت ایران به جایگاه طبیعی خود در سطح منطقه ای و بین المللی هستند.
ادامه مطلبمحسن جلیلوند در گفت و وگو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که شرایط تنش بین ایران و ایالات متحده به قدری حساس و شکننده است که میتوان احتمال وقوع هرگونه سناریویی را طی ۲۵ روز آتی تا آغاز مذاکرات وین داد.
ادامه مطلبرای اعضای اوپک پلاس این سناریو مشکلاتی را به همراه خواهد داشت، زیرا قیمت نفت نوسان پیدا خواهد کرد. در حال حاضر در انبارهای ایران، ۸۰ تا ۹۰ میلیون بشکه نفت و میعانات گازی موجود است که می توانند سریعا وارد بازار شوند. شرکت ملی نفت ایران در حال آماده سازی میدان های نفتی برای بازگشت به بازار و افزایش فروش است. افزون بر آن، تهران در حال مذاکره با مشتریان خود در صورت حاصل شدن توافق با واشنگتن است. در چنین شرایطی، می توان گفت که رویدادهای جدی و جدیدی در خاور میانه در حال وقوع است.
ادامه مطلبروح اله رحمانی فر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در چند روز اخیر جلساتى بین علی باقرى کنى، مسئول تیم مذاکره کنندگان ایران و انریکه مورا، دستیار جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجى اتحادیه اروپا برگزار شد که آخرین آن در تاریخ ۲۷ اکتبر بود. باقرى مذاکرات خود با مورا در بروکسل را جدى و سازنده توصیف و از توافقاتى براى تعیین تاریخ دقیق مذاکرات سخن گفت. به فاصله سه روز روساى جمهوری آمریکا و E۳ در حاشیه اجلاس G۲۰ بیانیه نسبتا تندى علیه برنامه هسته اى ایران منتشر و خواستار بازگشت سریع تهران به وین شدند اتفاقى که مهر بطلانى بر دستاورد احتمالى على باقرى از مذاکره بروکسل تفسیر شد و بدبینى ها به فرایند احیاى برجام را تشدید کرد. بیانیه چهار کشور غربى از پاره اى جهات با نمونه هاى قبلى متفاوت بود بهطوریکه هم در فرم و هم در محتوا جدى تر و تندتر از گذشته و به نوعى اتمام حجت دول غربىِ موثر در توافق هسته اى با تهران محسوب میشود.
ادامه مطلباسرائیل که از برنامه هستهای ایران به عنوان یک تهدید وجودی نام میبرد، از این هراس دارد که تمرکز سیاست خارجی بایدن روی چین و عزمش برای چرخش تمرکز امنیتی آمریکا به آسیا، باعث شود که اسرائیل تنها بماند. همزمان نگرانی متحدان خلیج فارسی آمریکا درباره جنگهای نیابتی و تهدیدهای سایبری ایران بیشتر میشود.
ادامه مطلبحشمت الله فلاحت پیشه در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که تهران و تل آویو به اندازه یک لبغ تیغ تا جنگ نظامی فاصله دارند، بر این باور است که رایزنی مقامات دولت رئیسی با اروپایی ها در بروکسل یا سفر به روسیه بی فایده، زمانبر و محکوم به شکست است.
ادامه مطلبصلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با این اوصاف احتمالا حمله سایبری اخیر یک پروژه مشترک غربی به منظور تحت فشار گذاشتن ایران است تا سیاست دست دست کردن را کنار بگذارد و زودتر به گفت وگوها باز گردد. همچنین در لفافه این پیام را با خود دارد که ممکن است در آینده حملات بیشتر و جدی تری صورت گیرد تا از تاب آوری داخلی کشور برای تحمل تحریم ها و وضعیت اقتصادی نامطوب فعلی کاسته شود.
