اردوغان اکنون دوباره این عمل گرایی را پذیرفته و چرخش تازه ای را به سوی اسرائیل انجام داده است. با این حال، ترکیه شاید از این ناخرسند باشد که گرچه اسرائیل به تقویت روابط اقتصادی علاقه مند است، ولی به این سرعت توافق نامه های بلندمدت در مورد گاز طبیعی را امضا نخواهد کرد.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که هوشمندی دیپلماتیک ترکیه در بحبوحه جنگ اوکراین بی شک سرمشق خوبی برای جمهوری اسلامی ایران خواهد بود که یاد بگیرد چگونه برای حفظ و اعتلای منافع ملی باید یک هوشمندی و انعطاف دیپلماتیک را بدون وابستگی و سرسپردگی به بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای عملیاتی کند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اردوغان و حزب عدالت و توسعه ترکیه بعد از دو دهه حکومت مطلق بر ترکیه، اکنون بسیاری از آرمان‌های تند سیاستگذاری خود را فراموش کرده و کاسه گدایی برای بقای قدرت را در دست گرفته‌اند!
ادامه مطلب
فرشاد عظیمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از دهه ۱۹۷۰ با توجه به اهمیت استقلال در دفاع ملی در سیاست خارجی کشورها، اقدامات زیربنایی قانونی و فنی در این راستا انجام شد. علی رغم اینکه این اقدامات به دلایل مختلف سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فنی به نتیجه مطلوبی نرسید با این حال ساختار استقلال دفاعی ترکیه بنیان نهاده شد.
ادامه مطلب
مهم ترین موضوع در مجمع دیپلماسی آنتالیا تحول سیاست جهانی و عدم کفایت نظام بین الملل کنونی در برابر آن بود.
ادامه مطلب
ترکیه در طول جنگ داخلی سوریه پس از تنها ماندن از جانب متحدان خود در ناتو، این درس دردناک را آموخت که نظام سنتی این ائتلاف فروپاشیده است. ترکیه به جای اعتماد به اتحادهای بین المللی، روند تقویت خود را به عنوان یک دولت – ملت آغاز کرده به لطف موقعیت ژئوپلیتیکی مهم خود، پیشگام اتخاذ یک سیاست خارجی چندجانبه و چند بعدی شده است.
ادامه مطلب
فرشاد عظیمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگرچه تصمیم ترکیه برای اعمال یا عدم اعمال تحریم ها در عمل نتیجه حیاتی نخواهد داشت، اما از نظر نشان دادن موضع ترکیه به صورت نمادین حائز اهمیت است. در روابط ترکیه با روسیه آنقدر نقاط همکاری وجود دارد که نمی تواند بحران جدیدی را تحمل کند.
ادامه مطلب
زهرا صدری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مسئله مهم این است که روسیه ممکن است اوکراین را تبدیل یک باتلاق عمیق و یا یک زمین سوختۀ جنگ زده کند مانند سوریه و درگیری های بالقوه‌ای را در دراز مدت ایجاد کند.
ادامه مطلب
اصغر زارعی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که تلاش آنکارا برای بهبود روابط با تل آویو تاثیر مخربی بر مناسبات ترکیه و ایران خواهد داشت.
ادامه مطلب
قربان مسعودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه با انتصاب سردار کلیچ، یکی از چهره‌های مهم دیپلماسی ترکیه و سفیر سابق آن کشور در آمریکا به عنوان فرستاده ویژه برای عادی‌سازی روابط با ارمنستان، گامی جدی برای عادی سازی مناسبات با ایروان برداشته است، وی اظهار کرد تمامی اقدامات خود در این زمینه را با ریاست جمهوری آذربایجان هماهنگ خواهد کرد. این در حالی است که مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه گفته است اگر ارمنستان از تحولات اخیر درس گرفته و برقراری صلح و رفاه در منطقه قفقاز را ترجیح دهد، روابط با ترکیه می‌تواند بهبود یابد. تحت چنین شرایطی سفارت هم تاسیس می شود.
ادامه مطلب
زهرا صدری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اردوغان تلاش می‌کند دست به عصا حرکت کند و هر دو کشور طرف جنگ را در کنار خود داشته باشد و تعادلی بین روسیه و اوکراین ایجاد کند حتی صحبت از میانجیگری این کشور هم به میان آمده، اما نکته مهم در نقش این کشور و احتمالی که وجود دارد، این است که ترکیه بیش‌ترین آسیب را در میان کشورهای منطقه خواهد دید؛ چرا که مراودات سیاسی و اقتصادی زیادی با روسیه و همچنین مراودات اقتصادی و نظامی بسیاری با اوکراین دارد.
