سوریه و ترکیه در مسیری جدید
در طول سال گذشته به نظر رسید که آنکارا پس از این که متوجه شد سیاستهایش به انزوای سیاسی و بحرانهای اقتصادی منجر شده است تلاش کرد از طریق بازگشت به سیاست «به صفر رساندن مشکلات» رفتار خود را در منطقه اصلاح کند.
ادامه مطلبدر طول سال گذشته به نظر رسید که آنکارا پس از این که متوجه شد سیاستهایش به انزوای سیاسی و بحرانهای اقتصادی منجر شده است تلاش کرد از طریق بازگشت به سیاست «به صفر رساندن مشکلات» رفتار خود را در منطقه اصلاح کند.
ادامه مطلبحسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران روز جمعه هنگام دیدار از بیروت گفت ما از گفت وگوهای مقامات سوریه و ترکیه خرسندیم و بر این باوریم که این گفت وگوها پی آمدهای مثبتی برای روابط دو کشور خواهد داشت.
ادامه مطلبدکتر قدیر گلکاریان در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که "ایران باید به عنوان کشوری با تاریخ دیرینه خود در منطقه زمینه بسط و توسعه راه های اقتصادی و وابستگی های امنیتی را با کشورهای حوزه قفقاز فراهم بیاورد. همانطور که ترکیه با جمهوری آذربایجان قرابت تنگاتنگی دارند، ایران هم می تواند با سایر بازیگران منطقه ای ائتلافی داشته باشد ولی هم سلکی با ارمنستان که نکته حساس میان ایران و ترکیه و یا آذربایجان و ایران است، می تواند بیش از اینکه موجب تقویت توان ایران شود، به تضعیف آن بینجامد. از این رو، یافتن راه های کاهش تنش بین کشورهای منطقه ای و استفاده از سایر عوامل دخیل در امر سیاسی – امنیتی – اقتصادی – ترانزیتی کشورهای حوزه می تواند دست ایران را بازتر کند. این را هم باید بیان کنم که متأسفانه به دلیل بروز بحران های عمده در سیاست داخلی ایران و منفعل عمل کردن جمهوری اسلامی در سیاست خارجی و به جای خروج از چالش های متعدد، رفتن به سمت بحران های جدید باعث شده که رقابت های عادی هم به تنش های خصومت آمیز تعبیر شود که به زیان کشور است."
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: . سیاستگذاران ارشد ترکیه، پاکستان، عربستان، امارات متحده عربی، قطر ... و در نهایت جمهوری آذربایجان که همگی ازجمله دولتهای شکننده بوده و سیاستگذاریهای احساسی و آرمانی دارند و البته برخی مانند قطر و امارات متحده عربی به اهداف نسبی خود دست یافتهاند. جمهوری آذربایجان ازجمله دولتهای شکننده به رهبری آقای الهام علی اف و زیر سلطه خاندان علی اف، سالهاست در الگوی آرمانی شکلگیری آذربایجان بزرگ و برتری در قفقاز به برنامهریزی برای تقابل با قدرتهای بزرگ منطقه ازجمله ایران و روسیه مشغول بوده است.
ادامه مطلباحسان موحدیان در گفت وگویی باور دارد که الهام علی اف بیش از هر کسی به قدرت و توان بالای ایران برای تغییر نیافتن مرزهای جنوبی ارمنستان واقف است و به همین دلیل رئیس جمهور آذربایجان مدام در سخنرانی های خود به تهران هشدار می دهد و جمهوری اسلامی ایران را تهدید می کند.
ادامه مطلبعلی اکبر فرازی: حتی در تروئیکای جدید روسیه، ترکیه و سوریه هم محور اصلی به مناسبات مسکو و آنکارا باز می گردد و دمشق و بشار اسد زیر بلیط پوتین عمل می کنند, کما اینکه تهران هم در محور آستانه چندان تاثیرگذار نیست و روند مذکور (آستانه) نیز در سایه همان روابط و بده بستان ترکیه و روسیه می چرخد، چرا که تهران هم عملا از اقمار مسکو است./ تعمت الله ایزدی: بعد از جنگ اوکراین اولویت های روسیه، ترکیه و ایران به شدت متفاوت و متضاد از گذشته شده است، به خصوص بعد از جنگ اوکراین؛ اولویت اصلی روسیه و شخص پوتین در هر شرایطی تمرکز روی جنگ اوکراین است و بعد از آن مسئله تحریم های روسیه است./ رحمن قهرمانپور در خوانش خود از سیاست خارجی مسکو و آنکارا معتقد است که از یک سو ترکیه و روسیه یک دیپلماسی صفر و یک ندارند، بلکه با یک دیپلماسی منعطف و در عین حال همهجانبه سعی دارند منافع خود را پیش ببرند و از طرف دیگر نباید و نمیتوان این واقعیت را نادیده گرفت که روسیه و ترکیه هم برای پیشبرد منافع و برنامههای خود در سطح منطقه به همکاری، همراهی و همسویی با جمهوری اسلامی نیاز دارند
ادامه مطلبشورای دموکراتیک کُردها در فرانسه اعلام کرد توصیف نکردن این تیراندازی به عنوان «حمله تروریستی» غیرقابل قبول است. سخنگوی این شورا در کنفرانسی مطبوعاتی گفت اوضاع سیاسی مرتبط با کردها در ترکیه ما را به این سمت متمایل می کند که این گونه حوادث، ترورهای سیاسی هستند. وی افزود، شورای دموکراتیک کردها معتقد است رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه و دولت ترکیه در پشت این ترورها قرار دارند.
