خاورمیانه

تنها کشور صلاحیت‌دار برای حفظ ثبات منطقه

غرب و امریکا به جای عربستان و امارات مجبور به هم‌پیمانی با ایران هستند

بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: «کاپلان»، اندیشمند روابط بین‌الملل در آمریکا، فلات ایران را منشأ قدرت ذاتی ایران می‌داند؛ به تعبیر وی در جنوب غرب آسیا، تنها کشوری که به مفهوم واقعی «کشور» وجود دارد، ایران است و کشور‌های دیگر همگی پس از جنگ‌های جهانی بوجود آمده‌اند. بدین روی کاپلان، آمریکا را برای داشتن یک آینده استراتژیک موفق آمیز در این منطقه، به برقراری رابطه‌ای استراتژیک با ایران و نه عربستان سعودی و امارات متحده و ... رهنمود می‌سازد. 

ادامه مطلب

مساله «بازی ملت‌ها» در میان است

مذاکرات وین و آینده نقشه ژئواستراتژیک منطقه

اینکه مذاکرات فقط به باشگاه توافق وین و اعضای گروه ۱+۵ منحصر است، صحیح نیست، بلکه تمام طرف‌هایی که به تثبیت موضع و جایگاه خود در داخل نقشه‌های جدید جهان چشم دوخته اند، قواعد موازنه های قوا را بر مذاکره کنندگان دیکته می کنند که نباید در هر توافقی آن را نادیده گرفت، توافقی که به موجب آن، موقعیت و جایگاه ایران و نقش ژئواستراتژیک آن در منطقه و جهان مشخص خواهد شد.

ادامه مطلب

نشانه ها از تشدید تنش‌ها حکایت دارد

بحران سوریه، لبنان و عراق در گرو نتایج مذاکرات وین

ناظران و پیگیران مسائل منطقه به این نتیجه رسیده اند که بحران‌های عراق، سوریه و لبنان شدید است و حل و فصل یا عدم حل و فصل آنها در گرو موفقیت یا شکست مذاکرات باشد.

ادامه مطلب

ایران تا ۲۰۳۰ یا باید به «شریک استراتژیک» آمریکا بدل شود یا «قربانی بزرگ»

سایه سنگین «جبهه موافقت» بر «محور مقاومت» / احتمال شکل گیری «ناتوی عربی» با حضور اسرائیل علیه تهران

مهدی مطهرنیا در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی اذعان داشت که نگاه غایی کاخ سفید، نه تغییر رفتار در ایران که فروپاشی درونی است. چون اگر تهران «شریک استراتژیک» واشنگتن نشود، باید خود را مهیای تبدیل شدن به «قربانی بزرگ» کند.

ادامه مطلب

خروج بن سلمان و تل آیو از انزوای دیپلماتیک به معنای انزوای ایران خواهد بود؟

تهران از ترس شورای امنیت به توافق با آژانس در خصوص تسای کرج تن داد؟

حشمت الله فلاحت پیشه در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که اگر بر جام احیا شود، ایران به تعهدات هسته‌ای خود بازگردد و حساسیت جامعه جهانی در این رابطه صفر شود و در این فضای مثبت اقدامی خرابکارانه و تروریستی از سوی رژیم غاصب صهیونیستی شکل بگیرد دیگر ایران مجاز خواهد بود به شدیدترین نحو ممکن و در هر جغرافیایی از خاک اشغال شده پاسخ لازم را بدهد. 

ادامه مطلب

مناسبات جدید منطقه ای مطابق با نظر پکن پیش خواهد رفت

چین حامی ایران در برابر زیاده خواهی های امریکا

در سایه تردیدها درباره توافق ربع قرن با ایران، وانگ یی، وزیر امور خارجه چین سفری به کشورهای عربی خلیج (فارس) با هدف اطمینان بخشی به دوستان انجام داد و ابتکاری برای حمایت از خاورمیانه اعلام کرد. کشورهای این منطقه در آن زمان به وزیر چینی گفتند که مشارکت آنها در مذاکرات مهم است، بر خلاف دولت اوباما که آنها را در چارچوب آنچه نقشه خاورمیانه جدید خوانده می شد، کنار گذاشت.

