فرانسه

پاریس چگونه به توانایی هسته ای رسید

سلاح اتمی فرانسه، ابزار تداوم سلطه و استعمار

ابوالقاسم دلفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توان هسته ای فرانسه، در ابتدا جلوه و پرستیژی برای ژنرال دوگل و فرانسه به همراه داشت و ضمن آن موجبات ستیز و چالش با ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی را نیز فراهم ساخت. از نظر ژنرال دوگول، فرانسه و ایالات متحده در رقابت برای رهبری اروپا درگیر بودند و بسیاری از سیاست های این دو کشور هنگامی که موضوع رهبری اروپا مطرح می شود در تعارض قرار می گرفتند. بالاخره این که به عقیده تحلیلگران سازمان اطلاعاتی مرکزی امریکا، موفقیت اصلی برنامه نظامی هسته‌ای فرانسه و همزمان با آن، توسعه هسته ای غیرنظامی این کشور باعث شد که اقتصاد فرانسه در بین سی کشور شکوفای جهان قرار گیرد.

ادامه مطلب

جایی که ترکیه و یونان و فرانسه را رو در روی هم قرار داده است

نقش مثلث پاریس – آتن – آنکارا در ژئوپلیتیک شرق مدیترانه

دیدگاه آنکارا ترکیه را به رویارویی با پاریس کشانده است، چراکه فرانسه از زمان دوره استعماری، دریای مدیترانه و فراتر از آن، آفریقا و خاورمیانه را حوزه نفوذ واحدی قلمداد می‌کند. همچنین، فرانسه و ترکیه به خاطر مناقشات شخصی بین امانوئل مکرون و اردوغان بر سر نقش اسلام در حوزه سیاسی و اجتماعی نیز اختلاف دارند. در طرف دیگر، آتن در تلاش برای ایجاد توازن در برابر آنکارا، همکاری نزدیکی با پاریس بر اساس دیدگاه‌ها و منافع مشترک شکل داده است. با این ‌حال، آتن نباید خود را «اقمار ژئوپلیتیکی» پاریس در منطقه نشان دهد بلکه باید یک راهبرد دفاعی و دیپلماتیکی منسجم اتخاذ کند.

ادامه مطلب

طعم خوش منازعات برای دو رهبر

مکرون و اردوغان، دو رئیس جمهوری که از دشمنی با هم لذت می برند

ارسطو فدایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این مدت از جنگ در سوریه و حضور نیروهای ترکیه در آن تا اختلافات دریایی در شرق مدیترانه و درگیری بین ارمنستان و آذربایجان بر سر بحث منطقه قره‌باغ همواره موضوعات مختلفی برای ایجاد منازعه بین رهبران این دو کشور وجود داشته است. اما در پس این اختلافات و دعواهای بین این دو کشور آن چیزی که جلب ‌توجه می‌کند رضایت هر دو رهبر از این جدال‌های مختلف بین یکدیگر است. شاید این‌طور به نظر می‌آید که این اختلافات و جنگ‌ها برای هر دو آنها رویایی است و اردوغان و مکرون دشمن ایده آل خود را در یکدیگر پیدا کرده‌اند. 

ادامه مطلب

فرانسه از مسلمانان می ترسد!

هدف شوم الیزه از توهین‌های گاه و بی‌گاه به ساحت مبارک پیامبر گرامی اسلام (ص)

سید مصطفی هاشمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حضور گسترده مسلمانان در فرانسه به عنوان آخرین جبهه اروپایی و روند رو به رشد جمعیت مسلمانان در فرانسه به نگرانی‌ها در کاخ الیزه دامن زده و سیاست های سخت‌گیرانه‌ای که کاخ الیزه در سال های گذشته علیه مسلمانان اتخاذ کرده، مانع از افزایش نرخ جمعیت مسلمانان در فرانسه نشده است. 

ادامه مطلب

معیارهای دوگانه و منافقانه غرب در مورد آزادی بیان

آقای مکرون چرا هوای یهود را دارید اما مسلمانان را نه؟!

