
ابتکارعمل چین نمرده است جدید
در سرمقاله ای که در روزنامه اماراتی الخلیج منتشر شده آمده است که پکن باور دارد ابتکار عملش متعادل و شایسته بحث و بررسی است؛ زیرا نگرانیهای امنیتی روسیه و نیز خواستههای اوکراین را مد نظر قرار میدهد.
ادامه مطلبدر سرمقاله ای که در روزنامه اماراتی الخلیج منتشر شده آمده است که پکن باور دارد ابتکار عملش متعادل و شایسته بحث و بررسی است؛ زیرا نگرانیهای امنیتی روسیه و نیز خواستههای اوکراین را مد نظر قرار میدهد.
ادامه مطلبوحید کریمی و علی موسوی خلخالی در یادداشت مشترکی می نویسند: غربی ها؛ با توجه به تغییرات و تعدد و تکثر در نوع حکومت داری خود که توسط احزاب مختلف به وجود آمده و دولت های گوناگونی را به وجود می آورند، دولت های «تک فرمانه» در شرق را «اغفال» می کنند. این سیاست همیشگی غرب در برابر شرق بوده است. مثلا، دونالد ریگان را در برابر میخائل گورباچف و جورج بوش پدر را در برابر بوریس یلتسین در نظر بگیرید که هر دو قول عدم پیشروی ناتو به سمت شرق را داده بودند، بر اساس این قول ها بود که نوعی تفاهم میان روسیه با ایالات متحده امریکا و متعاقبا غرب به وجود آمده بود، ولی دولت های بعدی در غرب استدلال و منطق دیگری را اجرا کردند و این عملا این تفاهم را نادیده گرفتند و به آن پشت پا زدند.
ادامه مطلبدر سطح رسمی کنفرانس مونیخ اعلام میکند تنها پلتفرم بین المللی برای مدیریت بحث و گفت وگوها در سطوح بالا درخصوص چالشهای بزرگ فوری و مهم در سیاست خارجی و امنیت بین المللی است. همچنین میدانی برای ابتکارعملهای دیپلماتیک و گفت وگوهای سازندهای است که ممکن است شدت تنش را کاهش دهد و در نتیجه به سمت راه حلهای مسالمت آمیز سوق دهد. مانند همه اعلام نیتها در نهادهای بین المللی مشابه زبان بیانیهها با اقدامات متفاوت هستند بلکه فراتر به درجه تناقض و نتایج برعکس میرسد.
ادامه مطلبغفور کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حال که عملیات ویژه روسیه به درازا کشیده و تلفات نظامی و اقتصادی دو کشور فزونی یافته است طرفین در جست وجوی دست بالا در مذاکرات پس از جنگ بزرگ بهار آینده خواهد بود. تلاش اوکراین برای درگیری بیشتر ناتو و ایالات متحده و اسرائیل در منازعه و مذاکرات و مساعی روسیه به منظور پوشش و تقویت خود از طریق چین، آینده جنگ را در پرده ای از ابهامات فرو برده است.
ادامه مطلبمحمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: در داوس ۲۰۲۳ نسبت به گذشته، کارآفرینان و سیاستمداران آفریقایی و آسیایی حضور پررنگ تری داشتند. در کل، تاکیدِ اصلی داوس بر فن آوری های جدید برای حل مشکلات انسانی و زیست محیطی بود. به موازات جنگ اوکراین، امید به فعالیت های تصاعدی اقتصادی در سال ۲۰۲۳، گسترشِ شبکه سازی های دیجیتالی، افزایشِ اهمیتِ «تشخیص» دولت ها در تنظیم اولویت ها و هدایت برنامه ریزی ها به طور احتیاط آمیزی اجلاس را به پایان رساند. اما شوقی که چینی ها، هندی ها، عربستانی ها و اماراتی ها نسبت به آینده نشان می دادند، از همه بیشتر بود. به نظر می رسد دلیل این شوق، ظرفیت هر چهار کشور در تولید ثروت است. آشنایی با موضوعات جهانی، مهارت های تحلیلی و تسلط به زبان انگلیسی کارآفرینان و سیاستمداران این کشورها تحسین آمیز بود.
ادامه مطلباولنا زلنسکا، همسر رئیس جمهوری اوکراین، با اشاره به اینکه: «چگونه می توانیم با تغییرات آب و هوایی کنار بیاییم در حالی که حتی نمی توانیم جلوی سوزندان اوکراین را بگیریم» جامعه بین الملل را به همبستگی برای متوقف کردن حملات روسیه فراخوانده است.