ادامه مطلب
ترکیه به عنوان قدرت سوم در منطقه یک قدرت سیاسی و اقتصادی نوظهور است که به نظر می‌رسد بیشتر به مفهوم امنیت جمعی عربی نزدیک است و در طول دهه‌های گذشته به استقلال کشورهای عربی و ثبات آنها در برابر مذاخلات خارجی احترام گذاشته است. بی تردید رابطه با این کشور در شرایط کنونی خطرات راهبردی برای امنیت کشورهای عربی ندارد.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر چند احتمال حضور عربستان و ترکیه با توجه به مسائل ژئوپولتیک و سایر مسائل به اندازه نسبتا کمی از ایران کم رنگ تر است اما اگر مسئولان وزارت نفت و دستگاه دیپلماسی در این زمینه از خود تعلل نشان بدهند در ظرف مدت زمان بسیار کمی عربستان سعودی و منابع انرژی قفقاز و آسیای میانه به رهبری ترکیه می توانند بجای بخشی از پروژه نورد استریم ۲ (که به دلیل تحریم ها متوقف خواهد شد) جایگزین شوند و در نهایت منافع ملی ایران در اتحادیه اروپا تامین نشود و کشورهای رقیب ایران از قبل بحران اوکراین ثروتمند تر شوند.
ادامه مطلب
از جمله استدلال هایی که می گوید امریکا باید در این کشور بماند و اطلاعاتی را درباره داعش و القاعده جمع‌آوری و از پر شدن این تهی گشت به وسیله تروریست‌ها جلوگیری می‌کند. در حالی که حقیقت امر این است که حضور امریکا به تشدید شورش ها در عراق کمک کرده و القاعده و داعش توانستند از مزایای خود علیه دولت و هرج و مرج ناشی از آن استفاده کنند. همین استدلال ها علیه حضور نظامی امریکا در عراق را می توان در مورد حضور آن در سوریه نیز به کار برد.
ادامه مطلب
ناظران بر این باورند که شش حزب، از جمله بزرگترین حزب اپوزیسیون CHP و حزب محافظه‌کار ملی Iyi، یک ائتلاف ضد اردوغان تشکیل خواهند داد و یک نامزد مشترک را برای انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی که برای سال ۲۰۲۳ برنامه‌ریزی شده، معرفی خواهند کرد.
ادامه مطلب
این خط آهن با توجه با اتصال آن به خطوط آهن کشورهای اروپایی، رویدادی بسیار مهم در عرصه اقتصادی هر سه کشور به شمار می رود و به گسترش پیوندهای اقتصادی و دیپلماتیک بین پایتخت های این سه کشور کمک خواهد کرد. بازرگانان هر سه کشور می توانند با استفاده از این خط آهن که درحال حاضر فقط به حمل و نقل کالا اختصاص دارد به مبادلات تجاری خود وسعت ببخشند. این طرح در واقع بخشی از طرح بزرگ دولت چین تحت عنوان یک جاده یک کمربند محسوب می شود که دولت چین برای توسعه تجارت با این سه کشور و کشورهای اروپایی آن را به اجرا در آورده است.
ادامه مطلب
در میان اخبار مربوط به تنش های اخیر در شرق اروپا، خبر اعلام آمادگی ترکیه برای میانجیگری بین روسیه و اوکراین سر و صدای زیادی به پا کرد. اگرچه این کار بیش تر جنبه تبلیغاتی و سیاسی داشت اما نشان از نگرانی ترکیه نسبت به وضعیت اوکراین داشت، کشوری که روز به روز اهمیت آن برای آنکارا بیش تر می شود. در این مقاله سعی خواهیم کرد تا نگاهی بیاندازیم به علاقه ترکیه برای دسترسی به دانش و تجربه اوکراین در بخش صنایع نظامی و به خصوص صنعت هوایی که همیشه از اهمیت خاصی برای ترکیه برخوردار بوده است.
