
جنگ قدرت در درون طالبان
گفته میشود که پاکستان از گروههای دیگر جهادی حمایت میکند تا طالبان را تضعیف کرده و اهرمهای خود بر افغانستان را حفظ کند.
ادامه مطلبگفته میشود که پاکستان از گروههای دیگر جهادی حمایت میکند تا طالبان را تضعیف کرده و اهرمهای خود بر افغانستان را حفظ کند.
ادامه مطلباساسا، آمریکا هموار در کشمکشهای درونی جهان اسلام یک بیگانه بوده است – یک شریک واکنشی و بیمیل. آمریکاییها ذاتا تمایل دارند که خود و دولتشان را در قلب این داستانها ببینند و خودشان را به عنوان قربانی یا مجرم نشان بدهند. اما این دوبینی باعث مخدوش شدن چشم اندازها شده و مانع توسعه راهبردهای سازندهتر میشود، راهبردهایی که باید شامل مشارکتهای جهانی پیچیده باشد.
ادامه مطلبمحسن پاک آیین در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برگزاری دومین نشست وزرای امورخارجه کشورهای همسایه افغانستان در تهران یک اقدام هوشمندانه برای هماهنگ ساختن مواضع کشورهای منطقه در رابطه با تحولات افغانستان بود. ادامه این رایزنی ها با حضور وزرای امور خارجه همسایگان افغانستان و مذاکره پیرامون چگونگی استقرار یک دولت فراگیر و ایجاد امنیت و ثبات در افغانستان، می تواند در آینده به یک تفاهم سازنده منجر شود.
ادامه مطلبابوالفضل پازوکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از زمان به روی کار آمدن طالبان، گروه داعش خراسان حملات خود علیه اهداف غیرنظامی را شدت داده؛ حمله به فرودگاه کابل که همراه با کشته شدن سربازان امریکایی نیز بود و یا حمله به مسجد شیعیان در همین چند روز گذشته موید این قضیه است. ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان، افزایش حملات داعش خراسان را تلاش این گروه برای ناامن سازی افغانستان دانست که باید هر چه سریع تر با آن برخورد کرد.
ادامه مطلبمحمد حسین بنی اسدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افرادی مانند مولوی عبدالحمید که رهبریت خود برای هم وطنان اهل سنت را تثبیت کرده اند باید بدانند که سینه چاک به رسمیت شناسی طالبان شدن ورای خواسته و اراده ایشان است، مولوی عبدالحمید باید بداند هرگونه تصمیم سیاسی برای به رسمیت شناسی طالبان در حیطه قدرت دولت مرکزی است لذا در این مورد به جایگاه خود احترام بگذارد و ورای آن گام ننهد.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در بیست سالی که آمریکایی ها در افغانستان حضور داشتند مناطق کوهستانی این کشور بطور غیر رسمی تحت تسخیر طالبان بوده است، اما طالبان با سرعت بسیار زیادتر از داعش و بطور برق آسایی اقدام به تسخیر افغانستان کرد و برخلاف سوریه با مقاومتی از سوی ارتش افغانستان و مردم عامه این کشور (جدای از طبقه متوسط و روشنفکران) مواجه نشد. ولی جنگ سوریه به دلیل مقاومت شدید فرسایشی شد در نتیجه بشار اسد فرصت کمک گرفتن از ایران و روسیه و سازماندهی ارتشش را پیدا کرد.
ادامه مطلبپروفسور سیدحسن امین در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که ایران مشابه عراق و سوریه باید در ارمنستان و قفقاز جنوبی حضور نظامی پیدا کند، تشریح کرد: تنش امروز در قفقاز و قره باغ فقط حق اعمال حاکمیت آذربایجان بر جاده گوریس – قاپان نیست، حتی مسئله بستن مسیر ترانزیتی و قطع روابط تجاری و اقتصادی بین ایران و ارمنستان نیست، بلکه آنکارا و باکو سعی دارند در سایه پیروزی های جنگ سال گذشته قره باغ، ژئوپلیتیک منطقه قفقاز را تغییر دهند تا، هم جمهوری اسلامی ایران و هم ارمنستان عملاً در یک انحصار قرار گیرند.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به خیزش مجدد طالبان از دل خاکستر تروریسم ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۱ خود و سیطره این فرقه بر افغانستان که همراه با نفی هویت افغانستان در شکل پرچم، موسیقی و ... بوده است، بررسی پرچم طالبان به عنوان نماد هویتی این گروه و شباهتهای آن با هویت پرچم داعش را میتوان در تضاد اساسی با سیاست هویت عصر کنونی و به عنوان مؤلفه یک جنگ هویت منطقهای و جهانی بررسی کرد.
