مرور تاریخی جنگ های بزرگ و کوچک در جوامع مختلف بشری که مولد بزرگترین جریانات در سیر تطورات تاریخی و اجتماعی بوده است، در این مقال نمی گنجد ولی ابتدائی ترین موضوع ملموس ناشی از این وضعیت، تاثیرات و تبعات جنگ ها برای فاتحان و مغلوبان است که به نوعی موازنه ی قدرت جهانی را برای کشورهای مرکزی و پیرامونی مسجل و مشخص می کند.
ادامه مطلب
با گذشت ۱۰۳ روز از تجاوز و کشتار رژیم صهیونیستی در نوار غزه تقریباً بر همه مسجل شده است که اشغالگران هیچگونه راهبرد مشخصی در این باریکه ندارند. در این مدت تنها واکنش رژیم صهیونیستی، کشتار بی‌امان غیرنظامیان و تخریب منازل مسکونی و زیرساخت‌هاست. شاهد این مدعا به مواضع اخیر صهیونیست‌ها باز می‌گردد که بارها از کنترل و سیطره خود بر شمال غزه سخن می‌گفتند، اما با شلیک ۵۰ موشک توسط حماس از شمال غزه صهیونیست‌ها مجدداً مجبور به بازگشت به شمال غزه شدند. این در حالی است که پیشتر اخباری از عقب نشینی تیپ گولانی از شمال غزه هم مطرح شده بود.
ادامه مطلب
احمدرضا تمدن و علی معظمی گودرزی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: کاهش نفوذ، حضور و اثرگذاری نظامی، سیاسی و امنیتی ایالات متحده کمابیش در منطقه قابل رؤیت است و در این میان دیگر قدرت ها هرچند چراغ خاموش، تلاش می کنند این خلأ را به نفع خود مصادره کنند.
ادامه مطلب
هنوز مدت زیادی از اقدام روسیه در حمایت مجدد از ادعای امارات متحده عربی بر سر جزایر سه‌گانه نگذشته است که این بار مسکو در مواجهه با آتش‌افروزی آمریکا و انگلستان نسبت به مواضع انصارالله و حوثی‌ها نیز عملا در تضاد با منافع تهران رفتار کرد. این گزاره تحلیلی از پیش مطرح شده بود که بزرگترین برنده عملیات طوفان الاقصی و جنگ حماس و اسرائیل، ولادیمیر پوتین و روسیه است. اکنون هم به نظر می‌رسد با حمله آمریکا به یمن، باز هم تنها بازیگری که می‌تواند بیشترین سود و منفعت را از تنش کنونی در دریای سرخ و مدیترانه ببرد، مشخصا به روس‌ها بازمی‌گردد. بی‌شک به هر میزان که شدت تنش در منطقه افزایش پیدا کند، به همان اندازه توجه‌ها به جنگ اوکراین کاهش پیدا خواهد کرد. به همین دلیل روسیه در جلسه چهارشنبه‌شب هفته گذشته شورای امنیت که ساعاتی قبل از حمله بامداد جمعه با دستور کار بررسی اقدامات
ادامه مطلب
هرچه فضای تنش در منطقه رو به تشدید می‌گذارد، به موازاتش ادبیات ضدایرانی و اتهامات بی‌پایه نیز پررنگ‌تر می‌شود؛ اما با وجود آنکه ادبیات بایدن رو به تندی گذاشته، رئیس‌جمهور همزمان به دنبال اتخاذ مواضعی برای مدیریت فضای تنش است؛ پس در کنار اتهام‌زنی بی‌اساس به تهران، صراحتا تأکید می‌شود که ایالات متحده به دنبال تنش مستقیم با ایران نیست.