ادامه مطلبمحمد طبیبیان در یادداشتی می نویسد: خلاصه عرض کنم که بر اساس رخدادها و جریانات اجتماعی عظیمی که در جهان شاهد هستیم نظم لیبرال نظم قدرتمندتر و مسلط حرکت تاریخ است. دلیل آن هم ساده است چون بر اساس باور بر آزادی های فردی و حقوق فردی انسان هاست. حتماً با تحول تاریخ این نیز تحول خواهد یافت اما هر سازو کار و جریان اجتماعی و سیاسی از این کانون حقوق فرد انسان جدا نخواهد شد.
ادامه مطلباز نظر آنکارا، پیشنهاد روسیه برای ایجاد مرکزیت گازی بخشی از چشمانداز ترکیه برای تحقق جاهطلبیهای دیرینهاش در حوزه انرژی است و در همین حال، فرصتی برای تامین گاز با قیمتهای مطلوبتر، امضای قراردادهای بهتر برای این منبع با روسیه و تقویت موقعیت آنکارا به عنوان یک بازیگر کلیدی انرژی در منطقه محسوب میشود.
ادامه مطلباکنون نشانههای خیانت جدید امریکا در صحنه آشکار میشود. آنها به حملات پهپادی ترکیه در سوریه هیچ واکنشی نشان ندادند. برای توقف حملات موشکی ترکیه نیز کاری نکردند. و اکنون خبر رسیده که همزمان با جدی شدن تهدید ترکیه به عملیات نظامی، امریکا از برخی مواضع خود در شمال و شرق سوریه عقبنشینی کرده است.
ادامه مطلبعلی عیدی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تا قبل از شهریور ۱۴۰۱ و شروع اعتراضات، غرب تاکتیک امتیازدهی و تطمیع جمهوری اسلامی را در پیش گرفته بود اما بعد از شدت گرفتن اعتراضات، تاکتیک تحریم حقوق بشری به عنوان اهرم فشاری بر جمهوری اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است.
ادامه مطلبمحمد کاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: یش از یک دهه است که روسها، نه فقط خود را کنشگری استراتژیک در سطح جهانی معرفی میکنند، بلکه از روسیه بهعنوان «بازیگر تمدنی» یاد میکنند. پوتین در عین حال به تمدن غربی ادای احترام کرد و گفت که روسیه ضد غرب نیست، در این میان به برخی از کنش و واکنشهای فرهنگی در درون غرب هم پرداخت و شکافهای موجود در مباحث فرهنگی در غرب را یادآور شد.
ادامه مطلبآلمان همیشه خود را به عنوان یک شریک خوب و بخشی از اتحاد با قدرتهای غربی تصور کرده است، اما سیاستمداران آلمانی اکنون به طور فزایندهای بر این باورند که کشورشان باید از این وضعیت فاصله بگیرد، رهبری را عهدهدار شود و از قابلیتهای نظامی و امنیتی متناسب با قدرت اقتصادی خود استفاده کند.
ادامه مطلباساسیترین ویژگی این جنگ این است که عملاً به دوران پسا جنگ سرد که طی آن ایدئولوژی لیبرال غربی نیروی مسلط در نظام جهانی بود، پایان داده است. به این جنگ آخرین میخ تابوت گفته میشود، زیرا عقبنشینی ایدئولوژی لیبرال غربی از اواسط دهه اول قرن بیست و یکم شروع شده بود.
ادامه مطلبمحمود فاضلی در یادداشتی می نویسد: در فضای کنونی سیاست خارجی ترکیه، فقط یک عنصر نامتغیر وجود دارد، آن هم اعلام یک و یا تمامیکشورهای غربی بهعنوان دشمن، قبل از هر انتخابات است.
ادامه مطلباتحادهای خارجی، وحدت اتحادیه اروپا و قدرت مردم، سه چالش غرب برای حفظ وحدت میان کشورهای این بلوک است. دولتهای غربی در هر سه حوزه نقشی کاملا متفاوت با همتایان خود در سایر نقاط جهان دارند.
ادامه مطلباگر روسیه به موضوع سقف قیمتی پایبند نباشد، می تواند زمینه های ایجاد یک جنگ فرسایشی بین مسکو و غرب را برانگیزد.
ادامه مطلبحافظ حاجی کریم جباری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از دیگر دغدغه های کشورهای در حال توسعه، مشروط کردن همکاری ها و کمک های توسعه ای است. در واقع هر کشوری که با غرب همسو نیست، عملا از این همکاری و نیز دریافت کمک ها محروم می شود.