ادامه مطلب۳ دسامبر امسال، یک ماه پس از آن که حزب عدالت و توسعه ترکیه – به رهبری «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهوری ترکیه – چشم انداز این حزب را برای صدمین سالگرد جمهوری تحت عنوان “قرن ترکیه” که جنبه اقتصادی را نیز شامل می شود، اعلام کرد. حزب اصلی اپوزیسیون چشم انداز خود را تحت عنوان “ندای قرن دوم” اعلام کرد که شامل تعهداتی در جذب سرمایه گذاری به ترکیه و قرار دادن این کشور در مسیر رقابت جهانی بود.
ادامه مطلبحمله روسیه به اوکراین، تهدیدی را که پوتینیسم نهتنها در داخل روسیه بلکه در سراسر اتحاد جماهیر شوروی سابق ایجاد میکند، برجسته و نمایان کرد. در حالی که دولت بایدن و کنگره میلیاردها دلار برای کمک به اوکراین به منظور حفظ آزادیاش سرمایهگذاری میکنند، حمایت از سایر کشورهایی که به دنبال کاهش نفوذ روسیه هستند نیز مهم است. در این میان یک نمونه بسیار مهم است. در دهههای پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ارمنستان روابط نزدیکی با روسیه برقرار کرد. بخشی از این امر فرهنگی و بخشی نیز براساس یک محاسبه امنیتی واقعبینانه بود.
ادامه مطلبمبارکه صداقتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی در تحلیل سریال "لالایی بالکان" می نویسد: ترکیه در سال های اخیر به ویژه همگام با سیاست های ریاست جمهوری رجب طیب اردوغان، دیپلماسی فرهنگی و رسانه ای خود را به عنوان بخشی از سیاست نوعثمانی گری افزایش داد. این کشور با ساخت سریال های متعدد وخوش آب و رنگ به دنبال ارسال پیام های خاص فرهنگی و سیاسی خود به ملل مختلف است. یکی از مناطقی که به لحاظ تاریخی به ترکیه (امپراطوری عثمانی در گذشته) مربوط می شود منطقه تمدنی بالکان است که آمیزه ای از فرهنگ مسیحی و اسلامی را در خود به دلیل سرگذشت های تاریخی جای داده است. بالکان منطقه ای است که امروزه یکی از اهداف نفوذ فرهنگی و رسانه ای دولت ترکیه است.
ادامه مطلبمحمدحسین معصوم زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در صورت سقوط استپاناکرت (مرکز قرهباغ کوهستانی) سناریوهای ناخوشایندی پیش روی منطقه قفقاز جنوبی و مناطق اطراف آن از جمله ایران قابل تصور است. حذف مانعی همچون قرهباغ کوهستانی راه را برای اشغال سرزمینی ارمنستان و تغییر نقشه منطقه و در بلندمدت ضربات امنیتی به مناطق شمال غربی ایران را هموار میکند
ادامه مطلبدر سال های اخیر پرسش ها و سوء تفسیرهای زیادی درمورد تحولات سیاست خارجی ترکیه به وجود آمده است. حتی به نظر می آید که در محافل مربوط به مجتمع های نظامی – امنیتی غربی، بیم رشد یابنده ای درمورد خروج ترکیه از اتحادهای سنتی به ویژه «ناتو» ایجاد شده است.
