ترکیه

در سایه تحرکات اخیر عربستان و قطر

فضای حیاتی ایران در روابط نوپدید و بازپدید دولت‌‌های خاورمیانه

حمیدرضا اکبرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: علی‌رغم اینکه باور عمومی این است که دیواری از ساحل مدیترانه تا دریای عمان در حال شکل گرفتن است و قصد محصور کردن ایران را دارد و اتحاد اعراب و اسرائیل، فضای تنفس و توان بازیگردانی ایران را محدود کرده است، اما در بطن ماجرا، هنوز هم حفره‌ها و شکاف‌هایی در روابط دول منطقه وجود دارد. بر همین اساس با درک شرایط و موقعیت‌سنجی مناسب و بکارگیری این فرصت‌ها در قالب دیپلماسی فعال منطقه‌ای، می‌توان به بدیلی برای سیاست‌های کنونی دست یافت.

ادامه مطلب

برای تداوم برنامه‌های منطقه‌ای

ترکیه به عادی‌سازی روابط با اعراب نیاز مبرم دارد

مصطفی مطهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برساخت هویتی آنکارا در عرصه سیاست خارجی برای حضور فعال در میدان های کنش، بر اساس شاخص های تهاجمی شکل گرفته است؛ در واقع ترکیه با طراحی راهبرد منطقه خاکستری، اولویت های مبتنی بر حفظ امنیت داخلی و رویکردهای توسعه گرایانه در عرصه خارجی را، در مناطق بحران جستجو می کند. به موجب همین رفتار تمامیت خواه در عرصه سیاست خارجی می باشد، که بازآرایی و معماری روندهای بازیگری در میدان های منطقه ای را در دستور کار خود قرار داده است.

ادامه مطلب

کنسرت اروپایی، دکترین ترومن، بازی اردوغان و واقعیت هایی که روسیه با آنها روبه‌روست

پیکربندی ژئوپلیتیک جدید در قفقاز جنوبی

قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از اهداف اصلی ناتو مهار روسیه و به محاصره درآوردن آن کشور از ناحیه غرب و جنوب است تا از دامنه قدرت نوظهور آن کاسته شود. در این راستا تحرکات ترکیه در قفقاز جنوبی نمی تواند بدون هماهنگی و یا دست کم جلب رضایت ناتو صورت گرفته باشد. با چنین فرضی، منافع حیاتی پیمان ناتو، اتحادیه اروپا و آمریکا در منازعه با روسیه ایجاب می کند که آنها از حضور نظامی ترکیه به عنوان عضو مؤثر ناتو در منطقه قفقاز جنوبی پشتیبانی کنند.

ادامه مطلب

همکاری مخالفان آزادی و اقتدارگرایان

هدف ترکیه در قفقاز افزایش نقش روسیه بود

امریکا زمانی در قفقاز نقش مهمتری داشت؛ پس از تنها گذاشتن گرجستان در جنگ ۲۰۰۸، نفوذ آمریکا و اروپا در این منطقه کاهش یافت. جنگ آذربایجان و ارمنستان پایان مداخله آمریکا در قفقاز بود. در واقع هدف این بود که روسیه به عنوان میانجی به قفقاز بازگردد و منطقه از نفوذ غرب پاک شود. 

ادامه مطلب

دو کشوری که با پیچیدگی ها دنبال منافعشان هستند

روسیه و ترکیه، الگوی روابط در هم تنیده در جهانی پیچیده

روسیه و ترکیه به روابط پیچیده خود ادامه می دهند و در عین حال هرکدام از آنها فکر می کند می تواند منافع خود را در آینده در فرصتی مناسب به شکل بهتری تحقق بخشد حتی اگر به زیان طرف مقابل باشد. با این حال این پرسش باقی می ماند که این ریسک ها و محاسبات دشوار تا چه زمانی ادامه می یابد و دیگر بازیگران منطقه ای و بین المللی تا چه زمانی این مانورها را تحمل خواهند کرد؟

ادامه مطلب

با وجود حل نشدن اختلافات

ترکیه و اسرائیل به هم نزدیک می شوند

طی ده  سال اخیر، تشنجاتی در روابط میان ترکیه و اسرائیل برقرار بوده است، اما طی هفته های اخیر، هر دو طرف سیگنال هایی در خصوص فراهم شدن امکانات برای بهبود روابط داده اند. در ماه دسامبر، ترکیه اعلام کرد که سفیر جدید اسرائیل پس از دو سال وقفه، در ترکیه مستقر شده است.