ادامه مطلبدیدگاه واشنگتن تاریکتر شده است. نه تنها چین، بلکه روسیه نیز که از بسیاری جهات از نظم بینالمللی که میخواست آن را در آینه غرب بازسازی کند، واپس مانده اند.
ادامه مطلبحسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: منشور ادیبانه و انسان دوستی "غیرمتعهدها" اگرچه برای بشریت نوشته شده اما دیگر برای اجرا ساختاری تاریخ مصرف گذشته است. این جنبش در نظامی دو قطبی شاید پاسخی بود برای فاصله گرفتن از آنها اما بعد از فروپاشی شوروی بیشتر مبدل شده است به یک مجمع تشریفاتی و نمایشی و به مراتب کم اثرتر از سازمان ملل. ایجاد ائتلافی از کشورهای علاقمند به استقلال چه سیاسی و چه اقتصادی، مخالف با تحریم ها و نظام مالی تحت حاکمیت دلار، اگر با سماجتی دیپلماتیک دنبال شود می تواند به ساختار جدیدی منجر شود که این بار رهبری آن را ایران داشته باشد.
ادامه مطلببهاء الدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تهاجم غیرمنتظرۀ روسیه به اوکراین که در بزنگاه این تحولات صورت گرفت، عینا به معنای شکسته شدن چندین دهه سیاست مدارا، سازش و تفاهم عمومی دنیاهای اول و دوم بر سر تقسیم حوزه های نفوذ در دنیا، حتی در دوران جنگ سرد بوده و باعث ایجاد آرایش های سیاسی و امنیتی تازه ای در دنیا شده است. جنگ گسترده کنونی در اورآسیا حاصل فرایندی بود که نشان داد دنیای غرب به رهبری ایالات متحده، برخلاف مدیریت پس از جنگ دوم که توانست آلمان و ژاپن شکست خورده را با مدیریت سیاسی بینظیر، در درون یک اردوگاه قوی و بالنده متشکل از بزرگترین اقتصادها و دموکراسی های غربی، جای دهد و دنیا را به مدت چندین دهه تحت استیلا بگیرد، اکنون با اشتباهات راهبردی مکرر در حداقل در سه دهه گذشته، کار را به این مقطع مخاطره آمیز کشانده است.
ادامه مطلبعلی رضوان پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: استراتژی غرب به بازنگری رادیکال و پاسخی روشن به همگرایی ایدئولوژیک روسیه و ترکیه نیاز دارد. آنها باید روایت های کلیدی خود در مورد وضعیت جدید ژئوپلیتیکی و تأثیر همکاری رو به رشد بین مسکو و آنکارا را تعریف کنند، به ویژه که مشارکت با ترکیه مستلزم دیدگاه های جدید و درک جدیدی از اعتماد و قابلیت اطمینان است.
ادامه مطلباطلاعات منابع دیپلماتیک عالی رتبه غربی که واقعا از اوضاع اطلاع دارند حاکی از آن است که ارتش روسیه سامانه نظامی عظیم و پیشرفته و مدرن و هسته ای در اختیار دارد. اما نمی خواهد برای مدت طولانی درگیر جنگ شود. آنچه در سال های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۴ در گرجستان و اوکراین درگیر شد جنگ نبود بلکه درگیری ای بود که چندان مورد توجه غرب نبود با وجود این که لفظی آنها را محکوم کرد.
ادامه مطلببسیاری از کارشناسان روسی عادت دارند بگویند که ارتش عظیم غربی و حمایتهای دیگر تنها دلیلی است که اوکراین هنوز دچار فروپاشی یا تسلیم نشده است. با این وجود، این روایت منابع انگیزه اوکراین را توضیح نمیدهد. افغانستان را در نظر بگیرید جایی که تمام حمایتهای نظامی درازمدت گسترده آمریکا و شرکای آن نتوانست از تهاجم غیرقابل توقف طالبان در سال گذشته جلوگیری کند. اگرچه نمیتوان این دو درگیری را به طور مستقیم با یکدیگر مقایسه کرد، اما واقعیت میدانی و روی زمین روشن به نظر میرسد: علیرغم آن که افغانها در سال ۲۰۲۱ میلادی دیگر انگیزه جنگیدن برای کشور و ارزشهای خود را نداشتند اوکراینیها در سال ۲۰۲۲ میلادی به وضوح این انگیزه را دارند.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از سیاستهای کنونی مدعیان نظم جهانی بهخصوص نظم غربگرا و آمریکامحور را میتوان کمکها و حمایتهای گسترده و بینظیر ایالات متحده آمریکا و کشورهای غربی به دولت ولودیمیر زلنسکی در اوکراین برشمرد که حجم گستردهای از حمایتهای نظامی و تسلیحاتی را شامل میشود. کمکها و پشتیبانی تسلیحاتی و نظامی ایالات متحده، کانادا، اروپا و ... از اوکراین در مقابل حمله روسیه که با گذشت ۲ ماه همچنان ادامه دارد و هر روز نیز بر میزان این حمایتهای تسلیحاتی افزوده میشود را میتوان در قالب الگوی ظهور قدرت تهاجمی و آشوبساز عراق در دهههای ۱۹۸۰و ۱۹۹۰ و درسهای سیاستگذاری آن دانست.
