کشورهای عرب تولید کننده نفت خام در حوزه خلیج فارس از جمله امارات متحده عربی و عربستان سعودی، با پیشبرد اصلاحات مربوط به کاهش وابستگی به نفت در نظر دارند مسوولیت پذیری مردم را با وضع مالیات بر ارزش افزوده افزایش دهند.
ادامه مطلب
سید میثم موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در کوتاه‌مدت، پکن نگران است که افغانستان در نبود نیروهای امریکایی دچار هرج‌ومرج شود و به پناهگاهی برای تروریست ها تبدیل شود. اما در بلندمدت، مقامات چینی، عمیقا نسبت به اهداف ایالات متحده دید خوبی ندارند و تصور می‌کنند که امریکا نفوذ خود را در افغانستان حفظ و از آن برای پیشبرد منافع خود در منطقه استفاده خواهد کرد.
ادامه مطلب
برخی از جنبه های رقابت چین و آمریکا طبیعتا مادی خواهد بود، زیرا هر کشوری به دنبال توسعه توانایی های برتر هوش مصنوعی، فناوری انرژی سبز و محصولات زیست پزشکی همراه با قابلیت های پیشرفته نظامی است. اما بخش عمده رقابت، هنجاری خواهد بود زیرا هر دو کشور به دنبال دفاع و ترویج قوانین یا هنجارهایی هستند که معتقدند نظم جهانی باید مبتنی بر آنها باشد. بنابراین، این سال پیش می آید که قوانین و هنجارهای کدام طرف در نهایت بیشتر در جهان مورد حمایت قرار می گیرد؟
ادامه مطلب
رفاه اقتصادی آلمان به بازار چین وابسته است. این واقعیتی خطرناک است، چرا که همراه با تشنگی پکن برای قدرت، درگیری های سیاسی با ایالات متحده هم در حال افزایش است. اروپا با خطر خرد شدن مواجه است.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی می نویسد: یک صحنه کاملاً استراتژیک در دریای سرخ و کشورهای ساحلی در غرب این دریا “منطقه شاخ آفریقا” در حال تشکیل است که این منطقه را به سرعت به کانون رقابت نزدیک میان قدرت های بزرگ جهان روسیه، ایالات متحده و چین تبدیل نماید تا توازن منطقه را در جهت منافع خود تغییر دهند.
ادامه مطلب
مسعود نوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عناصر نادر خاکی در طبیعت به صورت فلز یافت نمی‌شوند و این عناصر در ۲۰۰ کانی معدنی یافت می‌شوند که تنها سهم ناچیزی از این کانی‌ها در جهت تولید فلزات نادر خاکی قابل استخراج هستند.
ادامه مطلب
حسین آهن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روابط عربستان سعودی و چین در حال تبدیل شدن به یک رابطه فزاینده مهم است که دارای پیامدهای جهانی و منطقه ای است. فعلا چین خودش را از تعاملات منطقه ای خاورمیانه دور می کند و فعلا تمرکزش بر روی روابط اقتصادی است. در مارس ۲۰۱۷ به مناسبت پایان سفر ملک سلمان به چین، بیانیه‌ای مشترک از سوی دو کشور صادر شد که حاکی از تغییراتی در مواضع عربستان در رابطه با تایوان بود. در بخشی از این بیانیه آمده است جمهوری خلق چین از سیاست‌های عربستان سعودی جهت محافظت از ثبات منطقه حمایت نموده و از نقش مثبت این کشور در منطقه و جهان پشتیبانی می‌کند. عربستان سعودی نیز بار دیگر نسبت به موضع خود در حمایت از چین یکپارچه تاکید کرد.
ادامه مطلب
اسدالله اطهری در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون آینده ترکیه و کردها در دوره ریاست جمهوری جو بایدن بر این باور است که اگر چه سایه نیاز آمریکا به ترکیه برای پیشبرد اهداف و منافعش در منطقه و همچنین نقش جدی آنکارا در ناتو سبب خواهد شد که جو بایدن در حوزه مسائل حقوق بشری قدری محتاط عمل کند، اما قطعاً دست وی (جو بایدن) را در این خصوص نخواهد بست. یعنی تمام این مناسبات و وابستگی های ایالات متحده به ترکیه باعث نخواهد شد که واشنگتن از مسائلی مانند حقوق بشر به خصوص مسئله کردها عقب نشینی کند و یا آن را نادیده بگیرد. اگر اینگونه بود قطعاً جو بایدن حمایت صریح خود را از نیروهای ی.پ.گ مطرح نمی کرد و یا آن مواضع را در قبال مسئله کشتار ارامنه بیان نمی داشت. همه اینها نشان می‌دهد که بایدن علیرغم مناسباتش با ترکیه و وابستگی‌های سیاسی، دیپلماتیک و امنیتی حاضر به عقب نشینی از برخی راهبردهای حقوق بشری خود نیست.
