انتخاب سردبیر - آرشیو

«رئالیسم هوشمند» برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
آغاز دوره بازگشت مجدد مفروضات رئالیستی به عرصه سیاست‌ جهانی

«رئالیسم هوشمند» برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

محمد محمودی‌کیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: طی دو سال گذشته بسیاری از متخصصان و اندیشمندان روابط بین‌المللی هشدار داده‌اند که مفروضات رئالیسم به طور صریح در حال بازگشت به عرصه معادلات در سطح نظام بین‌المللی است؛ بازگشتی که نشانه‌ای از ناکارآمدی یا بی‌اعتمادی به ایده‌ها و ارزش‌های ایدئالیستی نهادگرایی نئولیبرال است که همچون گذشته قادر به کنترل آشوب و تعدیل ورودی‌های آشوب‌ساز به محیط نظم بین‌المللی نیست. در پایه این تحولات، نگارنده مفهومی تحت عنوان «رئالیسم هوشمند» را نه در قامت یک نظریه، بلکه در مقام یک راهنمای عمل برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مطرح کرده‌ که سنتزی از رئالیسم، سازه‌انگاری و عناصر نئولیبرالیستی است و به‌دنبال یک رویکرد تعادلی است که در آن، دولت‌ها نه در دام بدبینی‌های قدرت‌محور و ساختار غیرمنعطف نظم بین‌المللی بیافتند و نه در دام خوش‌بینی‌های ایدئالیستی.

ادامه مطلب
شکلات، ویژند ملی و امید
تهران، دبی، دهلی:

شکلات، ویژند ملی و امید

مجید افشانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: فناوری می‌تواند و باید حکمرانی را زیر و رو کند به شرطی که حاکمیت به جوانان اجازه بدهد به جای پیرمردها برای حل مسائل قابل حل، آستین بالا بزنند و سیستم قفل‌شده‌ی فعلی را کاملاً دور بزنند.

ادامه مطلب
مردمان کدام کشورها عاشق شما هستند؟
در باب نگاه راهبردی و قدرشناسی در روابط بین‌الملل

مردمان کدام کشورها عاشق شما هستند؟

سیاوش قدوسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در سال‌های اخیر، بحران‌هایی چون جنگ اوکراین، پرده از واقعیت‌هایی تلخ برداشته‌اند. کشورهایی که در روزهای آرام در نهادهای بین‌المللی سرمایه‌گذاری کرده بودند، هنگام توفان، پناه یافتند. اما آنان که پیوندی نیافریده بودند، تنها ماندند، و چوب بی‌پروایی گذشته را خوردند. فرانک مارتلا، فیلسوف فنلاندی معنا، زمانی گفته بود: «خوشبختی، در خوشبخت کردن دیگران است». این جمله را می‌توان در ساحت سیاست بین‌الملل نیز تعمیم داد: امنیت ملی، در مشارکت برای امنیت جمعی معنا می‌یابد.

ادامه مطلب
دیپلماسی اقتصادی به مثابه امر امنیت ملی
تحریم از دریچه‌ای دقیق‌تر بررسی کنیم

دیپلماسی اقتصادی به مثابه امر امنیت ملی

رضا توکلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: می‌توان مقوله تحریم را مهم‌ترین عنصر و دال مرکزی دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در بیش از دو دهه گذشته دانست که به تدریج کلیت حکمرانی و ابعاد آن در توسعه، هویت و حتی امنیت ملی را متأثر و متحول ساخت.

ادامه مطلب
موفقیت‌های چشمگیر نظامی ترکیه
از پهپادهای پیشرفته تا جنگنده و بالگردهای به روز

موفقیت‌های چشمگیر نظامی ترکیه

اباصلت کبیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: پروژه میلگم (MELGEM)، در زمینه ساخت شناور، پروژه گوک توغ، در زمینه تولید موشک و سامانه پدافندی و پروژه آنکا نیز در زمینه تولید هواپیما، هلی کوپتر و پهپاد، جزو موفقیت های نظامی این کشور در دو دهه اخیر است.