ادامه مطلب
صادق زیباکلام در گفتگویی تاکید دارد که، برخی‌ها معتقدند این حمله تروریستی کار اسرائیل است، اما در مقابل من می‌گویم اولا هیچ دلیل، سود و منفعتی برای اسرائیل وجود ندارد و دلیل دوم من این است که براساس رفتارشناسی اسرائیل تا به اکنون شاهد حملات تروریستی از این دست مشابه با حادثه کرمان توسط اسرائیلی‌ها نبوده‌ایم. اگر به سابقه حملات تروریستی آمریکا و اسرائیل نگاه کنیم می‌بینیم که در پروژه‌های ترور این دو بازیگر به شکل نقطه‌ای و مشخص عمل کرده‌اند.
ادامه مطلب
در‌حالی‌که لبنان به مقصد هیأت‌های دیپلماتیک غربی و به‌خصوص امریکایی‌ها و شخص آنتونی بلینکن بدل شده تا برای جلوگیری از وقوع جنگ میان حزب‌الله لبنان و رژیم صهیونیستی میانجیگری کنند، منابع خبری می‌گویند، دولت بایدن پیشنهادی در خصوص مناطق زمینی و دریایی حل‌و‌فصل نشده میان لبنان و اراضی اشغالی دارد و این را بهترین راه‌حل برای جلوگیری از جنگ میان دو طرف می‌داند. اگر چه پیشنهاد واشنگتن، امتیازدهی زمینی و دریایی برای جلوگیری از جنگ حزب‌الله لبنان و اسرائیل است، اما در این بین به نظر می‌رسد، صهیونیست‌ها چندان رغبتی به این موضوع ندارند و با وجود هراس بسیار از حزب‌الله، برخلاف تمایل امریکا در تکاپوی به راه انداختن جنگی جدید با مقاومت لبنان هستند.
ادامه مطلب
تنها به فاصله یک روز پیش از اغاز سفر منطقه ای آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، ارتش رژیم صهیونیستی از پنج شنبه هفته گذشته آغاز مرحله سوم جنگ در غزه را اعلام کرد تا به نوعی رئیس دستگاه سیاست خارجی ایالات متحده را در عمل انجام شده قرار دهد. در این باره رسانه رژیم صهیونیستی روز پنج‌شنبه گزارش کرد ارتش این رژیم در برخی مناطق نوار غزه وارد مرحله سوم جنگ شده است. به گزارش ایسنا، در حالی که رژیم صهیونیستی آغاز مرحله سوم جنگ را به شکل رسمی اعلام نکرده اما نحوه عملکرد ارتش این رژیم در نوار غزه از جمله کاهش تعداد نیروهایش نشان‌دهنده این است که این مرحله آغاز شده است.
ادامه مطلب
سال ۲۰۲۴ با گسترده‌ترین حملات روسیه به شهرهای مختلف اوکراین آغاز شده و رئیس‌جمهور روسیه تهدید کرده که این حملات در روزهای آینده شدت بیشتری هم خواهند یافت. در روزهای اخیر، حملات موشکی و پهپادی روسیه به شهرهای کی‌یف و خارکیف ضمن واردکردن خساراتی به ساختمان‌های مسکونی، منجر به کشته‌شدن یک نفر و زخمی‌شدن ده‌ها نفر شد. در یک مورد از این حملات، روسیه دانشگاه محل تحصیل یک قهرمان ملی اوکراین را در سالروز تولدش هدف قرار داد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توماس هابز به عنوان اندیشمند و فیلسوف سیاسی غرب در عصری که هنوز با شرایط قرون وسطایی اروپا مواجه بودند، توصیف بسیار کاملی از وضعیت جهان به‌خصوص اروپای آن زمان ارائه کرده که تنها در دو جمله نسبت داده شده به ایشان یعنی: "جنگ همه علیه همه" و "انسان گرگ انسان" قابل مشاهده و تحلیل است.
