سیاست حداکثر فشاری ترامپ، راهبردی طراحی شده با همکاری رهبران کشورهای عرب خلیج فارس، در کشاندن ایران به پای میز مذاکره شکست خورد و دولت بایدن که مشتاق احیای توافق هسته‌ای است، بعید است بر ۱۲ شرط مایک پمپئو، وزیر امور خارجه سابق ایالات متحده پافشاری کند.
ادامه مطلب
نهاد امنیتی اسرائیل یکپارچه نیست و برخی درون اسرائیل از بنیامین نتانیاهو که این روزها درگیر مسائل داخلی اسرائیل برای تشکیل کابینه است، خواسته اند با پذیرش برجام اولیه، برای اسرائیل زمان بخرد.
ادامه مطلب
اسدالله اطهری در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون آینده ترکیه و کردها در دوره ریاست جمهوری جو بایدن بر این باور است که اگر چه سایه نیاز آمریکا به ترکیه برای پیشبرد اهداف و منافعش در منطقه و همچنین نقش جدی آنکارا در ناتو سبب خواهد شد که جو بایدن در حوزه مسائل حقوق بشری قدری محتاط عمل کند، اما قطعاً دست وی (جو بایدن) را در این خصوص نخواهد بست. یعنی تمام این مناسبات و وابستگی های ایالات متحده به ترکیه باعث نخواهد شد که واشنگتن از مسائلی مانند حقوق بشر به خصوص مسئله کردها عقب نشینی کند و یا آن را نادیده بگیرد. اگر اینگونه بود قطعاً جو بایدن حمایت صریح خود را از نیروهای ی.پ.گ مطرح نمی کرد و یا آن مواضع را در قبال مسئله کشتار ارامنه بیان نمی داشت. همه اینها نشان می‌دهد که بایدن علیرغم مناسباتش با ترکیه و وابستگی‌های سیاسی، دیپلماتیک و امنیتی حاضر به عقب نشینی از برخی راهبردهای حقوق بشری خود نیست.
ادامه مطلب
حمیدرضا اکبرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت بایدن برای پیشبرد بسیاری از امورات داخلی که نیاز به اصلاحات اساسی دارد باید به حمایت عمده دو حزب متکی باشد که نتیجه بلافصل آن زمینگیر شدن نسبی دولت بایدن در موارد حساسیت‌برانگیزی مانند مهاجرت و برجام است. بر همین اساس قدم‌های احتیاطی و با وسواس دولت بایدن در ابتدای راه قابل درک است.
ادامه مطلب
صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر گاه ۲۴ آوریل، سالگرد کشتار و تبعید جمعی ارامنه فرا می رسد، سیاست خارجی و داخلی ترکیه قبل و بعد از آن درگیر ابعاد مختلف آن می شود. امسال با شناسایی حادثه کشتار ارامنه بعنوان نسل کشی از سوی بایدن رییس‌جمهوری آمریکا زخمی عمیق تر بر پیکر ترکیه ای وارد شد که همچنان با بحران هویت درگیر است.
ادامه مطلب
با روی کار آمدن مصطفی الکاظمی به عنوان نخست وزیر جدید عراق که به نظر می رسد گزینه ای نزدیک به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس باشد اکنون قدرت عمل و نفوذ سیاسی بغداد بیشتر از دولت های پیشین شده است. در سایه این واقعیت و نیز با در نظر گرفتن شرایط حساس کنونی برای سعودی ها ذیل روی کار آمدن جو بایدن سبب شده که اکنون عراق خود را بیش از هر زمان دیگری به موفقیت در کاهش تنش تهران و ریاض نزدیک می داند. با توجه به این مهم به نظر می رسد که دولت جدید در بغداد به دنبال تغییر رفتار و افزایش حوزه نفوذ خود در خاورمیانه است. خصوصا که کاظمی نیم نگاهی جدی به تداوم قدرت بعد از انتخابات پارلمانی دوخته است. لذا حصول موفقیت در نشست بغداد می تواند مسیر وی را برای ادامه نخست وزیر او هموارتر کند.