ادامه مطلب

برجام و مناسبات منطقه‌ای ایران!

گفتگوها با عربستان به سرنوشت مذاکرات وین گره خورده است

صابر گل عنبری در نوشتاری بر این باور است که تنش‌های منطقه‌ای ایران به ویژه با عربستان بر اثر طولانی شدن و لاینحل ماندن به بخشی از تنش بزرگ‌تر با آمریکا و در کل غرب تبدیل شده است؛ به گونه‌ای که زمان برای حل یکی بدون دیگری تا حدود زیادی از دست رفته است. از این جهت، نتیجه گفتگوها با عربستان به نوعی با سرنوشت مذاکرات وین گره خورده است.

ادامه مطلب

لطفا به چک سفید امضا به امارات پایان دهید

دولت مستبد مخرب خاورمیانه

سیاست‌های امارات در خاورمیانه ذاتا ثبات‌زدا بوده، باعث تشدید بسیاری از جنگ‌های داخلی منطقه شده، قوانین بین‌المللی را نقض کرده و تلاش‌ها برای تغییرات دموکراتیک را با شکست مواجه کرده است. به علاوه، امارات بارها تلاش کرده در سیاست‌های داخلی آمریکا در بالاترین سطوح مداخله کند و دیپلمات‌ها و مقامات دولتی سراسر جهان را تحت نظارت بگیرد.

ادامه مطلب

جنگ های درونی کشورهای اسلامی هنوز ادامه دارد

امریکا در کشاکش تنش ها با ایران، ترکیه و کشورهای عربی

اساسا، آمریکا هموار در کشمکش‌های درونی جهان اسلام یک بیگانه بوده است – یک شریک واکنشی و بی‌میل. آمریکا‌یی‌ها ذاتا تمایل دارند که خود و دولتشان را در قلب این داستان‌ها ببینند و خودشان را به عنوان قربانی یا مجرم نشان بدهند. اما این دوبینی باعث مخدوش شدن چشم اندازها شده و مانع توسعه راهبردهای سازنده‌تر می‌شود، راهبردهایی که باید شامل مشارکت‌های جهانی پیچیده باشد.

ادامه مطلب

برگه هایی که واشنگتن برای فشار بر پکن در اختیار دارد

چین مخالف فشارهای سنگین امریکا علیه ایران

تحریم‌های یکجانبه علیه چین یا ایران برای بازگرداندن تهران به سازش هسته‌ای کافی نیست، اما وارد کردن چین به گروه متحدان آمریکا، همانند آنچه در برجام اتفاق افتاد، می‌تواند موازنه را به‌هم بزند. گفت وگو با کارشناسان و دیپلمات‌های چینی حاکی از آن است که پکن در حال حاضر با اعمال چنین فشار سنگینی علیه ایران موافق نیست.

ادامه مطلب

چاشنی سیاست ابهام سازی در «جنگ روایت های» تقابل ایران و آمریکا در دریای عمان

چرا واشنگتن و تهران سناریوهای متضادی را مطرح می کنند؟

جلال میرزایی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که ما شاهد جنگ روایت تهران و واشنگتن از تقابل ایران و آمریکا در دریای عمان با چاشنی سیاست ابهام سازی از جانب دو طرف هستیم. چون این واقعه بسیار کلیدی است تا جایی که می تواند به عنوان نقطه عطف یا «Game changer» عمل کند.

ادامه مطلب

از دلایل راهبردی تا مسائل استراتژیک

چرا غرب آسیا برای روسیه اهمیت حیاتی دارد؟

ابوالفضل پازوکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: غرب آسیا جایگاه مهم و استراتژیکی در دکترین سیاست خارجی نوین مسکو دارد. این اهمیت تا آنجایی بود که روسیه در سال ۲۰۱۵ مستقیما وارد نبرد سوریه شد و توانست متحد خود بشار اسد را در قدرت نگه دارد و مخالفین حکومت وی را، که عمدتا تحت حمایت رقبای غربی – عربی مسکو بودند، پس بزند. ورود نظامی روسیه به این جنگ نقطه عطفی نه تنها در مناسبات منطقه غرب آسیا بلکه در سیاست بین المللی بود؛ چرا که مسکو را بار دیگر به عنوان یک قدرت جهانی تاثیرگذار معرفی کرد. اما به‌راستی دلایل اهمیت ژئوپولتیک این منطقه نزد مسکو چه می تواند باشد؟ 