رضا رسالت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رئیس جمهور به اصطلاح آزادی خواه فرانسه که در برابر اسلام ستیزی دم فرو می بندد و از آزادی فرانسه دم می زند، پرونده سنگینی در حمایت از اسرائیل و محدودکردن آزادی در فرانسه و ممنوع کردن انتقاد از یهودیان و اسرائیل در فرانسه دارد. 

ادامه مطلب

کاریکاتورهایی که دستاویزی برای بهره برداری های سیاسی داخلی شده اند

«اسلام هراسی» در فرانسه و جدال چپ و راست

صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اردوکشی چپ های جهانگرا و مدافع آزادی و راست های محافظه کار ضد مهاجران، چالشی گذرا نیست، چه بسا آینده زیست دموکراتیک این کشور به آن بستگی دارد. فوکویاما برای رهایی از این چالش نفسگیر و تعالی دوباره امر سیاسی، خواهان بازگشت سیاست به دوگانه چپ و راست و اردوکشی بر اساس آرمان های برابری و آزادی است.

ادامه مطلب

مصائب بیشتر برای مسلمانان در زمان نزدیک به انتخابات

امانوئل مکرون با اسلام هراسی به صندوق های رای چشم دوخته است

ارسطو فدایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد:

ادامه مطلب

آلمان، کشوری که هنوز قدرت اول اروپاست

آوار دیوار برلین و آرمان وحدت اروپا

صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آلمان لنگر قاره است و اروپا قبایی است که به تن آلمان ثروتمند و خلع سلاح شده دوخته شده است. صد البته اتحاد در داخل اروپا "شری ضروری" است که فرانسه همیشه نگران همسایه شرقی، به آن تن داد و این شراکت پاریس و برلن بود که محور سیاسی اتحادیه اروپا شد.

ادامه مطلب

وضعیتی که می تواند به سود روسیه و چین تمام شود

یکجانبه گرایی فرانسه و بی تکلیفی آمریکا در آفریقا

در منطقه ساحل یک موضوع کلیدی نادیده گرفته شده است: به جای برداشتن گام های سازنده برای مقابله با چالش ها، قدرت های خارجی و نهادهای منطقه ای در حال تشدید مشکلات هستند. نهادهایی مانند اتحادیه آفریقا و جامعه اقتصادی دولت های آفریقای غربی به علت فقدان همگرایی های راهبردی و استفاده ناکارا از منابع نظامی به تشدید اوضاع دامن زده اند.

ادامه مطلب

منطقه ای که همچنان وضعیت باثباتی ندارد

اقلیم کردستان در تلاش برای ایجاد موازنه میان ترکیه، ایران و آمریکا

زمان شکسته شدن آتش بس بین پ.ک.ک و حزب حاکم ترکیه در سال ۲۰۱۵، ترکیه حمله به مناطق کردنشین سوریه، ترکیه و همچنین عراق را آغاز کرد. حزب پیشرو منطقه کردستانِ عراق، حزب دموکرات کُرد (KDP)، به طور تاریخی روابط خوبی با ترکیه داشته است. با این حال، افزایش فعالیت های نظامی آنکارا علیه پ.ک.ک می تواند به بی ثباتی در شمال عراق منجر شود.

ادامه مطلب

ماموریت سه ماهه امریکا و انگلیس به فرانسه

خاورمیانه جدید با طراحی پاریس در راه است؟

واگذاری اختیار به پاریس از سوی دو متحد سنتی این کشور تا زمان مشخص شدن نتایج انتخابات آمریکا امری واضح است. پس از آن آمریکا به همراه انگلیس بازمی گردد تا فعالیت خود را در طرح های اردن جدید، سوریه جدید و خاورمیانه جدید از سر بگیرند.

ادامه مطلب

تحلیلی که درباره سفر رئیس جمهوری فرانسه به لبنان و عراق می توان داشت

مکرون مکمل طرح امریکایی ها در لبنان و عراق؟!