ادامه مطلبتا پیش از حمله وحشتناک ۲۶ اوت در خارج از فرودگاه بین المللی کابل، واکنش ایران به شرایط سیاسی جدید افغانستان شبیه ایالات متحده بود: انتظار داشت دولت اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان، چندین ماه دوام آورد و فضا برای نوعی تقسیم قدرت وجود داشته باشد. رهبران طالبان از تحقق دولت «فراگیر» سخن گفتند، اما شرایط برای اقلیت هایی مانند تاجیک ها یا هزاره های شیعه دشوار است. طالبان همچنین باید با داعش خراسان، گروه متشکل از رهبران ناراضی طالبان و مخالف مذاکره با ایالات متحده، دست و پنجه نرم کنند. داعش خراسان احتمالا به نبردهای متعدد علیه طالبان ادامه خواهد داد به این امید که خشونت های فرقه ای و ضرب وشتم به اعمال دیدگاه آن درباره «خلافت» بر همه افغان ها از جمله جنبش طالبان و پیروانش، تحمیل کند.
ادامه مطلببه رغم خوشحالی القاعده و دیگر سازمان های اسلام گرای جهادی و سیاسی از بازگشت طالبان به قدرت، ولی رقیب اصلی طالبان و القاعده یعنی داعش معتقد است طالبان به یک گروه صرفا افغانی تبدیل شده است و در زمینه اجرای شریعت اسلامی مسامحه می کند. از نظر داعش، مذاکرات صلح در دوحه پایتخت قطر، طالبان را از یک سازمان مبارز به یک سازمان اهل مذاکره تبدیل کرد که برای این سازمان «شکست» محسوب می شود.
ادامه مطلبراهبرد کلی این گروه، ایجاد جای پای لازم برای داعش جهت ایجاد خلافت در آسیای مرکزی و جنوب آسیاست. همچنین یکی از اهداف اصلی این گروه تثبیت جایگاه خود به عنوان عمده ترین سازمان جهادی در منطقه است.
ادامه مطلبجلال میرزایی در گفت و گویی با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که به هر دلیلی فعلا جامعه و مردم افغانستان در برابر قدرت طالبان تمکین کرده اند، حتی بسیاری از شخصیت ها، احزاب، جریان ها و تشکل های سیاسی افغانستان هم تعامل با طالبان را برگزیده اند. بنابراین مماشات، سکوت و به نوعی انفعال در برابر طالبان تا زمان تعیین تکلیف خود افغان ها با طالبان، روشن شدن سمت و سو و آینده مناسبات سیاسی دولت و حاکمیت افغانستان و نهایتا عبور از دوران گذار در این کشور یک مشی دیپلماتیک کاملا هوشمندانه و منطبق با واقعیت گرایی در سیاست خارجی است که رهبر انقلاب به درستی آن را درک کرده و پیش برده اند.
ادامه مطلبداوود مرادیان، مدیرکل موسسه مطالعات استراتژیک افغانستان، در جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد با موضوع «تهدیدهای صلح و امنیت بین المللی ناشی از اقدامات تروریستی» درباره وضعیت افغانستان سخنرانی داشت و دیدگاه خود را درباره تهدید داعش برای امنیت بین المللی در ارتباط با فاجعه آشکار و بحران انسانی در افغانستان ارائه داد که متن آن را در ادامه می خوانید.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اکنون بعد از بیست سال از حمله نظامی آمریکا به افغانستان و هزینه میلیاردها دلار در این کشور طالبان که بر خلاف داعش بطور مستقیم خاک آمریکا را نیز هدف قرار داده بود احیا شده ولی داعش بطور کامل نابود شده است.
ادامه مطلبچشم انداز خارجی روسیه در دهه ۲۰۱۰ تحت تاثیر سه عامل در حال تغییر در بستر ژئوپلیتیک بین المللی و منطقه ای شکل گرفت: بحران مالی جهانی؛ روابط جدید بین روسیه و ایالات متحده (که نشان دهنده ناامیدی کرملین از عدم موفقیت در ادغام در نهادهای بین المللی تحت کنترل کاخ سفید بود)؛ و بهار عربی (که در ۲۰۱۰ در تونس آغاز شد و بعدتر به سقوط دیکتاتوری ها در مصر و لیبی انجامید). ترس فزاینده مسکو از آشفتگی سیاسی در منطقه مِنا در ارتباط با اسلام افراطی و خشونت های تروریستی از جمله در داخل روسیه به دلیل تنش های داخلی و درگیری ها در قفقاز شمالی را نیز می توان به این سه عامل افزود.
