حدود ۷۲ ساعت از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا می‌گذرد، اما بازگشت او به کاخ سفید همچنان سرخط داغ خبرها است و کماکان رسانه‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای از زاویه دید خود، کلیدداری مجدد کاخ سفید به دست ترامپ را به بوته تحلیل می‌برند. در همین راستا آینده مناسبات تهران-واشنگتن در دولت دوم نامزد جمهوری‌خواهان مورد توجه تحلیلگران، کارشناسان و مقامات داخلی است.
ادامه مطلب
با وجود آنکه اولین سفر سیاست خارجی دولت چهاردهم با حضور مسعود پزشکیان در عراق رقم خورد، اما بدون شک مهم‌ترین آزمون و محک تیم دیپلماتیک دولت جدید در نیویورک و مقر سازمان ملل خواهد بود. گرد هم آمدن دوباره سه چهره محوری برجام، یعنی محمدجواد ظریف، سیدعباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی در معیت مسعود پزشکیان که تیم مذاکرات هسته‌ای دولت‌های یازدهم و دوازدهم را تشکیل می‌دادند، اکنون نگاه‌ها به نیویورک دوخته شده است تا کلید مذاکرات با غرب زده شود.
ادامه مطلب
دور جدید تنش‌های بین اسرائیل و حزب‌الله لبنان که از هفته گذشته و با انفجار دستگاه‌های ارتباطی شروع شد، اکنون با سلسله حملات و عملیات‌های نظامی دو طرف وارد مرحله جدیدی شده است؛ کما‌اینکه در‌همین‌باره و به اذعان نعیم قاسم، «حزب‌الله وارد مرحله جدیدی با عنوان «جنبش تسویه‌حساب نامحدود» یا به عبارت دیگر «نبردِ حسابِ باز‌شده است».
ادامه مطلب
سید رحمان موسوی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی می گوید: اینکه گفته می شود عراقچی همان ظریف است به عقیده من جمله درستی نیست؛ عراقچی، عراقچی است و شخصیت مستقلی دارد.
ادامه مطلب
در‌حالی‌که فضای سیاسی و رسانه‌ای کشور درگیر واکنش‌های مثبت و منفی به فهرست وزرای مد نظر کابینه چهاردهم بود به ناگاه استعفای توییتری شامگاه یکشنبه محمدجواد ظریف همه نگاه‌ها را متوجه خود کرد. انتشار این متن به فاصله ساعاتی پس از رسانه‌ای‌شدن فهرست کابینه پیشنهادی پزشکیان، گمانه را به این سمت برد که محمدجواد ظریف به دلیل عدم رضایت از برخی اسامی مطرح‌شده و فاصله معنادار آنها با چهره‌های مد نظر شورای راهبری، عطای ماندن در دولت جدید را به لقایش بخشید.
ادامه مطلب
معاون راهبردی رئیس‌جمهور ایران، مقامی تازه‌تأسیس و عالی‌رتبه در هیئت دولت است که برای نخستین بار محمدجواد ظریف طی حکمی در ۱۱ مرداد ۱۴۰۳ از سوی مسعود پزشکیان، بر کرسی آن تکیه زد. طبق آنچه درباره وظایف معاونت راهبردی ریاست‌جمهوری منتشر شده است، این معاونت وظیفه دارد با بهره‌گیری از تجربه مدیران ارشد ادوار گذشته، نخبگان، اندیشکده‌ها و نهاد‌های جامعه مدنی تحولات کلان داخلی و خارجی و میزان توفیق در دستیابی به اهداف قانون اساسی، سند چشم‌انداز و سیاست‌های کلی نظام را رصد کرده و به رئیس‌جمهور گزارش کند.
ادامه مطلب
محمد زاهدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ظریف را باید در جایگاهی ملی در کنار رئیس جمهوری محترم نشاند تا ظرفیت‌های توسعه‌ای خود را در خدمت کشور و مردم قرار دهد. سال ۲۰۲۵ سال چالش های شدید نظام بین الملل برای ایران اسلامی خواهد بود که حضور تیمی شجاع، مدبر، هم‌نوا با مردم و با فکر جهانی مردانی در حاکمیت را می‌طلبد.