ادامه مطلب

پشت پرده جنگ آذربایجان و ارمنستان

اشغال و تصرف آذربایجان توسط ترکیه؟!

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به عنوان یک جوینده علم سیاستگذاری باید به صراحت اعتراف کنم که دولت ترکیه و شخص جناب اردوغان به عنوان سیاستگذار اعظم ترکیه، یکی از هوشمندانه‌ترین و اثربخش‌ترین سیاستگذاری خارجی در آسیای جنوب غربی و قفقاز بزرگ را تدوین و در حال اجرا دارند که به راحتی و با تصویرسازی دروغین در قالب سیاستگذاری انعکاسی، اذهان عمومی شهروندان منطقه را به سوی دروغ بزرگ "پیروزی آذربایجان" منحرف کرده و در واقع اقدام به تصرف و اشغال آذربایجان کرده‌اند.

ادامه مطلب

برنامه های آذربایجان برای انتقال گاز به اروپا

ایران تنها نظاره گر تشکیل یک هاب تازه منطقه ای است؟!

هادی غلام نیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اتصال به بازار گاز اروپا، پروژه‎ای است که در ایران نیز  در دولت‎های مختلف پیگیری شده است، اما هیچ کدام از آنها نتوانستند به این هدف دست یابند. نکته آزار دهنده اینجاست که حجم صادرات گاز آذربایجان به اروپا با میزان تولید گاز در ایران به هیچ عنوان قابل مقایسه نیست. بر اساس اعلام شرکت ملی گاز ایران (NIGC) تولید گاز در کشور به روزانه یک میلیارد متر مکعب رسیده است که بیش از ۶۰۰ میلیون متر مکعب در شبکه خاگی به مصرف می‎رسد. صادرات گاز ایران نیز کمتر از ۶۰ میلیون متر مکعب در روز است به طوری که ترکیه، عراق، ارمنستان و نخجوان تنها دریافت کنندگان گاز ایران به شمار می‎آیند. پروژه صادرات گاز به پاکستان، هند، عمان و امارات (شارجه) نیز همانند پروژه انتقال گاز به اروپا همچنان روی کاغذ باقی مانده است. 

ادامه مطلب

تنش های  استراتژیک بین المللی در سال  ۲۰۲۱؛ افزایشی یا کاهشی

چرا نمی توان به کاهش تنش در دوره بایدن امیدوار بود؟

ابوالفضل پازوکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر خلاف خوشبینی های افراطی که اخیرا در نتیجه به ریاست جمهوری رسیدن جو بایدن در بین کارشناسان روابط بین الملل شکل گرفته است، سطح تنش ها و بحران ها نه تنها در بیشتر کانون های بحران کمتر نخواهد شد که متاسفانه بیشتر نیز خواهد شد.

ادامه مطلب

پیامدهای تحریم‌ آمریکا علیه ترکیه

واشنگتن و آنکارا دوباره به هم می رسند

محمود فاضلی در یادداشتی می نویسد: این اولین باری نیست که ترکیه با تحریم‌‌های آمریکا مواجه می‌شود. تحریم‌های مشابه بعد از عملیات صلح قبرس نیز اعمال شده و تقریباً سه سال به طول انجامید. پس از تغییرات مختلف در شرایط بین‌الملل، آمریکا مجدداً به ترکیه روی آورد. به دنبال اشغال افغانستان توسط شوروی و انقلاب ایران، آمریکا مجدداً ترکیه را کشف کرده و جدایی‌هایی که تا آن زمان رخ‌داده بود، به پایان رسید.

