شبح یک جنگ داخلی در درون داعش
به طور کلی وضعیت داعش در دوره پسا قریشی دو جنبه دارد: تجزیه این سازمان یا وقوع یک نبرد احتمالی کاملاً داخلی میان اعضای داعش به ویژه میان جناح مغرب و جناح عراقی – سوری.
ادامه مطلببه طور کلی وضعیت داعش در دوره پسا قریشی دو جنبه دارد: تجزیه این سازمان یا وقوع یک نبرد احتمالی کاملاً داخلی میان اعضای داعش به ویژه میان جناح مغرب و جناح عراقی – سوری.
ادامه مطلببا کشته شدن رهبر داعش ضربه ای که به سلسله مراتب بالای داعش وارد شده است به معنای پایان این سازمان تروریستی نیست. داعش از زمان سقوط آخرین سنگر «خلافت» خود در اوایل سال ۲۰۱۹، توانایی خود را در تبدیل خود به یک چریک غیرمتمرکز، هم در سوریه-عراق و هم در سطح جهانی نشان داده است.
ادامه مطلبروسها باور دارند آمریکاییها علی رغم درخواستهای ایران و سوریه به زودی از سوریه عقب نشینی نخواهند کرد. همچنین باور دارند تعامل نظامی آمریکا با «قسد» و «پیشمرگه» تا اطلاع ثانوی ادامه دارد.
ادامه مطلباگرچه زندان گویران هیچ زندانی فرانسوی نداشت، پاریس از تامل در درس های چنین حمام خونی سود می برد. در ژوئن ۲۰۱۹، فلورانس پارلی در مورد «نسل بعدی قاتلان» از «داعش» هشدار داده بود. شورش گویران به تازگی شفافیت این تحلیل مبهم را تایید کرده است.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف اغلب مقالات تحلیل سیاستگذاری دولت ترکیه بر اساس مؤلفهها و جلوههای حکمرانی رجب طیب اردوغان بوده است. با توجه به جایگاه و نقش ریاست جمهوری ایشان در سپهر ساسی ترکیه، اردوغان در راستای احترام به انتخاب و نظر شهروندان ترکیه ای، قابل احترام است. اما در تحلیل سیاستگذاری عمومی بهویژه سیاستگذاری خارجی ایشان نمیتوان اعتمادی به نیات و اهداف سیاستهای ایشان داشته باشیم. هیچ دشمنی با شخص اردوغان در کار نیست، ایرادات و انتقادات بر سیاستها و سیاستگذاریهای ایشان با پیامدهای خشونتبار و خسارتبار برای ایران و سایر همسایگان بوده که طی یک دهه اخیر شدت و وسعت بسیار بالایی داشته است.
ادامه مطلببه گزارش دیده بان حقوق بشر سوریه، از زمان این حمله، جنگ بین نیروهای دموکراتیک سوریه و نیروهای داعشی بیش از ۱۲۰ نفر کشته شده اند. هزاران نفر از ساکنان محله های اطراف نیز مجبور به ترک خانه های خود شده اند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: حمله به زندانی در حسکه سوریه در نزدیکی مرز عراق و سوریه سبب شد تا ۳۵۰۰ زندانی داعشی از این زندان فرار کنند. برخی منابع خبری صحبت از فرار ۵ هزار نفر هم زده اند. در سال ۲۰۱۴ که نیروهای تروریستی از زندان ابوغریب فرار کردند و در شرق سوریه به تشکیل داعش اقدام کردند، شمارشان ۵۰۰ نفر بود، الآن این تعداد حداقل ۳۵۰۰ یا ۵ هزار نفر است، باید ابعاد فاجعه را بسیار گسترده تر دید.
ادامه مطلباژدر پیری سارمانلو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یشتر کشورهای خاورمیانه به جای مبارزه با داعش، با همدیگر بر سر منافع خود میجنگند که در این خصوص ترکیه سرآمد همه آنهاست. گروههای تروریستی همچون تحریر الشام، النصره (وابسته به القاعده)، ارتش آزاد و داعش بخشی از گروههای تندروی منطقه هستند که دو کشور ترکیه و قطر با آنها ارتباط بسیار نزدیکی دارند. سوالی که اینجا مطرح میشود این است که آیا ترکیه و قطر قصد قطع همکاری با نیروهایی که در "لیست ترور" آمریکا هستند، را دارند یا خیر؟ بدون شک قطع همکاری این دو کشور با گروههای تروریستی جای تردید دارد. به این دلیل که ترکیه و قطر این گروهها را ابزاری برای تهدید کشورهای منطقه خاوریانه و اروپا میدانند.
ادامه مطلبگفته میشود که پاکستان از گروههای دیگر جهادی حمایت میکند تا طالبان را تضعیف کرده و اهرمهای خود بر افغانستان را حفظ کند.