ادامه مطلب
پیرمحمد ملازهی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون جایگاه ایران در آینده افغانستان و پیشبرد پروسه صلح در این کشور تاکید دارد: برای آنکه ایران در پروسه صلح افغانستان جایگاه لازم و مدنظر را متناسب با اهداف منافع خود پیدا کند باید بازنگری جدی، واقع بینانه و دقیق در قبال مسائل منطقه داشته باشد تا ذیل این بازنگری، جامعه افغانستان را در کلیت آن مد نظر قرار دهد که در نهایت نگاه منفی افغان ها علیه تهران از بین برود. این در حالی است که امتاسفانه اکنون به جای آن که ایران بخشی از راه حل باشد به بخشی از مشکلات در افغانستان بدل شده است.
ادامه مطلب
محمدرضا فرقانی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که ارتباطات و مناسبات جمهوری اسلامی ایران با طالبان طی سال های اخیر یقینا قابل توجیه و حتما اجتناب ناپذیر است. چرا که سیاست راهبردی تهران در برقراری مناسبات با این جریان صرفاً برای ایجاد صلح و ثبات و امنیت در افغانستان است. لذا باید بپذیریم که در چارچوب صلح، ثبات و امنیت افغانستان، طالبان واقعیتی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. چون در غیر این صورت هر گونه تلاش برای ایجاد صلح و ثبات در افغانستان به شکست کشیده خواهد شد. یعنی هرگونه تلاش برای ایجاد صلح در افغانستان باید منوط به در نظر گرفتن جایگاه طالبان باشد.
ادامه مطلب
مسیر حمل و نقل قطب شمال واقع بینانه تر به نظر می رسد. چینی ھا بسیار زود برای دستیابی به این ھدف دست به تلاش شده اند، اگرچه باید گفت که آنھا در امیدھای اغراق آمیز خود غرق شده اند. ھویگنیانگ، مدیر انستیتوی تحقیقاتی قطبی در شانگھای، در سال ۲۰۱۴ پیش بینی کرده بود که تا سال ۲۰۲۰، پنج تاپانزده درصد تجارت بین المللی چین از طریق گذرگاه شمال شرقی انجام شود.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: علاوه بر این چینی ها در مسیر جاده ابریشم جدید نیز به هیچ شکلی افغانستان را لحاظ نکرده اند و بخشی از این مسیر از آسیای میانه به ایران و بخشی از پاکستان به بندر گوادر لحاظ شده است و این می تواند موئید این مساله نیز باشد که چین برنامه ای برای حضور در افغانستان تسلط بر این کشور یا برقراری امنیت در مسیر جاده ابریشم از طریق افغانستان را داراسن زیرا همانطور که گفته شد بخش اعظم این کشور کوهستانی است. مورد بعدی این است که برقراری امنیت در مسیر جاده ابریشم مستلزم هزینه های سرسآم آور برای چین خواهد بود.
ادامه مطلب
ایمان صمدی نیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نقش چین برای ایران از لحاظ فناورانه حائز اهمیت است. شنیده ها حاکی از آن است که همکاری در زمینه فناوری و ارتباطات راه دور، نسل پنجم ارتباطات از راه دور، پروژه های مشترک توسعه و تقویت زیرساخت های اطلاعاتی و ارتباطاتی و البته مهم ترین آنها یعنی ساخت شهرهای هوشمند در سواحل مکران بخشی از چارچوب این قرارداد است. این اقدام ارزشمند می تواند زمینه ساز توسعه فناوری های نوین ایران به خصوص در حوزه هوش مصنوعی شود و تحولات شگرفی را رغم بزند. دولت ایران، بایستی با برنامه ریزی پیوسته، به ارتقای جایگاه ایران در فناوری های نوین چون هوش مصنوعی بپردازد.