ادامه مطلب
با در نظر گرفتن اقتضائات کنونی جنگ در غزه عملا رژیم صهیونیستی دچار یک روند فرسایشی شده است؛ روندی که علاوه بر تبعات مخرب امنیتی بر کل شهرک نشینان و اثر کشنده آن بر اقتصاد، تجارت و معیشت این رژیم، هزینه های گزاف دیگری را برای اشغالگران در پی دارد. شاید در یک نگاه نتانیاهو با علم به اینکه بزرگ ترین قربانی عملیات طوفان الاقصی، خود اوست و به همین دلیل سعی در فرسایشی کردن جنگ برای بقایش دارد، اما این فرسایشی شدن هر چه ادامه یابد دست بی بی را برای رسیدن به اهدافش خواهد بست؛ کما اینکه در گزارش دیروز ایران به بحران تسلیحاتی رژیم صهیونیستی در نتیجه طولانی شدن جنگ در غزه اشاره شد، همزمان اخباری میدانی حکایت هم از افزایش لحظه تلفات ارتش این رژیم صهیونیستی است.
ادامه مطلب
به باور برخی کارشناسان، تشدید تنش میان حماس و اسرائیل تا حدی مطلوب مسکو است؛ چرا که از یک سو توجهات را از جنگ اوکراین دور می‌کند و از سوی دیگر فرصتی را برای مسکو فراهم آورده تا بتواند غرب را به عنوان مسئول بخشی از آنچه که در غزه در حال رخ دادن است معرفی و قلمداد کند. اما از طرفی نیز این تصور وجود دارد که در صورت گسترش تنش‌های میان اسرائیل و حماس به سطح نیمه منطقه‌ای، منافع روسیه در خاورمیانه به طور مستقیم به خطر بیفتد؛ چرا که در حال حاضر روسیه به خاطر مسائلی چون گستردگی جنگ اوکراین، تشدید تنش‌ها در قره‌باغ و نیز اختلافات کرملین با گروه نظامی «واگنر» دیگر نفوذ سابق خود در منطقه خاورمیانه را ندارد.
ادامه مطلب
علی مفتح دری یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امروزه به سبب روابط تیره روسیه و غرب دیگر شاهد (سوء) استفاده روسیه از همکاری ها با ایران نیستیم و به نظر می رسد روسیه نه علاقه و نه قدرت تبدیل رابطه با ایران به یک کارت بازی (حد اقل برای مدتی) را ندارد. در پرونده هسته ای هم می بینیم که اگر ایران موفق به ایجاد نوعی اختلاف میان اتحادیه اروپا و ایالات متحده بر سر برجام پس از خروج آمریکا از آن شده بود، حالا روسیه هم به نوعی وارد این مثلث اختلافی شده است. درست است که روسیه در مسئله برجام علیه ایران بازی نمی کرد، اما نمی توان گفت که به نفع ایران هم بازی می کرد. روس ها از برجام به عنوان یک کارت دیگر در روابط خود با آمریکا و اروپا استفاده می کردند و به خصوص تلاش می کردند تا با قرار گرفتن در مذاکرات و نقش آفرینی در این زمینه خود را به عنوان یک بازیگر مهم در سطح جهانی و یک ابرقدرت عرضه کنند. حالا با طولانی شدن جنگ اوکراین و همکاری ها میان روسیه و ایران به نظر می رسد که ایران موفق شده تا شکاف در میان آمریکا، اروپا و روسیه را افزایش دهد تا بدین ترتیب آمریکا را از خود دور، روسیه را به خود نزدیک و آمریکا و روسیه (و اروپا) را از هم دور کند.
ادامه مطلب
با گذشت ۲۵ روز از عملیات طوفان الاقصی و حملات و جنایات رژیم صهیونیستی در باریکه غزه، یکی از ابعاد مغفول مانده به وضعیت اقتصادی و تجاری این رژیم باز می‌گردد. آنچه که امنون شاشوا، تاجر بزرگ صهیونیست را واداشته است تا خواهان سرنگونی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی شود که به اعتقاد بسیاری از منتقدان، او مقصر اصلی ناکامی‌های این رژیم در عملیات طوفان الاقصی است. بویژه که به گواه بسیاری از تحلیلگران، کارشناسان و محافل رسانه‌ای، بزرگترین بازنده تحولات کنونی، اقتصاد رژیم صهیونیستی است که بشدت تحت تأثیر تحولات یک ماه گذشته قرار گرفته است و افول و رکود جدی و بی‌سابقه‌ای را تجربه می‌کند.
