خاورمیانه

آیا ترامپ می‌تواند جلوی درگیری اردوغان و نتانیاهو را در سوریه بگیرد؟
تشدید تنش میان ترکیه و اسرائیل

آیا ترامپ می‌تواند جلوی درگیری اردوغان و نتانیاهو را در سوریه بگیرد؟

اسرائیل نگران نفوذ ترکیه در سوریه است، به‌ویژه با توجه به حمایت آنکارا از احمد الشرع، رئیس‌جمهوری جدید سوریه که گذشته‌ای اسلام‌گرا و سابقه رهبری در گروه هیئت تحریر شام دارد، گرچه اکنون مواضعی صلح‌آمیز در پیش گرفته است.

ادامه مطلب
کاهش قدرت هنجاری اروپا در درگیری غزه
امتحانی که بد پس‌داده شد

کاهش قدرت هنجاری اروپا در درگیری غزه

رضا نصری، متخصص حقوق بین‌الملل و تحلیل‌گر حوزه بین الملل در نوشته ای ذیل عنوان «کاهش قدرت هنجاری اروپا در میان درگیری غزه» برای مجله تخصصی مجمع گفت‌وگوی تهران می نویسد: تعادل جهانی قدرت شامل روش‌های متضادی برای اعمال نفوذ است. ایالات متحده، روسیه و چین به‌شدت به قدرت سخت (نظامی، اجبار اقتصادی و نفوذ ژئوپولیتیک) متکی هستند، هرچند گاه‌به‌گاه به هنجارهای بین‌المللی نیز استناد می‌کنند. در مقابل، اتحادیه اروپا مدت‌هاست به قدرت هنجاری خود می‌بالد: اعمال نفوذ از طریق تعهد به حقوق بین‌الملل، حقوق بشر و استانداردهای اخلاقی، نه از طریق زور. برای نمونه، اتحادیه اروپا اغلب تجارت و کمک‌های خود را به پایبندی شرکایش به ارزش‌های بنیادین مشروط می‌کند، که نشان‌دهنده وابستگی نفوذ آن به اعتبار اخلاقی‌اش است.

ادامه مطلب
شورای همکاری خلیج فارس؛ از همگرایی آرمانی تا واقعیت‌های واگرایانه
به مناسبت سالروز تاسیس

شورای همکاری خلیج فارس؛ از همگرایی آرمانی تا واقعیت‌های واگرایانه

عباس عبدالخانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تأسیس GCC عمدتاً واکنشی به تحولات ژئوپلیتیکی پس از انقلاب ایران و آغاز جنگ ایران و عراق بود. شورا با اهدافی چون تقویت امنیت جمعی، ایجاد یکپارچگی اقتصادی، افزایش رفاه اجتماعی، و اتخاذ مواضع سیاسی واحد در برابر تحولات منطقه‌ای و جهانی شکل گرفت.

ادامه مطلب
ترامپ و پادشاهی‌های نفتی خلیج فارس
«عدم تعهد»، راهبرد جدید بازیگران منطقه ای

ترامپ و پادشاهی‌های نفتی خلیج فارس

اردوان امیراصلانی می نویسد: دونالد ترامپ در نخستین سفر خود به خاورمیانه با حرکتی قاطع بسیاری از ناظران را غافلگیر کرد. فراتر از منافع اقتصادی قابل توجهی که انتظار می‌رفت، او خطوط کلی سیاست جدید خود در این منطقه ناآرام را ترسیم کرد. با انتخاب کشورهای پادشاهی نفت‌خیز خلیج فارس به عنوان مقصد اولین سفر رسمی خود، چهل ‌وهفتمین رئیس‌جمهور ایالات متحده تلاش کرد این کشورها را بار دیگر به مدار با واشنگتن بازگرداند. این کشورها که به واقع‌گرایی سیاسی گرایش دارند، در سال‌های اخیر سیاست خارجی «عدم تعهد» را در پیش گرفته‌ و روابط نزدیکی با روسیه و چین به عنوان شرکای اصلی تجاری برقرار کرده‌اند.

ادامه مطلب
ترامپ با نتانیاهو مشکل شخصی دارد
ایالات متحده و اسرائیل، متحدانی وفادار

ترامپ با نتانیاهو مشکل شخصی دارد

اکنون به نظر می‌رسد که ترامپ اختلافاتش با نتانیاهو را از حوزه سیاست فراتر برده و آن را به سطح شخصی کشانده است. نمونه‌ای از این اختلافات در انتشار ویدئویی در شبکه اجتماعی تروث Truth Social که تحت مالکیت ترامپ است، نمایان بود که در آن جفری سَکس، اقتصاددان دانشگاه کلمبیا، نتانیاهو را عامل اصلی کشاندن آمریکا به جنگ‌های خاورمیانه معرفی می‌کرد.