ادامه مطلب
پیامدهای «اول امریکا»
تاثیراتی که شاهد خواهیم بود؟

پیامدهای «اول امریکا»

مرتضی بنانژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ریشه‌ها و خاستگاه "اول آمریکا"ریشه‌های استراتژی "اول آمریکا" را می‌توان در چندین عامل اقتصادی و اجتماعی در داخل ایالات متحده جست‌وجو کرد.

ادامه مطلب
ابتکار توسعه جهانی چین و اصلاح نظام حکمرانی جهانی توسعه
ابتکاری که پکن پیشتاز آن است

ابتکار توسعه جهانی چین و اصلاح نظام حکمرانی جهانی توسعه

محدثه رجبلو و امیرمحمداسماعیلی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسند: ابتکار توسعه جهانی شبکه ای از همکاری های چندجانبه، سه جانبه و دوجانبه است که فراتر از کمک‌های خارجی، شامل دستور کار اقتصاد کلان جهانی و نظام حکمرانی اقتصادی است. این ابتکار بر شش رکن اساسی استوار است: اولویت بخشی به توسعه، مردم محوری، هماهنگی بین انسان و طبیعت، باز و فراگیر، نوآوری محوری و اقدام محوری است. ابتکار توسعه جهانی، هشت حوزه همکاری کلیدی را پوشش می دهد که شامل کاهش فقر، امنیت غذایی، مقابله با بیماری‌های همه‌گیر و تامین واکسن‌، تامین مالی توسعه، تغییرات اقلیمی و توسعه سبز، صنعتی‌سازی، اقتصاد دیجیتال، اتصالات و ارتباطات است.

ادامه مطلب
راهبرد هسته‌ای ایران در مواجهه با آمریکا از منظر رئالیسم تدافعی
مذاکره در سایه بازدارندگی

راهبرد هسته‌ای ایران در مواجهه با آمریکا از منظر رئالیسم تدافعی

رسول محمدی گهروئی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این گزارش، تلاش خواهد شد تا باتکیه‌بر نظریه رئالیسم تدافعی (Defensive Realism) از شاخه‌های واقع‌گرایی ساختاری، به بررسی رویکرد مطلوب ایران در مذاکرات هسته‌ای با آمریکا پرداخته شود. رئالیسم تدافعی بر این باور است که هدف اصلی دولت‌ها در نظام بین‌الملل نه کسب سلطه بلکه حفظ بقا و امنیت در مواجهه با تهدیدات خارجی است. این چارچوب، امکان تحلیل واقع‌گرایانه از راهبرد ایران را که گاه میان «اعتمادسازی محدود» و «بازدارندگی مؤثر» در نوسان بوده‌اند، فراهم می‌آورد.

ادامه مطلب
بقایی: ابتکارهای طرف عمانی مطابق با ملاحظات ماست
در نشست هفتگی سخنگوی وزارت امور خارجه با خبرنگاران

بقایی: ابتکارهای طرف عمانی مطابق با ملاحظات ماست

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش دیگری درباره ابتکارهای طرف عمانی برای پیشبرد مذاکرات مطرح شده است نیز گفت: «ابتکارهای طرف عمانی به عنوان طرفی که با مواضع ما و طرف امریکایی آشنا شده، طبیعی است که ابتکارهایی را مطرح و دیدگاه خود را به هر دو طرف منتقل کند. چیزی که روشن و واضح است غنی سازی به عنوان بخش لاینفک از توانایی هسته ای جمهوری اسلامی ایران همواره باید حفظ شود و ما نمی توانیم از این خط قرمز پررنگ دست بکشیم، و طبیعتا ابتکارهای طرف عمانی نیز با در نظر گرفتن این خط قرمز مطرح شده است.»

ادامه مطلب
آیا تحریم‌های بیشتر مسکو را به عقب می‌راند؟
اروپا و تشدید فشار بر روسیه

آیا تحریم‌های بیشتر مسکو را به عقب می‌راند؟

سعید سیفی و علی رضوانپور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسند: اتحادیه اروپا و بریتانیا تحریم‌های جدیدی علیه روسیه وضع کرده‌اند — تنها یک روز پس از تماس تلفنی بین دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین — که به آتش‌بس در اوکراین منجر نشد. نکته قابل توجه این است که ایالات متحده در صدور تحریم‌های جدید به اتحادیه اروپا یا بریتانیا نپیوست.

ادامه مطلب