محمدرضا فرقانی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تشریح کرد که برگزاری نشست‌هایی مانند نشست وزرای امور خارجه همسایگان افغانستان در تهران می تواند به شکل بسیار پررنگی در رسیدن به فهم مشترک و کنار گذاشتن اختلافات همسایگان افغانستان در رابطه با حکومت طالبانی اثرگذار باشد.
ادامه مطلب
بهاء الدین بازرگانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با تغییر ژئوپولیتیک دنیا و لغزش آن از اروپا و خاورمیانه به سوی شرق دور، موقعیت ژئواستراتژیکی کشورمان ایران، اهمیت دوچندانی پیدا کرده و می توان گفت که نوعا در جایگاه ترکیۀ ناتو در دوران جنگ سرد، قرار گرفته است. با طراحی یک سیاست فعال و مسئولیت پذیر می توان با تعامل عملگرا هم با شرق و هم با غرب عالم و نوعی عدم تعهد، هم از گزند حوادث احتمالی مصون ماند و هم منافع ملی را تأمین کرد. این به فراست و دوراندیشی و نظر افکندن به آفاق دوردست، نیازمند است.
ادامه مطلب
مبارکه صداقتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیمانی که هنوز ابعاد و جزئیات مشخصی ندارد؛ اما شامل هوش مصنوعی، جنگ سایبری، سیستم های زیرآب و قابلیت حملات دوربرد است. سوالی که اینجا مطرح می شود این است که ارتباط این پیمان با منافع چین و خطرات ناشی از آن چیست؟
ادامه مطلب
مهدی صالحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ورای تمام این مسائل، بازگشت امریکا به سرزمین مادری به منظور اختصاص منابع در جهت جبران عدم توسعه یافتگی در قیاس با استانداردهای جهانی یک ضرورت تلقی می شود. در چنین فضایی در سال ۲۰۲۱ خروج امریکا از افعانستان و ارتقای پاره ای از مسئولیت های نظامی – امنیتی به پاکستان و ترکیه در خاورمیانه – اوراسیا و در عین حال پیمان هسته ای امریکا با استرالیا و انگلستان در شرق آسیا به منظور مهار چین در دستور کارقرار گرفته است.
ادامه مطلب
بحران انرژی نشان از آن دارد که «گذار به انرژی سبز» در چین باعث ایجاد جنجال های بسیاری خواهد شد. از یک سو، پکن باید با خرید زغال سنگ بیشتر امنیت انرژی کشور را تامین کند و از سوی دیگر، باید برای کاهش وابستگی به زغال سنگ و جایگزینی آن با گاز تلاش کند. در هر دو صورت، این روندها باعث به وجود آمدن فرصت های جدیدی برای صادرگنندگان انرژی در روسیه خواهد شد.
ادامه مطلب
اسماعیل بشری در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تاثیر رقابت واشنگتن – پکن بر مناسبات جهانی و تحولات منطقه‌ای بر این باور است که چینی ها به دلیل پیاده کردن نوعی سیاست استعماری و استثماری جدید و مدرن در قرن ۲۱ و هزاره سوم عملاً با دست خود شرایطی را در جهان به وجود آورده اند که کشورها به جرگه غرب و حامیان آمریکا ملحق شوند. چون چین در هر کشور و منطقه ای که پا گذاشته است ابتدا با کمک های مالی و انسان دوستانه سعی می کند اعتماد آن کشور و ساختار سیاسی را به دست آورد. بعد با دادن وام های کلان عملاً آن کشور به قبضه چین در خواهد آمد. در این رابطه حتی برخی از جزایر آفریقا به صورت ۹۹ ساله به تملک چینی ها درآمده است. این شرایط سبب میشود که خود این کشورها برای فرار از سیاست استثماری و استعماری جدید و مدرن چین به دامان آمریکا پناه ببرند. با تداوم این شرایط طبیعی است که در کوتاه مدت و میان مدت کفه کشورهای حامی ایالات متحده آمریکا سنگین‌تر خواهد شد.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حالی که بایدن اعلام کرده که "همه ما ضرورت تأمین صلح و ثبات در اقیانوس آرام و هند را در درازمدت به رسمیت می شناسیم" و "باید بتوانیم به محیط استراتژیک کنونی در منطقه و چگونگی تکامل آن بپردازیم"، چین در یک واکنش اعتراضی این اتفاق را ناشی از "ذهنیت جنگ سرد" خوانده است.
