
تنش هسته ای ایران و قرص سمی که ترامپ کار گذاشت
تریتا پارسی می گوید: "بخش بزرگتری از تشدید تهاجمی ایران و اوج دادن به برنامه هسته ای، زیر نگاه بایدن و نه ترامپ انجام شد، آن هم به این دلیل که بایدن، سیاست های ترامپ را ادامه داد."
ادامه مطلبتریتا پارسی می گوید: "بخش بزرگتری از تشدید تهاجمی ایران و اوج دادن به برنامه هسته ای، زیر نگاه بایدن و نه ترامپ انجام شد، آن هم به این دلیل که بایدن، سیاست های ترامپ را ادامه داد."
ادامه مطلبهرچند پیش نویس قطعنامه شورای حکام که واشنگتن در پشت آن است، به امکان ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت در صورت همکاری نکردن ایران با آژانس انرژی اتمی در خصوص فعالیت های مخفیانه، اشاره ای نکرده ولی زمان ارائه این پیش نویس نشان دهنده سیاسی بودن انگیزه تهیه کنندگان آن است که به دنبال اعمال فشار بیشتر بر ایران قبل از سفر جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده به منطقه و انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا هستند.
ادامه مطلبتصادفی نیست که هرگاه مذاکرات هسته ای به بن بست می خورد، یک مسئول ایرانی تهدید می کند که اگر اسرائیل مرتکب اشتباهی در خصوص ایران شود، تل آویو و حیفا با خاک یکسان خواهند شد.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آیا نشست کنونی به وزنکشی هریک از مدعاهای متعارض در موقعیتی برابر خواهد انجامید؟ یا برتری یکی از طرفها بر دیگری، موقعیتی را ایجاد خواهد کرد که آن دیگری سرانجام از موضع حداکثری خود به عقب نشینی وادار شود؟ اگرچه نشانههای نگران کنندهای از تشدید مواضع سخت علیه تهران با احتمال صدور قطعنامه تازه درباره توانمندی هستهای ایران وجود دارد اما پیشبینی میشود که درجه شدت آن به اندازهای نخواهد بود که واکنش فوری و تند و تیز تهران را در پی داشته باشد.
ادامه مطلبمی توان انتظار داشت طرفی های مذاکره ظرف چند هفته آینده به میز مذاکره بازگردند که این بار به برنامه هسته ای ایران و تحریم ها محدود نخواهد ماند بلکه احتمال دارد نقشه راهی برای حل موضوعات منطقه ای ارائه شود.
ادامه مطلبآنها می خواهند که "محکم" به نظر رسند، در نتیجه مخالفت با بایدن بر سر برجام یا حمایتشان از تشدید تحریم ها، بر حفظ منافع آمریکا پیشی می گیرد. این ابلهانه است.
ادامه مطلبحمیدرضا اکبرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر در شرایط کنونی، توافق به سرانجام رسد، نه تنها در به تعادل رساندنِ شرایط ملتهب کنونی، کمک شایانی میکند، بلکه اعتماد و امید به آینده را در میان جامعه تقویت خواهد کرد. علاوه بر این دست دولت را نیز در دسترسی به ارزهای بلوکه شده برای تامین مایحتاج باز خواهد کرد.
ادامه مطلببرای ناظر روند مذاکرات وین آسان است که متوجه شود دولت بایدن تلاش زیادی برای مد نظر قرار دادن منافع متحدان خود به ویژه اسرائیل انجام داد و وقتی با موضع سرسختانه ایران روبه رو شد، تلاش کرد اسرائیل را متقاعد کند که منافعش در توقف تلاش برای تخریب این مذاکرات است و بازگشت آمریکا به توافق تنها گزینهای است که میتواند نه تنها عدم دستیابی ایران به سلاح اتمی را تضمین کند بلکه همچنین فضا را برای مذاکرات بعدی درباره مسائل دیگر از جمله برنامه موشکی ایران آماده میکند. گواه ما در اینجا سفرهای فروان متقابل مقامات اسرائیلی و آمریکایی است.