ادامه مطلب
با تداوم و تشدید جنگ حماس و اسرائیل و همچنین تبعات حمله زمینی به نوار غزه، به نظر می‌رسد منطقه غرب آسیا خود را برای گسترش تنش بیشتر آماده می‌کند؛ چرا‌که اگرچه کشورهای منطقه تمایلی برای تعمیم این تنش‌ها به کل منطقه ندارند، اما تحولات میدانی گویا و مؤید این واقعیت است که تسری درگیری‌ها در صورت ادامه فعالیت مخرب صهیونیست‌ها اجتناب‌ناپذیر جلوه می‌کند.
ادامه مطلب
در شرایطی که در سه هفته اخیر جنگ اسرائیل و حماس توجه رسانه‌ها و افکار عمومی را به خود معطوف کرده، جنگ روسیه و اوکراین همچنان ادامه دارد و از روز گذشته سومین دور مذاکرات صلح برای پایان‌بخشیدن به جنگ روسیه و اوکراین با حضور نمایندگان بیش از ۵۰ کشور جهان در مالت آغاز شد. این مذاکرات در حالی برگزار می‌شود که از حمایت اوکراین برخوردار است، اما مسکو که آن را به‌عنوان «یک رویداد آشکارا ضد روسی» محکوم کرده است، در آن حضور ندارد.
ادامه مطلب
هواپیماهای نسل چهارم و حتی نسل پنجم همراه با ده‌ها هزار تانک و توپ بی‌ارزش خواهند شد و تسلیحاتی که انسان‌ها به صورت مستقیم از آنها استفاده نمی‌کنند، سیطره خواهند داشت. چه بسا مهم‌ترین پرسش در این‌جا این است که ما در موضوع هوش مصنوعی و چگونگی استفاده از آن در ابعاد نظامی کجا قرار داریم؟
ادامه مطلب
یوسف رستمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امروز پس از گذشت چندین دهه باید آموخته باشیم که هر امر مهمی که به سرنوشت کشور و مردم مربوط می شود در دایره منطقی و خرد جمعی تحلیل و تصمیم گیری شود تا مصلحت کشور در اولویت قرار بگیرد و رضایت اکثریت مردم را به دنبال داشته باشد.
ادامه مطلب
محمدمهدی سید ناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کودکان به عنوان بخشی از جامعه که به بیشترین حمایت در برابر خشونت، آزار جنسی، سوءتغذیه و شرکت در مخاصمات مسلحانه نیاز دارند معمولاً در دوران تنش و نزاع مسلحانه به فراموشی سپرده شده و در فضای بی‌کیفری به فراخور مورد سوء‌استفاده‌ی نیروهای نظامی قرار می‌گیرند.
ادامه مطلب
محمد کرمی در مقاله ای برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه حمله سراسری خود را در قالب "عملیات ویژه نظامی" به اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲، بر مبنای ماده ۵۱ منشور ملل متحد و حقوق عرفی دفاع از خود آغاز کرد. نگارنده مقاله درصدد است به این سوال اساسی پاسخ دهد که آیا روسیه در اقدام نظامی خود به اوکراین قاعده حقوقی منع توسل به زور را نقض کرده و بر خلاف حقوق بین الملل عمل کرده است یا خیر؟
ادامه مطلب
در ماه آوریل تبادل آتش کوتاهی صورت گرفت که جدی ترین رویداد از زمان جنگ ۲۰۰۶ بود: پس از شلیک بیش از ۳۰ موشک از لبنان به سوی اسرائیل، ارتش اسرائیل اهدافی را در آنجا گلوله باران کرد. در چند هفته اخیر نیز این گونه حوادث افزایش یافته است: موشکی به سمت شهر غجر شلیک شد؛ دوربین های مدار بسته ظاهرا در نزدیکی شهر متولا به سرقت رفته است؛ افراد متعددی چندین بار از خط آبی عبور کردند. یک بار حتی یک نماینده لبنانی نیز در میان آنها بود و این گروه حدود ۸۰ متر به داخل خاک اسرائیل نفوذ کرد تا اینکه سربازان برای فرار آنها تیرهای هشدار دهنده شلیک کردند؛ در نزدیکی شهر دوو، جنگجویانی با صورت های پوشانده در حصار مرزی و چند متری یک یگان اسرائیلی که از این حادثه فیلمبرداری می کرد، گشت زنی کردند.