ادامه مطلب
محمد جواد جمالی نوبندگانی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تاثیر چندپارگی در داخل کشور پیرامون نشست وین و مذاکره با اعضای ۱+۴ و ایالات متحده در خصوص لغو تحریم ها و احیای برجام بر این باور است که نباید برخی افراد و جریانات خود را دلسوزتر از رهبری بدانند و جلوتر از او حرکت کنند. رهبری مذاکرات وین را منع نکرده است، برای آن شروطی تعیین کرده است؛ اینکه باید مذاکرات به لغو فوری تحریم و راستی‌آزمایی ایران منجر شود. ضمن اینکه این مذاکرات نباید فرسایشی شود. پس همه جریان های سیاسی چه در دولت، چه در مجلس و چه در دیگر نهادها و ارگان ها باید این محور حرکت کنند. لذا این جریان سیاسی در مجلس هم باید تیم مذاکره کننده را تقویت کنند تا بتواند حول این محور های مقام معظم رهبری در وین امتیاز گیری کند. خصوصاً که به نظر می رسد آمریکا به دنبال اجرایی کردن طرح گام به گام، فرسایشی کردن مذاکرات برای شرطی کردن اقتصاد و مسائلی از این دست است.
ادامه مطلب
حسن هانی زاده در گفت وگو با دیپلمسی ایرنی پیرامون ارتباط نشست بغداد با سفر ظریف به عراق و قطر بر این باور است که سفر وزیر امور خارجه به عراق و قطر در این بازه زمانی مربوط به نشست بغداد برای کاهش تنش بین ایران و عربستان سعودی است. چرا که در این شرایط عربستان سعودی سعی دارد تا قبل از به نتیجه رسیدن نشست وین برای احیای برجام و بغو تحریم ها تلاش‌ها برای کاهش تنش با ایران را به سرانجام برساند. از این رو سفر محمدجواد ظریف به عراق و قطر در این برهه حساس برای هماهنگی در خصوص نشست بغداد بسیار حائز اهمیت است.
ادامه مطلب
وحید جلال زاده در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون سیاسی شدن برجام در آستانه انتخابات ریاست جمهوری بر این نکته تاکید دارد: با وجود آن که برجام یک مسئله ملی است، اما شخصیت ها، احزاب و جریان های سیاسی حق دارند نسبت به آن موضعی مخالف یا موافق داشته باشند. با این وجود اگر امروز برجام سیاسی شده است پیش و بیش از همه مقصر آن خود دولت حسن روحانی است. لذا اگر امروز خرابکاری ها در نطنز پشت سر هم روی می دهد حاصل انفعال و عقب نشینی های دیپلماتیک دولت روحانی است، نه سیاسی شدن برجام است.
ادامه مطلب
پرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به خوبی تغییر لحن مسئولین دولت جدید آمریکا نسبت به ایران نمایان است. همچنین رسانه‌ها از واکنش دولت بایدن به اسرائیل که باعث تنش نشود تا مذاکرات به سمت بن بست نرود، خبر می‌دهند. از تمام این اخبار غیر رسمی می‌توان ردپای خواست دولت بایدن به احیای برجام را دنبال کرد.
ادامه مطلب
جو بایدن، رئیس جمهوری جدید ایالات متحده، تصمیم گرفته نیروهای آمریکایی را تا ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۱ از افغانستان خارج کند. این تاریخ درست پس از حمله القاعده به برج های دوقلوی آمریکاست که به تصویب قانون اقدام نظامی علیه تروریسم و آغاز طولانی ترین جنگ های آمریکا انجامید. جنگ هایی که اکنون به «جنگ های ابدی» و بی پایان معروف شده اند.
