سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: پروژه ترکی مهندسی خاورمیانه متضمن ترکیبی از ژئوپلتیک، تاریخ، آرزوهای فردی رهبران، شرایط متحول منطقه‌ای و احساسات پیچیده و پرلایه است.
ادامه مطلب
خدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: او یکی از معماران تقویت ارتباط سازمان اطلاعات ترکیه با گروه افراطی و پان ترک گرگ‌های خاکستری که گروهی سیاسی-مافیایی است که از قاچاق اسلحه تا اقدامات تروریستی در راستای ارمان پان ترکها برای تشکیل ترکستان بزرگ را انجام می‌دهد. طرح‌هایی مانند کوریدور زنگزور و ترکستان نامیدن آسیای میانه نیز در همین دکترین سیاسی امنیتی می‌گنجد و باید تاثیر هاکان فیدان بر سیاست کلان ترکیه دانست.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یچیدگی و اوضاع پرچالش، آینده را با چنان ابهامی روبه‌رو کرده که مشخص نیست آیا ترکیه از چاه به چاله یا از چاله به چاه افتاده است، تا جایی که برخی صحبت ها حتی ادعا می کنند که قصد اولیه ترکیه تنها اندکی پیشروی برای فشار به بشار اسد بوده نه فرو ریختن حکومت سوریه در آن سوی مرز!
ادامه مطلب
پیروزی ناگهانی شورشیان غافلگیرکننده بود. اکنون که اسد به‌کلی از صحنه خارج شده، اردوغان آماده می‌شود تا از سرمایه‌گذاری چندین ساله خود در حمایت از مخالفان سوری بهره‌برداری کند. ایران و روسیه – رقبای اصلی ترکیه در سوریه – تضعیف شده‌اند؛ دولتی دوست در دمشق ممکن است به زودی تشکیل شود و آماده استقبال از پناهجویان باشد؛ همچنین خروج اسد می‌تواند حتی راه را برای خروج باقی‌مانده نیروهای آمریکایی باز کند، هدفی که آنکارا مدت‌ها در پی آن بود. اگر ترکیه بتواند از خطرات احتمالی پیش رو اجتناب کند، ممکن است به برنده آشکار جنگ داخلی سوریه تبدیل شود.
ادامه مطلب
در تمام سال‌های بحران جنگ داخلی در سوریه همواره نوع بازیگری ترکیه و سیاست اردوغان محل بحث بوده است. اکنون پس از سقوط حکومت اسد و ورود سوریه به دوران پسابشار این سوال مهم در محافل سانه‌ای و کارشناسی شکل گرفته است که اردوغان چه نگاهی به این کشور خواهد داشت؟ آیا سعی دارد بخشی از خاک این کشور را ذیل توجیه منطقه حائل به ترکیه الحاق کند یا در تلاش است ساختار سیاسی - اداری سوریه جدید به شکل جدی تحت حمایت و در سایه آنکارا باشد؟
ادامه مطلب
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: در بیش از سه دهه‌ای که از فروپاشی ساختار نظام دو قطبی می‌گذرد، واقعیت آن است که مجموعه و منظومه‌ای از مفاهیم، واژگان و نظریه‌ها پیرامون امپراتوری‌ها و تمدن‌ها وارد بحث‌ها و گفتگوهای روابط بین‌المللی شده است. در هر کدام از این بحث‌ها، که بعضاً با یکدیگر متضاد و تناقض هستند، البته منافع تعدادی از بازیگران، به صورت نهفته و آشکار، ایفای نقش می‌کنند و جالب آنکه برخی از کنشگران روابط بین‌المللی، از نمادها و مظاهر تمدن‌های پیشینی که بدان تعلق داشته، استفاده‌های جدی سیاسی می‌کنند. تغییر نام‌ها، برجسته کردن برخی از مکان‌های تاریخی و تمرکز بر برخی از دوران‌های شکوفایی امپراتوری‌ها توسط دولت نمونه‌ای از این کنش‌هاست. شاید برجسته‌ترین مثال‌ها را بتوان در روسیه، ترکیه و تا حدودی هند مورد شناسایی قرار داد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت اردوغان در بیش از دو دهه حکمرانی مطلق در ترکیه، نمونه برجسته سیاستگذاری دوگانه و ناسازی سیاست خارجی بوده است. سیاست‌های دوگانه دولت ترکیه در تحولات بهار عربی، قفقاز، شمال آفریقا، جنگ اوکراین، مسئله فسطین و ... جلوه‌های آشکار تجارت‌گرایی سیاست خارجی دولت اردوغان را نمایان می‌کند.
