جمهوری اسلامی ایران

پی ریزی راهبرد دستیابی به نظم مطلوب

لزوم بازتعریف راهبردهای جمهوری اسلامی ایران برای نقش‌آفرینی قدرتمند در نظم نوین جهانی

پیروز غفرانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: راهبردهای جمهوری اسلامی برای حضور قدرتمند در شکل دهی آینده و ایفای نقش به عنوان پیشران و متغیر مهم و مستقل در شکل دهی نظم جهانی آینده نیز نیازمند قالب دهی و بازتعریف خود در داخل و خارج در قالبی اکوسیستمی و بهره گیری علمی از رویکردها و ابزارهای نوین است. این مقاله در قالب آینده نگاری راهبردی و با نگاهی سیستمی، سعی دارد الزامات بازتعریف این راهبردها را تبیین کند. 

ادامه مطلب

نگاهی عمیق‌تر به توافق ۲۵ ساله ایران و چین

انگیزه ها و اهداف یک توافق استراتژیک

غفور کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مروری اجمالی بر جهت گیری سیاست خارجی چین نشان می دهد که از سال ۱۹۴۹ تا به امروز چین از سیاست اتحاد، به سیاست عدم تعهد و از سیاست عدم تعهد به سیاست انعقاد توافق نامه مشارکت با سایر کشورها تغییر سمت داده است. در طول جنگ سرد، چین ابتدا با شوروی قرارداد اتحاد رسمی و سپس با ایالات متحده پیمان شبه اتحاد منعقد کرد، پس از این چین به صورت رسمی و با اعلام دنگ شیائوپینگ رسماً سیاست عدم تعهد را در پیش گرفت. پس از اینکه شی جین پینگ در سال ۲۰۱۲ رهبری چین را به عهده گرفت سیاست عدم تعهد کماکان حفظ شد لکن با حفظ راهبرد پیشین، در سال ۲۰۱۴ به وزارت امور خارجه دستور داد در پی ساخت یک شبکه جهانی مشارکت باشد. در حالی که دیپلماسی مشارکت چین در ابتدا بر قدرت های بزرگ و همسایگان منطقه ای متمرکز شده بود، تمرکز جغرافیایی آن از قرن بیست و یکم به طرز چشم گیری گسترش یافته و کشورها و اتحادیه ها و مناطق دیگر را نیز در برگرفته است.

ادامه مطلب

مفهومی که نیاز به درک عمیق دارد

در باب «تنهایی استراتژیک»

مهدی صالحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تنهایی استراتژیک کشورها همانند تنهایی انسانها در زندگی است، شاید کمی عارفانه و شاعرانه به نظر آید اگرچه تنهایی استراتژیک انسان ها در فردگرایی امروز نسبت به زمانی که در قبیله زندگی می کردند قابل مقایسه نیست، اما انسانها در این جهان اصالتا، تنها هستند، کشورها نیز همینطور. 

ادامه مطلب

واشنگتن از متحدان خود می خواهد دفاع جمعی را تقویت کنند

نگرانی های امریکا از همکاری های نظامی ایران و روسیه

نمایندگان وزارت امور خارجه، پنتاگون و شورای امنیت ملی در کاخ سفید به نمایندگی از امریکا در گفت وگوهای ریاض شرکت می کنند. به گفته یک منبع، توجه مذاکره کنندگان نه فقط به موضوع گسترش نظامی تهران در خاورمیانه، بلکه به موضوع نزدیکی جمهوری اسلامی ایران و روسیه در زمینه همکاری های نظامی – فنی نیز جلب شده است.

ادامه مطلب

سازمانی به وسعتی آسیا

چرا عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای مهم است؟

ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سازمان همکاری شانگهای، به عنوان یک سازمان قاره ای، نه تنها توانسته است اهداف امنیتی اصلی خود را در این سال ها تامین کند، بلکه با ارایه تعریفی گسترده تر از مفهوم امنیت، کوشش کرده تا با گسترش همکاری های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی میان اعضای اصلی و دیگر شرکای خود، از ابزارهای گوناگون برای حفظ ثبات و امنیت در مناطق گوناگون آسیا بهره مند شود. 