ادامه مطلب
عبدالمحمد طاهری در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون نشست استانبول پیرامون صلح افغانستان بر این باور است: تا زمانی که مناقشه برجام به حالت فعلی ادامه پیدا کند و شاهد احیای توافق هسته‌ای توافق ذیل نشست وین و یا هر نشست دیگری نباشیم، یقینا ما باید منتظر تداوم این وضعیت باشیم. به هر حال به دلیل مناقشه ای که اکنون بین ایران با طرف های اروپایی و ایالات متحده آمریکا پیرامون فعالیت‌های هسته‌ای وجود دارد سبب شده است که بازیگران منطقه ای و به خصوص همسایگان نیز از فضای کنونی بیشترین بهره برداری را در راستای افزایش نفوذ خود در منطقه داشته باشند. نمونه بارز آن قطر و ترکیه پیرامون صلح افغانستان. لذا باید عنوان کرد که کاهش یا افزایش نفوذ منطقه ای یران در گرو احیای برجام است.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: اسرائیل طرح تخریب میز مذاکره را پیش می برد که همان عصبانی کردن طرف ایرانی، تحریک آن به ترک میز مذاکره و تشدید تنش در فضای ایران و غرب از یک سو و فشار به امریکا و اروپایی ها و تخریب اراده آنها برای خودداری از رسیدن به هر گونه توافقی با ایران برای احیای برجام از سوی دیگر است.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیش‌شرط‌ها و الزاماتی که دولت بایدن برای بازگشت به برجام به‌خصوص مذاکرات فراتر از برجام مطرح کرده و هیچ نیتی برای لغو یا کاهش تحریم‌های ضد ایران از خود نشان نداده، جلوه‌ای از همان نیرنگ سیاستگذاران آمریکایی است که توافق با دولت کنونی ایران را معتبر ندانسته و برای یک توافق معتبرتر به دولت آینده ایران و نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ایران چشم دوخته‌اند.
ادامه مطلب
پوریا نبی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: باید در نظر داشت که فرصت دادن بی جهت به اروپا و یا حتی آمریکا هیچ گونه توجیهی ندارد. مذاکره کننده ها باید متوجه وضعیت موجود شوند و آن حالت آزمون و خطا را کنار بگذارند زیرا خیلی از بحث هایی که الان با آن مواجه می شویم در گذشته ها نیز قابل پیش بینی بودند و بعضی نیز متاسفانه تجربه هم شدند.
ادامه مطلب
داوود هرمیداس باوند در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که همزمانی حمله به کشتی ایرانی و از سرگیری مذاکرات برجامی در وین اتفاقی نیست. چرا که اسرائیلی ها و شخص نتانیاهو از هیچ کوشش و تلاشی، چه در سطح دیپلماتیک و چه در سطح نظامی و امنیتی برای عدم احیای برجام و عدم لغو تحریم های ایران دریغ نمی کنند. به هر حال لغو تحریم ها به شکل چشم گیری باعث تقویت جایگاه ایران در منطقه می شود. لذا به هر میزان که شدت و دامنه تلاش‌های دیپلماتیک اعضای ۱+۴ و ایالات متحده آمریکا برای احیای برجام و لغو تحریم ها افزایش پیدا کند به تبع آن شاهد پررنگ شدن نگرانی اسرائیلی‌ها و شخص نتانیاهو خواهیم بود. از این رو تلاش‌های ضد برجامی تل‌آویو هم پررنگ تر خواهد شد. با این وجود معتقدم جنگی مستقیم میان ایران و اسرائیل روی نمی دهد.
ادامه مطلب
عبدالرضا فرجی راد در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد همین که دو نشست موازی فنی و سیاسی برای بازگشت آمریکا به برجام، لغو تحریم ها و نیز مدیریت اقدامات کاهش تعهدات برجامی ایران در دستور کار نشست وین قرار گرفته است نشان می‌دهد که طرف ها برای احیای برجام تا چه اندازه جدی هستند. چون تشکیل این دو نشست یا کارگروه سیاسی و فنی تعیین می کنند که ایران، اروپایی ها، چین، روسیه و آمریکا چگونه اقدامات همزمان خود را برای احیای برجام عملیاتی کنند.
ادامه مطلب
علی بیگدلی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون نشست دیروز سه‌شنبه کمیسیون مشترک برجام بر این باور است که نشست وین با خروجی اش می تواند پایانی بر دیپلماسی گریزی جمهوری اسلامی ایران و امریکا در خصوص احیای برجام باشد. متاسفانه مسیر مخرب ضد دیپلماسی ترامپ طی چهار سال گذشته عملاً ادبیات دیپلماسی گریزانه ای را به ایران تحمیل کرده بود که من امید دارم نشست وین پایانی بر این ادبیات باشد.
