خاورمیانه

خوش‌بینی به مذاکرات ایران و آمریکا در سایه مصالحه سیاسی
شناسایی خواسته های طرفین، اولین فاز گفت‌وگو است

خوش‌بینی به مذاکرات ایران و آمریکا در سایه مصالحه سیاسی

محمد رضا پورقوشچی، می نویسد: سؤالی اساسی که این روزها ذهن بسیاری از تحلیلگران سیاسی داخلی و خارجی را به خود مشغول کرده است، این است که آیا ایران و آمریکا با وجود بیش از چهار دهه خصومت و بدبینی در روابط با یکدیگر و همچنین بدعهدی‌های طرف آمریکایی در توافق سال ۲۰۱۵ و خروج آن کشور از برجام، آیا می‌توانند دوباره به یک توافق جامع که دربرگیرنده منافع دو کشور باشد، دست یابند؟

ادامه مطلب
بحران امام اوغلو: خطای استراتژیک اردوغان
نتیجه، چیزی تضعیف دموکراسی ترکیه نیست

بحران امام اوغلو: خطای استراتژیک اردوغان

نیوشا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امام اوغلو، که از سال ۲۰۱۹، به پیروزی های قابل توجهی در برابر حزب حاکم دست یافته بود و در حال آماده شدن برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۸ بود، به بهانه فساد مالی بازداشت شد. این دستگیری باعث بزرگترین موج تظاهرات خیابانی در ترکیه بیش از یک دهه گذشته شد. دستگیری امام اوغلو به‌طور گسترده به‌عنوان یک اقدام سیاسی ارزیابی می‌شود. با آنکه دولت اصرار دارد که قوه قضایه مستقل و عاری از مداخله سیاسی است؛ اما در واقع، دولت اردوغان کنترل گسترده‌ای بر دستگاه قضایی، نیروهای امنیتی و رسانه‌های جمعی اعمال می‌کند. پس اردوغان با هدف حفظ قدرت، بی‌توجه به تبعات سیاسی و اجتماعی، به حذف رقبای کلیدی و سرکوب مخالفان روی آورده است. 

ادامه مطلب
پیامدهای ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک سفر وزیر دفاع عربستان به ایران
سناریوهایی که می توان تصور کرد

پیامدهای ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک سفر وزیر دفاع عربستان به ایران

وحید افراسیابان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: حضور گسترده هیئت ۷۰ نفره در تهران و تمرکز بر همکاری‌های فنی – نظامی، گویای تمایل عربستان به بهره‌گیری از تجربیات ایران در توسعه سامانه‌های دفاعی بومی و مقابله با تهدیدات نامتقارن است.

ادامه مطلب
بقایی: به تداوم مذاکرات مصمیم/ دور بعدی گفت وگوهای فنی و اصلی در عمان خواهد بود
سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی

بقایی: به تداوم مذاکرات مصمیم/ دور بعدی گفت وگوهای فنی و اصلی در عمان خواهد بود

وی در پاسخ به پرسشی درباره فشارهایی که از جانب رژیم صهیونیستی به استیو ویتکاف، مذاکره کننده امریکایی طرف ایران وارد می کند و حتی گمانه زنی هایی درباره کنار گذاشتن او مطرح شده است، گفت: «آنچه در امریکا می گذارد به ما مربوط نیست آنچه مربوط است این است که ما مسیر خود را تعیین کرده ایم و مصمیم با حسن نیت به نفع منافع ملت ایران گام برداریم و مذاکره کنیم. متاسفانه جریانی ضد دیپلماسی و جنگ طلب وجود دارد که با هر گونه گفت وگو و دیپلماسی مخالف است، در راس این جریان رژیم صهیونیستی ایستاده که به دنبال قانون شکنی و هرج و مرج و جنگ طلبی است. مواجه با این وضعیت به اراده و مسئولیت پذیری طرف هایی که مسئول و متولی روند مذاکرات است. تا آنجا که به ما مربوط می شود ما بی توجه به این اتفاقات به مسیر خود ادامه می دهیم.»

ادامه مطلب
منازعه ترکیه و اسرائیل در سوریه به کجا می رسد
هشدارها و نگرانی‌ها

منازعه ترکیه و اسرائیل در سوریه به کجا می رسد

احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگرچه دولت ترکیه به طور رسمی در مورد برنامه های نظامی و اطلاعاتی خود در سوریه اطلاع رسانی نکرده، اما دولت اردوغان قصد دارد با استفاده از زیرساخت های فرودگاه های سوریه در منطقه پالمیرا، جایی که فرودگاه های پالمیرا و تی ۴ در آن قرار دارد، پایگاه های نظامی متعددی ایجاد کند.