ادامه مطلبدر حالی که دولت مرکزی دمشق خواستار اخراج رسمی نیروهای متجاوز ترکیه و آمریکا از خاک سوریه شده است، شاهد جدی شدن هشدارهای مقامات آنکارا مبنی بر انجام عملیات زمینی در مناطق شمالی سوریه هستیم. همزمان با آن، منابع مطلع ترکیهای از عقبنشینی نظامیان آمریکا از برخی مواضع خودشان در این منطقه خبر دادند. به گزارش عربی۲۱، وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد که تعداد گشتزنیهای مشترک نظامیان این کشور با نیروهای سوریه دموکراتیک (قسد) در شمال سوریه کاهش یافته است.
ادامه مطلبدیدار رؤسای جمهور ترکیه و مصر با حضور امیر قطر در حاشیه مراسم افتتاحیه جام جهانی، هر چند گذرا بوده اما به خوبی نشان دهنده پایان اختلافات بین دو طرف است.
ادامه مطلباحسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ای کاش آقایان یک بار زور و بازویشان را خرج باکو کنند و کوتوله متوهم باکو را سر جایش بنشانند. شک نکنید فتنه علیف که بخشی از سرزمین های تاریخی ایران را اشغال کرده با یک بار برخورد قاطع برای همیشه تمام میشود. پس از آن باید با کمک حسینیون، تالش ها، لزگی ها، تات ها و سایر شیعیان مظلوم آذربایجان هویت جعلی که برای مردمان این دیار تراشیده شده را اصلاح کرد و باکو را به متحد وفادار ایران مبدل کرد. مشابه همان کاری که در لبنان و فلسطین و عراق و سوریه و یمن انجام شد.
ادامه مطلبحسن صادقیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حزب حاکم عدالت و توسعه و شخص اردوغان به شدت نگران نتایج انتخابات است؛ چراکه طبق نظرسنجی های مختلف، اکثر جامعه ترکیه نسبت به وضعیت اقتصادی ترکیه اظهار نارضایتی دارند و مسبب این وضعیت را سیاست های حزب عدالت و توسعه می دانند. همچنین تشدید روند اقتداگرایی در حزب حاکم و حذف منتقدین، زمینه نارضایتی هم طیفی های این جریان سیاسی را هم فراهم نموده و بدین تریب از مشروعیت و مقبولیت آن کاسته شده است. لذا به منظور جبران این ضعف و کاستی، رهبران سیاسی حزب عدالت و توسعه دست به اقدامات غیرعادی و ضددموکراتیک می زنند.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گستاخی و زیادهگویی الهام علیاف که اگر ایران و تنها هموطنان آذری زبان ما در ایران اراده کنند، تنها یک افسانه عبرتآموز از گستاخی و نابودی خاندان علیاف و پدرخواندههایش یعنی اردوغان و اسرائیل باقی خواهد ماند، از سیاستی راهبردی از سوی رقیبان و دشمنان منطقهای و جهانی ایران برای انزوای کامل و سپس تجزیه، زوال و فروپاشی ایران نشان دارد.
ادامه مطلببه نظر می رسد برخی بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای از ترکیه و اسرائیل گرفته تا انگلستان و ایالات متحده به دنبال تکرار سناریوی اوکراین و تایوان برای جمهوری اسلامی ایران هستند. پیرو این گزاره تحلیلی باکو و شخص علی اف نقش «قربانی بزرگ» نظیر زلنسکی را برای غرب و با هدف زمین گیر گردن تهران را ایفا خواهد کرد.
ادامه مطلبواقعیت آن است که به روز کردن توافقنامه آدانا و همکاری امنیتی آنکارا و دمشق علیه «حزب کارگران کردستان» و «یگانهای مدافع خلق» عادیسازی روابط سیاسی و گشودن کانالهای ارتباطی مستقیم را طلب میکند. راه حل پیشنهادی پوتین تماس مستقیم اردوغان با اسد است. تماسی که تهران نیز از آن استقبال میکند.
ادامه مطلبمجموعه اقدامات اردوغان، از جمله اصرار بر استخراج گاز و مانور تبلیغاتی با کشتیهای اکتشافی حتی با وجود به صرفه نبودن استخراج گاز با شعار «گاز ملی ترک»، در راستای برپایی یک شوی تبلیغاتی بزرگ از جیب مردم ترکیه است تا در قدرت ماندن دوباره اردوغان را تضمین کند.