ادامه مطلباساسا، آمریکا هموار در کشمکشهای درونی جهان اسلام یک بیگانه بوده است – یک شریک واکنشی و بیمیل. آمریکاییها ذاتا تمایل دارند که خود و دولتشان را در قلب این داستانها ببینند و خودشان را به عنوان قربانی یا مجرم نشان بدهند. اما این دوبینی باعث مخدوش شدن چشم اندازها شده و مانع توسعه راهبردهای سازندهتر میشود، راهبردهایی که باید شامل مشارکتهای جهانی پیچیده باشد.
ادامه مطلبمحسن پاک آیین در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برگزاری دومین نشست وزرای امورخارجه کشورهای همسایه افغانستان در تهران یک اقدام هوشمندانه برای هماهنگ ساختن مواضع کشورهای منطقه در رابطه با تحولات افغانستان بود. ادامه این رایزنی ها با حضور وزرای امور خارجه همسایگان افغانستان و مذاکره پیرامون چگونگی استقرار یک دولت فراگیر و ایجاد امنیت و ثبات در افغانستان، می تواند در آینده به یک تفاهم سازنده منجر شود.
ادامه مطلبابوالفضل پازوکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از زمان به روی کار آمدن طالبان، گروه داعش خراسان حملات خود علیه اهداف غیرنظامی را شدت داده؛ حمله به فرودگاه کابل که همراه با کشته شدن سربازان امریکایی نیز بود و یا حمله به مسجد شیعیان در همین چند روز گذشته موید این قضیه است. ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان، افزایش حملات داعش خراسان را تلاش این گروه برای ناامن سازی افغانستان دانست که باید هر چه سریع تر با آن برخورد کرد.
ادامه مطلبمحمد حسین بنی اسدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افرادی مانند مولوی عبدالحمید که رهبریت خود برای هم وطنان اهل سنت را تثبیت کرده اند باید بدانند که سینه چاک به رسمیت شناسی طالبان شدن ورای خواسته و اراده ایشان است، مولوی عبدالحمید باید بداند هرگونه تصمیم سیاسی برای به رسمیت شناسی طالبان در حیطه قدرت دولت مرکزی است لذا در این مورد به جایگاه خود احترام بگذارد و ورای آن گام ننهد.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در بیست سالی که آمریکایی ها در افغانستان حضور داشتند مناطق کوهستانی این کشور بطور غیر رسمی تحت تسخیر طالبان بوده است، اما طالبان با سرعت بسیار زیادتر از داعش و بطور برق آسایی اقدام به تسخیر افغانستان کرد و برخلاف سوریه با مقاومتی از سوی ارتش افغانستان و مردم عامه این کشور (جدای از طبقه متوسط و روشنفکران) مواجه نشد. ولی جنگ سوریه به دلیل مقاومت شدید فرسایشی شد در نتیجه بشار اسد فرصت کمک گرفتن از ایران و روسیه و سازماندهی ارتشش را پیدا کرد.
ادامه مطلبپروفسور سیدحسن امین در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که ایران مشابه عراق و سوریه باید در ارمنستان و قفقاز جنوبی حضور نظامی پیدا کند، تشریح کرد: تنش امروز در قفقاز و قره باغ فقط حق اعمال حاکمیت آذربایجان بر جاده گوریس – قاپان نیست، حتی مسئله بستن مسیر ترانزیتی و قطع روابط تجاری و اقتصادی بین ایران و ارمنستان نیست، بلکه آنکارا و باکو سعی دارند در سایه پیروزی های جنگ سال گذشته قره باغ، ژئوپلیتیک منطقه قفقاز را تغییر دهند تا، هم جمهوری اسلامی ایران و هم ارمنستان عملاً در یک انحصار قرار گیرند.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به خیزش مجدد طالبان از دل خاکستر تروریسم ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۱ خود و سیطره این فرقه بر افغانستان که همراه با نفی هویت افغانستان در شکل پرچم، موسیقی و ... بوده است، بررسی پرچم طالبان به عنوان نماد هویتی این گروه و شباهتهای آن با هویت پرچم داعش را میتوان در تضاد اساسی با سیاست هویت عصر کنونی و به عنوان مؤلفه یک جنگ هویت منطقهای و جهانی بررسی کرد.
