شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: استقرار نیروهای صلح روسیه در خاک آذربایجان به مدت پنج سال و تبدیل شدن به یک حضور دائمی نظامی به اضافه اعلام حضور نیروهای ترکیه به مدت یک سال در منطقه انعکاسی از این واقعیت ژئوپلیتیک خواهد بود که اراده دو قدرت پیشرو - روسیه و ترکیه - زمینه را برای حضور و رقابت طولانی مدت در آذربایجان فراهم خواهد آورد.
ادامه مطلب
دکتر قدیر گلکاریان در یادداشتی می نویسد: آذربایجان برای امنیت انرژی ترکیه بسیار اهمیت دارد و در اقتصاد بیمار ترکیه به عنوان منبع اصلی انرژی محسوب می‌شود. واردات گاز ترکیه از آذربایجان در نیمه اول سال ۲۰۲۰، ۲۳ درصد افزایش یافت. سوکار، شرکت دولتی نفت آذربایجان به بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار خارجی در ترکیه تبدیل‌شده است.
ادامه مطلب
جعفر حق پناه در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که تهران در مناقشه قره باغ توسط باکو، مسکو و آنکارا دور خورد، پیرامون ارتباط سفر پیش روی محمدجواد ظریف به روسیه و آذربایجان با نگرانی های تهران از تغییرات ژئوپلیتیک در کنار مرزهای ایران بعد از توافق نامه صلح قره باغ بر این باور است که بعد از امضای صلح قره باغ ترکیبات امنیت منطقه‌ای در کنار مرزهای شمالی ایران به شدت تغییر پیدا کرده است و صددرصد این مسئله برای تهران حائز اهمیت است و قطعاً جای این گلایه از روسیه برای شرکت ندادن ایران در پیشبرد صلح اخیر قره باغ وجود دارد.
ادامه مطلب
مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بعد از تلاش های هرچند نافرجام غرب و گروه مینسک و مشغول بودن امریکا به انتخابات و تحولات و پیامدهای بعد از آن شاهد توافق طرفین و رخداد صلح روسیه بودیم. اکنون که در روزهای پیشین صلح روسیه میان طرفین به تصویب رسید به نظر می رسد در میان گزینه های مطرح شده گزینه سوم کمی معقول تر بوده است و محتملا غرب نیز با این تنش زدایی روسیه مخالفتی نخواهد کرد.
ادامه مطلب
ولی کوزه گر کالجی در یادداشتی می نویسد: از آنجا که نارضایتی گسترده جامعه ارمنستان از فساد، ناکارآمدی، شبکه الیگارشی و رانت در کانون اصلی مطالبات جنبشی مردمی و اعتراضی «نه به سرژ» قرار داشت، کمپین مقابله با فساد از سوی دولت پاشینیان شکل گرفت. اما این کمپین با گشودن هم زمان پرونده مفاسد اقتصادی با پرونده سیاسی و امنیتی اعتراضات ۲۰۰۸ ارمنستان در عمل همه جناح‌ها و جریان‌های سیاسی سنتی ارمنستان از جمله حزب جمهوری خواه، حزب ارمنستان شکوفا و داشناکسوتیون را در مقابل دولت پاشینیان قرار داد، به واسطه جایگاه و خاستگاه قره باغی رهبران و مقامات قبلی ارمنستان و فرماندهان شاخص جنگ قره‌باغ در ابتدای دهه ۱۹۹۰ و به دلیل پیوندهای نزدیک و سنتی حزب جمهوری خواه و جناح قره باغی با روسیه موجب تشدید اختلاف و سردی روابط ارمنستان با روسیه شد.