ادامه مطلبحامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: أثیر این بحران سیاسی-نظامی اروپا از مرزهای اروپا فراتر رفته و بر جهان عرب و کشورهای خاورمیانه سایه افکنده است. این امر پیامدهای جدی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی به همراه داشته است، تا جایی که بسیاری از مقامات عربی به اظهارنظر در مورد بحران و اتخاذ مواضع رسمی در مجمع عمومی سازمان ملل ترغیب شدهاند.
ادامه مطلبغرب نوعی فشار دوگانه بر چین در این جنگ اعمال میکند؛ به این ترتیب که اتحادیه اروپا سیاستی محتاطانه در پیش گرفته، اما ایالات متحده آمریکا تلاش میکند نوعی فشار بر این کشور اعمال کند که میان گفت وگو و تهدید به تحریم در صورت حمایت از روسیه در نوسان است.
ادامه مطلبحسن فتاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این ایده موهومی که کاریزمای پوتین با تهاجم به اوکراین افول خواهد کرد نیز چندان قرین عقلانیت به نظر نمی رسد. پوتین با اوکراین قدرتمندتر و موجه تر از از پوتین با سقوط اوکراین به دامان ناتوست. پوتین برند عقب راندن مجموعه غرب است و جنبه اقتصادی قدرت روسیه بدون اوکراین بیشتر تضعیف می شد و قدرت نامتوازن روسیه و متغیرهای این عدم توازن بویژه کاهش قدرت اقتصادی و نرخ رشد جمعیت چیزی نیست که مقامات مسکو از آن بی خبر باشند.
ادامه مطلبپوتین بر «ضمانت های امنیتی» درخواستی مسکو تمرکز کرده که پیش نویس آن هفته گذشته به آمریکا و ناتو ارائه شد که شامل رد هر گونه گسترش در آینده و هرگونه فعالیت ناتو در قلمرو شوروی سابق به عنوان یک منطقه حائل است. در غرب، این موضوع به عنوان حمله به حاکمیت چندین کشور و تلاش برای معکوس کردن پایان پیمان ورشو و اتحاد جماهیر شوروی مورد انتقاد قرار می گیرد. با این حال پوتین گفت، "یک واکنش مثبت کلی" به این پیشنهادها وجود دارد و اعلام کرد که اولین مذاکرات بین نمایندگان روسیه و آمریکا در اوایل ژانویه در ژنو انجام می شود.
ادامه مطلبسید قاسم ذاکری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بدون تردید هزینه های سنگینی که ترکیه مجبور به پرداختن آنها شده است ناشی از استقلال طلبی است. با وجود دلخوری های زیادی که در ایران بخاطر رفتارها و عملکردهای آقای اردوغان و حزب متبوع وی مخصوصا در سوریه بوجود آمده است ولی جمهوری اسلامی ایران در فتنه کودتای آمریکائی علیه دولت منتخب ترکیه در سال ۲۰۱۶ با قدرت در کنار ترکیه ایستاد. هر چند تجربه ثابت کرده که به هیچ وجه نمی توان اعتماد کاملی به جریان های اخوانی نظیر حزب عدالت و توسعه داشت ولی بنا به دلائل ذیل لازم است ایران در مناقشات آتی ترکیه با غرب، فارغ از اینکه چه کسانی بر ترکیه حکومت کنند حتما با قدرت و قوت در کنار ترکیه باقی بماند.
ادامه مطلببشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: «کاپلان»، اندیشمند روابط بینالملل در آمریکا، فلات ایران را منشأ قدرت ذاتی ایران میداند؛ به تعبیر وی در جنوب غرب آسیا، تنها کشوری که به مفهوم واقعی «کشور» وجود دارد، ایران است و کشورهای دیگر همگی پس از جنگهای جهانی بوجود آمدهاند. بدین روی کاپلان، آمریکا را برای داشتن یک آینده استراتژیک موفق آمیز در این منطقه، به برقراری رابطهای استراتژیک با ایران و نه عربستان سعودی و امارات متحده و ... رهنمود میسازد.
ادامه مطلب