ادامه مطلب
رقابت اصلی با چین در عرصه بین الملل، که باعث وارد آمدن خساراتی سنگین بر نفوذ آمریکا در منطقه خاورمیانه، اروپا و واژگون شدن هیبت آن در سطح جهانی شده است، چه بسا نقطه آغازین کاهش نفوذ ایالات متحده در مناطق دیگر باشد، به ویژه با توجه به تقویت حضور نیروی دریایی روسیه در لاذقیه و کمی به سمت شمال در بندر حیفا که جایی برای جلوگیری از ورود تجهیزات ایالات متحده به اوکراین شده است. اجاره بندر حیفا و تاسیس یک کارخانه آب شیرین کُن توسط چین که در سطح جهانی بزرگترین نیز به حساب می آید، به منظور تامین یک چهارم مصرف آب آشامیدنی اسرائیل، دولت ترامپ را وادار کرد تا وزیر امور خارجه وقت خود مایک پمپئو، را به یک ماموریت ویژه بفرستد در حالی که حامل پیام تند و صریح اللهجه به همراه هشدارهای شدید از طرف دولت آمریکا را به گوش رهبران رژیم صهیونیستی رساند.
ادامه مطلب
دکتر سید نوید نصیرپور اسگوئی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مبادی اصلی واردات ایران نیز در این ماه کشورهای چین (۲۵.۴ درصد)، امارات (۲۲.۳ درصد)، ترکیه (۱۰.۷ درصد)، هند (۶.۹ درصد) و روسیه (۵.۵ درصد) بوده‌اند. این آمارها نشان از ورود روسیه به جمع ۵ کشور اول وارداتی و خروج هلند از این فهرست دارد. آمارهای منتشر شده نشان می‌دهند که چین سهمی ۲۵.۴درصدی، امارات ۲۲.۳درصدی، ترکیه ۱۰.۷درصدی، هند ۶۰۹درصدی و روسیه ۵.۵ درصدی از واردات ایران در این مدت داشته‌اند. با توجه به داده های ذکر شده بالا می توان از چین بعنوان یکی از بزرگترین اقتصادهای حال حاضر جهان نام برد که می تواند جایگاهی مهم و ممتاز در رشد اقتصاد ، تجارت ، تولید علم ، سیاست و امنیت ایران داشته باشد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: چین دست کم با ۷۸ کشور جهان سند راهبردی و استراتژیک امضا کرده و در هیچ کدام آنها همانند ایران تا این اندازه جنجال بر سر امضای سند به راه نیفتاده است. چین در همین سطح با امارات متحده عربی و عربستان سعودی، اسپانیا، انگلیس، آلمان و در سطحی بالاتر با چین و عراق و ترکیه و برزیل و آفریقای جنوبی و ده ها کشور دیگر سند همکاری امضا کرده اما در هیچ کدام جنجالی به پا نشده است.
ادامه مطلب
سیدجلال ساداتیان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که یقیناً موتور محرکه تلاش های اخیر اعضای برجام با محوریت آلمان، فرانسه و انگلستان و مضافاً آمریکا برای بازگشت ایالات متحده به توافق هسته ای یقیناً به اقدام تهران و پکن در امضای سند جامع همکاری‌های راهبردی ۲۵ ساله بازمی‌گردد. چرا که اگر دقت کرده باشید تمام این تحرکات و تلاش های اروپا و آمریکا برای تداوم حیات توافق هسته ای درست بعد از امضای سند همکاری های ایران و چین اوج پیدا کرد. لذا باید گفت که تمام این تلاش ها عملاً برای عدم عملیاتی شدن مفاد به این سند است.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توافق راهبردی ایران و چین را می‌توان یک ضرورت اساسی و یک سیاستگذاری راهبردی برای تغییر مسیر و کاهش فشارهای بین‌المللی علیه ایران دانست در صورتی که هم اکنون اجرایی شده و به لغو یا کاهش تحریم‌های ضد ایرانی موکول نشود.