ادامه مطلب

نشست سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران

خطیب زاده: منتظر اقدام و عمل واشنگتن هستیم/پروازهای اخیر جنگنده‌های اسرائیل و امریکا یک نمایش بی‌رنگ و بو بود

سعید خطیب زاده گفت: موقعی که آمریکا در دوران ترامپ از برجام خارج شد پیام مستقیم اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ کننده برجام را دریافت کردیم. ۱۱ تعهد مکتوب اتحادیه اروپا داد که هیچ کدام از این تعهدات را انجام نداد. نمی‌توانند تاریخ را از سر بنویسند. توصیه می‌کنم به جای این‌که دور هم جمع بشوند و گعده‌های دوستانه بگیرند و حرف‌هایی بزنند که وقتی از خواب بیرون می‌روند باورشان نمی‌شود، برای راهکارهایی فکر کنند که چگونه می‌‌توانند به عنوان دولت‌های مسئول به تعهداتشان عمل کنند. نه دولت آلمان و نه دولت فرانسه و نه دولت انگلیس تا امروزی که در خدمت شما هستم هیچ کدام از تعهداتشان را که بعد از خروج آمریکا از برجام انجام ندادند.

ادامه مطلب

ضعف زیرساختهای معنوی- مادی سیاست خارجی ایران (بخش ۱)

سیاست همسایگی دولت سیزدهم، نیازمند دکترین تناسب و تدریج است

نعمت اله مظفرپور، پژوهشگر اندیشه سیاسی و دیپلماسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد که گرایش به شرق و سیاست همسایگی دولت سیزدهم نیازمند منطق تناسب گرا و تدریج گراست. برقراری نسبت و تناسب بین اهداف و اصول مختلف و متعارض سیاست خارجی در قالب یک دستگاه انداموار نیز توسط اندیشه سیاسی ممکن است. سیاست خارجی ما از فقر نظری حاد رنج می برد.

ادامه مطلب

واکنش اتحادیه اروپا به احیای جایگاه قاهره

آیا مصر بازگشته است؟

این کشور در دیپلماسی منطقه‌ای و در پرونده‌های مهم، از جنگ‌های یمن و سوریه تا موضوع هسته‌ای ایران غایب بوده است. در این دوران مصر گرفتار ناآرامی داخلی بود و این امر باعث شد توجهش از سیاست خارجی به نزاع قدرت در داخل و اقتصاد معیوبش متمرکز شود.

ادامه مطلب

نبردهایی که فقط مالیخولیای استعمارگران را ارضا می کند

جنگ های عبث خاورمیانه

اگر مردم به همان اندازه که زمان خود را صرف جنگ و مقابله با عواقب ویرانگر آن کرده اند، برای جلوگیری و اجتناب از جنگ وقت می گذاشتند، شاید جهان جای بهتری بود.

ادامه مطلب

لزوم همگرایی منطقه ای از نوع اروپایی برای حل چالش ها

خاورمیانه و معضلی به نام تجزیه طلبی کردی

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مساله اصلی کردستان که اجازه می دهد گروهک های تروریستی بر احساسات توده های کرد سوار بشوند، از احساسات قومی دختران جوان و ناپخته قوم کرد سوء استفاده کنند و از آنها در اردوگاه های خود به عنوان تروریست استفاده کنند، در درجه اول فقر و در درجه دوم جهل است که این دو در هم آمیخته هستند، زیرا با فقرزدایی در مناطق کردستان ایدئولوژی های منحطط کمرنگ تر می شوند، تعداد دانشگاه ها گسترش می یابد، بدون تردید دانشجویانی که بر سر کلاس های علوم انسانی و رشته هایی مثل اقتصاد و علوم سیاسی نشسته اند و با مسائل روز دنیا و اقتصاد بین المللی و جهانی سازی و منطقه گرایی آشنا شده اند، با ایدئولوژی های منحط گروهک های کردنما که آمیخته ای از ناسیونالیسم قومی کور و اندیشه های چپ است فریب نخواهند خورد.