ادامه مطلب

سه رویداد تاریخی مرجعی برای تنظیم مناسبات ایران و ترکیه

واقعیت های روابط تهران – آنکارا را دریابیم

الیاس واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیام اصلی سخنان اردوغان در باکو که همکاری ۶ جانبه در قفقاز جنوبی بود توسط اکثر ایرانیان شنیده نشد ولی شعرخوانی وی در رود ارس به یک جنجال تبدیل شد! در هر صورت زمینه های سیاسی و فرهنگی اتحاد بزرگ بین ایران و ترکیه در آن طرف مرز وجود دارد و در طرف ما، اگر انگیزه ای برای بازگشت به شکوه سلجوقی و ایده امت اسلامی وجود ندارد، حداقل در حد نظم قصر شیرین به همکاری بیندیشیم و خواستار برگشت به تفکر خصمانه چالدرانیسم نباشیم!

ادامه مطلب

سیاستی که محمد مرسی هم داشت

اردوغان و ریاکاری از جنس اخوانی برای عادی سازی روابط با اسرائیل

رئیس جمهوری ترکیه عادی سازی روابط بین اسرائیل و امارات متحده عربی، بحرین و سودان را به شدت محکوم کرد. اما رفتار وی در مورد روابط نزدیک بین اسرائیل و مراکش بسیار متفاوت بود. چرا که حزب حاکم در مراکش بخشی از اخوان المسلمین است.

ادامه مطلب

پیروزی حاشیه بر متن یا؛ متن بر حاشیه

دنبال مخرج مشترک با ترکیه باشیم تا سهم آسیا از دریای مدیترانه را احیا کنیم

سید وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در مدیترانه حضور داشته باشند به معنی حذف اسرائیل از معادلات استراتژیک و بی هویت کردن صهیونیست هاست. اسرائیل را برای سد نفوذ مسلمانان به مدیترانه و اروپا به صورت مصنوعی تحمیل کردند. حضور جمهوری اسلامی ایران در کنار ترکیه با هدف حذف اسرائیل در راهیابی به مرزهای اروپا؛ چه بسا به دست کشیدن اروپا و امریکا در حمایت از اسرائیل منجر شود.

ادامه مطلب

تفکرات چالدرانی، سد راه روابط تهران و آنکارا

امریکا سد راه ایران در مناسبات منطقه ای

صادق ملکی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی درباره امکان ایجاد اتحادیه میان ایران و ترکیه و دیگر کشورهای منطقه می گوید: یک نکته اساسی که از نگاه پیشنهاد دهندگان این اتحادیه پنهان می ماند، جایگاه ایران در نظام بین‌الملل است. ایران بدون حل مشکلات خود با آمریکا در منطقه خاورمیانه در هیچ اتحادیه ای جای نخواهد داشت. واضح تر بگویم راه اتحادیه مبتنی بر ستون های ایران و ترکیه، نه از تهران و آنکارا، بلکه از واشینگتن می گذرد. سنتو نیز از همین مسیر گذشت. ما به عنوان ایران تا زمانی که با آمریکا چالش داشته باشیم سخن گفتن از همکاری و شکل گیری یک اتحادیه یک خیال بافی است‌. ایران از گذشته و تا امروز از یک تنهایی تاریخی در رنج بوده و پس از انقلاب با درگیر شدن با آمریکا این تنهایی منطقه ای، تبدیل به تنهایی استراتژیک در منطقه و جهان شده است.

ادامه مطلب

دو همسایه‌ای که حدود منافع یکدیگر را درک می‌کنند

رقابت بی‌صدای ایران و ترکیه در جهان عرب

ترکیه و ایران برای توسعه نفوذ خود در سرزمین های عربی از ابزارهای متفاوتی استفاده کرده اند. نفوذ ایران با گرایشی ایدئولوژیک همراه بوده در حالی که چشمداشت های ترکیه با رویکردی اقتصادی همراه بوده است. ترکیه و ایران به رغم رقابت بیصدا، با یکدیگر هماهنگ هستند هرچند تفاوت چشمگیری در موضع گیری ظاهری هر یک از آنها در قبال اسرائیل وجود دارد.