علی موسوی خلخالی می نویسد: شکی نیست که فرانسه در عرصه بین المللی مثل هر کشور غربی دیگر متحد اصلی ایالات متحده محسوب می شود. پس چرا تصور نکنیم که سفر مکرون به لبنان و عراق نیز ادامه کاری باشد که دستگاه سیاست خارجی امریکا به هر دلیلی از انجام آن ناتوان است.

ادامه مطلب

حضور استعمار خشنتر از قبل با لباسی دیگر

آفریقا هنوز آفریقاست

وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از کشورهای امارات، هند، اندونزی، مالزی و ترکیه گرفته تا چین، امریکا، اروپا، برزیل و کشورهای اسکاندیناوی درصدد بهره کشی یک طرفه از آفریقا هستند. شرکت های خصوصی رژیم صهیونیستی نیز با همکاری شرکت های اروپایی سخت مشغول غارت و کنترل ذخایر طبیعی آفریقا هستند. اسپانیا بعد از ژاپن دومین کشور مصرف کننده ماهی در جهان است اما ۷۵ درصد ماهی مصرفی اسپانیا از آب های حوزه آفریقا تامین می شود. چین اقدام به خرید معادن اورانیوم کرده است و اروپاییان نیز برخی مناطق با ذخایر حساس معدنی را در کنترل دارند. امریکا با توجیه تحقیقات پزشکی اما با هدف آزمایش روی سیاهان، اروپا با کمک های اقتصادی برای احیای جامعه مشترک المنافع و فرانکوفیل و چین به اسم توسعه اقتصادی در آفریقا حضور دارند. 

ادامه مطلب

فعال شدن مکانیسم ماشه برای ترامپ مسئله مرگ یا زندگی است، نه موضوعی حقوقی

صرف تقدیم نامه آمریکا به شورای امنیت باعث بازگشت قطعنامه ها نمی شود

پروفسور سید حسن امین در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون انطباق و یا عدم انطباق تلاش های واشنگتن بر موازین حقوقی برای توسل به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل به منظور فعال کردن مکانیسم ماشه بر این باور است که اکنون مسئله دیگر از حالت حقوقی و وجاهت قانونی برای فعال کردن مکانیسم ماشه توسط آمریکایی ها خارج شده است و بیشتر حالت یک قلدری و وزن کشی سیاسی از سوی واشنگتن پیدا کرده است. چون فعال شدن مکانیسم ماشه برای ترامپ مسئله مرگ یا زندگی است، نه موضوعی حقوقی؛ خصوصا بعد از شکست جمعه گذشته در شورای امنیت.

ادامه مطلب

جامعه جهانی با ایالات متحده در فعال کردن مکانیسم ماشه همراهی نخواهد کرد

ترامپ و احتمال جنگ نظامی با ایران!

امیر علی ابوالفتح در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون احتمال پیگیری گزینه نظامی از جانب واشنگتن در صورت ناکامی در فعال کردن مکانیسم ماشه علیه تهران بر این باور است که در عالم سیاست و دیپلماسی هیچ چیزی غیرممکن نیست به خصوص آن که با روی کار آمدن دونالد ترامپ و کارنامه ای که وی در طول سه سال گذشته از خود به جای گذاشته است امکان هر اقدام، تصمیم و واکنشی حتی غیر مترقبه و دور از ذهن نیز از جانب رئیس جمهور فعلی آمریکا وجود دارد. بنابراین نمی توان احتمال گزینه حمله نظامی و جنگ با ایران از سوی دونالد ترامپ را به صورت کامل منتفی دانست. اما در این میان ما باید به سابقه تاریخی این دست مسائل نیز نگاه کنیم؛ ایالات متحده آمریکا و شخص دونالد ترامپی که در خصوص سرنگونی پهپاد خود دست به هیچ اقدامی نزد و یا در رابطه با اقدام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حمله موشکی به پایگاه عین الاسد (با فرض اینکه تنها سوله ها و ساختمان این پایگاه نیز منهدم شده باشد و هیچ کشته و زخمی هم در پی نداشته است) از واکنش در برابر تهران خودداری کرد، نشان می‌دهد که دونالد ترامپ اساساً از جنگ و گزینه حمله نظامی، آن هم در خصوص ایران به شدت پرهیز می کند.