ادامه مطلب
دکتر رسول اسماعیل زاده دوزال در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حال آیا روس ها به سر عقل آمدند که تن به این پایان دادند یا دیپلماسی فعال آذربایجان بود که توانست به شکل جادویی و به یک چشم به هم زدن مسئله را یکجا به نهایت رسانده و برای پوتین تصمیم سازی کند؟ و یا این که سه کشور ایران، ترکیه و روسیه برای دور نگه داشتن غرب از میدان بازی سوت پایان بازی را در نیمه اول زدند؟ سوالاتی است که پاسخش زمان می طلبد. اما یک موضوع بر همگان روشن است و آن عبارت از آن است که روس ها خود آغازگر این همه فجایع و فساد در ارض قره باغ بودند و خود نیز پایان بخش این آغاز؛ هرچند شتابزده و مشکوک شدند.
ادامه مطلب
ترکیه تحت سیطره اردوغان به دنبال تشکیل کنفدراسیون ترکی از جمهوری های سابق اتحاد شوروی تحت عنوان «عثمانی جدید» است ولی مانعی که در برابرش وجود دارد، ادامه ارتباط نظامی و اقتصادی جمهوری های ترک نشین از جمله آذربایجان با مسکو است و کشورهای قزاقستان و تاجیکستان و قرقیزستان هم در کنار روسیه و ارمنستان عضو پیمان امنیت جمعی هستند. هدف ترکیه از تحریک آذربایجان به جنگ، محاصره ارمنستان و فلج کردن روسیه و تحکیم سیطره بر آذربایجان بود به طوری که آنکارا بتواند پایگاه هایی در ساحل خزر ایجاد کند و کنترل مسیرهای نفت و گاز را به دست بگیرد.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه با توصیف وقایع قره باغ به عنوان یک "تراژدی" اظهار امیدواری کرده است که آخرین گام های برداشته شده بتواند صلح طولانی مدت را برای مردم آذربایجان و ارمنستان تضمین کند.
ادامه مطلب
از همان ابتدای آغاز جنگ قره باغ، مسکو توجه ویژه ای به توسعه رویدادها در این منطقه نشان داد. مراحل اولیه برای امضای توافقنامه پیرامون قره باغ آغاز شده است. به گفته دمیتری پسکوف، نقش پوتین در امضای این توافقنامه بسیار کلیدی است. در این رابطه، پرسش های بسیاری پیرامون شرایط توافق مطرح می شود.
ادامه مطلب
سیدعلی سقائیان در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که لزوما طرح صلح روسیه به معنای گرفتن ابتکار عمل و کاهش نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه قره باغ و یا تلاش برای کاهش نفوذ ایران در روابط با جمهوری آذربایجان و ارمنستان نیست، پیرامون احتمال تغییرات شکل گرفته در مرزهای مشترک با ارمنستان بعد از حصول توافق صلح عنوان داشت که مرز اصلی مشترک ایران و ارمنستان مرز ارس و مرز مشترک زمینی مقری - نوردوز است و مسائل مربوط به ایجاد کریدور ترانزیتی به منظور اتصال میان جمهوری نخجوان با جمهوری آذربایجان مسائلی که در آینده باید مورد بحث و بررسی قرار گیرد. ضمن اینکه تلاش برای ایجاد کریدور اتصالی میان نخجوان و آذربایجان یک تلاش برای مقابله به مثل با ارمنستان در خصوص گذرگاه اتصالی لاچین به قره‌باغ است.
ادامه مطلب
ابوالفضل مجیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در قرن بیست و یکم که قرن پیشرفت های متعدد بشری است و قرن غلبه گفت وگو و منطق بر زور و جنگ و قرن صلح و دوستی است، تنها خواسته مردم و ساکنان و اهالی منطقه قره باغ (آرتساخ) داشتن حق زیستن در آرامش و پیشرفت اقتصادی، فرهنگی و علمی و اجتماعی است که این مهم با راهکار اعمال حق تعیین سرنوشت در منطقه مذکور اعم از اعطا خودمختاری یا پیوستن به کشور مورد انتخاب ساکنان (آذربایجان یا ارمنستان) عملیاتی می شود و اعمال خشونت، زور و جنگ و انجام هزینه های گزاف ناشی از جنگ را نیاز ندارد.