ادامه مطلب

احیای سخت اعتماد بین المللی به آنکارا

دیپلمات ارشد ترکیه ای: چگونه از باتلاق خودساخته سوریه خارج شویم؟

دیپلمات ارشد ترکیه ای می نویسد: چطور و چرا در حالی که روابط بسیار نزدیکی با سوریه داشتیم، در مدت بسیار کوتاهی ما همسایه ها تبدیل به دشمن هم شدیم؟ آیا برنامه سیاسی و استراتژی خروج مشخصی در رابطه با نحوه مدیریت این موضوع در زمان وقوع بحران داشتیم؟ آیا تصور می شد که این موضوع به مرور زمان ابعاد جدی تری به خصوص برای ترکیه پیدا کند؟ مهم تر از همه، آیا ارزش آن را داشت که به خاطر درگیری در مسئله سوریه از سیاست خارجی منطقی و واقع بینانه ای که در طول تاریخ جمهوری سعی در حفظ آن داشته ایم، فاصله بگیریم؟

ادامه مطلب

با وجود فراری بودن بایدن از هر گونه درگیری در خاورمیانه

آیا اسرائیل واقعا به فکر جنگ با ایران است؟

تشدید تنش توسط مقامات نظامی و سیاسی اسرائیل دیگر فقط شفاهی نیست. دولت یهود آمادگی های خود را برای حمله افزایش می دهد.

ادامه مطلب

حال ناخوش اتحادیه اروپا

چرا جمهوری اسلامی ایران به معرفت دیپلماتیک در قبال اروپایی ها نرسیده است؟/ تهران فرصت تعامل با اردوغان را از دست داد

سید وحید کریمی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تشریح کرد که اگر ما بتوانیم حضور و نفوذ بیشتر و پررنگ‌تری در کشورهای ضعیف اتحادیه اروپا داشته باشیم باعث حساسیت بازیگران اصلی و پیشران اتحادیه اروپا یعنی بروکسل، پاریس و برلین خواهد شد، در صورتی که اگر جمهوری اسلامی ایران تمام تمرکز دیپلماتیک خود را به خصوص جریان در مذاکرات هسته‌ای بر پایه تعامل با آلمان، فرانسه و نظایر آن ها قرار دهد، اروپایی ها و به خصوص قدرت های اتحادیه اروپا به این باور می رسند که تهران را در مشت خود دارند. بنابراین جا دارد به جای برقراری روابط با اتحادیه اروپا روابط با تک‌تک اعضای اتحادیه اروپا، به خصوص کشورهای ضعیف و کوچک تر و همچنین کشورهای اروپایی را در دستور کار قرار دهیم تا با برقراری روابط جدی تر با تک تک این کشورها عملا آنها را به سمت مسئولیت‌پذیری دیپلماتیک و حقوقی وابداریم.

ادامه مطلب

منطقه به کدام سو می رود؟

آینده سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه

ایوب حطاویان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به اینکه یکی از میدان های تقابلی این دو کشور در سطوح منطقه ای صورت می گیرد، لذا اثرگذاری این رقابت استراتژیک بر فرآیندهای سیاسی – نظامی خاورمیانه که از قضا بسیار پر اهمیت در درجه اول برای چین و در درجه دوم برای آمریکاست، قابل مشاهده است. سیاستمداران آمریکایی استدلال می کنند که چین یک استراتژی صفر و جمع جبریِ هزینه – منافع در خاورمیانه پیاده کرده است. به معنای ساده تر ایالات متحده در منطقه خاورمیانه هزینه های تامین امنیت را بر عهده دارد در حالی که چین بهره و سود اصلی را می برد. حال موضوع کشف نفت شِل و عدم وابستگی شدید سابق آمریکا به نفت این منطقه نیز بر چاشنی ماجرا افزوده است. 