ادامه مطلب
با تصمیم اخیر جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده برای خروج بیشتر نیروهای آمریکایی از خلیج فارس واشنگتن به سمت کاهش حضور نظامی خود حرکت می کند و بیشتر نیروی نظامی خود را از عراق و سوریه خارج خواهد کرد و این به معنای کاهش بیشتر تاثیرگذاری سیاسی و نظامی این کشور خواهد بود، به این ترتیب ما بیشتر از هر زمان دیگری به خاورمیانه جدید ایرانی نزدیکتر می شویم.
ادامه مطلب
سیدجلال ساداتیان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که یقیناً موتور محرکه تلاش های اخیر اعضای برجام با محوریت آلمان، فرانسه و انگلستان و مضافاً آمریکا برای بازگشت ایالات متحده به توافق هسته ای یقیناً به اقدام تهران و پکن در امضای سند جامع همکاری‌های راهبردی ۲۵ ساله بازمی‌گردد. چرا که اگر دقت کرده باشید تمام این تحرکات و تلاش های اروپا و آمریکا برای تداوم حیات توافق هسته ای درست بعد از امضای سند همکاری های ایران و چین اوج پیدا کرد. لذا باید گفت که تمام این تلاش ها عملاً برای عدم عملیاتی شدن مفاد به این سند است.
ادامه مطلب
با توجه به بن بست کنونی و سرعت ناامیدکننده اقدامات دولت جو بایدن در هفته های نخست خود (در رابطه با توافق هسته ای ایران) اخبار منتشر شده درباره شرکت ایالات متحده در نشست هفته آینده در وین بین ایران و شرکای جهانی آن برای احیای برجام از بسیاری جهات خوشایند بود. دلیلش هم این است که مقامات کاخ سفید در خفا اذعان دارند از همان ابتدای امر در پرونده ایران خراب کرده اند. اما پیامی که اکنون شنیده می شود این است که اوضاع تغییر کرده و ایالات متحده حالا با سرعت کامل به سمت بازگشت به برجام پیش می رود. اولین نشانه هایی که این روایت را تایید می کنند، قابل مشاهده هستند.
ادامه مطلب
سال ۱۹۷۹، همپیمان مهم آمریکا در خاورمیانه، محمدرضا شاه پهلوی، شاه ایران، توسط شورشیان و انقلابیون از قدرت برکنار شد. ۴۲ سال بعد، ایالات متحده در حال خطر کردن و تکرار همان اشتباه با همپیمان دیگر خود در خاورمیانه است، مگر اینکه قادر به قانع سازی خاندان سلطنتی سعودی برای تغییر به سوی حکومت سلطنتی بر پایه قانون اساسی باشد.
ادامه مطلب
رئیس جمهوری جو بایدن و بسیاری از دستیاران ارشد او به ایران به عنوان حواس پرتی از برنامه اصلی خود می نگرند. اشتباه نمی کنند. شش دلیل وجود دارد که نشان می دهد بایدن باید در دیپلماسی با ایران تامل کند. و البته، یک دلیل بسیار خوب وجود دارد که به او اجازه چنین کاری نمی دهد.
ادامه مطلب
احمد بخشایش اردستانی در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تحولات جدید برجامی بر این باور است که نشست کمیسیون مشترک برجام که قرار است امروز جمعه برگزار شود در حقیقت تکه ای از این پازل موج سواری سیاسی و رسانه‌ای برجامی است که طی هفته جاری بعد از امضای سند جامع همکاری‌های راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین شکل گرفت. یعنی با شکل گیری برخی انتقادات و اعتراضات در ایران نسبت به امضای این سند، بایدن به زعم خود بهترین فرصت را برای تغییر وضعیت برجامی یافته است تا با مطرح کردن خواسته خود مبنی بر بازگشت به برجام عملاً شرایط را به نفع خود عوض کند.