ادامه مطلب
صفری تاکید کرد: «یکی می گوید اگر FATF انجام نشود، هیچ کاری نمی شود کرد؛ اگر همین امروز به FATF «یس» بگوییم که یکی، دو مورد آن بیشتر نمانده است، پروسه آن دو، سه سال طول می کشد». معاون دستگاه سیاست خارجی در ادامه نظر شخص خود را بیان کرد و در یک کلی گویی سراغ نگاه شعاری رفت و تصریح کرد: «ما نمی توانیم بایستیم تا به آن نتیجه برسیم؛ ما باید تلاش و کار خودمان را بکنیم که حداکثر بهره را از این مسائل ببریم».
ادامه مطلب
حضور چهارشنبه‌شب محمدجواد ظریف به عنوان رئیس شورای راهبری دولت چهاردهم در برنامه زنده تلویزیونی و برای تبیین مکانیسم انتخاب اعضای این شورا (شورای راهبری دولت چهاردهم) و ارتباط آن با کارگروه‌های پیشنهاد وزیر و نحوه انتخاب اعضای کابینه جدید، سرفصل تازه‌ای از حملات، توهین‌ها و تخریب‌ها را به او و حتی مسعود پزشکیان به دنبال داشت. شاید آن‌گونه که برخی معتقدند، ظریف نتوانست فرایند جدید و ابداعی دکتر پزشکیان برای تشکیل کابینه دولت چهاردهم را به خوبی تشریح کند، خاصه در مقام قیاس با آن سخنرانی توفانی هشت‌دقیقه‌ای در حوزه سیاست خارجی، اما مجموعه مواضع رئیس شورای راهبردی دولت چهاردهم در ۳۰ دقیقه حضور تلویزیونی‌اش، مؤید یک نگاه درست، عقلانی، جامع و در عین حال کارشناسی‌شده است که می‌تواند برای اولین بار وعده‌های رئیس‌جمهور منتخب را در جهت استفاده از اقوام، اقلیت‌ها، جوانان و زنان در کابینه تحقق بخشد.
ادامه مطلب
نوذر شفیعی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی با بیان اینکه در ایران کارگزار و ساختار روی هم تاثیرگذار هستند و سیاست خارجی محصول تعامل این دو مولفه است، تصریح کرد: با توجه به انتظار مردم و طرف‌های خارجی و همچنین تاثیرگذاری آقای ظریف بر شاهد تحولاتی در حوزه روابط خارجی و بازگشت توازن به آن خواهیم بود.
ادامه مطلب
مرتضی سلطانپور در یادداشتی می نویسد: سفیر سابق کره در حاشیه دیدارها که نگارنده حضور داشتم همواره از ظریف تمجید و تعریف می کرد و به کره ای می گفت: «ای کاش کره دیپلماتی همچون ظریف داشت که یک تنه با قدرت های بزرگ مذاکره و این چنین از منافع کشورش دفاع می کرد.»
ادامه مطلب
این روزها که بازار سخنرانی‌‌ها، نشست‌ها، میزگردها، گردهمایی‌ها و تبلیغات انتخاباتی چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری داغ است، تنها اسمی که در کنار شش نامزد به شدت پررنگ شده، محمدجواد ظریف است؛ وزیر امور خارجه دولت‌های یازدهم و دوازدهم که تمام‌قد و البته با توپ پر وارد کارزار رقابت‌ها به نفع مسعود پزشکیان شده است.
ادامه مطلب
محمدعلی سبحانی در گفت‌وگویی می‌گوید: ه باور طیفی از تحلیلگران نطق ۱۰دقیقه‌ای روز سه‌شنبه محمدجواد ظریف در صداوسیما به عنوان کاتالیزور انتخابات در جهت موج‌آفرینی و افزایش مشارکت عمل خواهد کرد. اما فارغ از این موضوع، نکات و ناگفته‌های فراوانی در آن چند دقیقه سخنرانی وزیر امور خارجه دولت روحانی وجود داشت که محل بحث جدی دارد. از این‌رو «شرق» در گفت‌وگویی با محمدعلی سبحانی سعی در تبیین و تشریح گفته‌های ظریف و بررسی اهمیت این سخنان در فضای رقابت‌های انتخاباتی دارد. در ادامه بحث با سفیر پیشین ایران در قطر، لبنان و سوریه که مدیرکل خاورمیانه وزارت خارجه در دولت سیدمحمد خاتمی را در کارنامه دارد، تلاش شد تا در نگاهی کلان‌تر، جایگاه سیاست خارجی در انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم هم مورد مداقه قرار گیرد که در ادامه ماحصل این گپ‌و‌گفت را می‌خوانید.
