تنها چند هفته است که جو بایدن رئیس جمهوری ایالات متحده است، اما عناصر اصلی رویکرد او به جهان مشخص شده: بازسازی در داخل کشور، همکاری با متحدان، استقبال از دیپلماسی، شرکت در نهادهای بین المللی و حمایت از دموکراسی. همه اینها می تواند او را در مسیر سنت سیاست خارجی موفقیت آمیز پس از جنگ جهانی دوم آمریکا قرار دهد؛ چیزی که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیش از او، در کل انکارش می کرد.
ادامه مطلب
تنها چند هفته از فعالیت دولت جو بایدن گذشته و در همین مدت کوتاه، اولین چالش اتحاد ایالات متحده و کره جنوبی نمایان شده است و هیچ ارتباطی هم با کره شمالی و چین ندارد. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران ۴ ژانویه نفتکش کره جنوبی موسوم به «هانکوک چِمی» را به دلیل آلوده کردن آب ها در تنگه هرمز، توقیف کرد. توقیف این کشتی که ۲۰ ملوان داشتن و ۷۲۰۰ تن اتانول از عربستان سعودی به امارات متحده عربی حمل می کرد، به تنش در روابط ایران و کره جنوبی انجامید.
ادامه مطلب
امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، جمعه گذشته در مصاحبه با العربیه گفت که عربستان سعودی باید در هر مذاکره آتی با ایران حضور داشته باشد و تاکید کرد حذف کشورهای منطقه از مذاکرات هسته ای با ایران در سال ۲۰۱۵ اشتباه بزرگی بود. رئیس جمهور فرانسه همچنین خواسته های دیرینه عربستان، امارات متحده عربی و اسرائیل مبنی بر لزوم رسیدگی به فعالیت های منطقه ای و برنامه موشکی ایران به علاوه مساله هسته ای در هر توافق آتی را نیز تکرار کرد. اما اگر ایالات متحده و طرف های اروپایی (بریتانیا، فرانسه و آلمان) وارد این مسیر شوند، به اطمینان می توان گفت که ایران با هیچ کدام از موارد موافقت نخواهد کرد. چنین مسیری بی شک مانع احیای برجام و بازگشت کامل ایران به تعهدات هسته ای می شود. در حقیقت، محتمل ترین نتیجه چنین رویکردی توقف همکاری کامل ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی خواهد بود.
ادامه مطلب
در پی چندین سال سیاست از هم گسیخته دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، توافق هسته ای ایران یا همان برجام که می توان آن را جامع ترین رژیم بازرسی هسته ای تحمیل شده به هر ملتی دانست، در معرض خطر نابودی قرار گرفته است. اگرچه هم دولت ایران و هم دولت جدید جو بایدن مشتاق نجات و دوام توافق هستند، اما به نظر نمی رسد هیچ یک از طرفین حاضر باشند گام اول را برای بقای آن بردارند.
ادامه مطلب
جو بایدن، رئیس جمهوری جدید ایالات متحده، قرار بود اول فوریه اولین سخنرانی مهم درباره سیاست خارجی را انجام دهد؛ اما آن را «به دلیل نامساعد بودن هوا» به تعویق انداخت. ظاهرا چند سانتی متر برف در پایتخت ایالات متحده سفر را بیش از حد خطرناک کرده بود. اما این اتفاق و تغییر زمان سخنرانی چندان هم بد نشد. به هر حال، بایدن در جبهه روابط خارجی چیز زیادی برای گفتن ندارد. در حقیقت، به نظر می رسید رئیس جمهوری در هفته اول حضور خود در دفتر بیضی بیشتر به دنبال ارتقای سیاست های حزبی در برابر سیاست های خوب است و در این میان ۵ اقدام ناامیدکننده انجام داده که چپ رادیکال را خوشحال می کند، اما به رفاه و امنیت آمریکا آسیب می رساند.
