مصر

اردوغان با یک اقتصاد رو به نزول و رقبای جدی داخلی و خارجی، بدترین دوران ریاست خود را می گذراند

سرکوب قریب الوقوع حزب عدالت و توسعه/ رئیس جمهور ترکیه هرگز تا این اندازه دردسر نداشته است

حزب حاکم عدالت و توسعه و رئیس جمهور رجب طیب اردوغان در ترکیه چند ماه وحشتناک را پشت سر گذاشته اند. این کشور در سطح بین‌المللی منزوی است، اقتصادش همچنان رو به وخامت است و تردیدهایی در مورد سلامتی اردوغان وجود دارد. وضعیت رجب طیب اردوغان و حزب عدالت و توسعه در نظرسنجی‌ها خوب به نظر نمی‌رسد. برای بسیاری از ناظران و مخالفان ترکیه، سرکوب حزب عدالت و توسعه در راه است.

ادامه مطلب

واکنش اتحادیه اروپا به احیای جایگاه قاهره

آیا مصر بازگشته است؟

این کشور در دیپلماسی منطقه‌ای و در پرونده‌های مهم، از جنگ‌های یمن و سوریه تا موضوع هسته‌ای ایران غایب بوده است. در این دوران مصر گرفتار ناآرامی داخلی بود و این امر باعث شد توجهش از سیاست خارجی به نزاع قدرت در داخل و اقتصاد معیوبش متمرکز شود.

ادامه مطلب

احیای روابط ایران و عربستان از توهم تا واقعیت

تهران به جای مقابله با کردها به فکر تحرکات آذربایجان در قره باغ و طالبان در افغانستان باشد

احمد نقیب زاده در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی معتقد است که احیای مناسبات ایران و عربستان سعودی می‌تواند به توازن بخشی و نفوذ هر چه بیشتر و بهتر ایران در منطقه خاورمیانه کمک کند. 

ادامه مطلب

قاهره نمی خواهد حماس را از دست بدهد

مصر نگران از نقش تاثیرگذار ایران در غزه

نتایج جنگ یازده روزه غزه هشدار می‌دهد هر جنگی در آینده میان حماس و اسرائیل احتمالا مقدمه جنگی منطقه ای است و چه بسا مصر را نیز در ورطه بندازد چرا که این کشور نه می تواند کنار اسرائیل و نه حماس وابسته به اخوان المسلمین و نه ایران بایستد.

ادامه مطلب

اهداف قاهره از تغییر لحن سیاسی

طرفداری مصر از محور مقاومت برای چیست؟

بعد از اظهارات رئیس جمهوری مصر درباره اختصاص نیم میلیارد دلار کمک برای بازسازی نوار غزه و گشایش گذرگاه رفح و اختصاص چهار بیمارستان برای معالجه مجروحان حملات اسرائیل و حمله شدید علمای الازهر و انتقاد آنها از کشورهای سازش‌کار خلیح فارس، این پرسش مطرح می‌شود که در مصر چه اتفاقی در حال وقوع است، آیا با دگرگونی سیاسی روبه رو هستیم؟

ادامه مطلب

جایگاه ویژه ای که عراق در مناسبات بین المللی پیدا کرده است

ظریف، بغداد و روابط ایران و عربستان

علی موسوی خلخالی می نویسد: در بغداد، ظریف در عالی ترین سطح ممکن مورد استقبال طرف های عراقی قرار گرفت. استقبالی که نشان می داد ایران همچنان در عالی ترین جایگاه نزد عراقی ها قرار دارد. این در حالی است که شخص محمد جواد ظریف نیز از احترام ویژه ای نزد رهبران سیاسی عراق برخوردار است که استقبال گرم از او را دوچندان می کند. 

ادامه مطلب

اسرائیل و کشورهای عربی بخشی از بازی هستند

نشانه های بازآرایی قوا در مدیترانه شرقی و یارگیری مجدد ترکیه و یونان

الیاس واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه بعد از روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه و بعد از تحولات سالهای گذشته، سرنوشت خود را بیش از غرب به مناطق دیگر مانند خاورمیانه، آفریقا و اوراسیا پیوند می زند، در حالی که یونان با اقتصاد بحران زده و قدرت نظامی متوسط، اصلا تمایل ندارد خود را از مواهب ساختارهای یورو – آتلانتیکی مانند اتحادیه اروپا و ناتو محروم کند.

ادامه مطلب

حمل و نقل دریایی: جایگزینی واقعی برای کانال سوئز وجود ندارد

رویاهای تعبیرنشده روسیه و چین برای قطب شمال

مسیر حمل و نقل قطب شمال واقع بینانه تر به نظر می رسد. چینی ھا بسیار زود برای دستیابی به این ھدف دست به تلاش شده اند، اگرچه باید گفت که آنھا در امیدھای اغراق آمیز خود غرق شده اند. ھویگنیانگ، مدیر انستیتوی تحقیقاتی قطبی در شانگھای، در سال ۲۰۱۴ پیش بینی کرده بود که تا سال ۲۰۲۰، پنج تاپانزده درصد تجارت بین المللی چین از طریق گذرگاه شمال شرقی انجام شود.