ادامه مطلب
محمد حسین بنی اسدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید در وهله اول چین، خروج آمریکا از افغانستان را به فال نیک بگیرد ولی احتمالا جناح های واقع گرایی در چین تمرکز آمریکا در پاسیفیک و خاور دور و از سوی دیگر تبدیل افغانستان به عنوان کانون بحران در مرزهای غربی چین را چندان در درازمدت به کام چین تعبیر نکنند.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد سیاست خارجی امروز ایران با معمایی شبیه چین در اوایل دهه هفتاد روبه‌روست. تقابل تمام عیار با آمریکا، در عصر پساایدئولوژی و جهانی شدن اقتصاد، نه تنها هزینه های گزافی بر کشور تحمیل کرده، بلکه عملا باعث عدول از سیاست عدم تعهد و نه شرقی نه غربی دهه اول انقلاب شده است.
ادامه مطلب
مبارکه صداقتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ضرورت‌های رو به شد و شتابان توسعه اقتصادی چین در جهان در وهله اول نیازمند ارتباط عمیق وموثر با همسایگان است. عمدتاً اولویت چین منافع استراتژیک و اقتصادی، فارغ از نقش ایدئولوژی در سیاست خارجی است. به عنوان نمونه، پروژه یک کمربند یک راه چین، در بیش از دو سوم کشورهای جهان، جدای از توجه به ایدئولوژی و نوع حکومتداری آن‌ها دنبال میشود.
ادامه مطلب
اسماعیل بشری در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد: کشوری مانند کره جنوبی که تمام حیثیت و حیات خود را ابعاد ختلف از نظامی، دفاعی و امنیتی گرفته تا حوزه سیاسی و دیپلماتیک، تکنولوژی، اقتصاد، تجارت و ... به حضور آمریکا در منطقه و پشتوانه ایالات متحده گره زده است، همان نگاه ضد ایرانی کاخ سفید را نعل به نعل و مطابق خواسته واشنگتن پیاده کند، ولو آن که تبعات مخرب و تاثیرات منفی برای کره جنوبی در روابطش با جمهوری اسلامی ایران را به وجود آورد. از دید سئول این تبعات منفی در روابط با جمهوری اسلامی ایران نوعی خسارت جانبی است که کره ای ها برای تداوم روابط خود با آمریکا باید آن را بپردازند.
ادامه مطلب
دولت دونالد ترامپ جمهوری خواه به پایان رسیده و دولت جو بایدن دموکراتیک جای آن را گرفته است، اما هنوز نشانه های قابل توجهی دال بر تعدیل مواضع واشنگتن در قبال تهران دیده نمی شود. در همین حال، ایران سعی دارد روابط قوی تری با قدرت های جایگزین جهانی ایجاد کند. ایران در طی چهار دهه تضاد با ایالات متحده، یک روند تدریجی «آمریکایی زدایی» را پشت سر گذاشته و نه تنها از آمریکا، که از غرب به طور کلی، فاصله گرفته است. در حقیقت، روابط ایران با اتحادیه اروپا که در طی این سال ها مواضع متغییری در قبال ایران داشته، نیز تحت تاثیر بیگانگی فزاینده آن با بلوک غرب قرار گرفته است. جست و جوی فوری برای یافتن شرکای جدید در روابط اقتصادی و راهبردی سبب شده ایران توجه خود را به سمت شرق، و به ویژه به کشورهایی که به عنوان برندگان اصلی نظم جهانی چندقطبی جدید ظاهر شده اند، یعنی چین و روسیه و هند، معطوف کند.