ادامه مطلب

نسخه ارتقای روابط تهران-پکن

نکات مهمی که سفر رئیسی به چین دارد

هادی محمدی در یادداشتی می نویسد: این سفر از دو جهت مهم و قابل ارزیابی جدی تر است. نکته اول مانور ایران در عرصه سیاست خارجی و نمایش عدم انزوا در برابر فشارها و محدودیت های غربی است و دومین نکته حرکت به سوی اجرایی کردن مهم ترین سند دوجانبه ایران با کشورهای دیگر موسوم به برنامه جامع ۲۵ ساله ایران و چین.

ادامه مطلب

در حالی که بر اهمیت آزادی افزوده شده است

به حاشیه رفتن بحث استقلال

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: پیش‌شرط اصلی موفقیت در این میدان برقراری حکمرانی خوب در داخل، بارورسازی ساختارهای داخلی و تعامل سازنده و سودآورد با جهان است. با کاسته‌شدن از اهمیت استقلال سیاسی، یک عامل مهم تنش‌زا در سیاست داخلی کشورها که اغلب موجب دسته‌بندی‌های له و علیه می‌شد و مخل تمرکز بر اولویت‌های مهم‌ تر بود، به حاشیه رفته و راه برای تمرکز بر ستون دیگر یعنی آزادی و توسعه سیاسی هموارتر شده است.

ادامه مطلب

سیاستی که تغییرناپذیر به نظر می رسد

چرخش راهبردی ایران

تلاش های غرب برای محدودسازی اقتصادی و نظامی ایران، این کشور را متوجه شرق کرد. در یک دهه گذشته، ایران روند ادغام در سازمان همکاری های شانگهای، تقاضا برای پیوستن به گروه بریکس و افزایش همکاری اش با سازمان پیمان همکاری های جمعی که زیر سلطه روسیه است را آغاز کرد. این روابط، ایران را در گذر سال های آینده، به عنوان یک قدرت یوروآسیایی بازتعریف می کند و همراه با تقویت جایگاه منطقه ای اش در خاورمیانه، نفوذ جهانی اش را هم گسترش می دهد.

ادامه مطلب

سیاست خارجی منزه + دانلود کتاب

نویسنده: احسان اقبال سعیدی

ادامه مطلب

وسیله‌ای برای ارائه تصویری ملی از کشورمان

دیپلماسی هنر ابزاری تأثیرگذار در روابط بین‌الملل

جواد معصومی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فرش دستبافت، شعر، موسیقی، صنایع دستی و بسیاری هنرهای دیگر به‌عنوان ابزاری دیپلماتیک مؤثر در ایجاد یا ارتقای روابط بین‌المللی با سایر ملل خصوصاً همسایگان ایران بوده است که ابزاری کارآمد در صحنه جهانی و برنامه‌ای جامع و کارآمد تعاملات بین‌المللی قرار دارد. به نظر می‌رسد در شرایط کنونی جهانی نیازمند ایجاد یک پل و ارتباط معنی‌دار مابین هنر و اقتصاد هستیم چرا که یکی از مولفه‌های بحث‌برانگیز در جامعه اقتصاد جهانی موضوع اقتصاد هنر است.

ادامه مطلب

فرمانده کل قوا در دیدار صدها تن از فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش

مقام معظم رهبری: نقشه و هدف دشمن به زانو درآوردن انقلاب است

ایشان، نقشه و هدف واضح دشمن علیه نظام اسلامی را به زانو درآوردن انقلاب خواندند و گفتند: البته آنها خلاف این را می‌گویند همچنانکه حدود ۱۵ سال قبل رئیس‌جمهور وقت آمریکا صریحاً در نامه‌ای به من نوشت که ما قصد تغییر نظام شما را نداریم ولی ما همان زمان گزارش‌هایی داشتیم که در مراکز خود در حال طراحی برای از بین بردن جمهوری اسلامی بودند.

ادامه مطلب

نظریه ای که در ردش دلایل بسیاری هست

افسانه تنهایی استراتژیک ایران

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: جبر جغرافیا و جبر فرهنگ که مبنای این نگرش است، در قیاس با مؤلفه‌هایی مانند نوع حکمرانی، نهادسازی و سیاست‌گذاری، اموری فرعی و غیرتعیین‌کننده هستند.