ادامه مطلب
پارسا جعفری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نظر به اینکه کشمکش و درگیری جمهوری های آذربایجان و ارمنستان در منطقه قره باغ در مرزهای شمال غربی ایران قرار گرفته، بدیهی است تداوم و تشدید بحران، امنیت ملی و منطقه ای ما را مستقیما تحت الشعاع خود قرار می دهد. اصابت برخی از خمپاره ها و موشک های طرفین به اشتباه در خاک ایران خود گویای این مطلب است که نشان دهد تا چه اندازه خطرات این جنگ به ایران نزدیک است.
ادامه مطلب
وحید جلال زاده در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که جمهوری اسلامی ایران هیچ گاه نتوانست از تحقق و پیگیری راهبرد بی‌طرفی فعال در قبال مناقشه قره باغ به یک امتیاز دیپلماتیک دست پیدا کند، پیرامون میزان موفقیت طرح ابتکاری وزارت امور خارجه برای ایجاد صلح در مناقشه قره باغ بر این باور است که طرح وزارت امور خارجه برای اتمام مناقشه قره باغ موفقیت آمیز نخواهد بود.
ادامه مطلب
توقف حمایت و اتحاد ایران از ارمنستان به هیچ وجه، به معنای آن نیست که تهران وارد اتحاد با آذربایجان شده است. ایران تلاش می کند، در مناقشه قره باغ، از هیچ یک از طرفین حمایت مستقیمی نداشته باشد.
ادامه مطلب
ولی کوزه گر کالجی در یادداشتی می نویسد: رجوع به اصل «حق تعیین سرنوشت» از جمله مطرح ترین راه حل‌های حقوقی برای حل و فصل مسالمت آمیز مناقشه ناگورنو- قره باغ در سه دهه گذشته به شمار می‌رود تا ارامنه قره باغ درباره آینده سرنوشت سیاسی خود از جمله ادامه وضعیت خودمختاری در جمهوری آذربایجان (همانند دوران حاکمیت اتحاد جماهیر شوروی)، استقلال در قالب جمهوری آرتساخ (وضعیت دوفاکتو سه دهه گذشته) و یا الحاق به ارمنستان تصمیم بگیرند.
ادامه مطلب
پرهام پوررمضان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: . اما در این جا پرسشی مطرح می شود که اساسا چرا سازمان امنیت سازمان ملل نمی تواند در کاهش یا از بین بردن این بحران عملکرد شایان ذکری را از خود نشان دهد. برای پاسخی کوتاه به این سوال باید اشاره کرد که دلیل این امر در آن است که این سازمان استقلال خود را از دست داده است و همواره باید بر طبق نظر و رای قدرت های هژمون باشد.
ادامه مطلب
ولی کالجی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تغییر جغرافیای درگیری به سراسر خطوط تماس قره باغ، عمق مناطق داخلی این منطقه و نیز شهرهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان، استفاده گسترده طرفین از حملات هوایی، موشکی و پهبادی، تجاوزهای متعدد و سقوط پهبادهای نظامی و شناسایی به حریم هوایی شمال غرب کشور و نیز اصابت راکت ها و خمپاره های طرفین درگیری به مناطق روستایی مرزی در استان های اردبیل و آذربایجان شرقی و نیز انتشار اخبار مختلف و بعضاً ضد و نقیض از انتقال اعضای ارتش آزاد سوریه و نیز تُرکمان های سوری به مناقشه قره باغ از جمله مهم ترین مولفه های جدید مناقشه قره باغ به شمار می روند.
ادامه مطلب
مرصاد جمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایالات متحده آمریکا نقش محافظه‌کارانه‌ای را در این بحران اتخاذ کرده است. واشنگتن از طرفی مباحث مربوط به پایگاه‌های نظامی خود و منافع اسرائیل را در نظر دارد و از طرفی لابی قدرتمند ارمنی در کنگره را. این وضعیت موضع محافظه‌کارانه هرچه تمام‌تر واشنگتن در این بحران را باعث شده است و جز چند اظهار‌نظر کلی، چیز دیگری را شاهد نبوده‌ایم.