ادامه مطلبتا پیش از حمله وحشتناک ۲۶ اوت در خارج از فرودگاه بین المللی کابل، واکنش ایران به شرایط سیاسی جدید افغانستان شبیه ایالات متحده بود: انتظار داشت دولت اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان، چندین ماه دوام آورد و فضا برای نوعی تقسیم قدرت وجود داشته باشد. رهبران طالبان از تحقق دولت «فراگیر» سخن گفتند، اما شرایط برای اقلیت هایی مانند تاجیک ها یا هزاره های شیعه دشوار است. طالبان همچنین باید با داعش خراسان، گروه متشکل از رهبران ناراضی طالبان و مخالف مذاکره با ایالات متحده، دست و پنجه نرم کنند. داعش خراسان احتمالا به نبردهای متعدد علیه طالبان ادامه خواهد داد به این امید که خشونت های فرقه ای و ضرب وشتم به اعمال دیدگاه آن درباره «خلافت» بر همه افغان ها از جمله جنبش طالبان و پیروانش، تحمیل کند.
ادامه مطلببه رغم خوشحالی القاعده و دیگر سازمان های اسلام گرای جهادی و سیاسی از بازگشت طالبان به قدرت، ولی رقیب اصلی طالبان و القاعده یعنی داعش معتقد است طالبان به یک گروه صرفا افغانی تبدیل شده است و در زمینه اجرای شریعت اسلامی مسامحه می کند. از نظر داعش، مذاکرات صلح در دوحه پایتخت قطر، طالبان را از یک سازمان مبارز به یک سازمان اهل مذاکره تبدیل کرد که برای این سازمان «شکست» محسوب می شود.
ادامه مطلبراهبرد کلی این گروه، ایجاد جای پای لازم برای داعش جهت ایجاد خلافت در آسیای مرکزی و جنوب آسیاست. همچنین یکی از اهداف اصلی این گروه تثبیت جایگاه خود به عنوان عمده ترین سازمان جهادی در منطقه است.
ادامه مطلبجلال میرزایی در گفت و گویی با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که به هر دلیلی فعلا جامعه و مردم افغانستان در برابر قدرت طالبان تمکین کرده اند، حتی بسیاری از شخصیت ها، احزاب، جریان ها و تشکل های سیاسی افغانستان هم تعامل با طالبان را برگزیده اند. بنابراین مماشات، سکوت و به نوعی انفعال در برابر طالبان تا زمان تعیین تکلیف خود افغان ها با طالبان، روشن شدن سمت و سو و آینده مناسبات سیاسی دولت و حاکمیت افغانستان و نهایتا عبور از دوران گذار در این کشور یک مشی دیپلماتیک کاملا هوشمندانه و منطبق با واقعیت گرایی در سیاست خارجی است که رهبر انقلاب به درستی آن را درک کرده و پیش برده اند.
ادامه مطلبداوود مرادیان، مدیرکل موسسه مطالعات استراتژیک افغانستان، در جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد با موضوع «تهدیدهای صلح و امنیت بین المللی ناشی از اقدامات تروریستی» درباره وضعیت افغانستان سخنرانی داشت و دیدگاه خود را درباره تهدید داعش برای امنیت بین المللی در ارتباط با فاجعه آشکار و بحران انسانی در افغانستان ارائه داد که متن آن را در ادامه می خوانید.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اکنون بعد از بیست سال از حمله نظامی آمریکا به افغانستان و هزینه میلیاردها دلار در این کشور طالبان که بر خلاف داعش بطور مستقیم خاک آمریکا را نیز هدف قرار داده بود احیا شده ولی داعش بطور کامل نابود شده است.
ادامه مطلبچشم انداز خارجی روسیه در دهه ۲۰۱۰ تحت تاثیر سه عامل در حال تغییر در بستر ژئوپلیتیک بین المللی و منطقه ای شکل گرفت: بحران مالی جهانی؛ روابط جدید بین روسیه و ایالات متحده (که نشان دهنده ناامیدی کرملین از عدم موفقیت در ادغام در نهادهای بین المللی تحت کنترل کاخ سفید بود)؛ و بهار عربی (که در ۲۰۱۰ در تونس آغاز شد و بعدتر به سقوط دیکتاتوری ها در مصر و لیبی انجامید). ترس فزاینده مسکو از آشفتگی سیاسی در منطقه مِنا در ارتباط با اسلام افراطی و خشونت های تروریستی از جمله در داخل روسیه به دلیل تنش های داخلی و درگیری ها در قفقاز شمالی را نیز می توان به این سه عامل افزود.
ادامه مطلبسعید رمضانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ما مساله ای به نام طالبان خوب و بد نداریم و اگر این کار را انجام دهیم عین تفکیک قائل شدن بین تروریست خوب و بد است که با آموزه های جمهوری اسلامی ایران و منویات مقام معظم رهبری تفاوت بسیاری دارند بر همین اساس ضرورت دارد قدرت های مهم منطقه ای با درک خطر مشترک به تلاش های دسته جمعی در جهت برقراری صلح و ثبات در افغانستان همت گمارند.