ادامه مطلب

حمله به سفارت آذربایجان را ساده‌سازی نکنیم

جنگ‌زادگی آذربایجان و توهم پیروزی بر ایران!

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاری عمومی به‌خصوص سیاستگذاری خارجی که بر مبنای مدل سطل زباله باشد، بیشتر بر بحران‌آفرینی و تشنج‌زایی در مناسبات منطقه‌ای و نظام جهانی استوار بوده و بقای یک سیاستگذار یا حاکم را با ایجاد و افروختن منازعه، تضمین می‌کند. این مدل حکمرانی در بسیاری دولت‌های شکننده جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از دولت‌هایی که پیوسته از مدل سطل زباله در سیاستگذاری خارجی خود استفاده می‌کند، دولت جمهوری آذربایجان به رهبری الهام علی اف است. این دولت نشان داده به پشوانه دلارهای نفت و گاز خود و حمایت‌های سیاسی، امنیتی، اطلاعاتی و حتی نظامی ترکیه، اسرائیل و امریکا، همواره به دنبال مشکلات و تنش‌هایی در نظام منطقه‌ای است تا به آنها ورود کرده یا بحران‌های جدیدی را برافروزد! الگوی سطل زباله سیاستگذاری خارجی دولت علی‌اف، بیشتر بر این اصل استوار است که تنها "منازعه و جنگ" می‌تواند بقای دولت ایشان را تضمین کند و حکمرانی غیر دموکراتیک وی را مشروعیت بخشد. 

ادامه مطلب

مسکو تهران را شریک خود در دوران تحریم می داند

تبدیل خاور میانه به ستونی برای روسیه در رویارویی با غرب

ایران تجربه بسیار زیادی از زندگی در شرایط تحریم ها دارد. مسکو خود را برای تلاش غرب در جهت اعمال فشار اقتصادی و فناوری آماده کرده بود. روسیه خود قادر به تولید محصولات زیادی است، اما برخی کالاها از جمله محصولات شیمیایی را از ایران خریداری می کند.

ادامه مطلب

با آمدن نتانیاهو و حمله به تاسیسات نظامی اصفهان

جنگ سایه‌ها از سرگرفته شد

این اظهارات بخشی از چارچوب «جنگ سایه» است که سه سال است اسرائیل در برابر ایران دنبال می کند. دولت یهود در گذشته حملاتی را به تأسیسات نظامی و هسته ای تهران انجام داده و دانشمندان و یک افسر ارشد نظامی ایران را ترور کرده است. 

ادامه مطلب

حادثه حمله به سفارت آذربایجان و پرسش‌های موجود توام با بدبینی

چرا باکو بر تخریب روابطش با تهران اصرار دارد؟

سید علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: چرا آذربایجان این قدر بر تخریب روابط با ایران پافشاری می کند؟ چرا سفارت آذربایجان این قدر عجله کرد و به سرعت سفارت خود را تخلیه کرد و حتی اجازه نداد گزارش های لازم در زمینه حادثه روز جمعه به آن داده شود؟ چرا طرف آذربایجانی اعتنایی به رفتارهای مسالمت جویانه طرف ایرانی نکرد؟ چرا طرف آذربایجانی به هیچ کدام از دلجویی های طرف ایرانی که نشان از توجه ویژه تهران به اهمیت روابطش با آذربایجان دارد، نمی کند؟ اصرار آذربایجان به تشدید تنش در روابط با ایران برای چیست؟ اورخان عسگراوف چه کسی بوده که مرگ او برای آذربایجانی ها جایی برای بخشش نگذاشته است؟ آیا رد پای اسرائیل در این جریان در میان نیست؟

ادامه مطلب

ظرفیت بالایی که مغفول مانده است

اکو، غفلت ما و چند نکته

علی موسوی خلخالی می نویسد: در حالت طبیعی، حداقل ۵۰ درصد تجارت کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی باید با اعضای درون سازمان انجام می‌گرفت اما عملا چنین نیست. تعرفه های تجاری دو طرف هنوز به حد مطلوب که بیانگر گسترش روابط باشد نرسیده، کوریدورهای شرق به غرب و شمال به جنوب هیچ کدام به مرحله بهره برداری کامل نرسیده اند و پروژه های مربوطه به کندی پیش می روند، توسعه حمل و نقل هوایی کشورهای عضو به ویژه با ایران بسیار ناقص است، مثلا می توان گفت حمل و نقل هوایی میان ایران با کشورهای آسیای میانه بسیار ناچیز و در حد صفر است، توسعه حمل و نقل ریلی و دریایی کندتر از حد انتظار است و مناسبات تجاری کشورها بسیار پایینتر از ظرفیت ها و انتظارات است.