ادامه مطلبدموکرات ها به جای آن باید نگاه متفاوتی داشته باشند و آن را آزمونی برای توانایی شان در اجرای سیاست خارجی ببینند. اگر نتوانند افتضاحی را که دونالد ترامپ بر جای گذاشته، جبران کنند، برای ایران و دیگر کشورها ثابت خواهد شد که تنها توافقی که ارزش پیگیری دارد، توافقی است که با جمهوریخواهان به دست آید. اگر قرار است هیچ توافقی با یک رئیس جمهوری دموکرات، در زمان حضور یک جمهوریخواه در کاخ سفید دوام نیاورد، چرا باید وقت و سرمایه سیاسی را در تعامل با دموکرات ها هدر دهیم، همان بهتر که منتظر ورود یک جمهوریخواه به کاخ سفید بمانیم.
ادامه مطلبایران عملا توانسته است در مذاکرات وین، ابتکار عمل تاکتیکی را در دست گیرد و اروپایی ها و حتی مذاکره کنندگان روسی را به نامه رسان میان خود و امریکا تبدیل کند.
ادامه مطلباحیای توافق هسته ای ایران ممکن است به مبادلات تجاری بین ترکیه و ایران رونق چشمگیری بدهد ولی از نظر امنیتی و همچنین از نظر رقابت منطقه ای، چالش بزرگی برای آنکارا خواهد بود.
ادامه مطلبفرزین زندی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به طور کلی، در ساختار نوین اقتصاد جهانی، دغدغه وزارت امور خارجه و دستگاه دیپلماسی کشورها بهرهمندی از فن دیپلماسی برای جذب سرمایه، انتقال فناوریهای جدید و ارزشافزا به داخل کشور، بازاریابی برای صدور کالا و خدمات ملّی و گسترش تجارت خارجی در راستای حفظ منافع کشور است؛ امری که در مورد ایران کمتر مصداق دارد و هیئتهای دیپلماتیک ایران و دیدارهای آها با طرفهای خارجی غالبا محفلی برای حضور خیل سیاستمداران برای سیاستبازی است تا حضور گروهها و فعالان اقتصادی. این رویه در کشورهای توسعه یافته کاملا برعکس است و دیپلماسی در خدمت اقتصاد و برای تحقق منافع اقتصادی – تجاری بکار گرفته می شود. با این وجود، هر توافقی بدون به کار بستن ابزارهای متداول اما اختصاصی، که بسیاری از کشورها نیز از آنها استفاده میکنند تا فضای مثبت سیاسی را برای تنفس بهتر اقتصاد فراهم کنند، نتیجه ای جز تداوم روند موجود در پی نخواهد داشت.
ادامه مطلببراساس گزارش های موثق، واشنگتن می خواهد، ضمانت هایی را از ایران دریافت کند تا تهران در دور زدن تحریم های امریکا علیه مسکو، به روسیه کمک نکند. آن چه قابل توجه است، این است که ایران این مساله را قاطعانه، رد نکرده و برعکس، فعالانه، در حالی چانه زنی است.
ادامه مطلبروسیه برای به تاخیر انداختن امضای توافق هسته ای به بعد از عید نوروز در بیست و یکم ماه جاری دخالت کرده و خواستار توافق کتبی از سوی ایالات متحده شده که تصور می شود راه خود را پیموده تا از پیچیدگی های تحمیل شده از سوی مسکو در آخرین لحظات عبور کند.
ادامه مطلبجاوید قربان اوغلی در یادداشتی می نویسد: اگر احیای برجام در راستای منافع ایران است، ایران باید نشان بدهد که از چنان اراده مستقل و استقلال سیاسی برخوردار است که فارغ از خواست یا فشار روسیه، تصمیمی در راستای حقوق ملت اتخاذ کند. رصد اخبار قبل از جنگ اوکراین نشانگر عزم و اراده جدی دولت و حاکمیت در احیای برجام است. رهبری لغو تحریمها ولو یک روز زودتر را بهصراحت به نفع کشور اعلام کردند.