ادامه مطلباز زمان خیزش های عربی در سال ۲۰۱۱، جنگ داخلی سوریه و ظهور داعش، آینده عرب در خاورمیانه روند نامشخصی پیدا کرده است. نظام عربی غرق در بحران شده و به سخت ترین شیوه در تاریخ معاصر مورد آزمایش قرار گرفته است. نهادها در جریان طغیان و درگیری سیاسی اهمیت خود را از دست دادند یا به کلی فروپاشیدند و در نتیجه این امر، رابطه میان شهروندان و دولت نیز کاهش یافت و بازیگران قدرتمند غیر دولتی با سرمایه گذاری روی شکایت های اقتصادی-اجتماعی، آشفتگی امنیت و سقوط نظم نهاد محور سیاسی، ظهور یافتند.
ادامه مطلبعبدالعزیز انصاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اکنون با مشاهده شرایط و موقعیت طالبان می توان گفت که دولت افغانستان با ایجاد گروه انشعابی طالبان تحت رهبری ملا نیازی برای تضعیف گروه اصلی طالبان توفیقی بدست نیاورد اما در تاریخ ثبت شد که در دوره حکومت اشرف غنی حتی به نوزادان زایشگاه و دختران دبیرستانی شیعه نیز رحم نکردند و دولت هیچ اقدامی برای شناسایی و معرفی عوامل این جنایات بعمل نیاورد.
ادامه مطلبدیوید الحنان در یادداشتی اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر اساس اطلاعاتی که روزنامه ANHA منتشر کرده، سازمان امنیت ملی ترکیه فعالیت های تازه ای را برای سربازگیری در ادلب سوریه و انتقال آنها به شرق اوکراین در آینده نزدیک در دستور کار قرار داده است. افسران ترکیه به مزدورانی که به اوکراین بروند تا ۴۰۰۰ دلار در عملیات فعال مسلحانه و ۱۵۰۰ دلار در وضعیت انتظار در پشت مناطق مرزی پیشنهاد داده اند. به گفته این منابع قرار است مرحله نخست اعزام این افراد مسلح به اوکراین در آینده نزدیک انجام شود و انتظار می رود به این ترتیب دست کم ۷ هزار نفر از مزدوران مستقر در سوریه توسط ترکیه به اوکراین منتقل شوند. مسئولیت این افراد گسترش و مبارزه در صورت لزوم در مرزهای اوکراین در صورت تهدید از سوی دیگر نیروهای مسلح شبه نظامی است.
ادامه مطلبدو دهه پیش رابرت ساتلوف، (تحلیلگر جنگطلب در اندیشکده ها و مراکز تحقیقی آمریکا و در حال حاضر مدیر اجرایی انستیتو واشنگتن در زمینه مطالعات خاور نزدیک) در قالب یک پژوهش مهم با عنوان "اسلام سیاسی" از دیدگاه آمریکا مقالهای نوشت، اگرچه وی به تعدد دیدگاهها و مواضع در قبال اسلام گرایان اشاره کرد اما به طور کل وی معتقد بود، این منافع آمریکاست که معیار اصلی و برجسته را در ارزیابی موقعیت نسبت به جریان های اسلامی را مشخص می کند.
ادامه مطلباین باز آرایی، مهمترین جابه جایی های نظامی و امنیتی در تاریخ اخیر عراق است. این دگرش ها به امید تقویت امنیت کل کشور و تضعیف نیروهای شبه نظامی صورت گرفته است بلکه گامی دیگر در راه اصلاح کامل بخش امنیتی عراق برداشته شود. جامعه بین المللی باید از این روند با تشویق و ارائه کمک های خود حمایت کنند.
ادامه مطلبمشارکت مداوم بین ایران و روسیه در سوریه از زمان آغاز جنگ داخلی در این کشور در سال ۲۰۱۱، موثر واقع و مانع از سقوط دولت بشار اسد شده و به شکست داعش کمک کرده و نفوذ و ردپای ژئوپلیتیک، دیپلماتیک و نظامی هر دو کشور را در منطقه گسترش داده است. با این حال، هنوز مشکلات زیادی در وضعیت تمامیت ارضی، اقتصادی و امنیتی سوریه وجود دارد و همین مساله به سیل پناه جویان سوری و ظهور گروه های شورشی انجامیده است. مسیر پیش رو به سمتی و آشتی و بازسازی تحت تاثیر رقابت و همکاری قدرت های برتر است. ایالات متحده در نتیجه خودداری از اقدام و عبور از خطوط قرمز خود و نداشتن یک سیاست خارجی منسجم در سال های اخیر، به میزان قابل توجهی از اهرم قدرت خود را از دست داده و این مساله به گشودن درها به روی نفوذ روسی و ایرانی انجامیده است.
ادامه مطلب