ادامه مطلب

از بازی سیاسی تا بلوف دیپلماتیک کاخ سفید

چه سرنوشتی برای قطعنامه آمریکا در شورای امنیت رقم می خورد؟/ تهدید واشنگتن برای فعال کردن مکانیسم ادعایی پوچ است

سید جلال ساداتیان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است همان گونه که مواضع دونالد ترامپ و برخی از اعضای کاخ سفید برای تمایل به مذاکره با ایران و یا عقب گرد تاکتیکی و نمایشی برای گرفتن امتیاز تمدید تحریم‌های تسلیحاتی یک بازی سیاسی انتخاباتی است، قطعاً تهدید به فعال کردن مکانیسم ماشه و بازگرداندن قطعنامه های شورای امنیت و سازمان ملل نیز یک بلوف دیپلماتیک کاخ سفید است تا بتواند از یک سو روسیه و چین را از مخالفت با قطعنامه پیشنهادی منصرف کند و از طرف دیگر ۹ رای لازم را برای تصویب این قطعنامه به دست آورد.

ادامه مطلب

تداوم ثبات و امنیت لبنان در سایه حضور حزب الله

اهداف پشت پرده مواضع مکرون بر ویرانه های بندر بیروت چه بود؟

جعفر قنادباشی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که امانوئل مکرون سعی کرد از سفر خود به لبنان در راستای فشار به محور مقاومت با تحریک افکار عمومی لبنان استفاده کند. لذا سفر مکرون تنها یک اقدام و تصمیم از جانب فرانسه نبوده است، بلکه وی به نمایندگی از ایالات متحده آمریکا و ارتجاع منطقه پا در لبنان گذاشت تا بتواند اهداف آنان را در این وضعیت نابسامان لبنان که هنوز افکار عمومی به شدت درگیر انفجار بیروت هستند را علیه حزب الله تحریک کند.

ادامه مطلب

صلح لیبی دستاویز سودجویی قدرت های فرصت طلب

کشوری که به صحنه رقابت نفوذ تبدیل شده است

محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه یکی از جدی‌ترین بازیگران خارجی مداخله‌گر در صحنه لیبی است؛ این کشور از دولت وفاق ملی حمایت سیاسی، اقتصادی و تسلیحاتی می‌کند و پارلمان ترکیه در اوایل دی ماه سال ۱۳۹۸ اجازه مداخله نظامی و اعزام نیرو به طرابلس را نیز صادر کرد. کشورهای عربی مصر، امارات و عربستان نیز در کنار روسیه از دیگر بازیگران مهم عرصه سیاسی لیبی هستند و در سالهای اخیر در سطح رسانه‌ای و تسلیحاتی حمایت بی‌سابقه‌ای از خلیفه حفتر و سیطره وی بر شهر طرابلس داشته اند.

ادامه مطلب

ماکرون: اردوغان در حال انجام بازی خطرناکی در لیبی است

ادامه مطلب

اتحادیه از کمک به اعضا ناتوان است

سایه سنگین کرونا بر اقتصاد اروپا

مرتضی مکی در یادداشتی می نویسد: تصور نمی‌شد ویروس کرونا در اروپا به این سرعت شیوع پیدا کند، اما اکنون بعد از آمریکا، کشورهای اروپایی در جایگاه دوم قرار دارند و قرنطینه‌ای که به عنوان تنها راه حل برای مقابله با کرونا در نظر گرفته شده بود به نظر می‌رسد که امروز پیامدهای اقتصادی گسترده‌ای برای این کشورها به دنبال داشته است.