ادامه مطلبسعید رمضانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ما مساله ای به نام طالبان خوب و بد نداریم و اگر این کار را انجام دهیم عین تفکیک قائل شدن بین تروریست خوب و بد است که با آموزه های جمهوری اسلامی ایران و منویات مقام معظم رهبری تفاوت بسیاری دارند بر همین اساس ضرورت دارد قدرت های مهم منطقه ای با درک خطر مشترک به تلاش های دسته جمعی در جهت برقراری صلح و ثبات در افغانستان همت گمارند.
ادامه مطلباز زمان خیزش های عربی در سال ۲۰۱۱، جنگ داخلی سوریه و ظهور داعش، آینده عرب در خاورمیانه روند نامشخصی پیدا کرده است. نظام عربی غرق در بحران شده و به سخت ترین شیوه در تاریخ معاصر مورد آزمایش قرار گرفته است. نهادها در جریان طغیان و درگیری سیاسی اهمیت خود را از دست دادند یا به کلی فروپاشیدند و در نتیجه این امر، رابطه میان شهروندان و دولت نیز کاهش یافت و بازیگران قدرتمند غیر دولتی با سرمایه گذاری روی شکایت های اقتصادی-اجتماعی، آشفتگی امنیت و سقوط نظم نهاد محور سیاسی، ظهور یافتند.
ادامه مطلبعبدالعزیز انصاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اکنون با مشاهده شرایط و موقعیت طالبان می توان گفت که دولت افغانستان با ایجاد گروه انشعابی طالبان تحت رهبری ملا نیازی برای تضعیف گروه اصلی طالبان توفیقی بدست نیاورد اما در تاریخ ثبت شد که در دوره حکومت اشرف غنی حتی به نوزادان زایشگاه و دختران دبیرستانی شیعه نیز رحم نکردند و دولت هیچ اقدامی برای شناسایی و معرفی عوامل این جنایات بعمل نیاورد.
ادامه مطلبدیوید الحنان در یادداشتی اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر اساس اطلاعاتی که روزنامه ANHA منتشر کرده، سازمان امنیت ملی ترکیه فعالیت های تازه ای را برای سربازگیری در ادلب سوریه و انتقال آنها به شرق اوکراین در آینده نزدیک در دستور کار قرار داده است. افسران ترکیه به مزدورانی که به اوکراین بروند تا ۴۰۰۰ دلار در عملیات فعال مسلحانه و ۱۵۰۰ دلار در وضعیت انتظار در پشت مناطق مرزی پیشنهاد داده اند. به گفته این منابع قرار است مرحله نخست اعزام این افراد مسلح به اوکراین در آینده نزدیک انجام شود و انتظار می رود به این ترتیب دست کم ۷ هزار نفر از مزدوران مستقر در سوریه توسط ترکیه به اوکراین منتقل شوند. مسئولیت این افراد گسترش و مبارزه در صورت لزوم در مرزهای اوکراین در صورت تهدید از سوی دیگر نیروهای مسلح شبه نظامی است.
ادامه مطلبدو دهه پیش رابرت ساتلوف، (تحلیلگر جنگطلب در اندیشکده ها و مراکز تحقیقی آمریکا و در حال حاضر مدیر اجرایی انستیتو واشنگتن در زمینه مطالعات خاور نزدیک) در قالب یک پژوهش مهم با عنوان "اسلام سیاسی" از دیدگاه آمریکا مقالهای نوشت، اگرچه وی به تعدد دیدگاهها و مواضع در قبال اسلام گرایان اشاره کرد اما به طور کل وی معتقد بود، این منافع آمریکاست که معیار اصلی و برجسته را در ارزیابی موقعیت نسبت به جریان های اسلامی را مشخص می کند.
ادامه مطلباین باز آرایی، مهمترین جابه جایی های نظامی و امنیتی در تاریخ اخیر عراق است. این دگرش ها به امید تقویت امنیت کل کشور و تضعیف نیروهای شبه نظامی صورت گرفته است بلکه گامی دیگر در راه اصلاح کامل بخش امنیتی عراق برداشته شود. جامعه بین المللی باید از این روند با تشویق و ارائه کمک های خود حمایت کنند.