ادامه مطلب
برخی موضع گیری مثبت ترکیه در قبال قطر را با موضع کنونی مصر نسبت به امارات مقایسه می‌کنند و این تشبیه با توجه به ویژگی‌های این چهار کشور و ماهیت روابط آنها برای یک مقایسه واقع‌گریانه و بی طرف کافی نیست. آنکارا وقتی از قطر حمایت کرد و نیروهای خود را به این کشور ارسال کرد، درصدد جنگی واقعی علیه کشورهای تحریم کننده قطر نبود بلکه با این کار می‌خواست جای پایی برای خود در منطقه خلیج فارس پیدا کند. همچنین این اقدام نمایشی بود زیرا رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در آن زمان نیاز داشت خود را در سراسر منطقه شخصی قدرتمند نشان دهد.
ادامه مطلب
تهران ماه گذشته اعلام کرد می تواند حداقل ۲۰ درصد گاز مورد نیاز اروپا را تامین کند. با این حال، حتی اگر روسیه به اوکراین حمله نکند، تهدید حاصله به عنوان تسریع کننده معرفی ایران به عنوان بزرگترین تامین کننده گاز اروپا عمل خواهد کرد.
ادامه مطلب
الیاس واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نمی توان سازمان دولت های ترک را سازمانی پان ترکیستی با رویکرد پیوست گرایی سرزمینی دانست. آنچه اکنون به عنوان ماهیت پان ترکیستی بر این سازمان اطلاق می شود، برخی با هدف تهدید انگاری این سازمان است که با اهداف سیاسی انجام می شود و برخی نیز با ملاحظه فعالیت های فرهنگی این سازمان که قطعا در بیداری هویتی اقوام ترک اقلیت در سایر کشورها مؤثر خواهد افتاد، حکم به پان ترکیستی بودن این سازمان می دهند. البته در این میان سیاست خارجی مستقل برخی از این دولت ها مانند جمهوری ترکیه و جمهوری آذربایجان که با مداخلات نظامی در مرز یا خاک کشورهای دیگر همراه بوده نیز در الحاق گرایی قلمداد کردن رویکرد این سازمان بی تاثیر نیست ولی به نظر می رسد در این زمینه نوعی تداخل بحث وجود دارد.
ادامه مطلب
وقتی به طور کلی به ارزیابی‌های اخیر درباره مناسبات دوجانبه ترکیه و روسیه نگاه می‌کنیم، به چند مفهوم اساسی مانند «ساختار به هم ریخته»، «رقابت»، «پیش بردن همزمان درگیری و همکاری» و «عمل‌گرایی» برمی‌خوریم. این مفاهیم بازتابی از تمایل تحلیلگران برای حفظ خود در یک نقطه امن به خاطر دشواری در انجام ارزیابی های بلندمدت و پیش بینی ها در مورد روند روابط دوجانبه است که توسط طرفین «چند بعدی» توصیف می شود. پیچیدگی موضوعات در روابط دوجانبه نتیجه آن است که طرفین به جای توسعه اهداف و راهبردهای مشترک، رویکردی موضوعی و فرآیند محور را ترجیح می دهند.
ادامه مطلب
فرشاد عظیمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فتیله تنش در مدیترانه شرقی برای اولین بار زمانی روشن شد که طرف یونانی قبرس، توافقات بین المللی برای بهره برداری از منابع طبیعی اطراف جزیره را امضا کرد. این توافق با هشدارهای ترکیه و جمهوری ترک قبرس شمالی مبنی بر اینکه ثروت های اطراف جزیره باید با ارائه راه حلی دائمی به نفع همه ارائه شود، روبه رو شد. با کشف میادین بزرگ هیدروکربنی در مدیترانه شرقی، کشورهای منطقه که می خواستند از این ثروت ها بهره برداری کنند، به توافق نامه منطقه انحصاری اقتصادی که به موجب آن یک کشور ساحلی صلاحیت اکتشاف و بهره برداری از منابع دریایی در بخش مجاور خود در فلات قاره را بر عهده می گیرد روی آوردند.
ادامه مطلب
روس‌ها باور دارند آمریکایی‌ها علی رغم درخواست‌های ایران و سوریه به زودی از سوریه عقب نشینی نخواهند کرد. همچنین باور دارند تعامل نظامی آمریکا با «قسد» و «پیشمرگه» تا اطلاع ثانوی ادامه دارد.