ادامه مطلب
ترکیه همچنین در جبهه دیپلماتیک اهرم‌های قابل‌توجهی به دست آورده است. این کشور احتمالاً از وضعیت فعلی سوریه برای مذاکره مؤثرتر با مسکو و تهران استفاده خواهد کرد و فرصتی برای دستیابی به توافق با دولت جدید دونالد ترامپ دارد.
ادامه مطلب
به گفته یک منبع نزدیک به کرملین، روسیه برنامه‌ای برای نجات اسد ندارد و تا زمانی که ارتش رئیس‌جمهوری سوریه همچنان مواضع خود را ترک می‌کند، چنین برنامه‌ای در افق دیده نمی‌شود. سفارت روسیه در دمشق به شهروندان روسی حاضر در سوریه توصیه کرده که هنوز می‌توانند با پروازهای تجاری از این کشور خارج شوند.
ادامه مطلب
خدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شرکت SADAT یک شرکت خصوصی نظامی – امنیتی ترکیه است که مقر آن در استانبول است. واقعیت ماموریت و هدف SADAT همواره محل بحث بوده و با اتهاماتی از سوی احزاب و گروه‌های مخالف حزب عدالت و توسعه (AKP) مواجه است. این بحث‌ها از حمایت این حزب از ایجاد ارتش خصوصی وفادار به رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری این کشور تا ارتباط و همکاری نزدیک با سازمان اطلاعات ترکیه (میت) را در برمی‌گیرد. درحال حاضر مدیر عامل این شرکت ملیح تانرووردی، پسر بنیانگذار (ادنان تانرووردی) است. این شرکت، واگنر ترکیه لقب گرفته است!
ادامه مطلب
سید احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یک نکته در بحث اشغال حلب وجود دارد که کمتر در کانون های رسانه ای و سیاسی مورد توجه قرار می گیرد و آن ترکیب قومی تروریست های هیئت تحریر الشام و دیگر گروه هاست. البته کانون محوری در این گروه ها در نگاه اول مسائل ایدئولوژیکی است که بر تفکرات افراطی تکفیری و اخوانی مستقر است، با وجود این، ترکیب قومی اصلی این گروه ها در کنار عرب ها، «ترک تبارها» هستند که شامل ترک هایی از اویغورهای چین، ازبک ها، ترکمن ها، داغستانی ها، چچنی ها، کریمه ای ها، قزاق ها و ترک های قبرس است. در اشغال حلب بیش از پنج هزار نفر از تروریست های اویغوری به رهبری ابوالقاسم ترکستانی و هزاران نفر از ازبک های گروه تهدید و جهاد ازبکستان و سایر ترک تبارهای مورد اشاره حضور دارند که با پا گذاشتن روی وحدت ایدئولوژیکی تکفیری مورد ادعا، تلاش تلاش کردند نمادهای قومی خود را به نمایش بگذارند. این گروهها از مناطق و کشورهایی هستند که ترکیه آنها را در قالب «جهان تُرک یا تورانی» بازنمایی می کند.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در آنکارا به بهانه «کمبود وقت» حاضر به دیدار با سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان نشد و دیدار او از ترکیه صرفا به دیدار با هاکان فیدان، همتای ترکیه‌ای‌اش محدود شد. حتی در اجلاس وزرای امور خارجه کشورهای عضو اکو نیز، ترکیه در سطح معاون وزیر امور خارجه حاضر شد و وزیر امور خارجه این کشور به مشهد نرفت!
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اقدامات نژادپرستانه و تلاش برای استفاده از نشانه های افراطی پان ترکها توسط تروریست های منتقل شده از آسیای مرکزی و قفقاز به سوریه، موجی از خشم و نفرت را به همراه داشته و باعث نگرانی بسیاری از دولت ها و ملت ها در مورد تبعات آزاد گذاشتن اردوغان برای حمایت از این ایدئولوژی افراطی شده که رفتار فاشیست های آلمان نازی را یادآور است. این نگرانی به خصوص برای اروپایی ها جدی است و حتی کشورهای عربی هم حمایتی از تحرکات اخیر تروریست ها نداشته اند و آنچه در تماس تلفنی بشار اسد با حاکم امارات رخ داد، موید این تحلیل است.