ادامه مطلب
محمد حسین نامدار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سوء استفاده رژیم صهیونیستی با توجه به روابط استراتژیک با جمهوری آذربایجان و بواسطه گسترش روابطش با ارمنستان، نگرانی دیگر جمهوری اسلامی ایران است که به طرفین درگیری گوشزد شده است. هر چند ایران مواضع اصولی خود در قبال تمامیت ارضی همسایگان دارد، ولی نمی تواند نسبت به زمینه سازی همسایگان برای حضور رژیم اشغالگر قدس در نزدیکی مرزهای خود بی تفاوت باشد.
ادامه مطلب
وازگن پتروسیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در واقع، ترکیه با گشودن یک جبهه جدید در قفقاز، در تلاش است تا نیروهای خود را در سوریه و لیبی دوباره مستقر کند.
ادامه مطلب
محمدحسین نامدار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طبق اظهار مقامات وقت نظامی کشورمان، علاوه بر ارائه مشاوره نظامی به سران باکو و آموزش نظامی نیروهای آذربایجانی، از ایران نیروهایی هم برای جلوگیری از پیشروی بیشتر متجاوزین ارمنی به مناطق جنگی اعزام شدند. بنا بر اظهارات محسن رضایی، فرمانده وقت سپاه پاسداران، تعدادی از نیروهای ایرانی در صحنه جنگ شهید شد و جنازه برخی از آنها در خاک جمهوری آذربایجان دفن شدند. علاوه بر اینها، ایران پذیرای ۷۰ هزار آواره جنگی از آذربایجان در خاک خود بود و برای سال های سال کمک های انساندوستانه خود را به آوارگان جنگی مستقر در خاک جمهوری آذربایجان اعطا می کرد. آنقدر احساس نزدیکی با مردم جمهوری آذربایجان وجود داشت که در سال ۱۹۹۳ هاشمی رفسنجانی هواپیمای ریاست جمهوری را به نخجوان فرستاد تا حیدر علیف، رئیس مجلس عالی نخجوان را برای برعهده گیری پست ریاست جمهوری آذربایجان، به باکو منتقل کند. در مقابل تمامی این کمک ها، نمک نشناسی های فراوانی مشاهده شد.
ادامه مطلب
حامد مرزجی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ارمنستان به عنوان عضو سازمان هم پیمان جمعی (به مثابه یک پیمان نظامی) متحد دفاعی نزدیک روسیه بشمار می رود و بعضا قاطعیت و جاه طلبی های چند ساله اخیر در برابر آذربایجان به پشتوانه روسیه صورت می گرفت و به واسطه همین اتحاد بود که همواره در مقایسه با کشورهای آذربایجان و گرجستان روابط محتاط تری هم با کشورهای اروپایی و غربی از جمله در پیمان هم پیمان شرقی داشت. در این قضیه، به نظر می رسد، روسیه چندان مخالفتی ندارد که بر ارمنستان فشار وارد شود تا اولا موقعیت این کشور و به خصوص پاشینیان نخست وزیر ارمنستان در سطح منطقه و کشور تضعیف شود و تلافی برخی تک محوری های انقلاب ۲۰۱۸ را دریافت کند.