ادامه مطلب
این روزها هرچه امیدها برای ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای و احیای برجام کم‌رنگ‌تر از هر زمان دیگری شده است، در مقابل موضوع پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران داغ داغ است. از ادعاهایی درباره وجود تأسیسات تازه در نطنز گرفته تا رونمایی از بمب‌های آمریکایی با هدف حمله به این تأسیسات و مواضع تکراری و واهی اسرائیل برای جنگ با ایران و... .
ادامه مطلب
در بحبوحه تحولات میدانی جنگ اوکراین، زلنسکی در تور اروپایی سه روزه خود راهی ایتالیا، واتیکان، آلمان، فرانسه و انگلیس شد. طیفی از ناظران معتقدند که انجام این سفر توسط رئیس جمهور اوکراین ارتباط مستقیمی با ضدحمله ارتش این کشور در باخموت دارد. پیرو این نکته خبرگزاری آسوشیدپرس در گزارشی تاکید داشت که ولودیمیر زلنسکی در تور اروپایی خود همچنان به دنبال حمایت بیشتر غرب از اوکراین بود، زیرا او می‌داند اگر کی‌یف ضدحمله‌ای را که آغاز کرده به خوبی پیش نبرد، حمایت‌ها کاهش خواهد یافت.
ادامه مطلب
به هر حال با توجه به تحریم تسلیحاتی گسترده ایران در زمان جنگ یکی از راه‌های تهیه سلاح روی‌آوردن به واسطه‌ها و دلالان بین‌المللی اسلحه بود که این افراد در پیوند‌دادن مسئله گروگان‌های آمریکایی با تهیه سلاح برای ایران نقش داشتند. از این منظر طیفی بر این باورند که مذاکرات صورت‌گرفته برای تأمین سلاح از جانب ایران در آن برهه حساس، حتی از طریق ایالات متحده هم توجیه‌پذیر و حتی اقدامی هوشمندانه بوده است و پیرو آن تأکید دارند که اگر ماجرای مذاکرات تهران-واشنگتن و انجام معاملات تسلیحاتی به دلیل اختلافات داخلی در ایران افشا نمی‌شد، ورق جنگ به نفع جمهوری اسلامی ایران برمی‌گشت؛ کما‌اینکه در همین راستا محسن کنگرلو و اکبر هاشمی‌رفسنجانی از «فتح‌الفتوح» در صورت ادامه مذاکرات می‌گویند. در مقابل برخی معتقدند اساسا این مذاکرات و محموله‌های تسلیحاتی داده‌شده به تهران کمک جدی به ارتقای توان نظامی و برتری میدانی ایران در جبهه‌های جنگ نکرد و اتفاقا افشای این مذاکرات و رسانه‌ای‌شدن سفر رابرت مک فارلین به تهران سبب شد معادلات جنگ به ضرر ایران تمام شود، تا جایی که این طیف، پذیرش قطع‌نامه ۵۹۸ از سوی ایران از روی ناچاری را به دلیل تبعات افشای پرونده «ایران-کنترا» می‌دانند؛ اما اینکه کدام طیف نگاهی نزدیک به واقعیت دارند و اینکه معاملات تسلیحاتی صورت‌گرفته در کانال ۱ و ۲ چگونه تأثیر روی معادلات جنگ داشته است، همیشه در هاله‌ای از ابهام ذیل تقابل این دو جریان قرار دارد.
