![فراتر از برجام](/images/www/fa/news/news-list/2022/1662547087-.jpg)
فراتر از برجام
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: بحران چه در زندگی فردی و چه برای یک کشور می تواند سازنده باشد مشروط بر اینکه درسهای لازم از آن استخراج شود.
ادامه مطلبمحمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: بحران چه در زندگی فردی و چه برای یک کشور می تواند سازنده باشد مشروط بر اینکه درسهای لازم از آن استخراج شود.
ادامه مطلبفرزام احمد دوست در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همکاری و توافق احتمالی میان طرفین، فاقد «ایده توافق» است، چراکه نه ناشی از پذیرش طرف مقابل با همین ویژگیهایی که دارد، بلکه برای ایران عبور از وضعیت بغرنج کنونی جهت تجدید قوا و بازگشتی قویتر به موضع پیشین، و برای آمریکا تلاشی برای تغییر ماهوی در طرف مقابل است.
ادامه مطلبحملات اخیر آمریکا به مواضع متحدان مسلح وابسته به ایران در شرق سوریه به گونه ای برنامه ریزی شده بود که آسیبی به مذاکرات هسته ای نزند و صرفا پیام بازدارندگی برای ایران بفرستد تا به حملات جدید فکر نکند. این مسئله نشان می دهد واشنگتن حاضر است شرق سوریه را با شبه نظامیان مور حمایت ایران شریک شود البته تا زمانی که این شبه نظامیان به آمریکایی ها حمله نکنند.
ادامه مطلبکسانی که اصرار دارند جنگ مستقیم بین اسرائیل و ایران مسائل را حل یا به کاهش نفوذ ایران در لبنان و سوریه کمک می کند، دچار توهم هستند.
ادامه مطلبچرا اسرائیل تا این اندازه دغدغه خطر ایران را دارد؟ زیرا اسرائیل همواره به یک دشمن نیاز داشته تا به آن کمک کند خود، اهداف خود و تأکید بر امنیتش را تعریف کند.
ادامه مطلببرخی تحلیلگران بر این باورند که اوپک پلاس میخواهد برای نفت کف قیمت بگذارد و این کف ۱۰۰ دلار است. بازگشت نفت خام ایران به بازارهای بین المللی دست کم برای مدتی این کف را به خطر می اندازد. اگر بازگشت ایران با گرم شدن روابطش با عربستان همراه باشد می توان پیش بینی کرد که دو کشور به همراه روسیه در زمینه تولید نفت هماهنگ خواهند بود.
ادامه مطلبدر مقایسه با چین و هند، دو شریک قدیمی روسیه، ایران برای کرملین گزینه بهتری برای کنترل و مدیریت است. دلیل دیگر جذابیت ایران برای پوتین این است که ایران نیز به روسیه نیاز دارد.
ادامه مطلبدر حالی که این تاریخهای انقضا در میان مخالفان برجام بحثبرانگیز بوده، چنین اقداماتی برای توافقهای هستهای دوجانبه نسبتاً رایج است. مانند توافق NEW START که محصول توافق START قبلی بود و ماه ها قبل از امضای توافق تازه منقضی شد.
ادامه مطلبمذاکرات وین بر سر برنامه هسته ای ایران اکنون بین پرهزینه بودن اعلام شکست آن و دشوار بودن به نتیجه رساندن آن، در نوسان است. همچنین روشن است که دو طرف از ابزارهای خشن خود در خارج از میز مذاکرات وین دست برنداشته اند به طوری که واشنگتن مراکز نظامی وابسته به ایران را در سوریه هدف حمله قرار داد و تهران نیز از برگزاری رزمایش در آب های خلیج فارس و دریای عمان با مشارکت ۱۵۰ فروند پهپاد خبر داد.
ادامه مطلبموضع فرانسه در خصوص توافق هسته ای با ایران در واقع موضع همه کشورهای عضو اتحادیه اروپاست که درباره تاثیر کاهش یا توقف صادرات نفت و گاز روسیه بر صنایع خود نگرانی جدی دارند. همچنین افزایش قیمت حامل های انرژی موجب شده است تورم در اروپا به ۱۰ درصد برسد و پیش بینی می شود در صورت ادامه این وضع به ۲۲ درصد در سال آینده خواهد رسید. خواسته طبقه کارگر برای افزایش دستمزدها به منظور جبران افزایش قیمت ها، فشار بر دولت ها را افزایش خواهد داد و ممکن است اقتصاد کشورهای اروپایی را گرفتار دور باطل کند.
ادامه مطلبتصادفی نیست که مشاور امنیت ملی اسرائیل در این هفته در واشنگتن حضور دارد: حملات هوایی روز سه شنبه آمریکا به تأسیساتی که امریکا گفته وابسته به ایران در سوریه بوده، گویی بیانیه ای از سوی آمریکاست مبنی بر این که توافق جدید با ایران، تعهدات امنیتی آمریکا در قبال اسرائیل را نقض نخواهد کرد.