ادامه مطلب

بعد از درک واقعیت صحنه سیاسی عراق

اردن به جریان‌های عراقی طرفدار ایران روی خوش نشان می دهد

پیش از این یک هیئت از اردن با نوری المالکی، رهبر ائتلاف قانون و حیدر العبادی، نخست وزیر اسبق و رئیس ائتلاف النصر در پارلمان و قیس الخزعلی، دبیر کل جنبش عصائب اهل حق و هریم کمال آغا، رئیس جناح اتحادیه میهنی کردستان دیدار کرده بود.

ادامه مطلب

نخبه بورژوایی که دیپلمات نیست

دستپاچگی کره جنوبی در برابر خونسردی ایران

یون سوک یول نمونه ای از این است که چگونه نخبگان بورژوایی که وارد حرفه سیاسی می شوند، لزوما بهترین دیپلمات ها نیستند. این لغزش در ابوظبی اولین اشتباه او نبود. سپتامبر گذشته، او در مقابل دوربین ها در نیویورک ناسزایی به زبان آورد.

ادامه مطلب

تقویت روابط امان و اردن از تهران می گذرد

توصیه اکید السودانی به اردنی ها برسر ایران

گفته می شود که السودانی مستقیما اردنی‌ها را هنگام سفر خود به امان نصیحت کرده است. او آنها را بسیار نصیحت کرده است که در قبال ایران انعطاف نشان دهند تا درهای بسته کشورش به روی شرکت‌ها و بخش های اردنی باز شود.

ادامه مطلب

احتمال حضور رافائل گروسی در تهران به موازات سفر امیرعبداللهیان به روسیه چه معنایی می دهد؟

دوباره پای کرملین در میان است

کوروش احمدی در گفت وگویی تاکید دارد: در حالی که اکنون مذاکرات برجامی مسکوت مانده و در دستور کار نیست، تهران نباید اختلافات پادمانی را نیز مسکوت بگذارد و آن را به روند مذاکرات در مورد برجام گره بزند.

ادامه مطلب

کشوری که زیر آن گنج و روی آن همچنان رنج است

تخصص‌گرایی و شایسته‌سالاری؛ دو گمشده اقتصاد ایران

حسام الدین حجت زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شرط شکل گرفتن تمدن، برنامه ریزی بلندمدت و برخورداری از نگاه راهبردی به مقوله اقتصاد و تجارت با هدف استفاده به موقع و هدفمند از ظرفیت های اقتصادی موجود در جامعه خود همزمان با رصد مستمر و بهره برداری از امکانات و ظرفیت های اقتصادی و تجاری دیگران (کشورهای همسایه، منطقه و فرامنطقه) تحت عنوان کلی "بازارهای هدف" به منظور راه اندازی شبکه منسجم تجاری در داخل و خارج از کشور است. نتیجه این اقدامات جذب سرمایه های خارجی به منظور تقویت بیشتر اقتصاد داخلی به جای فراری دادن سرمایه های مالی و انسانی از کشور با تصمیمات لحظه ای و غیرکارشناسی و در نهایت، خصومت ورزی دائمی با دیگران (اعم از رقیب یا مخالف) و محروم کردن ملت خود از ظرفیت های عظیم اقتصاد داخلی و جهانی خواهد بود.

ادامه مطلب

علائم تغییر در روندها و ظهور روندهای نوپدید

بازآرایی راهبرد سیاست خارجی ایران در قفقاز

سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست خارجی ایران در منطقه قفقاز از سیالیت کمتری نسبت به مناطق دیگر برخوردار است. نقش عوامل ساختاری و جبریت های ژئوپلوتیک در این منطقه موجب شده است تا آزادی عمل کارگزاران برای تغییرات گسترده راهبردی در این منطقه محدودتر باشد. با این وجود، علائم تغییر در برخی از روندها و ظهور روندهای نوپدید سیاسی، امنیتی، اقتصادی و زیست محیطی در منطقه قفقاز؛ ضرورت تغییرات تدریجی راهبردهای سیاست خارجی ایران در این منطقه را اجتناب ناپذیر کرده است.