ادامه مطلب
محمد طبیبیان در یادداشتی می نویسد: می توان فهمید که وقتی بخت از یک مسئول سیاسی برگردد تصمیم وارونه اتخاذ می کند و متاسفانه هزینه را مردم آن کشور می پردازند، یعنی وقتی بخت از یک ملت برگردد مسئولین آن به این شیوه استحاله می یابند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف اغلب مقالات تحلیل سیاستگذاری دولت ترکیه بر اساس مؤلفه‌ها و جلوه‌های حکمرانی رجب طیب اردوغان بوده است. با توجه به جایگاه و نقش ریاست جمهوری ایشان در سپهر ساسی ترکیه، اردوغان در راستای احترام به انتخاب و نظر شهروندان ترکیه ای، قابل احترام است. اما در تحلیل سیاستگذاری عمومی به‌ویژه سیاستگذاری خارجی ایشان نمی‌توان اعتمادی به نیات و اهداف سیاست‌های ایشان داشته باشیم. هیچ دشمنی با شخص اردوغان در کار نیست، ایرادات و انتقادات بر سیاست‌ها و سیاستگذاری‌های ایشان با پیامدهای خشونت‌بار و خسارت‌بار برای ایران و سایر همسایگان بوده که طی یک دهه اخیر شدت و وسعت بسیار بالایی داشته است.
ادامه مطلب
تصمیم ارمنستان در دسامبر برای لغو تحریم واردات ترکیه و تصمیم مشترک دولت ها برای ازسرگیری پروازهای چارتر بین استانبول و ایروان سیگنال های مهمی هستند اما برای بازسازی اعتماد بین طرفین، نیاز به اقدامات بیشتری خواهد بود.
ادامه مطلب
الیاس واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه اکنون با ماهیت همگرایی در محور ترکی (که برخی به اشتباه آن را جریان پان ترکیسم الحاق گر و بیراه تر از آن برخی احیای دوباره امپراتوری عثمانی یا نوعثمانیسم/نوعثمانی گری می خوانند) رخ می دهد، نه جریانی صرفا نژادی و قومی و نه نوستالژی احیای یک امپراتوری از بین رفته، بلکه جریانی بین دولتی با نگاه مثبت به محیط بیرونی مانند اتحادهای مشابه منطقه ای است که در دهه ۱۹۹۰ و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی با پیشتازی جمهوری ترکیه تحت رهبری دولت های راست میانه (احزاب مام میهن و راه راست) آغاز شد و پس از کسب تجربه یک دوره ناکامی و رکود از سال ۲۰۰۹ به بعد با افزایش تمایلات همگرایی در بین سایر کشورهای ترک زبان از جمله جمهوری های قزاقستان و آذربایجان و با تغییر رویکرد ترکیه با عنوان شورای کشورهای ترک زبان تأسیس شد که در سال ۲۰۲۱ با تغییر نام به سازمان کشورهای ترک به صورت جدی تر از سوی کشورهای عضو دنبال می شود که در ادامه با نگاهی گذرا به این فرآیند، کارکردها و ارکان این اتحاد به اختصار تبیین خواهد شد.
ادامه مطلب
محسن پاک آیین در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که تا زمان رفع ابهامات و اختلافات موجود در توافق صلح مسکو شاهد تداوم درگیری های پراکنده بین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان خواهیم بود، پیرامون تاثیر و نفوذ جریان پان ترکیسم و پان آذریسم در داخل ایران عنوان داشت که این دو جریان هیچ قدرتی در داخل کشور ندارند.
ادامه مطلب
مبارکه صداقتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هرکجا ترکیه در فیلم تا به این قسمت سریال نیازمند یک دیپلماسی پویا و گاه عملا تهدیدآمیز است؛ از اهرم ایران علیه اسرائیل استفاده کرده است. با این حال ترکیه جانب احتیاط نسبت به ایران را نگه داشته و آنچنان که به دیگر کشورها از جمله قبرس می تازد، به ایران نتاخته است.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اعتراض گسترده و البته خشونت‌بار در قزاقستان در روزهای ابتدایی سال ۲۰۲۲ را می‌توان نویدبخش موجی جدید از این‌گونه تحولات اعتراضی همراه با خشونت در منطقه به‌خصوص کشورهای دارای حکمرانی استبدادی و دولت شکننده برشمرد که در این مقاله به اثرپذیری ترکیه از آشوب‌های قزاقستان پرداخته می‌شود.
ادامه مطلب