ادامه مطلب

خواب آشفته کی‌یف با کمک آنکارا تعبیر نمی شود

الگوبرداری از جنگ قره باغ؛ خطای راهبردی اوکراین

قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بعات حمایت از اوکراین برای اردوغان بسیار سنگین خواهد بود. حتی ناتو و آمریکا در صورت وقوع جنگ قادر به حمایت همه جانبه از اوکراین نخواهند بود. لذا ریسک گزینه نظامی با هدف احیای تمامیت ارضی کشور برای اوکراین بسیار بالاست، حتی امکان دارد کی‌یف کنترل شرق کشور را برای همیشه از دست بدهد و روسیه استقلال دونباس را به رسمیت بشناسد و یا این که آن منطقه را به خاک خود ملحق کند، همان اتفاقی که در سال ۲۰۱۴ میلادی برای شبه جزیره کریمه افتاد.

ادامه مطلب

شیوه تازه ای از جنگ که کم‌هزینه‌تر است

نقش برجسته پهپادها در جنگ های اخیر قره باغ و منطقه

برای کشورهایی که در جستجوی شکستن بن بست های دیرینه ژئوپلتیک هستند، پیدایش هواپیماهای بدون سرنشین مسلح نسبتا ارزان و با قابلیت خوب، جانشینی وسوسه انگیز است. این ابزارها می توانند به کشورها در تصرف سریع سرزمینی، سرکوب و مجازات مخالفان کمک کنند.

ادامه مطلب

سیاست خارجی پاندولی ترکیه

سیاست منفعت‌محورانه آنکارا

علی سعادت آذر در یادداشتی می نویسد: در سیاست جدید هیچ جغرافیایی خارج از چارچوب‌های منفعت‌گرایانه نیست. حتی اسرائیل نیز در زمره بازیگرانی است که می‌تواند منافع درازمدت برای ترکیه در برداشته باشد. ترکیه در این نوع رفتار منافع خود را برمبنای موازنه طرفین بنا نهاده و نه جانب‌داری یا تمایل به سمت یک منطقه یا کشور خاص.

ادامه مطلب

دلایلی که باعث شد از تحولات شمال غرب عقب بمانیم

ما و خواب آشفته قفقاز

احسان شاکری خوئی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از قدیم الایام حضور ایران در هستی و تار و پودِ قفقاز، چنان درآمیخته بود که حتی بعد از درد و جراحتِ جنگ‌های ایران و روس و جدایی آن مناطق از ایران، به حضور معنوی فرهنگی و تاریخی مان تداوم داده بودیم. اما بر اساس غفلت، بی‌تدبیری و مشکله راهبرد روشن و عقلانی، حضورمان به غیاب و یا در خوشبینانه ترین صورت، به حاشیه رانده می شود.

ادامه مطلب

نماینده اقلیم کردستان در ایران در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بررسی کرد

هدف از اتهام زنی به تهران در جریان اعتراضات اخیر مردمی اقلیم کردستان/ماجرای فروش نفت اربیل به اسرائیل

نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران در گفت و گویی با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که برای این که ترکیه را وادار به توقف حملات مکرر هوایی و بمبارن ها بکنیم باید حکومت اقلیم کردستان عراق در چارچوب قانون اساسی و تمامیت سرزمینی و ذیل همکاری با دولت مرکزی بغداد، تلاش مشترکی را انجام دهد. به هر حال اقلیم کردستان بخش منفصل و جداگانه ای از عراق نیست. در عین حال حکومت اقلیم کردستان عراق همواره در تلاش است که بتواند مانع از تکرار این حملات و به تبعش ایجاد ناامنی در کردستان عراق شود تا شاهد به شهادت رساندن و مجروح شدن مردم اقلیم کردستان عراق نیز به دلیل حملات هوایی و بمباران ها نباشیم. ضمن این که از نیروهای پ.ک.ک هم درخواست کرده‌ایم دست به اقداماتی نزنند که باعث تحریک ارتش ترکیه و متعاقب آن حملات هوایی و بمباران در خاک اقلیم کردستان عراق باشیم.