ادامه مطلب
اخیرا ابراهیم رئیسی گفت: «جهان وارد دوره جدیدی شده است. هژمونی و یکجانبه گرایی شکست خورده و به سود توزیع مجدد قدرت در کشورهای مستقل در حال تغییر است.» بی شک ایران خود را کشوری می بیند که از این توزیع مجدد قدرت می تواند سود ببرد و سهمی از آن داشته باشد. برای همین تلاش خواهد کرد تا آنجا که توان دارد بیشترین سهم را از این توزیع قدرت از آن خود کند.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نگرانی دولت ترامپ بیشتر از بابت بزرگ شدن اقتصاد چین بود، اما دولت بایدن علاوه بر مساله اقتصاد نگرانی هایی را نیز از بابات افزایش قدرت منطقه ای چین دارد، به‌نظر می‌رسد که دولت جو بایدن استراتژی هوشمندانه‌تری را در راستای مهار چین به‌کارگرفته و اقدام به تجهیز کشوری کرده که عضو سازمان همکاری‌های شانگهای نیست و از دیدگاه ژئوپولتیک نیز استرالیا در دریا محصور است که این مسئله مزیتی را که جزیره بودن انگلیس در طول تاریخ و در زمان جنگ جهانی دوم برای این کشور ایجاد کرد برای استرالیا ایجاد می‌کند.
ادامه مطلب
بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیمان شانگهای محل امید فراوانی برای احیای قدرت‌های کهن جهان است که در دوران جدید از غرب جاماندند و اینک هم از منظر آمریکا همواره درجه دو و سه تلقی شده‌اند. ایجاد یک بلوک قدرت نوین در برابر غرب در قالب پیمان شانگهای، حداقل از نظر تئوریک میسر خواهد بود.
ادامه مطلب
سید وحید کریمی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون فرصت شکل گرفته برای ایران در سایه پیمان امنیتی- دفاعی آمریکا، انگلستان و استرالیا بر این باور است در این فضا که شاهد شکاف و گسل سیاسی و دیپلماتیک بین فرانسه با انگلستان، استرالیا و آمریکا هستیم و لندن سعی می‌کند با نگاه انگلوساکسونی مدنظرش مدیریت را از اتحادیه اروپا بگیرد، تهران می‌تواند بهترین استفاده را برای منافع خود داشته باشد و با ارسال یک هیئت دیپلماتیک مناسبات خود را با اتحادیه اروپا با محوریت فرانسه افزایش دهد.
ادامه مطلب
قاسم محب علی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد مطمئن باشید نشست پیشرو در تاجیکستان هم مانند نشست های قبلی خواهد بود. حتی اگر نهایتا جمهوری اسلامی به صورت عضو رسمی به سازمان همکاری شانگهای ملحق شود، اتفاق شگرفی روی نداده است. چون در سایه این میزان از اختلافات سیاسی، دیپلماتیک و امنیتی که به درگیری نظامی بین اعضای سازمان همکاری شانگهای، آن هم اعضای اصلی و تعیین کننده هم کشیده شده است پیوستن ایران، نه سود و آورده سیاسی و دیپلماتیک دارد و نه می تواند به بهبود وضعیت امنیتی ایران در مقابله با افراط گرایی، جدایی طلبی و تروریسم کمک کند.
ادامه مطلب
حشمت الله فلاحت پیشه در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که هنوز دولت رئیسی جرأت و جسارت لازم برای پیشقدم شدن در شکستن تابوی مذاکرات را ندارد، تصریح کرد که چون سفر مدیرکل آژانس به ایران و توافق یکشنبه با حمایت داخلی و نظر مثبت طرف‌های برجامی نیز همراه بوده است، لذا هم در داخل و هم در خارج فضای مطلوب برای مذاکرات به منظور احیای برجام و لغو تحریم ها شکل گرفته است و دولت رئیسی باید بهترین بهره برداری لازم را از این فضای مثبت ببرد، چون قطعا این فضا عمر چندان زیادی نخواهد داشت.
ادامه مطلب
مرتضی سلطانپور ابیانه در یادداشتی می نویسد: مردم کشورهای دیگر به غیر از مردم شرق آسیا مانند کره، چین و ژاپن با دیدن معماری کره، چین و ژاپن تفاوت هایی را احساس می کنند، اما اغلب دقیقاً نمی دانند تفاوت در چیست؟ اول از همه، اگر به رنگ ها و ساختارهای اساسی مورد استفاده در ساختمان های هر سه کشور نگاه کنیم، می توانید تفاوت را مشاهده کنیم.