ادامه مطلب

علی رغم هماهنگی مایک پمپئو با همتایان اروپایی اش

قطعنامه آمریکا در شورای امنیت با وتوی روسیه و چین شکست می خورد

نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون پشت پرده تلاش های ایالات متحده آمریکا برای تمدید تحریم های تسلیحاتی ایران بر این نکته تاکید دارد که اساساً واهمه ایالات متحده آمریکا به توان نظامی، دفاعی و موشکی جمهوری اسلامی ایران باز می گردد که بدون کوچکترین نیازی به خارج در حال رشد، ترقی و پیشرفت است که توانسته اقتدار جمهوری اسلامی ایران را در کل منطقه خاورمیانه شکل دهد و خاری در دشمنان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای ایران اسلامی باشد. لذا اگر تحریم های تسلیحاتی در ۲۷ مهر/ ۱۸ اکتبر پایان یابد، ایران می تواند با فراغ بال بیشتری نسبت به انعقاد و امضای قراردادهای تسلیحاتی با دیگر کشورها گام‌های جدی بردارد و این توان را دوچندان کند؛ همین مسئله سبب شده است که اکنون آمریکایی ها به دلیل واهمه از توان صد البته بومی بازدارنده ایران در سایه قدرت تسلیحاتی ما که قطعاً بعد از ۲۷ مهرماه چند برابر خواهد شد، از هم اکنون تلاش دارند که کماکان این محدودیت ها و تحریم ها برای ایران تداوم داشته باشد و حتی تشدید هم بشود.

ادامه مطلب

پاندمی کرونا و مجادلات نخبگانی داخلی: غرب گرایی و شرق گرایی

در این برهه پرآشوب ما ایرانیان کجا ایستاده ایم؟

بهاء الدین بازرگانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واقعا در دوران جنگ های بی پایان دهه پنجاه و شصت در شرق دور و در هندوچین که همه جا صحنه جنگ و کشمکش و رویارویی میان بلوک‏ های متخاصم بود، به جز ژاپن تسلیم شده، کدام کشور به فکر توسعه و اقتصاد بود و اصلا می‎توانست باشد؟ وقتی که منطقه ما قریب شش دهه پس از جنگ دوم، گرفتار این همه جنگ و دعوا و مرافعه است آیا واقعا توسعه پایدار مجال بروز پیدا می کند؟ ایران در کنار افغانستان و عراق و یمن؛ مصر در جوار اسرائیل و ناکجاآباد لیبی؛ سوریه در جوار ترکیه و اسرائیل، پاکستان با مسئله کشمیر و هند و دیگران و دیگران. امارات و قطر با آنهمه شکنندگی های نفوسی و تنگناهای زیست‎محیطی و آبی و میزبانی‎های مخاطره‎آمیز نظامی و تسلیحاتی بیگانه، واقعا از مولفه‎های واقعی توسعه برخوردارند؟ حالا که دوباره دارند طالبان را می آورند و شاید دوباره القاعده و داعش را هم. واقعا باید پرسید که آینده به کدامین سو جریان دارد؟ ما در کجای تاریخ قرار‎گرفته ایم؟ راه کدام است و تکلیف چیست؟

ادامه مطلب

آیا کروناویروس برای تعادل آفرینی اقتصاد بین‌المللی طراحی شده است؟

فرضیه تعادل‌سازی کرونا در جمعیت و اقتصاد جهانی

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بسیاری از شهروندان در سراسر جهان معتقدند که پشت هر سیاستی، یک نیت و هدف پنهان، رازآلود و در نهایت اقتصادی و سیاسی قدرت‌طلب نهفته که ابزاری است در خدمت سیاستگذاران جویای قدرت و جاه‌طلبی که همواره اصل انسانیت در اولویت سیاست‌های خود قرار نمی‌دهند! پیچیدگی عجیب برخی سیاستگذاری‌ها چنان است که شهروندان را به شک و تردید می‌اندازد که هدف و نیت اصلی سیاستگذار و سیاست اجرایی چیست؟ این پیچیدگی چنان بر شرایط زیست جامعه تأثیرگذار است که شهروندان را در تشخیص حوزه سیاست‌ها نیز به اشتباه می‌اندازد و سیاست اجرایی در حوزه سلامت را به سیاستگذاری حوزه نظامی و سیاسی برچسپ کرده و بازتابی بسیار متفاوت از سیاستگذاری در اذهان عموم شهروندان شکل می‌گیرد.  