ادامه مطلب

منافعی که روسیه و ترکیه بردند و هزینه هایی که ایران داد

قره باغ کوهستانی، کریمه و کالینینگراد

قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: درست است که بر اساس مفاد توافقنامه سه جانبه، پنج سال پس از امضای بیانیه ترک مخاصمه در صورتی که یکی از طرفین مناقشه خواستار خروج نیروهای نیروهای روسی از منطقه بشود آنها ملزم به خروج از قره باغ و کریدور لاچین هستند اما تحرکات گسترده روسیه در این منطقه از روز برقراری آتش بس تاکنون حکایت از امر دیگری دارد. 

ادامه مطلب

امیدهایی که بر باد رفت و کورسوی امیدی که هنوز باقی است

ده سالگی بهار عربی: درس ها و ترس ها

صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برنارد لوئیس معتقد است که مفهوم انقلاب مانند مفهوم آزادی در حوزه تمدن اسلامی غریب است. واژه آزاد در میراث اسلامی بیشتر "نابرده" و "غیر عبد" را به ذهن متبادر می سازد، کسی که برده نیست، آزاد است. پرواضح است که این تعبیر، فرسنگ ها با مفهوم خودمختاری فردی و بلوغ عقلی و سوژه سازی از انسان مغایرت دارد.

ادامه مطلب

ایران باید به هوش باشد

استفاده تاکتیکی اردوغان از سیاست «بی خردی» با هدف تحقق رویای ۲۰۲۳

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیشینه حدود دو دهه حاکمیت مطلق اردوغان در سپهر سیاسی ترکیه و نظام بین‌المللی نشان می‌دهد که ایشان در فرآیندی از بی‌خردی در حرکت بوده‌اند. اردوغان به عنوان حاکم مطلق ترکیه، روندی از یک سیاستمدار و سیاستگذار خردمند در آغاز سال ۲۰۰۰ و پیروزی در انتخابات ۲۰۰۲ با حزب عدالت و توسعه، برتری در تحولات بهار عربی تا کودتای ۲۰۱۶ و تقابل با تمام کشورهای همسایه را طی کرده، اکنون به عنوان یک رهبر و سیاستگذار مستبد و بی‌خرد در نظام بین‌المللی مشهور است. حضور اردوغان در جشن پیروزی دروغین آذربایجان بر ارمنستان، وارونه‌سازی اصل شعر حماسی آذری (ارس – آراز آراز) به نیت تفرقه‌افکنی و تنش‌آفرینی در ایران و کنش متقابل ایرانیان را می‌توان در چارچوب تاکتیک نابخردانه اردوغان مورد بررسی قرار داد.

ادامه مطلب

مسکو بعد از ایروان به باکو گوشمالی می دهد؟

ناخرسندی روسیه از پیام های رژه آذربایجان

علی موسوی خلخالی می نویسد: منابع آگاه به دیپلماسی ایرانی گفتند که روس ها از برگزاری این رژه بسیار ناراحت شدند. البته این ناراحتی را علنا بیان نکردند و چیزی از این ناراحتی را رسانه ای نکردند اما بعید نیست مراتب ناراحتی خود را به گوش آذری ها و ترکیه ای ها رسانده باشند. 