ادامه مطلب
علی‌اصغر بصیری‌جم در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بی گمان می‌توان اردوغان را ماکیاول دوران معاصر در سیاست خارجی قلمداد کرد چرا که با بررسی رفتارها و الگوهای سیاست خارجی وی در یک دهه گذشته به خوبی عیان است که در راه تامین منافع کشورش بدون هیچ گونه تعارف و ملاحظه ای در همان لحظه که با کشوری روابط حسنه دارد می تواند وارد خصومت هم شود و یا برعکس، که البته دیدگاه رئالیسی در سیاست خارجی به همین معناست و سیاست خارجی دولت اردوغان را می‌توان یک کارگاه آموزشی دانست!
ادامه مطلب
جمیله کدیور در یادداشتی می نویسد: چند ساعت پس از آن که اردوغان اعلام کرد همه روابط خود را با اسرائیل قطع کرده، وزارت امور خارجه اسرائیل تغییر در روابط دیپلماتیک خود با ترکیه را تکذیب و اعلام کرد این وزارتخانه «از تغییر در وضعیت روابط با ترکیه آگاه نیست.» تا زمان نگارش این مقاله، گزارش‌ها حاکی از آن است که سفارت ترکیه در اسرائیل طبق معمول کار می‌کند و نمایندگی دیپلماتیک اسرائیل در آنکارا نیز باز است.
ادامه مطلب
از سال ۱۹۶۰، ترکیه چندین کودتای نظامی را شاهد بوده که آثار سخت خود را بر شرایط سیاسی، اقتصادی و بشردوستانه بر جای گذاشته است و هنوز هم از عواقب آن تا به امروز رنج می‌برد. نکته اینجاست که اکثر این کودتاها در زمان حکومت حزب دموکرات در امریکا رخ داده است.
ادامه مطلب
حامیان اردوغان به یک طرح بزرگ که ترکیه را تهدید می‌کند متقاعد شده‌اند. اما برخی دیگر از جمله منتقدانش می‌گویند که او از آن برای توجیه موضع ضد اسرائیلی خود و منحرف‌کردن توجه ترکها از مشکلات اقتصادی و هزینه‌های بالای زندگی استفاده می‌کند.
ادامه مطلب
انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا با پیروزی خیره‌کننده دونالد ترامپ به پایان رسید و حالا جهان می‌داند قدرتمندترین کشور جهان به‌زودی با ترامپ سیاست‌هایی را در پیش خواهد گرفت که در خیلی از عرصه‌ها با آنچه دولت ناکام بایدن اعمال می‌کرد، متفاوت خواهد بود. اما بازگشت دوباره ترامپ به کاخ سفید چه معنایی برای رهبران دنیا دارد و چه رهبرانی ممکن است از بازگشت ترامپ به قدرت استقبال کنند؟
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر محیط ژئوپلیتیک منطقه را تا چند صد سال پیش بررسی کنیم، به صراحت می‌شود ادعا کرد که تنها دو کشور ایران و ترکیه را می‌توان کشورهای واقعی در بستر آنارشیک منطقه غرب آسیا قلمداد کرد. این دو کشور واقعی اما دارای رگه‌های از اختلاف، ستیز منافع و سیاست‌ها هستند که به‌ویژه با پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران و برآمدن الگوی حکمرانی ایرانی در جهان اسلام، شدت گرفت.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اردوغان یک سفر مینی بالکان را به مدت دو روز در تیرانا، پایتخت آلبانی و بلگراد پایتخت صربستان برگزار کرد که در تیرانا امضای چهار توافقنامه بین ترکیه و آلبانی در زمینه همکاری، ارتباطات، آموزش و کشاورزی جلب توجه کرده است. ترکیه شریک استراتژیک آلبانی و یکی از بزرگترین سرمایه گذاران آن است که در زیرساخت ها و سایر بخش ها مشارکت دارد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه ازجمله مناطقی است که در نهایت باید مورد تهاجم دولت صهیون قرار گیرد. همان‌گونه که در نقشه‌های منتشر شده از اسرائیل بزرگ، بخش کوچکی از جنوب ترکیه نیز خاک اسرائیل محسوب می‌شود. اسرائیل در فرآیند رستاخیز و خیزش نهایی خود در الگوی دولت بزرگ صهیون، بعد از تصرف سوریه و لبنان در شمال به مرزهای ترکیه خواهد رسید و بخشی از خاک ترکیه به‌خصوص استان حاتای را نیز اشغال خواهد کرد. این سناریوی بازسازی دولت بزرگ صهیون، با واقعیت کنونی تهاجم سراسری و جنگ‌افروزی اسرائیل در منطقه سازگار است.