ادامه مطلباگرچه هیچ معیار مطلق یا نسبی برای سنجش اعتماد میان رهبران منطقه وجود ندارد، اما عمده کارشناسان منطقه عدم اعتماد را یک مانع کلیدی در حل و فصل مناقشات می دانند. اگرچه عدم اعتماد به طور کلی از دیدگاه همه دست اندرکاران حل منازعه یک مانع اساسی برای پیشرفت به شمار می رود، این امر به ویژه در منطقه خاورمیانه حاد است.
ادامه مطلبوی درباره اظهارات برخی رسانه های خبری که ادعا می کنند حمله دیروز سپاه بر مذاکرات وین تاثیر می گذارد، نیز گفت: برخی رسانه های غربی که نزدیک به دولت هایشان هستند، از هر موضوعی برای پیشبرد اهداف سیاسی خودشان استفاده می کنند. آن دسته از کشورهایی که شریک اشغالگر قدس هستند، یکی از مراکز دسیسه و توطئه از بین برود ابراز نگرانی کنند. اما خود آنها هم می دانند که جمهوری اسلامی ایران کشور با اقتداری است که بر سر مواضع خود به هیچ وجه مصالحه نمی کند.
ادامه مطلبصندوق بینالمللی پول همچنین هشدار داد که علاوه بر خود درگیری، تحریمهای غرب علیه روسیه «تأثیر قابلتوجهی بر اقتصاد جهانی ، بازارهای مالی و تاثیر جانبی برای سایر کشورها خواهد داشت.»
ادامه مطلبروز شانزدهم ماه فوریه ایران و آمریکا اعلام کردند که به توافق نزدیک شدند. چنانچه میان ایران و آمریکا توافق حاصل شود، این امر نه تنها به منع گسترش تسلیحات اتمی در جهان کمک خواهد کرد، بلکه ممکن است بازار بین المللی نفت خام را هم تحت تاثیر قرار دهد.
ادامه مطلببا آرام گرفتن بحران اوکراین، بار دیگر ایران در وین زیر ذره بین همه طرف ها به ویژه واشنگتن و مسکو قرار خواهد گرفت و به این ترتیب، مذاکرات وین تحت تاثیر تحولات بحران اوکراین، پیچیده تر از قبل خواهد شد.
ادامه مطلبکارشناسان موسسه کارنگی با ارزیابی یک سال گذشته سیاست خارجی ایالات متحده سیاست دولت جو بایدن در یک سال آینده را بررسی کرده اند.
ادامه مطلبصابر گلعنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از بین سطور برخی گزارشهای امنیتی رسانههای اسرائیلی پیدا بود که تلآویو در پشت پرده در حال میانجیگری میان مسکو و پایتختهای غربی برای کاهش تنش است. البته قبل از این که بحران به این شکل بالا بگیرد، نفتالی بنت پیشنهاد نشست سران روسیه و اوکراین را مطرح کرده بود. اسرائیل که روابط راهبردی با دو طرف بحران یعنی آمریکا و اروپا و روسیه دارد، تمایل به وقوع تنشی بزرگ میان آنها ندارد. وقوع یک جنگ در این منطقه و "تنش تاریخی" دیگری میان غرب و روسیه علی رغم پارهای منافع اقتصادی مثل صادرات گاز به اروپا، اما تل آویو را در موقعیت بسیار دشواری قرار میدهد و دود این تنش میتواند آن را در منطقه پرآشوب خاورمیانه و در سایه حضور فزاینده روسیه به ویژه در سوریه اذیت کند. این مساله از آن جهت حائز اهمیت است که اخیرا مسکو با به پرواز درآوردن جنگندههای خود بر فراز جولان اشغالی به نوعی تلاش کرد که اسرائیل را برای تکاپو انداختن بیشتر لابیهای خود در آمریکا و اروپا فشار آورد که ظاهرا در نتیجه همین میانجیگریها و مذاکرات فشرده روسیه و طرفهای آمریکایی و اروپایی بحران "تا حدودی" در حال فروکش کردن است.