ادامه مطلب
در حال حاضر، چین دومین شریک بزرگ تجاری ترکیه است. ورود سرمایه از چین سهم عمده ای در تثبیت ارزش لیر ترکیه داشته است که شدیدا تحت فشار قرار داشت. پکن در سال ۲۰۱۸ به ترکیه ۶/۳ میلیارد دلار وام اعطا کرد و در سال ۲۰۱۹، بانک مرکزی چین برای حمایت از لیر، وام کوتاه مدت یک میلیارد دلاری به ترکیه داد. ورود چنین حجمی از سرمایه به ترکیه، این کشور را از مراجعت به صندوق بین المللی پول که اعطای کمک را مشروط به انجام اصلاحات مربوطه می کند بی نیاز کرد. چین اکثرا در زیرساخت های استراتژیک ترکیه سرمایه گذاری می کند که تأمین مالی چنین پروژه های بزرگی در بازارهای بین المللی سرمایه به طور فزاینده ای برای آنکارا دشوار شده است. در همین رابطه، پکن سومین بندر بزرگ کانتینر در ترکیه را، یعنی بندر کومپورت در نزدیکی استانبول را خریداری کرده است.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یک جهت گیری حد متوسط برای این توافق این است که نه آن را راهی برای رسیدن ایران به بهشت برین دانست و نه به طور کامل روابط اقتصادی ایران و چین را نفی کرد. نباید این توافق را نباید توافقی استعماری مانند ترکمنچای تشبیه کرد. چنین همانند سایر کشورهای جهان می تواند روابط دوستانه ای با ایران داشته باشد و در بخشی از اقتصاد ایران حضور داشته باشد.
ادامه مطلب
مهدی مهدوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران باید فارغ از هرگونه منافع حزبی و جناحی پیگیری و در این زمینه تنها مولفه مهم و تاثیر گذار، منافع ملی (National Interest) در نظر گرفته شود. بهتر است این سوال را از خود بپرسیم که جایگاه ایران در ۲۵ سال آینده در جهان چگونه باید باشد؟
ادامه مطلب
همکاری بین کشورهای «گروه چهار» برای ترمیم توازن قوا در شرق آسیا از اهمیت خاصی برخوردار است. این همکاری لزوما نباید به یک «تفاهم مثلث» دربرابر «اتحاد سه گانه» آلمان ها که پیش از جنگ جهانی اول ایجاد شد بیانجامد. همچنین لازم نیست تا این گروه سیاست «سد نفوذ» که از طرف آمریکا برای مهار شوروی اعمال شده بود را این بار در برابر چین اجرا کند. آنچه لازم است در اینجا در نظر داشته باشیم این است که همکاری بین این چهار کشور می تواند به تغییر جهت مسیر سرمایه گذاری و تجارت کمک کند. فناوری و صنعت ژاپن و آمریکا همراه با مواد اولیه استرالیا و نیروی انسانی هند می تواند نیروی عظیمی را ایجاد کند تا از قدرت استبدادی چین به نفع دموکراسی شکننده هند بکاهد.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی پیرامون سند جامع همکاری‌های راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین بر این نکته تاکید دارد که امضای این سند ۲۵ ساله، نه یک فتح بزرگ دیپلماتیک است، نه ترکمنچای. چرا که سند همکاری های راهبردی با ایران یک فرصت بالقوه را در اختیار چینی ها قرار داده است، اما برای بالفعل کردن آن کردن به آمریکایی‌ها چشم دوخته اند. اگر در آینده تنش تهران و واشنگتن تعدیل پیدا کرد و شاهد رفع بخشی از تحریم‌ها بودیم چین هم می‌تواند بستر را برای عملیاتی کردن مفاد این سند فراهم کند، اما اگر شرایط مانند امروز ادامه پیدا کرد پکن هم تلاشی برای بهره برداری از سند نخواهد کرد، چرا که اساسا نمی تواند در سایه تحریم‌ها گامی عملیاتی پیش ببرد.
ادامه مطلب
وحید جلال زاده در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که تور دیپلماتیک رئیس دستگاه سیاست خارجی چین در خاورمیانه برای تعمیق نفوذ و گسترش هر چه بیشتر روابط با کشورهای خاورمیانه از ترکیه و عربستان تا ایران، عمان، بحرین و امارات است تا پکن بتواند با افزایش وزن سیاسی، دیپلماتیک، امنیتی، اقتصادی و تجاری، تقابل هرچه هرچه جدی تری با تحرکات مخرب ایالات متحده آمریکا در منطقه آسیای جنوب شرقی داشته باشد. یعنی همان گونه که آمریکایی ها به فکر افزایش نفوذ در پیرامون چین برای محاصره این کشور است، چینی‌ها هم سعی می‌کنند نفوذ خود را در منطقه حساس و استراتژیکی مانند خاورمیانه افزایش دهند تا در نهایت تقابل و موازنه قوا شکل گیرد. لذا پکن به افزایش روابطش، ذیل امضای سند همکاری ۲۵ ساله با تهران نیاز دارد.