ادامه مطلببه گفته لیمور ژنرال آهارون حلیوا، رئیس بخش اطلاعات ارتش اسرائیل و سرتیپ آمیت سار، رئیس بخش تحقیقات ارتش اسرائیل رویکرد دوم را نمایندگی میکنند و باور دارند توافق در نسخه نامناسب کنونی بهتر از عدم وجود آن است. به گفته این تحلیلگر سخنان بارنیا درخصوص اینکه توافق هستهای فاجعهای راهبردی برای اسرائیل است دقیق نیست و موضع واقعی نهادهای امنیتی و سیاسی اسرائیل را نمایندگی نمیکند.
ادامه مطلبدر همین حال روزنامه «اسرائیل هیوم» روز سه شنبه به نقل از دو مسئول سابق رآکتور هسته ای دیمونا نوشت، این تصور اشتباه است که گمان کنیم ایران به غنی سازی ۹۰ درصدی اورانیوم نرسیده است، بلکه همه شواهد نشان می دهد دیگر امکان بازداشتن ایران از دستیابی به سلاح هسته ای وجود ندارد چرا که دانش و لوازم آن را در اختیار دارد. یکی از این دو مسئول اسرائیلی معتقد است تنها راه منصرف کردن تهران، به شکست کشاندن توافق هسته ای و تهدید واقعی و جدی به استفاده از گزینه نظامی علیه ایران است.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: مذاکرات برجامی همچنان در بازی «مارپله» گرفتار خواهد ماند؛ زیرا هنوز نمیتوان اراده مشترک و واقعی را برای دستیابی به «توافق» شناسایی کرد. تفاهم برای گفتگو درباره یک هدف، یک چیز است و توافق در خدمت به اجرای آن هدف، چیز دیگر است.
ادامه مطلبسردبیر معاریف که این گزارش را تهیه کرده به نقل از منبعی که او را یک مقام بلندپایه سیاسی توصیف کرده گفت رهبران سرویسهای امنیتی در اسرائیل تقریباً همگی با مواضع بارنیا موافق هستند و اینکه سرانجام پس از تسلیم شدن رهبری کشورهای غربی در برابر خواستههای ایران در همه زمینهها و تلاش برای دستیابی به توافق با این کشور دیدگاه موساد به پیروزی رسیده است.
ادامه مطلبصابر گلعنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در کل چهار صدا از اسرائیل و به ویژه مراکز قدرت در آن در قبال توافق احتمالی شنیده میشود. تندترین صدا از ارکان قدرت مربوط به داوید بارنئا، رئیس موساد است که توافق را "بسیار بد" و "فاجعه راهبردی" برای اسرائیل خوانده است.
ادامه مطلببرخی تحلیلگران بازار نفت با اشاره به قریب الوقوع بودن امضای توافق جدید هسته ای با ایران معتقدند هر لحظه امکان از سرگیری عرضه نفت ایران به بازار وجود دارد. اما طبق مفاد توافق، ایران می تواند صدور ۵۰ میلیون بشکه نفت را ۱۲۰ روز پس از امضای توافق آغاز کند. به این ترتیب حتی اگر همین فردا توافق امضا شود، زمان آغاز صدور نفت ایران به بازار با پایان زمان برداشت آمریکا از ذخایر راهبردی نفت همزمان خواهد شد و به این ترتیب قیمت نفت افزایش نخواهد یافت.
ادامه مطلبکشمکش در مذاکرات کنونی طبق اطلاعات به بیرون درز کرده فقط درخصوص توافق هستهای نیست بلکه بر سر تعیین مناطق نفوذ ایران و آمریکا نیز است.
ادامه مطلبناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در کنفرانس خبری روز دوشنبه خود گفت آنچه اکنون مطرح است وقت کشی آمریکا و خودداری از پاسخ دادن به تازه ترین پیشنهاد برای بازیابی توافق هسته ای است. وی گفت ما به موقع عمل کردیم و نشان دادیم که همواره رفتاری مسئولانه در گفت وگوهای هسته ای داشته ایم.
ادامه مطلبشکست مذاکرات و در نتیجه اجرای سختگیرانه تر تحریم های نفتی، افزایش دوباره قیمت انرژی را موجب می شود. اسرائیل هم به احتمال زیاد به کارشکنی خود برای کُند کردن پیشرفت برنامه هسته ای ادامه خواهد داد. واکنش ایران نیز احتمالاً تشدید اقدامات ایذایی علیه کشتیها و حملات پهپادی و موشکی نیابتی به زیرساختهای نفتی خواهد بود. تلاش آشکار اسرائیل یا آمریکا برای تخریب مراکز هسته ای درگیری های شدیدتری را در پی خواهد داشت. هیچ کدام از طرف ها خواستار چنین نتیجه ای نیستند.