ادامه مطلب
اولویت مذاکره بر جنگ در سیاست خارجی دونالد ترامپ
تمایز دیپلماتیک واشنگتن و تل‌آویو در قبال تهران

اولویت مذاکره بر جنگ در سیاست خارجی دونالد ترامپ

در حالی که دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و ایالات متحده دیروز شنبه ۳۰ فروردین ۱۴۰۴ در رم برگزار شد، افشاگری اخیر روزنامه نیویورک‌تایمز درباره طرح اسرائیل برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، ابعاد جدیدی از اختلافات میان واشنگتن و تل‌آویو را آشکار کرد. این افشاگری، که از سوی مقامات اسرائیلی به‌عنوان یکی از خطرناک‌ترین نشت‌های اطلاعاتی در تاریخ این کشور توصیف شده، نشان‌دهنده تمایز آشکار میان رویکرد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، و سیاست‌های تهاجمی اسرائیل در قبال ایران است. در این میان، تأکید دونالد ترامپ بر مذاکره و دیپلماسی به‌جای تقابل نظامی، بارقه‌ای از امید برای کاهش تنش‌ها در منطقه ایجاد کرده است.

ادامه مطلب
از تقابل نظامی به دیپلماسی
فروردین ۱۴۰۳ در برابر ۱۴۰۴

از تقابل نظامی به دیپلماسی

یکی از نکات کلیدی در بهار ۱۴۰۴، کمرنگ شدن گزینه‌های تنش‌زا مانند «دیگو گارسیا» است. پایگاه نظامی دیگو گارسیا در اقیانوس هند، همواره به‌عنوان گزینه‌ای بالقوه برای اقدام نظامی آمریکا علیه ایران مطرح بوده است. این کلید واژه در دو هفته اول فردین ماه سال جاری سایه یک تنش احتمالی را بر سر ایران گسترانیده بود با این حال، آغاز مذاکرات و تمرکز بر راه‌حل‌های دیپلماتیک در نیمه دوم فرودین ماه، احتمال استفاده از این گزینه را تا حدی کاهش داده است. البته، این گزینه همچنان غیرفعال نیست و در صورت شکست مذاکرات، می‌تواند دوباره به‌عنوان اهرمی برای فشار بر ایران مطرح شود.

ادامه مطلب
خالد بن سلمان در تهران برای ثبات خاورمیانه
اهداف و پیام های سفر مقام عالی رتبه سعودی

خالد بن سلمان در تهران برای ثبات خاورمیانه

مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این سفر، که بلندپایه‌ترین حضور یک مقام سعودی در ایران از زمان ازسرگیری روابط دیپلماتیک در سال ۲۰۲۳ به شمار می‌رود، با تحویل نامه‌ای از سوی ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان، به آیت‌الله علی خامنه‌ای، مقام معظم رهبری جمهوری اسلامی ایران، همراه بود. این نامه و محتوای احتمالی آن، به همراه اهداف سفر، می‌تواند تأثیرات عمیقی بر معادلات منطقه‌ای و حتی داخلی دو کشور داشته باشد.

ادامه مطلب
ابعاد استراتژیک سفر وزیر دفاع عربستان به ایران در بستر تحولات منطقه ای و مذاکرات
پیام‌هایی که این سفر در بر دارد

ابعاد استراتژیک سفر وزیر دفاع عربستان به ایران در بستر تحولات منطقه ای و مذاکرات

مبین عبدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این دیدار، نه صرفاً در ادامه روند عادی‌سازی روابط ایران و عربستان پس از توافق پکن، بلکه به‌عنوان پیامی ترکیبی برای واشینگتن، تل‌آویو، و دیگر بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی قابل تفسیر است.

ادامه مطلب
ثبات، میانجیگری یا هر دو؟
واکاوی اهمیت و اهداف سفر خالد بن‌سلمان به تهران

ثبات، میانجیگری یا هر دو؟

اگر‌چه گفته می‌شود ‌سفر خالد بن‌سلمان پس از چهار ماه برنامه‌ریزی صورت گرفت، اما از نظر زمان‌بندی، این حضور در مقطعی حساس انجام شد. هم‌زمانی این سفر با دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و ایالات متحده که از امروز (شنبه) آغاز می‌شود، بر اهمیت آن افزوده است و پیام‌هایی روشن برای بازیگران بین‌المللی، به‌ویژه واشنگتن، به همراه دارد. این رویداد می‌تواند نشانه‌ای از تمایل عربستان به ایفای نقشی فعال‌تر در میانجیگری میان تهران و واشنگتن باشد. در پیوست نکته مذکور و بر اساس برخی گزارش‌ها، در دیدارهای خالد بن‌سلمان با مقامات کشورمان، احتمال آمادگی عربستان برای میانجیگری در گفت‌وگوهای ایران و آمریکا مورد توجه قرار گرفته است. ریاض‌ که پیش‌تر تجربه میزبانی نشست صلح اوکراین را دارد، می‌تواند از این ظرفیت برای تسهیل مذاکرات تهران و واشنگتن استفاده کرده و به این‌ ترتیب‌ وزن دیپلماتیک خود را در عرصه منطقه‌ای و جهانی تقویت کند. این موضوع از آن‌رو اهمیت دارد که نتایج مذاکرات ایران و آمریکا، تأثیر مستقیمی بر سیاست‌های امنیتی، دفاعی و دیپلماتیک عربستان و به‌طور کلی خاورمیانه خواهد داشت.

ادامه مطلب