ادامه مطلبقطعا کشمکش های داخلی در آمریکا ارتباطی با ایران ندارد ولی آنچه در واشنگتن می گذرد حاوی این پیام برای ایران است که چالش خروج مجدد آمریکا از توافق، همچنان پابرجا است. به این ترتیب ممکن است ایران به فشار بر دولت بایدن برای تضمین خارج نشدن مجدد آمریکا از برجام ادامه دهد یا این که خواستار منفک شدن تحریم های اقتصادی از برنامه هسته ای خود دشود یا این که به تقویت توانایی های هسته ای خود به طور محرمانه ادامه دهد تا اگر رئیس جمهور بعدی آمریکا از برجام خارج شد، اهرم های فشاری برای مقابله با واشنگتن در اختیار داشته باشد.
ادامه مطلبدر حالی که تهران برای لغو تحریمهای بیشتر تلاش میکند، با رضایتمندی خاطرنشان خواهد کرد که معافیتهای روز جمعه تایید کننده این ادعاست که برنامه هستهای ایران جنبههای غیرنظامی دارد.
ادامه مطلبتجربه نشان داده که تا زمان حاصل شدن نتیجه، نباید در تعیین زمان آن تعجیل نشان داد. همواره، این احتمال وجود دارد که یکی از طرفین اقدام نادرستی انجام دهد که به سادگی، بتواند، به مذاکرات ضربه وارد کند. در مرحله پیشرفته کنونی از مذاکرات، ایجاد تنش غیر ضروری و به خطر انداختن دستیابی به نتیجه مثبت، غیر قابل قبول است. پنج دقیقه تا خط پایان باقی مانده است و باید طرفین این بخش آخر را با عزت، سریع و کارآمد بگذرانند.
ادامه مطلبتعلیق دور هشتم مذاکرات وین و بازگشت نمایندگان کشورهای شرکت کننده به پایتخت ها برای تصمیم گیری های سیاسی، همه محافل سیاسی بین المللی را در انتظار شنیدن موضع نهایی مقامات ایرانی قرار داده است که می تواند توافق را از سطح فنی و اقتصادی که شامل تحریم ها و لغو آنها می شود، به سطح سیاسی ارتقاء دهد که مبنایی برای گفت وگوی مستقیم بین ایران و آمریکا خواهد بود.
ادامه مطلبحسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران از امکان جدی مذاکره با واشنگتن سخن گفت ولی آنچه عبداللهیان به وضوح به آن اشاره نکرد این است که آمریکا خواهان مذاکره فقط درباره بحران هسته ای و احیای برجام نیست بلکه بازگشت آمریکا به مذاکرات هسته ای، نتیجه تفاهم ها و شروط پشت پرده ای است که ماهیت سیاسی محض دارد و در گام نخست به نقش و نفوذ ایران در منطقه غرب آسیا مربوط می شود.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: سختی کار برای تهران در همین مهم برجسته است؛ اینکه از یکسو باید در برابر خواستهای حداکثری طرفهای مذاکره کننده در وین مقاومت کند. از سوی دیگر در بزنگاه نزدیکی به توافق، به مدیریت اوضاعی همت کند که میکوشد با بحران آفرینیهای تصنعی، در را بر همان پاشنه قبلی نگه داشته و بلکه اوضاع را به مراتب برای ایران سختتر کند.
ادامه مطلبنبیل فهمی می نویسد: تنش های کنونی بر سر اوکراین و ایران، یادآور مفهوم «نه جنگ و نه صلح» است که در قرن گذشته سال ها بر خاورمیانه حاکم بود و در عین حال هر چند وقت یک بار، برخی درگیری های نظامی محدود و تحرکات دیپلماتیک برای کنترل اختلافات – نه حل آن – روی می داد.
ادامه مطلبامانوئل ورون، استاد و پژوهشگر آکادمی نیروی دریایی و مؤسسه ملی زبانها و تمدنهای شرقی در این باره می گوید: «گفتمان دیپلماتیک چین از منع گسترش سلاح های هسته ای حمایت می کند، اما در واقع چین در حال تقویت زرادخانه هسته ای خود است و تا حدی از برنامه هسته ای ایران حمایت می کند. این ابهام راهبردی به پکن اجازه می دهد تا خود را به عنوان یک بازیگر کلیدی در خاورمیانه قرار دهد.»
ادامه مطلب