ادامه مطلب
قرار بود احیای برنامه جامع اقدام مشترک با ایران یکی از دستاوردهای برجسته رئیس جمهوری جو بایدن در سیاست خارجی باشد. به گفته طرفداران برجام، بازگشت به انطباق به این توافق تهدید فوری ایران مسلح به بمب هسته ای را از بین می برد و خطر درگیری نظامی را از تنش های در خاورمیانه دور می کند و این امکان را برای بایدن فراهم می آورد تا سیاست خارجی ایالات متحده را بر چالش های بزرگ تر به ویژه چین، متمرکز کند.
ادامه مطلب
سیدمحمد صادق خرازی در گفت وگو با ایسنا عنوان داشت که روی کار آمدن بایدن هم فرصت است و هم تهدید یا باید آمریکا را دقیق بشناسیم یا بدانیم شناخت نیمه کاره اش فایده ندارد. در تاریخ آمریکا سابقه نداشته که فردی رئیس جمهور شود در کاخ سفید مستقر باشد و بعد از چهل و چند روز جواب نخست وزیر اسرائیل را بدهد. این موضوع نشان دهنده عمق نفرت آمریکایی ها از اسرائیل است، اما این نفرتی که من از آن حرف می زنم با نفرتی که ما داریم متفاوت است. نفرت ما عملیاتی است، نفرت آنها سیاست ورزی است. عرب ها هنوز نتوانستند در حلقه نفوذ پذیر و لابی پذیر سیستم لابی گر آمریکایی ها در دوره بایدن نفوذ کنند. آمریکا سرزمین بکر سرمایه گذاری های سیاسی است. شما سرمایه گذاری نکنید اسرائیل سرمایه گذاری می کند. شما تلاش نکنید عرب ها تلاش می کنند. شما وارد صحبت نشوید، ایرانی های ضد انقلاب وارد می شوند.
ادامه مطلب
اگرچه بسیاری هفته گذشته به فیلم های ویدئویی جو بایدن که نتوانست به راحتی از پله های هواپیمای شخصی رئیس جمهور (ایر فورس وان) بالا برود خندیدند، اما واکنش عمیق درست تر به این ویدیوها ابراز نگرانی عمیق درباره ایالات متحده بود. گذشته از نگرانی صادقانه برای سلامتی سرنشین فعلی دفتر بیضی، آمریکایی ها همچنین باید نگران این مساله باشند که ضعف های مکرر جسمانی بایدن برای وضعیت ایالات متحده در سراسر جهان و در داخل کشور چه معنایی خواهد داشت.
ادامه مطلب
محسن جلیلوند در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است حال که تقریبا تمام ماهیت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران روی تضاد و تقابل با آمریکا بنا نهاده شده است نباید سبب شود که چینی ها از این ادبیات و نگاه ما سوء استفاده کنند و سبب شود که تهران برای تقابل با کاخ سفید به طور کلی در زمین چین و روسیه قرار گیرد. بنابراین لازم است که ایران تمام کارت ها و برگ های برنده خود را در سند همکاری های راهبردی با چین در اختیار پکن نگذارد، بلکه اهرم‌های فشاری را هم در اختیار خود داشته باشد.
ادامه مطلب
نوذر شفیعی در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که سفر پیش روی وانگ ای، وزیر امور خارجه چین به تهران صرفاً به دلیل پیگیری سند همکاری‌های راهبردی ۲۵ ساله با ایران نیست، بلکه تلاشی در جهت تقویت مناسبات با بازیگران مهم جهانی در تقابل با آمریکاست و این سند هم می تواند تکه مهمی از این پازل رقابتی پکن – واشنگتن باشد.
ادامه مطلب
ماجرای «حسن نیت، حسن نیت می آورد»، همچنین دربردارنده درس های دیگری است که انتقال آنها، چه بسا منظور نظر تهران نباشد. نخست اینکه تدابیر مثبت اما هماهنگ نشده، نمی تواند پایه درستی برای یک رابطه پایدار فراهم آورد. تهران از آمریکا انتظار دارد که ابتدا به برجام بازگردد یا دست کم گام های اولیه ای را در این مسیر بردارد. اما در غیاب گفت وگو یا دست کم ارتباط روشن، تاثیر تدابیر حسن نیت یکجانبه، می تواند بسیار محدود و در معرض بدفهمی باشد.
ادامه مطلب