ادامه مطلب
علی سینا محمود در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین بعد از سال ۲۰۱۴ و آغاز خروج ناتو از افغانستان در چارچوب رهیافت ژئوپلیتیکی همسایگی نگاه تازه ای به افغانستان پیدا کرد. یعنی از نقش یک کشور نظاره گر و بی طرف عملا به کشوری مداخله گر و سازنده در امور افغانستان تبدیل شد. رهیافت ژئوپلیتیکی همسایگی چین شامل چهار ویژگی سیاسی، استراتژیک، اقتصادی و جفرافیایی میشود. پکن امیدوار است در چارچوب این رهیافت بتواند نگرانی های امنیتی سیاسی خود را رفع کرده به اهداف اقتصادی خود برسد.
ادامه مطلب
پیرمحمد ملازهی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که ایران در قبال تحولات افغانستان، احیای طالبان و به خصوص مقاومت دره پنجشیر دچار اشتباه محاسباتیِ راهبردی شده است، پیرامون تاثیر تحولات پنجشیر بر امنیت جمهوری اسلامی تصریح کرد که پیگیری توازن و نگاه واقع بینانه در سیاست خارجی همواره می تواند یک راه حل مناسب برای تامین اهداف و منافع جمهوری اسلامی ایران باشد. چون اعمال نگاهی یک سویه، سیاست خارجی یک جانبه و دیپلماسی تک‌بعدی در قبال طالبان یا هر جریانی از سوی جمهوری اسلامی می تواند ایران را از رسیدن به بخشی از منافع خود باز بدارد. لذا قطعاً سکوت ایران در برابر تحولات پنجشیر می‌تواند ذیل این آسیب‌شناسی قرار گیرد. از این رو به واقع اگر تهران در کوتاه مدت نگاه خود را در برابر طالبان اصلاح نکند قطعاً باید در آینده نزدیک تبعات مخرب و مضر امنیتی، سیاسی و دیپلماتیک آن را بپذیرد.
ادامه مطلب
شکست واشنگتن جشنی را برای رسانه های دولتی چین برپا کرده و باعث شده تا آن ها با لذت از آن استفاده کنند. خبرگزاری شین هوا می گفت: «سقوط کابل زنگ خاکسپاری هژمونی آمریکا را به صدا در می آورد.»
ادامه مطلب
محمد کوراوند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین حدود چهارتریلیون دلار برای طرح موسوم به راه ابریشم جدید که مجموعه‌ای گسترده از پروژه‌های شبکه ارتباطی و مسیرهای ترانزیتی، لوله‌های نفت و گاز، بنادر، فرودگاه‌ها، خطوط راه‌آهن است سرمایه گذاری کرده است. طرحی بلندپروازانه که علاوه بر تسریع ابرقدرتی چین به لحاظ امنیتی مناطقی حساسی از جهان و چندین پایتخت مهم را به چین متصل (یا وابسته) می کند. طرح سرمایه‌گذاری در زیربناهای اقتصادی بیش از ۶۰ کشور جهان و توسعه دو مسیر تجاری «کمربند اقتصادی راه ابریشم» و «راه ابریشم دریایی» است که توسط چین در سال ۲۰۱۳ ارائه شده است. طرحی در ادامه هدف بزرگتر نظم نوین جهانی. طرحی که "رهبر شی جین پینگ" آن را اجتماعی با سرنوشت مشترک نامیده است. به گفته چین پروژه اول " یک کمربند یک راه" برخی کشورهای محاط به خشکی را با همدیگر وصل می‌کند و شرایط بهبود اقتصادی در منطقه فراهم می‌کند. اما در بین این کشورها وضعیت یک کشور بیش از بقیه می تواند مشکل ساز باشد. افغانستان در دو مسیر از سه مسیر اصلی این راه قرار دارد و این خود بیانگر اهمیت نقش افغانستان در این پروژه است. اما با ناامنی ها و منازعات قبیله ای و مذهبی در افغانستان چه باید کرد؟
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: وحشت از استقرار دوباره نظام طالبانی در افغانستان، علاوه بر رنجی که به مردم این کشور وارد می‌کند، منطقه و جامعه جهانی را نیز آشفته حال کرده است. اما شیوه تعامل با واقعیت جاری در افغانستان از سوی قدرت‌های شرقی و غربی به‌گونه‌ای است که در ساده‌ترین برداشت از آن می‌توان گفت؛ روسیه و چین می‌کوشند از بازگشت طالبان به قدرت، فرصتی دست و پا کنند که می‌تواند موقعیت‌های استراتژیک را برای آنان فراهم کند.