ادامه مطلب

آینده سختی که اروپایی ها را نگران کرده است

ناتو در بزنگاه تاریخی

ابوالقاسم دلفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فقدان مشروعیت ضروری برای ادامه حیات در جهان باقی مانده از فروپاشی نظام دوقطبی و ظهور پدیده های نوظهور این دوران که لازمه پاسخگویی منطبق بر نیازهای روز را ایجاب کرده، ناتو  را با شرایطی روبه رو ساخته که امانوئل ماکرون، رییس جمهوری فرانسه وضعیت آن را به مرگ مغزی تشبیه کرد. لذا هفتادمین اجلاس سران این سازمان در "وات فورد " بریتانیا ناچار به تصمیم‌گیری برای تشکیل  "کارگروه تفکر برای آینده " ناتو  را، که پاسخی دیپلماتیک به مطالبات رئیس جمهوری فرانسه و بخش اعظم ناراضیان از تداوم حیات کلاسیک این سازمان بود، تلقی شد.

ادامه مطلب

دستان خالی غربی ها در برخورد حقوقی با تهران

ادعای کشورهای منتقد پرتاب ماهواره نظامی ایران را چقدر می توان جدی گرفت؟

پروفسور سید حسن امین در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون انطباق و یا عدم انطباق پرتاب ماهواره بر «قاصد» با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل از نگاه حقوقی بر این باور است که چون قطعنامه ۲۲۳۱ اشاره ای به صنایع متعارف نظامی و حتی موشک‌های بالستیک ایران نکرده، بلکه این قطعنامه در بند سوم ضمیمه ب صرفاً از ایران «درخواست» کرده است که هیچ گونه فعالیتی در خصوص طراحی و استفاده از موشک های بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هسته ای نداشته باشد. لذا پرتاب قاصد نقض فاحش قطعنامه نخواهد بود.

ادامه مطلب

هشدار فرانسه به رژیم صهیونیستی درباره الحاق کرانه باختری

ادامه مطلب

فرانسه سفیر چین را احضار کرد

ادامه مطلب

لزوم پرهیز از بیان چیزی غیر از برنامه هسته ای

ترامپ می تواند به توافق هسته ای جدید با ایران فکر کند

اگر به خروج ایران از ان پی تی یا یک رویارویی نظامی منتهی شود، این یک فاجعه است. از سوی دیگر، اگر به یک توافق بلندمدت و برد – برد منتهی شود، ترامپ می تواند به تصمیمش ببالد. البته تحولات سال های اخیر جایی برای خوش بینی باقی نمی گذارد.

ادامه مطلب

هدر رفتن فرصت طلایی دیپلماتیک کرونایی برای شکستن فضای تحریمی در سایه جولان جریان های سیاسی داخلی

تابستان، پاییز و زمستان بسیار ملتهبی در سال ۹۹ پیش رو خواهیم داشت/ محور تلاش‌های آمریکا عدم احیای اقتصادی ایران در دوران پساکرونا است

احد رضائیان قیه باشی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که به هر میزان که شاهد گسترش بیش از پیش شیوع کرونا در اروپا و آمریکا باشیم و آمار مبتلایان و تلفات جانی این ویروس بالاتر رود قطعاً میزان حمایت و همسویی افکار عمومی جهانی به ویژه در اروپا در اروپا و آمریکا برای شکستن فضای تحریم‌های ایران نیز پررنگ‌تر خواهد شد.

ادامه مطلب

ویروسی که نظم جهانی به هم ریخته است

حکومتِ جهانیِ کرونا؛ مسئلهِ ناتمامِ بازیگرِ یکتا در روابط بین‌الملل

حسین درجانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ویروس کرونا نظریه روابط بین‌الملل را با چالش تازه‌ای مواجه کرده است. از یک طرف بخشی از دانش حوزه بهداشت و سلامتِ عمومیِ بشر به حوزه علوم انسانی و مشخصاً روابط بین‌الملل راه پیدا کرده و از طرف دیگر جدال درون پارادایمی این رشته  بر سر مفهوم جهانی شدن و آینده آن به اوج رسیده است.

ادامه مطلب