ادامه مطلبپرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد علی باقری کنی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران در نشست بروکسل بازی کننده اصلی جریان خواهد بود و بروکسل تنها راه باقی مانده برای پرونده احیای برجام در وین است. بر همین اساس باید دید که باقری چه برنامه ای را در بروکسل دنبال می کند و آیا نشست بروکسل دریچه قفل شده مذاکرات وین را باز می کند یا خیر؟
ادامه مطلباحمد بخشایش اردستانی در گفتوگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که دولت رئیسی، نه به دنبال آغاز مذاکرات از نقطه صفر است و نه خواهان بازگشت به سیاست مذاکره ای دوران جلیلی، تصریح کرد که ساخت سلاح هستهای تنها راه حل جمهوری اسلامی ایران برای خروج از چالشها و بن بست های سیاسی، دیپلماتیک و امنیتی مربوط به برجام و پرونده فعالیتهای هستهای است. چون تا زمانی که ایران به بمب هستهای دست پیدا نکند این چالش ها و مشکلات کمابیش و با شدت و ضعف در دوره ها و ادوار مختلف ادامه پیدا خواهد کرد.
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اکنون با روی کار آمدن دولت سیزدهم و ایجاد تغییرات ماهوی در مدیریت دستگاه دیپلماسی و تیم مذاکره کننده هسته ای که اولویت را بر مذاکره نتیجه محور در چارچوب زمانی مشخص و الزام اجرای تعهدات متقابل بنا نهاده است؛ مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی هم چنان برای احیای برجام و بازگشت آمریکا به مذاکرات تلاش می کند؛ البته برجام که زمینه را برای مشارکت عمیق تر ایران و اتحادیه اروپا فراهم و منافع مهم ایران و اروپا را برآورده می کرد با خروج آمریکا از این معاهده به توانایی اتحادیه اروپا مبنی بر اجرای تعهداتش به شدت آسیب زد. و بر کسی پوشیده نیست که علیرغم اظهارات مکرر مقامات اروپایی مبنی بر حمایت و تعهد اتحادیه اروپا از برجام، اقداماتی که اتحادیه برای محافظت از خود در برابر تحریم های آمریکا انجام داده چندان در حفظ روابط اقتصادی با ایران موثر نبوده است؛ چرا که اتحادیه اروپا در عمل به تعهدات اقتصادی در برجام بعد از خروج آمریکا از توافق موفقیتی نداشته؛ امری که موجب شد تا ایران از ماه مه ۲۰۱۹ شروع به عقب نشینی تدریجی از تعهدات خود کند و در واقع عملکرد ضعیف اتحادیه؛ بسیاری از محدودیت های این نهاد به عنوان یک بازیگر جهانی را بر ملا کرد.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: اهمیت اختلاف دیدگاهها که گاه به نقطه تعارض و مناقشه نزدیک شده در آن است که طرفهای غربی بر بازگشت تهران به جایگاه خود در سال ۲۰۱۷ یعنی هنگام خروج دولت «دونالد ترامپ» از برجام، تأکید دارد. تهران اما با محاسبه زمان سپری شده، خسارتهای اقتصادی تحمیل شده به ایران و موقع تازهای که در توسعه تکنولوژی هستهای خود کسب کرده، براین نظر است که باید طرفهای گفتوگو کننده با لحاظ موارد بالا و به رسمیت شناختن موقع هستهای آن، تمهیدات تشویقی لازم را برای بازگشت به تعهدات هستهای به شکل رسمی و حقوقی فراهم کنند.
ادامه مطلبمحسن امین زاده در یادداشتی می نویسد: از ژاپن بیاموزید که با توان صنایع هستهایاش به قدرت تولید سلاح هستهای نیز بسیار نزدیک شد. یک ظرفیت بازدارندگی بالقوه هستهای نظامی که رهبران ژاپن هرگز از آن یاد نکردند و هرگز هیچ ادعا و تظاهری در این رابطه نداشته و ندارند.
ادامه مطلبفاطمه نکولعل آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حزب جمهوری خواه در انتخابات نوامبر ۲۰۲۰ نهتنها ریاست جمهوری بلکه اکثریت سنا را نیز از دست داد. حال سؤال اساسی که مطرح می شود این است که آیا این شکست به معنی کاهش تأثیرگذاری آنها بر احیای احتمالی برجام و اجرای آن است. پاسخ به این سؤال منفی است. امروزه توافق هسته ای به یک موضوع حزبی در داخل آمریکا تبدیلشده که حزب دموکرات به آن نگاه مثبت دارد و حزب جمهوری خواه با آن مخالف است. حزب جمهوریخواه هم اکنون نفوذ بالایی در کنگره دارد و حزب دموکرات از اکثریت شکننده ای در سنا برخوردار است.
ادامه مطلب