ادامه مطلبنگرانی های جدی در اسرائیل پس از آن به وجود آمد که اتحادیه اروپا نسخه نهائی توافق را برای ایران ارسال کرد و ایران نیز به آن واکنش بسیار مثبتی نشان داد. پس از آن، یائیر لاپید، نخست وزیر اسرائیل پیامی به کاخ سفید ارسال کرد که طی آن، گفت که پیش نویس توافق فراتر از توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ است و با خطوط قرمز خود دولت بایدن مطابقت ندارد. لاپید در دیدار با تد دویچ، نماینده کنگره و تام نایدس، سفیر امریکا در اسرائیل گفت که زمان ترک میز مذاکرات فرا رسیده است.
ادامه مطلب«سناریوی جنگ» برای هیچ یک از طرفها حداقل در کوتاه مدت و میان مدت وجود ندارد. آمریکا خواهان جنگ نیست. ایران نیز آن را نمیخواهد. اسرائیل هم برای آن آماده نیست و بهانهای نیز برای آن ندارد. اصطلاح «مدیریت بحران» و اصطلاح «تعلیق بحران» وارد ادبیات مرحله بعدی خواهد شد، خواه توافقی امضا شود یا نشود.
ادامه مطلبزمان های متفاوتی برای امضای توافق اعلام می شود؛ از چند روز آینده گرفته تا قبل از برگزاری انتخابات کنگره در امریکا در روز ۸ ماه نوامبر. معلوم است چرا. جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده باید در انتخابات میان دوره ای کنگره پیروز شود، از این رو او به موفقیت در مسیر سیاست خارجی نیاز دارد. توافق هسته ای با ایران که او آن را «موفقیت بزرگی برای دولتش» می داند، می تواند بر روند مبارزات انتخاباتی تاثیرگذار باشد.
ادامه مطلبوی درباره مخالفت رژیم صهیونیستی با مذاکرات هسته ای و بازگشت امریکا به برجام نیز گفت: «ما به دولت امریکا تاکید می کنیم که بر اساس منافع ملت امریکا تصمیم بگیرد. رژیم صهیونیستی هیچ گاه بر اساس منافع جامعه جهانی عمل نکرده و نقش مخرب آن در روندهای سیاسی و بین المللی برای همه ثابت شده است.»
ادامه مطلبرضا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مسئله حائز اهمیت برای ایران در شرایط کنونی این است که دولت آمریکا و اتحادیه اروپا تا چه میزان به وعده های خود مبنی بر انتفاع ایران از مزایای برجام، برداشته شدن محدودیت ها بر تجارت خارجی و پایبندی به اصول یک توافق پایدار در قالب برداشتن گام های عملی برای لغو تحریم ها به خصوص در حوزه های بانکی و نفتی به عنوان ضمانت توافق جامه عمل خواهند پوشاند.
ادامه مطلباشتیاق اروپایی ها برای به نتیجه رسیدن ابتکار بورل برای این بود که پنجره گفت وگو بین آمریکا و ایران باز بماند چرا که جبران از دست رفتن این فرصت برای ترویکای اروپایی (انگلیس، فرانسه، آلمان) و اتحادیه اروپا که می خواهد نقش شریک را در حل بحران های بین المللی ایفا کند، دشوار است.
ادامه مطلباینها دلایل اصلی است که تهران را به پافشاری بر موضع و خواستههای خود ترغیب می کند. در واقع جلسه اخیر روز چهارشنبه مجلس ایران با دبیر شورای عالی امنیت ملی، وزیر امور خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی به منظور حمایت سیاسی کامل از مذاکره کننده ایرانی برای ادامه قاطعیت و پافشاری بر مواضع و عدم عقب نشینی از آنها برگزار شد. بنابراین وقتی تهران می گوید توپ در زمین واشنگتن است، این گفته به این معناست که دیگر چیزی برای ارائه به غرب ندارد.
ادامه مطلبتهران جزئیاتی در مورد پاسخ خود ارائه نکرد و بروکسل میگوید که در ارتباط نزدیک با شرکای خود در مذاکرات عمل میکند، چیزی از سوی خود بیان نکرد. اما «گفتمان» اخیر دو طرف احتمال توافق واقعی را نشان می دهد. چیزی که همین دو ماه پیش معجزه به نظر می رسید.
ادامه مطلباینجا اصلاً اعتمادی وجود ندارد. آنها محاسبه میکنند که یک توافق بازسازی شده بیشتر از عمر دولت بایدن دوام نخواهد آورد.
ادامه مطلبوز سهشنبه، سخنگوی دولت ایران گفت که ایالات متحده باید در صورت خروج دوباره از توافق خسارت بپردازد، اظهار نظری که نشان میدهد ایران ضمانتهایی میخواهد. خودداری بایدن از ارائه چنین تضمینی مانعی پیش روی گفت وگوها بوده است. ایالات متحده می گوید که با توجه به اینکه جمهوری خواهان در صورت به دست آوردن کنترل کنگره در اواخر امسال یا کاخ سفید در سال ۲۰۲۴، بی چون و چرا تلاش خواهند کرد تا این توافق را خنثی کنند، نمی تواند چنین قولی بدهد.
ادامه مطلب