ادامه مطلب
محسن روحی صفت در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون آسیب شناسی نگاه جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات افغانستان با محوریت طالبان بر این باور است که طالبان از زمان شکل گیری تا به اکنون در صحنه تحولات سیاسی و میدانی افغانستان با شدت و ضعف نقش آفرین بوده تا جایی که در دو مرحله هم قدرت را در افغانستان به دست گرفته است. بنابراین نمی توان طالبان را به عنوان یک واقعیت جاری در افغانستان نادیده گرفت. از این منظر است که جمهوری اسلامی ایران هم سعی کرد مناسباتی را با طالبان برقرار کند و این به معنای اصالت دادن به طالبان از سوی تهران نیست.
ادامه مطلب
تحولات کنونی یک پیروزی برای پاکستان، عربستان سعودی، چین و طالبان و یک خسارت استراتژیک مهم برای هند، ایران و منافع ایالات متحده هستند. طالبان از نظر استراتژیک برای پاکستان نوک نیزه است و به دلیل ماهیت افراط گرایی سنی آن، طالبانی کردن افغانستان می تواند یک اهرم ژئوپلیتیک برای تندروهای سنی قدرتمند در جنوب آسیا و خاورمیانه ایجاد کند. مطمئنا بسیاری در عربستان سعودی و پاکستان، کشورهای خالق طالبان، اکنون در حال برگزاری جشن و سرور هستند.
ادامه مطلب
بهنام وکیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: B۳W نمایانگر استراتژی رقابتی دولت بایدن در قبال چین است، با این پیش‌فرض که بایدن و تیمش قصد دارند مسیر رقابت را اصلاح کنند. می‌توان حدس زد که زیرساخت‌های خارج از کشور به‌تدریج به یک منطقه اولویت‌دار استراتژیک ایالات‌متحده برای رقابت با چین تبدیل‌شده است.
ادامه مطلب
علی سینا محمود در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روابط دو کشور همسایه افغانستان و پاکستان از همان ابتدا دچار تنش بوده و عمدتا پاکستان در پی اعمال نفوذ در افغانستان بوده است. مثلا در دوره جهاد مردم افغانستان علیه شوروی سابق، پاکستان از برخی گروه های مجاهدین حمایت به عمل آورد. و سپس دوران طلایی اعمال نفوذ این کشور بر افغانستان دوره امارت طالبانی بود.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست های حمله نظامی، تحریم و مهار ایران به بن بست خورده در نتیجه اسرائیل به تکاپو افتاده است تا حواس جهان را به سمت ایران متمرکز کند که در نهایت به نفع خودش و به طور ناخواسته به نفع چین است زیرا بخشی از انرژی آمریکا که باید صرف مهار آن شود صرف مهار ایران می شود.
ادامه مطلب
رحمن قهرمانپور در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی، ضمن تاکید بر این نکته که احیای برجام به موازات تعمیق مناسبات منطقه ای، بهترین سناریوی ممکن در حوزه دیپلماسی برای دولت سیزدهم است، پیرامون چالش های پیش روی سید ابراهیم رئیسی در عرصه سیاست خارجی تصریح کرد که سیاست گذاری و اجرای تئوری تعمیق مناسبات با همسایگان چندان کار ساده ای نیست، چون مجموعه همسایگان ما یک چارچوب معین و مشترک امنیتی، ژئوپلتیک و ژئواستراتژیکی ندارند. پس تنظیم یک سیاست خارجی مدون و هوشمندی که بتواند این سطح از تنوع امنیتی، ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک را در همسایگان ایران پوشش دهد کار بسیار سختی است و به یک اجماع نظر داخلی نیاز دارد که البته متاسفانه این اجماع نظر فعلا در کشور مشاهد نمی شود.
ادامه مطلب