ادامه مطلب

کشورهای منطقه ای که قدم به فضا گذاشته اند

خاورمیانه و رقابت ژئوپلیتیکی فضا

سعید رمضانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همگام با تحولات منطقه غرب آسیا، موازنه قدرت در سایر عرصه ها هم در حال تغییر است و ژئوپلتیک فضایی نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. فضا به عنوان یک میدان ژئوپلیتیک جدید رقابتی بین قدرت های خاورمیانه در حال ظهور است و  سایر کشورها نیز در کنار بلندپروازی های منطقه ای خود،  به این حوزه قدم گذاشته اند.

ادامه مطلب

تهران، «غایب بزرگ» نشست سه جانبه دوحه

آیا قطر، روسیه و ترکیه به دنبال دور زدن ایران در ترسیم آینده سوریه هستند؟

جلال میرزایی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که نشست دیروز پنجشنبه دوحه با حضور وزرای امور خارجه روسیه، قطر و ترکیه لزوما تلاشی برای به حاشیه کشاندن نشست آستانه و ایران در ترسیم آینده سیاسی سوریه نیست. چرا که نشست آستانه کماکان با سه بازیگر محوری ایران، روسیه و ترکیه نقش کلیدی در تعیین تحولات زمینی و امنیتی جنگ این کشور (سوریه) دارد.

ادامه مطلب

گسترش سلفی گری جهادی بعد از چشیدن طعم تلخ شکست های متمادی

اسلام گرایان و مکانیسم ناکام صندوق های رأی

رضا عابدی گناباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بعد از سال ۲۰۱۱ و بهار عرب در مصر و تونس، اسلام گرایان هرچند به شکلی موقت توانستند به قدرت برسند؛ اما این تجربه در مصر با کودتای جولای ۲۰۱۳ بر علیه حزب آزادی و عدالت شاخه سیاسی جماعت اخوان‌المسلمین و شکست اسلام گرایان در انتخابات انتخابات پارلمانی ۲۰۱۴ تونس از حزب سکولار ندا ناکام ماند. هرگاه جنبش های اسلامی با شور و هیجان زایدالوصفی وارد رقابت های انتخاباتی می شوند، هنوز هم در معرض فشارهای سیاسی شدیدی قرار می گیرند، اما در برخی اوقات، این فشارها متضاد هم بوده و در نتیجه فرصت های جذابی برای اسلام گرایان به وجود می آورد، هرچند ممکن است این فرصت ها برای آنها (مانند مصر دوران محمد مرسی و اخوان المسلمین) هزینه زا نیز باشد.

ادامه مطلب

سد النهضه یا رنسانس: پاشنه آشیل اختلافات مصر و اتیوپی

امنیت آبی مهمترین دغدغه قاهره است

مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حال حاضر عدم امنیت آبی مهمترین مشکل مصر محسوب می شود چرا که حدود ۹۰ درصد آب شیرین مردم مصر ار رود نیل تامین می شود لذا پس از دهه ها تلاش بر سر عدم ساخت این سد اکنون مصر و اتیوپی بر اساس شرط هایی مبنی بر بازگشت دوباره آب مورد استفاده به رود و به سمت مصر و سودان و هم چنین ساخت سد صرفا جهت تولید برق به توافق رسیده اند. اما این توافق درحالی است که بسیاری از سیاستمداران دو کشور معتقد هستند که ممکن است اتیوپی بر توافق خود پایدار نباشد.

ادامه مطلب

پای اسرائیل و امریکا در میان است

تله ای برای جنگ اتمی با ایران؟!

آمریکا و اسرائیل در جستجوی راه دیگری هستند تا بتوانند جنگی را که مدت هاست در تدارک آن هستند آغاز کنند. دقیق تر بگوئیم: صحنه باید چنان جلوه کند که گوئی ایران حمله را آغاز کرده تا روسیه و چین برای حمایت از ایران دچار مشکل سیاسی بیشتری شوند.

ادامه مطلب

امیدهایی که بر باد رفت و کورسوی امیدی که هنوز باقی است

ده سالگی بهار عربی: درس ها و ترس ها

صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برنارد لوئیس معتقد است که مفهوم انقلاب مانند مفهوم آزادی در حوزه تمدن اسلامی غریب است. واژه آزاد در میراث اسلامی بیشتر "نابرده" و "غیر عبد" را به ذهن متبادر می سازد، کسی که برده نیست، آزاد است. پرواضح است که این تعبیر، فرسنگ ها با مفهوم خودمختاری فردی و بلوغ عقلی و سوژه سازی از انسان مغایرت دارد.