ادامه مطلب

واقعیت‌های ژئوپلتیک تغییر می کنند

پشت پرده صلح بانی روسیه و ترکیه در آذربایجان

شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: استقرار نیروهای صلح روسیه در خاک آذربایجان به مدت پنج سال و تبدیل شدن به یک حضور دائمی نظامی به اضافه اعلام حضور نیروهای ترکیه به مدت یک سال در منطقه انعکاسی از این واقعیت ژئوپلیتیک خواهد بود که اراده دو قدرت پیشرو - روسیه و ترکیه - زمینه را برای حضور و رقابت طولانی مدت در آذربایجان فراهم خواهد آورد. 

ادامه مطلب

در تله نیفتیم

اردوغان‌، پانیست ها و لزوم هوشیاری ایرانیان

صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هوشیار باشیم هیچ کُردی، لری، اصفهانی، مشهدی و .... از آذری ها و یا هیچ آذری از سایر اقوام، ایرانی تر نیست و همه به یکسان دغدغه ایران را داریم. ایران برای همه ایرانیان بوده است. جنگ هشت ساله ستون فقرات و انسجام این کشور را در بُعد ملی به گونه ای قوی کرد که هنوز بسیاری از ترس آن ابهت و حماسه است که از نگاه چپ داشتن به ایران می هراسند.

ادامه مطلب

تلاش ترامپ برای تخریب و وعده بایدن برای تغییر

خاورمیانه و سناریو های هشت گانه بایدن که قابل تصور است

مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با عطف به تغییر و تحولات جدید در منطقه و اوضاع تقریبا نامناسب اقتصادی در برخی کشورهای منطقه از یکسو و قدرت تاثیرگذاری اقتصادی امریکا در رشد اقتصادی و همچنین ارتباطات اقتصادی با دیگر کشورها نیز به نظر نمی رسد در خاورمیانه دولت ها از این روش دموکرات ها دوری گزینند و همه درهای مصالحه را به روی آنها ببندند.

ادامه مطلب

پاسخ صادق ملکی به رئیس جمهور ترکیه

اردوغان، فردا روز دیگریست

صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر دیروز صفویه، آذربایجان و در وسعتی وسیع‌تر ایران با انتخاب تشیع توانست مهمترین موُلفه قدرت عثمانی را به چالش بکشد، امروز نیز اردوغان و پیروانش بدانند که آذربایجانیان به عنوان پیش قراولان ایران آنچنان استوار ایستاده‌اند که به قول آن زن مشروطه خواه آذری خاک می خورند اما خاک به دشمن نمی‌دهند. 

ادامه مطلب

از توهم تجزیه دیگر کشورها تا دیوار کشی دور ترکیه

سخنان «رجاله ای» که نباید بی پاسخ بماند

اگر چه حفظ، تداوم و تعمیق روابط جمهوری اسلامی ایران با ترکیه به عنوان یکی از سه قدرت منطقه خاورمیانه از اهمیت بسیاری برای تهران برخوردار ست و ذیل این اهمیت بسیار زیاد، مقامات کشور هر از گاهی از مواضع، اقدامات و تصمیمات سران ترکیه در برابر منافع جمهوری اسلامی چشم پوشی می کنند، اما بی شک گزافه گویی دیروز پنج شنبه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در مراسم رژه مشترک در باکو پیرامون ایران، جزو آن دسته از سخنانی است که علیرغم تمام اقتضائات در روابط تهران – آنکارا نباید بی پاسخ بماند.

ادامه مطلب

آغاز دوره افول امارات و تقویت جایگاه قطر در تحولات منطقه ای؟

نفس تازه اخوان المسلمین با آمدن بایدن

علی موسوی خلخالی می نویسد: اخوان المسلمین ادعا دارند که با امریکایی ها ارتباطات نزدیک دارند که این ارتباطات با حزب دموکرات بیش از حزب جمهوریخواه است. حتی همکاری های امنیتی با یکدیگر دارند. همچنین آنها توانسته اند نفوذ خود را در مراکز قدرت کشورهای مهمی چون انگلیس و فرانسه حفظ کنند که این مساله می تواند بیش از پیش به کمک آنها برای بازگشت به قدرت بیاید. 

ادامه مطلب