ادامه مطلب
درگیری ها در سودان اندکی کاهش یافته و یک آتش بس سه روزه در جریان است. با این حال، بیشتر کشورها در حال تخلیه اتباع خود از این کشور هستند. ایالات متحده در روزهای پایانی هفته گذشته و به محض آرام شدن درگیری ها در سودان، دیپلمات های خود را با بالگردهای نظامی از سفارتخانه خارج کرد که همین امر باقی کشورها را نیز به تعجیل در خارج کردن دیپلمات ها و شهروندان ترغیب کرد. هلند، ژاپن و کانادا سفارتخانه های خود را در خارطوم تعطیل کردند و ایران نیز خبر داد که مشغول هماهنگی های لازم برای خارج کردن شهروندان از سودان است.
ادامه مطلب
محمد یوسف رؤفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طبق بررسی‌های تاریخی مخصوصاً بررسی دوره جنگ سرد، آنتونی گیدنیز در مورد وقوع جنگ اتمی میان شوروی و آمریکا بر این نظر بود که ترومن دیوار برلین استالین را نشکست، کارتر با بایکوت المپیک روسیه حمله شوروی به افغانستان را پاسخ داد و ریگان حمله برژنف بر خطوط هوایی کره جنوبی را که در آن شهروندان آمریکا کشته شدند، پاسخ نداد. این رؤسای جمهور بزدل نبودند بلکه به ساده‌گی به سمت جنگی که منافع حیاتی آمریکا در آن نبود، نمی‌رفتند. حتی اگر بوش گرجستان را عضو ناتو می‌ساخت بازهم با سربازان روس وارد جنگ نمی‌شد، چون هیچ‌کس در آمریکا گرجستان را بر مقابلهٔ رو در رو با روسیه ترجیح نمی‌دهد.
ادامه مطلب
عباس گالیاموف، نویسنده سابق سخنرانی‌های پوتین ابراز اطمینان کرد که تا ۱۲ ماه دیگر نارضایتی مردم روسیه به سبب اقتصاد و جنگ به یک کودتا ختم خواهد شد. پرسشی که از ابتدای جنگ علیه اوکراین در میان افکار عمومی کشورهای غربی مطرح بود این بود که آیا در روسیه امکان دارد کودتایی رخ دهد؟
ادامه مطلب
واشنگتن به حصول یک "توافق فراگیر" برای خاتمه جنگ چندوجهی یمن فکر می کند. توافقی که تنها عربستان سعودی، طرف آن نباشد. این هدف، سرانجام نیازمند گفتگوهای صلحی است که نمایندگی همه یمنی ها را داشته باشد.
ادامه مطلب
درس محوریِ واقعگرایی این است که در جهانی با کشورهای مستقل و بدون یک حاکمیت مرکزی، امکان همیشگی بروز جنگ، سایه اش را بر سر بیشتر آنچه که کشورها انجام می دهند، نگه می دارد. از آنجا که جنگ ها، سرشتی ویرانگر و اغلب بلاتکلیف دارند، واقع گرایان همیشه نگران جنگ های صلیبی آرمانگرا هستند و در حذر از خطرِ تهدیدشدنِ آنچه که دیگران- درست یا غلط- بعنوان منافع ملی خود منظور می کنند.
ادامه مطلب
روح الله مدبر در گفت وگویی معتقد است که پارامتری به نام «اشتباه محاسباتی پوتین به دلیل کیش شخصیت او» به عنوان عامل آغاز جنگ موضوعیت ندارد. همانگونه که پوتین در سخنرانی سالانه در مجمع عالی فدراسیون روسیه که سه‌شنبه گذشته برگزار شد، مطرح کرد روسیه شروع کننده جنگ نبود.
ادامه مطلب