ادامه مطلب

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران+دانلود کتاب

نویسنده ها: دکتر احسان اقبال سعیدی / دکتر بشیر اسماعیلی گنهرانی

ادامه مطلب

آیین فرستادگی و مهمانداری نیکو باید آموخت

کلید زبان، مهمترین رسالت و سرمایه ایران‌زمین

احسان اقبال سعید در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این ملت و ملکداران هم به حکم گام زدن در مسیر آخرین ذخیره عدل‌افروز الهی برای چرخاندن چرخ به کام اندیشه انسانی‌ـ الهی خود نهایت مساعی را بکار بسته و می‌بندد اما این به معنای فروگذاشتن گزاره فوق نبوده و نیست که حتی در این سال‌ها باز با مواجهه با شیران نر خونخواره نه تسلیم و نه رضا که تنها دفاع مشروع از خود را پیشه کرد نه چون دیگر دل به طاغوت و طاعون ثروت و لذت‌دادگان ویران کردن داشته‌های دیگران برای نان و نام خود. رسانیدن این پیغام و گشودن قفل از ذهن‌ها با کلید زبان مهم‌ترین رسالت و سرمایه توامان است.

ادامه مطلب

مردی که تاریخ‌ساز شد

سردار شهید جاویدان در قلب‌ها، قاتلش منفور همیشگی اذهان

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هم اکنون تاریخ از ترامپ میلیاردر تنها بعنوان یک رئیس جمهور تک دوره ای شکست خورده با حرکات و سخنان غیر عادی یاد می کند، اما از سردار مومن ایرانی، حداقل در اذهان مردم ایران، عراق و سوریه تا ابد به نیکی یاد خواهد کرد.

ادامه مطلب

به یاد سردار شهید سلیمانی

مسافر پرواز دمشق

روشنایی دمشق به خاطرش آورد که جاده همین فرودگاه تا چند سال قبل آوردگاه اشقیا بوده و حتی یک قرار یا فرار را هم برای اهالی دشوار می‌نمود، اما امروز چه سکوتی و چه قراری برقرار است.

ادامه مطلب

قدرت، بالندگی و احترامی که سردار شهید ساخت

مکتب شهید سلیمانی و سیاست خارجی

احسان اقبال سعید در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شهید سلیمانی بی‌پیرایه و ادعا در عرصه‌ی تعاریف و تعابیر پرهیمنه در وادی روابط بین‌الملل و مناسبات سنگی آن توانست راهگشا و مهم‌تر از آن جریان‌ساز و راهنما باشد. این دریا پرموج و پربارتر از آن است که این نوشتار تکیده بتواند به اعماق و امواج آن به تمامی دست پیدا کند اما مصداق آن است که "به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل/ و گر مراد نیابم به قدر وسع بکوشم".

ادامه مطلب

با توجه به تحولات جهان از اروپا تا خاور دور

آیا نظم جهانی نوینی در راه است؟

وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پاسخ خیر است. در بین نخبگان و سیاسیون، از نظم نوین جهانی و "دوران گذار" زیاد شنیده می شود. به نظر می رسد؛ نظم جهانی شکل گرفته از سال ۱۹۴۵ میلادی نه تنها تغییری نخواهد کرد بلکه اتفاقی که قرار است در سال ۲۰۲۴ بیفتد، ادامه نظم جهانی فعلی را تا سال ۲۰۳۴ تضمین کند. (۱)

ادامه مطلب

در دیدار اعضای اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا

رهبر انقلاب: مسئله پیشرفت علمی و عبور از مرزهای دانش نباید فراموش شود

ایشان مسئله علم و پیشرفت علمی را گفتمان رایج کشور در سالهای اخیر خواندند و با تقدیر از برگزاری گردهمایی علمی در همایش کنونی انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا گفتند: مسئله پیشرفت علمی و عبور از مرزهای دانش نباید فراموش، و اینگونه تصور شود که توجه به جنبه های دینی و انقلابی موجب غفلت از پیشرفت‌های علمی است.

ادامه مطلب