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: زاهد سوباجی، مدیرکل تلویزیون دولتی تی آر تی ترکیه، با گستاخی گفت: "ما تا پایان سال جاری شبکه تی آر تی فارسی را افتتاح خواهیم کرد. ما باید ایران را ناراحت و اذیت کنیم، باید ایران را آشفته کنیم!" نکته حیرت‌آور این است که کسی در جمع مخاطبان این فرد از او انتقاد نمی‌کند که چرا باید ترکیه تلاش کند ایران را به هم بریزد و منظور از چنین اظهاراتی در این برهه حساس زمانی که جهان اسلام باید بر جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین و لبنان تمرکز کند، چیست؟ آیا یک کارمند دولتی در ترکیه می‌تواند بدون هماهنگی و اجازه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، چنین لحن بی پروا و تهدیدآمیزی را علیه کشور همسایه خود به کار ببرد؟
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واکنش رسانه های ترکیه به شهادت شهید حسن نصرالله چشم انداز مهمی برای درک نگرش ترکیه به مسئله فلسطین و جبهه مقاومت ارائه می دهد. در این تحلیل توضیح می دهیم که رسانه ها، احزاب و گروه ها در ترکیه چه واکنش هایی نشان دادند و ریشه این واکنش ها بر چه اساسی استوار است.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واقعیت سیاستگذاری خارجی که بر پایه اصل "دوستان و دشمنان دائمی نیسنتد اما منافع همیشگی هستند"، قابل تحلیل است، نشان می‌دهد که سیاست خارجی اروغان تنها بر تضمین بقای دولت خویش و افزایش برتری ژئوپلیتیک ترکیه پی‌ریزی شده است.
ادامه مطلب
روسای جمهوری مصر و ترکیه فردا ۴ سپتامبر با یکدیگر دیدار می کنند و درباره پرونده‌های جنگ در غزه، بحران لیبی و روابط دو جانبه به ویژه روابط اقتصادی و نظامی به بحث و تبادل نظر خواهند پرداخت.
ادامه مطلب
مصر و ترکیه دو کشور دارای ثقل نزد طرف‌های لیبی و دو متحد استراتژیک در شرق و غرب این کشور هستند و بهبود روابط قاهره و آنکارا می‌تواند بخشی از حل بحران در لیبی باشد.
ادامه مطلب
محمدعلی مهتدی در یادداشتی می نویسد: شرط مهم ترکیه نیز حل و فصل نیروهای کُرد جدایی خواه در شرق فرات و بازگشت آنها به حاکمیت دمشق است تا از تاثیرات منفی وضعیت کنونی آنها بر مناطق کُرد نشین در دیاربکر ترکیه جلوگیری شود. با توجه به اراده دو طرف، به نظر می رسد که این مشکلات درآینده حل خواهد شد و دو کشور روابط خوبی را از سر خواهند گرفت.
ادامه مطلب
بهمن دهستانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تشکیل کارگروه امام رضا(ع) در وزارت امور خارجه به همت حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه فقید دولت سیزدهم، گام قابل توجهی در مسیر تقویت دیپلماسی عمومی و شکل‌دهی به دیپلماسی زیارت برای بهره برداری از ظرفیت‌های مذکور بود و نیازمند تداوم و تکمیل است و نباید مسئله‌ای حاشیه‌ای تلقی شود و ضروری است تا تثبیت جایگاه ایران در فرآیندهای فرهنگی اقتصادی آسیا و جهان اسلام دنبال شود.
ادامه مطلب
تصمیم جدید رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، برای دعوت از همتای سوری خود، بشار اسد و گفت‌وگو با او پس از ۱۳ سال قطع روابط، نگرانی عمیقی در میان مهاجران سوری در ترکیه ایجاد کرده است؛ زیرا آنها از این می‌ترسند که به سوریه بازگردانده شوند. اردوغان برنامه خود برای دعوت از اسد را به‌طور ناگهانی و یک هفته پس از آن اعلام کرد که موجی از خشونت‌ها در ترکیه علیه مهاجران سوری درگرفت.
ادامه مطلب
رسول اسماعیل زاده دوزال در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شکست جبهه موسوم به جبهه انقلاب، حتی در خارج از کشور به ویژه در کشورهای همسایه نیز دور از انتظار بود. برای همین بود که آنان پس از پیروزی جناب پزشکیان برای ارسال تبریک از هم سبقت می گرفتند. شایان ذکر است آنچه در واکنش این کشورها بیشتر نمود داشت، علاقه بی صبرانه شان در آغازی تازه در روابط، با رویکردی تازه بود. شاید آنان بیشتر از نهادهای سیاسی داخلی از طولانی شدن مدت تشریفات تحلیف و تنفیذ و شکل گیری کابینه در فضای تامل قرار گرفتند.
ادامه مطلب