ادامه مطلب

ترور فخری زاده؛ نمونه دیگری از بحران سازمان یافته

آشوب طلبان با آخرین برگه های خود بازی می کنند

به نظر می رسد قدرت های خواستار آشوب در منطقه آخرین ورق های خود را بازی می کنند. دموکرات های امریکا و نهادهای اروپایی از ایران خواسته اند خویشتندار باشد.

ادامه مطلب

آخرین بخش از سلسله یادداشت‌های جدید سرکیس نعوم

الازهر توصیه های سیسی را گوش نمی دهد

دلیلش این است که الازهر بر حفظ استقلال خود که از قرن ها پیش به دست آورده است، اصرار دارد، نمی خواهد کسی چه قدرت رسمی کشور چه هر گروه داخلی یا خارجی دیگر بر آن مسلط شود.

ادامه مطلب

چهل و سومین بخش از سلسله یادداشت‌های جدید سرکیس نعوم

ایران نمی خواهد ترامپ بار دیگر رئیس جمهور شود

قطعا ایران نمی خواهد ترامپ بار دوم رئیس جمهوری ایالات متحده شود و هیچ کاری نمی کند که باعث شود جایگاهش تقویت شود تا بار دیگر رئیس جمهور شود. با او الآن مذاکره نخواهد کرد.

ادامه مطلب

توهم آمریکایی برای تغییر نظام

چرا واشنگتن در خاورمیانه شکست می خورد؟ (بخش اول)

ایالات متحده از دهه ۱۹۵۰ به طور متوسط یک مرتبه در هر دهه سعی کرده دولت های مستقر در کشورهای خاورمیانه را برکنار کند. این کار را در رابطه با ایران، افغانستان (دو مرتبه)، عراق، مصر، لیبی و سوریه انجام داده است؛ فهرستی که تنها مواردی را شامل می شود که ایالات متحده با سیاست گذاری های خود هدف برکنار کردن رهبران یک کشور و تغییر نظام سیاسی را دنبال می کرده است. انگیزه مداخلات در هر یک از این کشورها و روش های آمریکا در قبال آنها بسیار متفاوت بوده: در برخی موارد از کودتا حمایت کرده، در موارد دیگر به کشوری حمله و آن را اشغال کرده، و در برخی دیگر به دیپلماسی، لفاظی ها و تحریم ها روی آورده است. با این حال، همه این تلاش ها یک وجه مشترک داشتند و آن، این است که به شکست انجامیدند.

ادامه مطلب

طنابی برای نجات کشورهای عربی از جاه طلبی های اسرائیل

آیا دیدار سران مصر، عراق و اردن به تشکیل اتحادیه عرب جدیدی منجر می‌شود؟

بیانیه پایانی نشست سه جانبه سران مصر، عراق و اردن بر وحدت عمل مشترک عربی و تشکیل دبیرخانه دائمی تاکید دارد که نشان می دهد این سه کشور برنامه ای برای آینده دارند و قصد دارند این دیدارهای دوره ای را به دیدارهایی منظم تبدیل و دیگر کشورهای عربی را نیز به خود جذب کنند. از این رو احتمال می رود در آینده کشورهای لبنان، سوریه، الجزایر و لیبی نیز به این جمع ملحق شوند.

ادامه مطلب

سیسی در کنار اسد بر خلاف میل رهبران عرب خلیج فارس

چرا مصر در کنار متحدان عربش در برابر ایران نمی‌ایستد؟

السیسی در کنار حامیان مالی خود، در برابر ایران نمی ایستد؟ یک علت این است که نظام السیسی هیچ هزینه سیاسی را بدون دریافت پاداش اقتصادی نمی پذیرد. السیسی در مقابل سرنگون کردن دولت محمد مرسی و سرکوب اخوان المسلمین که خطری سیاسی برای ریاض و ابوظبی محسوب می شد، کمک مالی فراوانی از عربستان و امارات دریافت کرد.

ادامه مطلب

هدف امنیتی تل آویو تسلط بر منابع آبی کشورهای عربی

اسرائیل با سد «النهضه» محاصره امنیتی مصر را تکمیل کرد

مسئله آب همیشه یکی از ارکان راهبرد اسرائیل و سیاست های آن در خصوص کشورهای حوزه نیل و آفریقا به ویژه اتیوپی بوده است. اسرائیل سیطره بر منابع آب کشورهای عربی را بخشی از امنیت ملی خود و یکی از ابزارها برای تحقق هدف بزرگ خود یعنی برپایی «اسرائیل بزرگ» از نیل تا فرات می داند.