ادامه مطلب
دولت بایدن مسئولیت ایالات متحده را بر عهده گرفته و مشخص است که اصلاح و ایجاد تغییرات در سیاست خارجی را آغاز کرده. یکی از این تغییرات، تلاش برای برقراری روابط با ایران پس از خروج دولت دونالد ترامپ از توافق هسته ای و آغاز استراتژی «اعمال فشار حداکثری» علیه این کشور است. کاخ سفید بایدن بارها از سیاست دولت پیش از خود در قبال ایران انتقاد کرده است. اما گمانه زنی های زیادی درباره چگونگی موضع گیری مقامات اصلی سیاست خارجی دولت بایدن از جمله جان کری، وزیر امور خارجه پیشین که اکنون مسئول مذاکرات تغییرات آب و هوایی است، وندی شرمن، معاون وزیر خارجه، و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی، وجود دارد. به نظر می رسد آنها یک استراتژی اولیه برای مذاکره مجدد با ایران دارند و می خواهند تلاش کنند تهدیدهای این کشور را به عنوان یک کشور تنها، منزوی و نظامی که در صورت داشتن سلاح هسته ای خطرناک تر می شود، از بین ببرند.
ادامه مطلب
از ماه مه ۲۰۱۸ که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، به طور یکجانبه از توافق هسته ای با ایران خارج شد و تحریم های جدیدی را علیه این کشور اعمال کرد، تهران منتظر خروج ترامپ از کاخ سفید و روی کار آمدن یک رئیس جمهوری متعادل تر از حزب دموکرات بود. به گفته جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی آمریکا، این جان کری، وزیر خارجه پیشین، بود که به ایران توصیه کرد در برجام بماند و تا پایان ریاست جمهوری ترامپ شرایط را تحمل کند. ایران به این توصیه عمل کرد و جای تعجب نیست که اکنون فشارها را بر جو بایدن، رئیس جمهوری منتخب دموکرات، با هدف وادار کردن او به پیوستن مجدد به برجام بدون هیچ تغییری در توافق و لغو همه تحریم ها، افزایش داده است. با این حال، ممکن است تهران درباره چگونگی واکنش نشان دادن بایدن اشتباه محاسباتی کرده باشد.
ادامه مطلب
شاید در میان چالش های متعدد پیش روی دولت جدید جو بایدن احیای روحیه و عملکرد دیپلماسی چندجانبه در مناطقی که رهبران صرفا بی توجه به قدرت و خواسته های آمریکا به دنبال منافع خود هستند، دشوارترین آنها باشد. خاورمیانه یکی از این موارد است. افراد قدرت طلبی مانند محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر، محمد بن زاید آل نهیان، ولیعهد امارات متحده عربی، و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، احتمالا به گونه ای به چینش شطرنج ژئو استراتژیک ادامه می دهند که تلاش های ایالات متحده و اروپا برای ایجاد راه حل های منطقه ای را دشوار خواهند کرد. شاید تلاش برای احیای چندجانبه گرایی با واقعیت خاورمیانه نخواند، اما قطعا باید صورت بگیرد.
ادامه مطلب
طبق گزارش جدید رویترز در ۱۶ دسامبر، دولت منتخب جو بایدن در حال برنامه ریزی برای حفظ تحریم های ایالات متحده علیه ایران است. این، دو مجموعه تحریمی که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ اعمال شده و همچنین تحریم هایی که حتی پس از امضای توافق هسته ای ۲۰۱۵ باقی ماندند (مربوط به موضوعات غیر هسته ای یعنی حقوق بشر، منطقه ای و تروریسم) را شامل می شود. حتی دولت باراک اوباما هم پس از توافق هسته ای موسوم به برجام و اجرایی شدن آن در ژانویه ۲۰۱۶، چندین تحریم دیگر در رابطه با موضوعات غیر هسته ای علیه ایران اعمال کرده بود. این گزارش رویترز با استناد به منابع رسمی، ضربه ای به امید ایران برای آغاز فصل جدید دیپلماسی با ایالات متحده بود.
ادامه مطلب
مساله حائز اهمیت این است که اجرای کامل برجام قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایران در ماه ژوئن آتی نهایی شده باشد چرا که تنها در این صورت، دوام آن بدون فارغ از مساله تغییر دولت روحانی موفق تر خواهد بود. به علاوه، ورود مجدد آمریکا به برجام تا ماه ژوئن می تواند به تقویت طیف حرکت سیاسی میانه رو در ایران به نفع ادامه دیپلماسی با غرب کمک کند.
ادامه مطلب