ادامه مطلب

چرخه جنگ، صلح، نظم، توسعه

خاورمیانه در کجای دنیای جدید ایستاده است؟

مهدی صالحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ورای تمام این مسائل، بازگشت امریکا به سرزمین مادری به منظور اختصاص منابع در جهت جبران عدم توسعه یافتگی در قیاس با استانداردهای جهانی یک ضرورت تلقی می شود. در چنین فضایی در سال ۲۰۲۱ خروج امریکا از افعانستان و ارتقای پاره ای از مسئولیت های نظامی – امنیتی به پاکستان و ترکیه در خاورمیانه – اوراسیا و در عین حال پیمان هسته ای امریکا با استرالیا و انگلستان در شرق آسیا به منظور مهار چین در دستور کارقرار گرفته است. 

ادامه مطلب

خروج امریکا از منطقه کشورها را به دیپلماسی کشانده است

مذاکرات ایران و عربستان در مسیری خلاف تصور دیگران

تصور غالب آخرالزمانی این است که کنار کشیدن آمریکا از خاورمیانه خلاء قدرتی را پدید می ‌آورد که دولت ‌های منطقه برای پر کردن آن به هماوردی می ‌پردازند. رفتاری که این دولت‌ها تاکنون نشان داده‌اند، خلاف این ادعا را ثابت می‌کند.

ادامه مطلب

بروکسل یا وین، آیا مسئله این است؟

خطر بازگشت سیاست خارجی کشور به دوران جلیلی

جلال میرزایی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی معتقد است که متاسفانه رئیسی، ‌حسین امیرعبداللهیان، علی باقری کنی و ... اصول، مبانی و نکات کلیدی و حیاتی را فراموش کردند و به برخی مسائل کم اهمیت و بی اهمیت مانند مکان مذاکره چسپیده اند. در واقع هنوز برای من جای سوال است که چرا دولت سید ابراهیم رئیسی این همه فرصت را طی هفته های گذشته برای از سرگیری مذاکرات از دست داده است و اکنون به جای تلاش برای احیای برجام سعی دارد مکان مذاکرات را به بروکسل ببرد؟ به واقع فرق وین با بروکسل چیست؟ چرا حضرات و آقایان شرایط حاد، بغرنج و بحرانی کشور را درک نمی‌کنند؟  

ادامه مطلب

سایه سنگین اوج گیری رقابت واشنگتن – پکن بر تحولات و مناسبات جهانی

جنگ جهانی سوم در راه است؟

اسماعیل بشری در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تاثیر رقابت واشنگتن – پکن بر مناسبات جهانی و تحولات منطقه‌ای بر این باور است که چینی ها به دلیل پیاده کردن نوعی سیاست استعماری و استثماری جدید و مدرن در قرن ۲۱ و هزاره سوم عملاً با دست خود شرایطی را در جهان به وجود آورده اند که کشورها به جرگه غرب و حامیان آمریکا ملحق شوند. چون چین در هر کشور و منطقه ای که پا گذاشته است ابتدا با کمک های مالی و انسان دوستانه سعی می کند اعتماد آن کشور و ساختار سیاسی را به دست آورد. بعد با دادن وام های کلان عملاً آن کشور به قبضه چین در خواهد آمد. در این رابطه حتی برخی از جزایر آفریقا به صورت ۹۹ ساله به تملک چینی ها درآمده است. این شرایط سبب می‌شود که خود این کشورها برای فرار از سیاست استثماری و استعماری جدید و مدرن چین به دامان آمریکا پناه ببرند. با تداوم این شرایط طبیعی است که در کوتاه مدت و میان مدت کفه کشورهای حامی ایالات متحده آمریکا سنگین‌تر خواهد شد.