ادامه مطلب

کشوری که دوستی برای خود نگه نداشت

سیاست سراسر مخرب امارات در منطقه

کشور کوچک امارات می خواهد از یک سو نقش محوری در مسائل منطقه ای ایفا کند و از دیگر سو بقای خود را تضمین کند. چه بسا کودتای ناکامی که در سال ۲۰۱۱ در این کشور رخ داد، عامل اصلی در پیش گرفتن سیاست های کنونی باشد. امارات که برای عادی سازی روابط با اسرائیل جلوتر از دیگر کشورها گام بر می دارد این اعتقاد را دارد که این سیاست و همچنین جلب رضایت امپراتوری های پول، سیاست و رسانه بقایش را تضمین خواهد کرد. از همین رو امارات سیاست حمله به هرگونه تجمع منطقه ای و از سر راه برداشتن آن را برای تامین منافع کشورهای بزرگ و یا اسرائیل که می خواهد نقش اول را در منطقه ایفا کند، در پیش گرفته است.

ادامه مطلب

صلح لیبی دستاویز سودجویی قدرت های فرصت طلب

کشوری که به صحنه رقابت نفوذ تبدیل شده است

محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه یکی از جدی‌ترین بازیگران خارجی مداخله‌گر در صحنه لیبی است؛ این کشور از دولت وفاق ملی حمایت سیاسی، اقتصادی و تسلیحاتی می‌کند و پارلمان ترکیه در اوایل دی ماه سال ۱۳۹۸ اجازه مداخله نظامی و اعزام نیرو به طرابلس را نیز صادر کرد. کشورهای عربی مصر، امارات و عربستان نیز در کنار روسیه از دیگر بازیگران مهم عرصه سیاسی لیبی هستند و در سالهای اخیر در سطح رسانه‌ای و تسلیحاتی حمایت بی‌سابقه‌ای از خلیفه حفتر و سیطره وی بر شهر طرابلس داشته اند.

ادامه مطلب

بازگشت گردشگران به مصر با شرایط ویژه

ادامه مطلب

هشتمین بخش از دهمین سال سلسله یادداشت های سرکیس نعوم

مقام امریکایی: ایران، ترکیه و اسرائیل رهبران آینده خاورمیانه/جنگی میان ایران و امریکا و اسرائیل نخواهد شد

به هر حال به نظر می رسد که سه کشوری که آینده خاورمیانه را با موافقت بین المللی رهبری خواهند کرد، اسرائیل، ترکیه و ایران خواهند بود.

ادامه مطلب

شکاف های اجتماعی عمیقتر می شوند

آینده خاورمیانه زیر فشار کرونا

کووید ۱۹ شکاف‌ها در جوامع خاورمیانه را آشکار کرده است. حکومت‌ها از شیوع همه‌گیری برای در اولویت قرار دادن ثروتمندان و بی‌توجهی به بخش‌های حاشیه‌نشین جوامع استفاده کرده‌اند، در حالی که بخش دوم از همه‌گیری آسیب بسیار شدیدی دیده است. این گروه‌ها به دلیل نژاد، فرقه و حاشیه‌نشینی جغرافیایی از مراقبت‌های سلامتی و بهداشتی کافی، مزایای بیکاری، تست پزشکی و خدمات اجتماعی محروم مانده‌اند. گرسنگی، دیابت، بیماری‌های قلبی و چاقی در میان این گروه‌ها بسیار شایع است که نشانه خوبی برای ثبات بلندمدت برخی از این کشورها نیست.

ادامه مطلب

سریال مصری درباره نابودی «اسرائیل»؛ خشم صهیونیست‌ها و استقبال حماس

ادامه مطلب

ترکیه، مصر، عربستان سعودی و خاورمیانه جدید

قدرتهای آرمانخواه، رقبای منطقه ای+دانلود کتاب

نویسندگان: گولون تال - دیوید دومک این اثر با همکاری موسسه میدل ایست و دانشگاه مرکزی انتشار یافته است.

ادامه مطلب

سیزدهمین بخش از سلسله یادداشت های جدید سرکیس نعوم

ایران تلاش می کند «دموکراسی اسلامی» را دنبال کند

کشوری مثل ایران که کشورها نهادهاست، تلاش می کند «دموکراسی اسلامی» را دنبال کند که دیگر مردمِ غیرمسلمانش نیز می توانند از آن بهره ببرند. به نظرم باید به صورت غیررسمی مذاکرات میان امریکا و ایران آغاز شود. 

ادامه مطلب

دوازدهمین بخش از سلسله یادداشت های جدید سرکیس نعوم

ایران و ترکیه پایه های اصلی قدرت در منطقه

ترکیه یکی از سه کشور غیر عربی است که بر آینده منطقه «حکمرانی» می کند، در کنار ترکیه دو قدرت دیگر اسرائیل (به همراه غرب و امریکا و اروپا) و ایران هستند. ترکیه سنی است و ایران شیعی است

ادامه مطلب