ادامه مطلب
نوذر شفیعی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که موضع تهران در مناقشه قره باغ نباید صرفا بر اساس منافع ترک ها و یا ارامنه تعریف شود، پیرامون پاردایم دیپلماتیک تهران در قبال مناقشات منطقه ای و بین المللی بر این باور است که حضور و یا عدم حضور جمهوری اسلامی ایران در یک مسئله منطقه‌ای و بین المللی متغیری از این واقعیت است که از نگاه تصمیم گیران و تصمیم سازان نظام جمهوری اسلامی ایران آن موضوع و یا مناقشه تا چه اندازه به ارزش‌های انقلاب اسلامی نزدیک و یا دور است؟
ادامه مطلب
دیپلماسی ایران در سومین وبینار خود که به دلیل شیوع بیماری کرونا به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد، با میزبانی از سفرای سابق ایران در آذربایجان و کارشناس ارشد حوزه قفقاز به بررسی آخرین وضعیت قره باغ و سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال این مناقشه پرداخته است.
ادامه مطلب
محمد مهدی بندرچی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه معتقد است که به طور طبیعی باید نقش مهمتری در تمام مناطق بازی کند و بنابراین جایگاه والاتری در صحنه عام بین المللی مطالبه نماید نه آن که در یک سطح حداقلی به عنوان سخنگوی ۲۵۰ میلیون ترک زبان بماند.
ادامه مطلب
جاوید منتظران در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران باید در تنش به وجود آمده فی‌مابین آذربایجان و ارمنستان، ابتکار عمل به خرج بدهد و نقش فعال‌تری را در زمینه برقراری صلح میان دو کشور ایفا و تلاش کند که طرفین به ترک مخاصمات نظامی و حل‌وفصل بحران از طریق سیاسی و گفت وگو ترغیب شوند.
ادامه مطلب
علیرضا محرابی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که آذری های داخل کشور در دام اردوغان پیرامون مناقشه قره باغ نیفتند، پیرامون موضع درست تهران در برابر مناقشه قره باغ بر این باور است که بهترین استراتژی جمهوری اسلامی ایران در قبال مناقشه قره باغ راهبرد «بی طرفی فعال مبتنی بر درگیر کردن سازمان های بین المللی» است. ذیل این سیاست، جمهوری اسلامی ایران در عین اینکه در قبال مناقشه قره باغ، هم در برابر ارمنستان و هم در قبال جمهوری آذربایجان موضع بی طرف را در پیش می گیرد، باید تلاش های جدی دیپلماتیکی هم برای درگیر کردن ظرفیت های سازمان ها، نهادها، ارگان ها و دیگر بازیگران بین المللی برای حل وفصل نهایی این مناقشه را در دستور کارخود قرار دهد.
ادامه مطلب
گقارد منصوریان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مجموعه فعالیت های رژیم صهیونیستی در آذربایجان تهدیدی بر امنیت ملی ایران محسوب می شود، ولی ایران با مدیریت تهدید توانسته تا حدودی آن را عقیم کند.
ادامه مطلب
محسن پاک آیین در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که لذا در صورت پیچیده‌تر شدن مناقشه قره باغ با نقش‌آفرینی و اعمال نظر ترکیه احتمالاً روسیه هم ناگزیر به حمایت از ارمنستان خواهد شد. از طرف دیگر هم باید این نکته را عنوان کرد که در صورت تداوم و تشدید مناقشه قره باغ با نقش آفرینی ترکیه، علاوه بر ایران و روسیه امکان دارد دیگر کشورهای فرامنطقه مانند ایالات متحده آمریکا، رژیم غاصب صهیونیستی و کشورهای اروپایی نیز خود را وارد این مناقشه کنند. در این صورت قطعاً این مناقشه بیش از ۳۲ ساله در قره‌باغ به شدت پیچیده تر و بغرنج تر و در عین حال عمیق و در ابعادی گسترده تر پی گرفته خواهد شد که می تواند مسائلی فراتر از اختلاف بر سر حاکمیت مرزی در منطقه قره باغ را در برگیرد.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: انگیزه آذری‌ها و ارمنی‌ها را در رودرویی با یکدیگر می‌توان در یک سطح موازی قرار داد ولی سطح توان این دو را هنوز باید در استمرار درگیری‌هایی سنجید که هزینه‌اش را قربانیان دو سوی جبهه‌های جنگ خواهند پرداخت.
ادامه مطلب