ادامه مطلب

چرا روسیه در مسیری دشوار در خاورمیانه گام بر می دارد

تهران بر سر منافع ملی‌اش با کسی شوخی ندارد حتی با مسکو

به نظر می رسد روسیه با برداشتن گامی به عقب در روی آوردن خود به اسرائیل، نگرانی های ایران را در نظر بگیرد، اما روابط روسیه و اسرائیل مستحکم باقی خواهد ماند. در نتیجه به تعهد خود برای جلوگیری از تقویت جبهه مقاومت ایران و حزب الله در بلندی های جولان ادامه خواهد داد. تشدید تنش ها میان ایران و اسرائیل به تلاش های روسیه برای توسعه سازوکارهای موجود برای تنش زدایی ضربه خواهد زد. در این میان ایران سفر امیرعبداللهیان را به مسکو برای تهران پیروزی می داند. 

ادامه مطلب

محیط خود را بیش از پیش دریابیم

تشیع رضوی و الزامات زمانه در حال تغییر ما

سید محمد عیسی‌نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حتی اگر حکام کشورهای همسایه، از نظر ما همچون مأمون عباسی، غاصب حکومت و ناشایست باشند، باز می‌توانیم با کنار گذاشتن برساخته‌های شریعتی‌وار، به گزینه‌ای چون «تشیع رضوی» بیندیشیم.

ادامه مطلب

در حال بازگشت به خاورمیانه دهه ۱۹۵۰ هستیم

ورود به خاورمیانه جدید با بازیگران جدیدی چون ایران

اکنون به نوعی در حال بازگشت به خاورمیانه دهه ۱۹۵۰ هستیم، دوره‌ای که تقسیم‌بندی داخلی کشورهای سراسر منطقه بر اساس همفکری سیاسی بخش‌های مختلف جمعیت کشورها انجام می‌شد – که طرفدار ناصریسم، بعثیسم، کمونیسم، هاشمیون یا غرب بودند. اکنون درهای خاورمیانه به روی بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی – ایران، ترکیه، اسرائیل، روسیه، فرانسه – باز شده است، حتی با وجود اینکه ایالات متحده نفوذ خود را حفظ می‌کند. بنابراین نمی توان از امکانات موجود برای ایجاد موازنه با دیگر بازیگران چشم پوشی کرد.

ادامه مطلب

اردوغان، کارگردان آشوب های منطقه

جمهوری اسلامی مشابه عراق و سوریه باید در ارمنستان و قفقاز جنوبی حضور نظامی پیدا کند

پروفسور سیدحسن امین در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که ایران مشابه عراق و سوریه باید در ارمنستان و قفقاز جنوبی حضور نظامی پیدا کند، تشریح کرد: تنش امروز در قفقاز و قره باغ فقط حق اعمال حاکمیت آذربایجان بر جاده گوریس – قاپان نیست، حتی مسئله بستن مسیر ترانزیتی و قطع روابط تجاری و اقتصادی بین ایران و ارمنستان نیست، بلکه آنکارا و باکو سعی دارند در سایه پیروزی های جنگ سال گذشته قره باغ، ژئوپلیتیک منطقه قفقاز را تغییر دهند تا، هم جمهوری اسلامی ایران و هم ارمنستان عملاً در یک انحصار قرار گیرند.

ادامه مطلب

تنش تهران – سئول، از تقابل دیپلماتیک تا جنگ تجاری

چرا کره جنوبی در اتخاذ سیاست های ضد ایرانی افراطی تر از آمریکا عمل می کند؟

اسماعیل بشری در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد: کشوری مانند کره جنوبی که تمام حیثیت و حیات خود را ابعاد ختلف از نظامی، دفاعی و امنیتی گرفته تا حوزه سیاسی و دیپلماتیک، تکنولوژی، اقتصاد، تجارت و ... به حضور آمریکا در منطقه و پشتوانه ایالات متحده گره زده است، همان نگاه ضد ایرانی کاخ سفید را نعل به نعل و مطابق خواسته واشنگتن پیاده کند، ولو آن که تبعات مخرب و تاثیرات منفی برای کره جنوبی در روابطش با جمهوری اسلامی ایران را به وجود آورد. از دید سئول این تبعات منفی در روابط با جمهوری اسلامی ایران نوعی خسارت جانبی است که کره ای ها برای تداوم روابط خود با آمریکا باید آن را بپردازند.

ادامه مطلب