ادامه مطلب
محسن جلیلوند در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است حال که تقریبا تمام ماهیت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران روی تضاد و تقابل با آمریکا بنا نهاده شده است نباید سبب شود که چینی ها از این ادبیات و نگاه ما سوء استفاده کنند و سبب شود که تهران برای تقابل با کاخ سفید به طور کلی در زمین چین و روسیه قرار گیرد. بنابراین لازم است که ایران تمام کارت ها و برگ های برنده خود را در سند همکاری های راهبردی با چین در اختیار پکن نگذارد، بلکه اهرم‌های فشاری را هم در اختیار خود داشته باشد.
ادامه مطلب
نوذر شفیعی در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که سفر پیش روی وانگ ای، وزیر امور خارجه چین به تهران صرفاً به دلیل پیگیری سند همکاری‌های راهبردی ۲۵ ساله با ایران نیست، بلکه تلاشی در جهت تقویت مناسبات با بازیگران مهم جهانی در تقابل با آمریکاست و این سند هم می تواند تکه مهمی از این پازل رقابتی پکن – واشنگتن باشد.
ادامه مطلب
محسن روحی صفت در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون سفر وزیر امور خارجه چین به ایران بر این باور است که چون سند جامع همکاری‌های ۲۵ ساله ایران و چین با ابعاد گسترده و کلانی که برای تهران و پکن در حوزه های مختلف در بر دارد یقینا نمی‌تواند در کوتاه مدت به سرانجام برسد و وارد فاز عملیاتی شود. پس صرفا ماموریت وزیر امور خارجه چین در سفر به ایران برای تعیین تکلیف نهایی این سند نیست.
ادامه مطلب
علی بیگدلی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که اگر آمریکا به دنبال ثبات و امنیت در منطقه است که عربستان، اسرائیل و دیگر کشورها خواهان آنند باید نقش، جایگاه و نفوذ ایران را در نظر بگیرند و به آن احترام بگذارند. البته برعکس آن هم صدق می کند ایران هم نمی تواند به تنهایی در برابر نظم جهانی و منطقه‌ای سر ستیز داشته باشد و به دنبال تعریف نظم خاص خود باشد. چرا که در این صورت باید تمام بار و هزینه‌های آن را بپردازد، آن هم در شرایطی که کشور اکنون با مشکلات عدیده داخلی به خصوص در حوزه اقتصادی، معیشتی و اجتماعی در آستانه انتخابات دست به گریبان است و هرگونه ماجراجویی خارجی می‌تواند باعث افزایش چالش ها و در نهایت انفجار اجتماعی شود.
ادامه مطلب
وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به سیاست مجموعه کشورهای غربی؛ چین نیازمند متحد است که در بین همسایگان ندارد. اخیر کشورهای هند و استرالیا و ژاپن و امریکا معاهده چهار جانبه نظامی، علیه چین برای مهار چین منعقد کردند. چینی ها اگر عاقل باشند با دیگر کشورها مثل جمهوری اسلامی ایران با هدف مخالفت با تفکر "تجاوز لیبرالیستی" غربی ها، اتحادیه همکاری دفاعی ایجاد خواهند کرد. هر چند به نظر می رسد روسیه کماکان خواهان تعامل با غرب است ولی زمینه برای دولتمردان چین در ایجاد اتحادیه کشورهای خواهان جهانی امن تر و عاری از مداخلات غربی ها در "شرق کانال سوئز" فراهم باشد.
ادامه مطلب
مقصد میرابکف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: علیرغم قرار نگرفتن مستقیم کشور عمان در مسیرهای تجاری دریایی، این کشور آماده است تا در تلاش های چین برای احیای مسیرهای تجاری دریایی باستان نقش مهمی ایفا کند و دارای سهم اقتصادی و ژئوپلیتیکی بالایی در راهروی اقتصادی دریایی برنامه ریزی شده پکن است. عمان از اهمیت و ارزش استراتژیکی برای موفقیت این ابتکار برخوردار است.
ادامه مطلب