ادامه مطلبمشارکت مداوم بین ایران و روسیه در سوریه از زمان آغاز جنگ داخلی در این کشور در سال ۲۰۱۱، موثر واقع و مانع از سقوط دولت بشار اسد شده و به شکست داعش کمک کرده و نفوذ و ردپای ژئوپلیتیک، دیپلماتیک و نظامی هر دو کشور را در منطقه گسترش داده است. با این حال، هنوز مشکلات زیادی در وضعیت تمامیت ارضی، اقتصادی و امنیتی سوریه وجود دارد و همین مساله به سیل پناه جویان سوری و ظهور گروه های شورشی انجامیده است. مسیر پیش رو به سمتی و آشتی و بازسازی تحت تاثیر رقابت و همکاری قدرت های برتر است. ایالات متحده در نتیجه خودداری از اقدام و عبور از خطوط قرمز خود و نداشتن یک سیاست خارجی منسجم در سال های اخیر، به میزان قابل توجهی از اهرم قدرت خود را از دست داده و این مساله به گشودن درها به روی نفوذ روسی و ایرانی انجامیده است.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: مسئولی عراقی می گوید، تردید مقامات امنیتی عراقی برای ورود آوارگان به شهرها و موانعی که در برابر آنها ایجاد کرده بودند، خشم حاج قاسم را باعث شد، فورا تماس گرفت و گفت راه ها را باز کنید در میان آوارگان زنان و کودکان و سالخوردگانند. گفتیم سردار اگر داعش در میانشان نفوذ کرده باشد و ما نفهمیم چه؟ پاسخ داد اگر فغان انسانیت بلند شده باشد و شما فریاد آن را نشنوید چه؟! شیون زنان و کودکان را نمی شنوید؟!
ادامه مطلبضرورت مدیریت تبعات امنیتی و سیاسی ناشی از تداوم حملات به دفاتر احزاب سیاسی و اماکن دیپلماتیک در عراق به نام حشدالشعبی اکنون بیش از هر زمان دیگری خود نمایی می کند. چون به هر حال سکوت و انفعال این گروه در برابر موج سورای سیاسی، رسانه ای، امنیتی و دیپلماتیک ناشی از این حملات به نام حشد الشعبی سبب شده است تا این سازمان به متهم ردیف اول در ناامن سازی عراق و تلاش برای برهم زدن روابط دیپلماتیک بغداد با دیگر کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای بدل شود.
ادامه مطلبامروز حتی در رقابت های ژئوپلتیکی نیز مفهوم اتحاد بین دولت های رسمی با اهمیت است چه رسد به گروه های مبارز بی حد و مرز. تفاوت بین یک گروه تروریستی با متحدان ایدئولوژیک همسو و یک گروه تروریستی بدون آن متحدان را می توان در مفهوم پایندگی و نابودی آنها خلاصه کرد.
ادامه مطلبگفته می شود که گروه های پراکنده ای از داعش به ویژه در ماه مبارک رمضان در عراق فعال شده و در هفته های اخیر به چندین هدف نظامی و غیر نظامی در غرب و مرکز عراق حمله کرده اند. ژنرال تحسین الخفاجی، فرمانده عملیات مشترک نظامی عراق گفت حملات عوامل داعش به علت اختصاص یافتن منابع و امکانات دولت به مبارزه با کرونا، افزایش یافته است.
ادامه مطلبشیرین هانتر می نویسد: تضمینی نیست که افت قیمت نفت به این منجر شود که تولیدکنندگان نفت رفتارهای پیشین خود را مورد ارزیابی قرار دهند و به جای پیگیری برنامهها و پروژههای پرهزینه و غیر واقع گرایانه بر توسعه اقتصادی پایدار و متعادلی متمرکز شوند که آسیب پذیری کمتری نسبت به نوسانات بازار نفت دارد. در واقع هیچ قطعیتی وجود ندارد که درآمدهای پایین نفتی باعث بازنگری در انگیزههای مداخله گرایانه و بی ثبات کننده کشورهای نفتی شود و آنها را به حل منازعات متقاعد کند. حتی احتمال کمی میرود که این حکومتهای تمرکزگرا در محدودیتهای سیاسی ایجاد شده برای مردم خود تجدید نظر کنند. اما اگر این کشورها دست به چنین اقداماتی نزنند این موضوع میتواند به ناآرامیهای سیاسی احتمالی در جوامع آنها بدل شود و توافق کنونی میان مردم و حکومتها دچار از هم گسیختگی شود.
ادامه مطلببه ترور ژنرال سلیمانی دریچههای تازهای را برای داعش گشوده است. بنابراین، گرچه محدود کردن داعش در این نقطه قابل تحقق است، اما با توجه به حقایق سیاسی و نظامی کنونی عراق و سوریه، بازخیزش این گروه محتملترین سناریو است.
ادامه مطلب