ادامه مطلببه ثبات رسیدن دولت بشار اسد در سوریه، نارضایتی چندجانبه متحدان استراتژیک و اقتصادی ترکیه یعنی ایران و روسیه و انتخابات ترکیه از جمله عوامل نزدیکی مجدد ترکیه به سوریه است.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاری عمومی دولت ترکیه به رهبری رجب طیب اردوغان بهخصوص سیاست خارجی گسترشگرای آرمانی چشمانداز ۲۰۲۳ این کشور که اکنون با شکست نسبی مواجه شده ازجمله همان سیاستهایی است که سیاستگذار آن مجبور به اصلاح و تغییر سیاست با راهحلهای دردآور شده است. تغییر سیاستگذاری آرمانی اردوغان از چشمانداز ۲۰۲۳ به چشم انداز ۲۰۵۳ در چارچوب اصل "هیچ راه حل بدون درد وجود ندارد" است.
ادامه مطلبآنکارا چه در سوریه و چه در جنوب قفقاز، برای پر کردن شکاف حاصل از کاهش نفوذ مسکو تلاش می کند. اگر توسعه روسیه متوقف شود، ترکیه همان کشوری است که آماده گسترش نفوذ دیپلماتیک خود است.
ادامه مطلببه نظر میرسد بعد از نشست تهران میان ولادیمیر پوتین، رجب طیب اردوغان و ابراهیم رئیسی و نیز نشست سران سوچی میان روسای جمهوری روسیه و ترکیه تحولات دیگری در راه است. به طوری که به نظر میرسد نشانههایی مبنی بر امکان وقوع گفت وگوی تلفنی میان روسای جمهوری ترکیه و سوریه در روزهای آینده وجود دارد.
ادامه مطلبدور جدید درگیرهای مرزی بین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان از دوشنبه هفته گذشته آغاز شد. اگرچه تداوم این درگیریهای مرزی پس از جنگ ۴۴ روزه پاییز سال ۲۰۲۰ امری طبیعی به نظر می رسد، اما با بررسی دقیق تر دور جدید های تنش های مرزی آنگونه که پیداست باکو با تحریک آنکارا به دنبال تشدید درگیری و حتی ایجاد جنگ مرزی با هدف تصرف و اشغال بخشی از خاک ارمنستان در استان سیونیک برای ایجاد دالان موهوم زنگه زور و تحمیل آن به ایروان و همچنین تهران است.
ادامه مطلبسعید هاشمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رئیس جمهوری ترکیه که تعداد زیادی از وزرای دولت او را همراهی می کرد، پس از سفر به بوسنی و هرزگوین، به کشورهای صربستان و نهایتا کرواسی نیز سفر کرد. در روزهای اخیر، سفر اردوغان به منطقه بالکان و امضاء پروتکل های همکاری در زمینه های مختلف با سران سه کشور بوسنی، صربستان و کرواسی و همچنین مهلت ۲۴ ساعته دولت آلبانی به کارکنان سفارت جمهوری اسلامی ایران مبنی بر ترک این کشور و حواشی آن در صدر اخبار خبرگزاری های جهان بوده است.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاران ایران باید سیاستها و رویکردهای دو دهه گذشته اردوغان بهویژه یک دهه جنگافروزی و بحرانآفرینی ترکیه در سوریه را با چرخش کنونی سیاستگذاری خارجی ترکیه پیرامون سوریه و اعلام انصراف از سرنگونی دولت بشار اسد، در قالب نیات، انگارهها و اهداف آرمانی اردوغان برای تضمین بقای خویش مورد توجه قرار دهند و دوباره در دام نیرنگ چنین تغییر سیاستی، گرفتار نشوند.
ادامه مطلببه رغم لفاظی ها و حملات هوایی اخیر، اردوغان تا قبل از انتخابات بعدی چاره ای ندارد به جز اینکه گره کور سوریه را با آشتی با اسد باز کند.
ادامه مطلبروشن است که کشورهای عرب خلیج فارس نیز تا قبل از دریافت تعهد قوی از واشنگتن برای تعامل مجدد با منطقه، قصد ندارند تحت رهبری آمریکا یک ائتلاف تشکیل دهند. وزیر امور خارجه عربستان گفته است چیزی به نام ناتوی عربی وجود ندارد.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست خارجی ایران دیگر ظرفیتی برای فریب خوردن از سیاستهای فریبنده اردوغان ندارد، سیاستهایی که تنها به تنشآفرینی در منطقه و افزایش فشار بر این منجر میشوند. بنابراین به صراحت میتوان ادعا کرد که همراهی با سیاستهای اردوغان یعنی افتادن در باتلاقی عمیق. اردوغان برای کسب همکاری و همیاری ایران و حتی روسیه باید دوستی و برادری خود را به این دو کشور بهویژه ایران ثابت کند و بگوید دوستی و برادری در ذهن و نیت ایشان دارای چه معنا و توصیفی است.
ادامه مطلب