ادامه مطلب
توسعه دریا محور (اقتصاد آبی)، محور سیاست ‌های کلان توسعه ایران در دهه آینده است
هسته مرکزی سیاست‌های توسعه‌ای در سواحل مکران و خلیج فارس

توسعه دریا محور (اقتصاد آبی)، محور سیاست ‌های کلان توسعه ایران در دهه آینده است

محمد فرازمند، سفیر پیشین ایران در بحرین و ترکیه و مدیرکل پیشین اداره خلیج فارس وزارت امور خارجه طی مقاله ای با عنوان «سیاست‌های امنیت محور و پارادیم‌های جدید در خلیج فارس» در مجله تخصصی مجمع گفت‌وگوی تهران تاکید دارد که توسعه دریا محور  (اقتصاد آبی)، محور سیاست ‌های کلان توسعه ایران در دهه آینده خواهد بود.  

ادامه مطلب
روابط بین‌المللی جنوب خلیج‌فارس ساختارها و روندها
تحلیلی به مناسبت سفر ترامپ به منطقه

روابط بین‌المللی جنوب خلیج‌فارس ساختارها و روندها

سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: پرسشی جدی قابل طرح است و آن اینکه روابط بین‌المللی کشورهای جنوب خلیج‌فارس و کنشگری آنها در مناسبات جهانی چگونه قابل تجزیه و تحلیل است؟ این پرسش از آن جهت اهمیت دارد که اولاً در مورد نسبت این نوع کشورها با نظام بین‌المللی، الگوهای تحلیلی کلیشه‌ای وجود دارد و دوم آنکه، کنش و واکنش‌های بین‌المللی این کشورها، خود، بازتاب و پژواک تحولاتی است که در سطح جهانی رخ داده است. به عبارت دیگر، آینه بودگی خلیج‌فارس از دگرگونی‌های جهانی در خور دقت است.

ادامه مطلب
اهمیت ایران در تحولات جاری منطقه غرب آسیا
منطقه‌ای که هنوز مهمترین است

اهمیت ایران در تحولات جاری منطقه غرب آسیا

سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: کنشگری کشور بزرگ و اثرگذاری چون ایران بسیار حائز اهمیت است چرا که ورود و عدم ورود این کشور در تحولات پیش رو بر موفقیت یا عدم موفقیت آنها تاثیر قابل توجهی خواهد گذاشت. به همین دلیل و با توجه به توان بازدارندگی ایران، آمریکا به اتخاذ رویکرد مذاکراتی مجبور شده و گفت‌وگوها در موضوع پرونده هسته‌ای در جریان است که هر چه جلوتر می رویم دشواری‌ها و فراز و نشیب های آن بیشتر نمایان می‌شود.

ادامه مطلب
مرد سایه رژیم صهیونیستی کیست؟
ران درمر، دوست ترامپ مورد اعتماد نتانیاهو

مرد سایه رژیم صهیونیستی کیست؟

محمدعلی مهتدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: آنچه در این یادداشت مورد نظر ماست پرداختن به قاعده ای است که اخیرا توسط ران درمر در نشستی بیان شده و مورد توجه صاحبنظران قرار گرفته است.

ادامه مطلب
دیپلماسی مؤثر، نیازمند درک منافع امنیتی و اقتصادی مشروع تمامی طرف‌هاست
پارادوکس تحریم‌های اقتصادی

دیپلماسی مؤثر، نیازمند درک منافع امنیتی و اقتصادی مشروع تمامی طرف‌هاست

محمدحسین عادلی نوشت: در عرصه پیچیده روابط بین‌الملل، تحریم‌های اقتصادی به ابزاری ترجیحی برای اجبار از سوی قدرت‌های مسلط، به ویژه آمریکا و کشورهای غربی تبدیل شده‌اند. با این حال، پارادوکس عمیقی در کانون این استراتژی نهفته است: تحریم‌هایی که برای منزوی کردن کشورهای هدف طراحی می‌شوند اغلب تشکیل بلوک‌های اقتصادی جایگزین را تسریع می‌کنند و به جای وادار کردن کشور مورد تحریم به تمکین از خواسته‌های قدرت تحریم‌کننده، ائتلاف‌های ژئوپولیتیک جدیدی ایجاد می‌کنند و در عین حال هزینه‌هایی را بر خود تحریم‌کنندگان نیز تحمیل می‌نمایند. این خروجی ناخواسته، سؤالات بنیادی را پیرامون کارایی تحریم‌ها به عنوان ابزار سیاست خارجی برمی‌انگیزد.

ادامه مطلب