ادامه مطلب
دکتر محمدجواد ظریف در گفت وگویی تاکید دارد که، دعوای برخی دوستان بر سر برجام یک دعوای سیاسی و جناحی بود. خود آقای باقری هم اعتراف کردند که آن زمان که منتقد برجام بودند یک کنشگر سیاسی بودند و اکنون مسئول اجرایی کشور هستند. خدا پدرش را بیامرزد که امروز واقعیت را می‌گوید. اتفاقا من به خاطر همین اذعان به واقعیت برای ایشان احترام قائلم. اما نمی دانم چرا هنوز در رسانه‌ها از مذاکرات رفع تحریم‌ها حرف می‌زنند. اینجا هم با صداقت بفرمایند مذاکرات برای احیای برجام.
ادامه مطلب
جاوید قربان اوغلی در یادداشتی می نویسد: سخنرانی جناب امیرعبداللهیان در جلسه ویژه شورای امنیت سازمان ملل متحد نه اولین «گاف» رئیس دیپلماسی کشور و احتمالا در صورت ادامه حضور حضرتشان در این منصب نه آخرین آن خواهد بود. هنوز ماجرای سخنرانی «عربی» ایشان در عراق از حافظه ملت پاک نشده که بار دیگر اصرار حضرت وزیر در ایراد نطق این‌بار به زبان «انگلیسی» دستمایه جدیدی برای طنزپردازان شد.
ادامه مطلب
ابوالقاسم دلفی در گفت وگویی بر این باور است که هرچه تنور انتخابات در سال ۲۰۲۴ داغ‌تر شود، فشار جمهوری‌خواهان، منتقدان و هجمه‌های سیاسی و رسانه‌ای علیه دولت بایدن مشخصا در قبال ایران به‌شدت افزایش پیدا خواهد کرد و به دنبال آن کاخ سفید دیگر با فراغ بال نمی‌تواند سیاست خود را در قبال تهران در پیش بگیرد. مضاف بر آن نباید فراموش کنیم که حتی بخشی از دموکرات‌ها هم در مصوبه مجلس نمایندگان رأی به بلوکه‌کردن مجدد اموال ایران در بانک‌های قطر دادند که نشان می‌دهد حتی بخشی از بدنه دموکرات هم در مقابل بایدن قرار گرفته است.
ادامه مطلب
محمد مهاجری در گفت وگویی تاکید دارد که اگر من هم جای دونالد ترامپ بودم زیر برجام می‌زدم و از آن خارج می‌شدم. چون وقتی می‌دیدم در داخل ایران برخی از جریان‌های سیاسی و رسانه‌ای مثل آب‌خوردن از پشت به تیم مذاکره‌کننده خنجر می‌زنند و به سربازان در حال جنگ دیپلماتیک از پشت تیراندازی می‌کنند، من هم جای رئیس‌جمهور آمریکا بودم قطعا به طرف ایرانی اعتماد نمی‌کردم. به دلیل آنکه وقتی می‌دیدم در داخل ایران خودشان تیم مذاکره‌کننده و دولت را قبول ندارند، چرا من پای این توافق با دولت ایران متعهد بمانم؟!
ادامه مطلب
علی‌اکبر صالحی، وزیر امور خارجه اسبق جمهوری اسلامی ایران و رئیس سابق سازمان انرژی اتمی، در گفت‌وگویی پیشنهاد مذاکره مستقیم و جامع با ایالات متحده را مطرح کرد. صالحی در گپ‌و گفتش با «انتخاب» با بازخوانی تاریخی از مذاکرات مستقیم سال‌های اخیر با آمریکایی‌ها اذعان کرد که «ما در چالش با آمریکا همواره درباره موضوعات خاص گفت‌وگو کرده‌ایم، مثلا درمورد افغانستان یا عراق یا بحث آزادی زندانیان یا برجام و به‌طورکلی موضوع هسته‌ای» اما به گفته او، «هیچ‌وقت یک مذاکره گسترده و وسیع سیاسی که دربرگیرنده ابعاد دیگر باشد، نداشته‌ایم».
ادامه مطلب
در نشست روز چهارشنبه برخی موضوعات مهم سیاست خارجی و روابط بین‌الملل از جمله روند تحولات در نظام بین‌الملل، مناسبات دوجانبه و چند‌جانبه با کشورهای همسایه، منطقه و جهان، تلاش برای بی‌اثر‌کردن تحریم‌ها و نیز روند دیپلماسی و مذاکره در راستای رفع تحریم‌ها مورد گفت‌وگو و تبادل نظر قرار گرفت.
ادامه مطلب
نعمت احمدی در گفت وگویی تاکید دارد که دعواهای جناحی در ایران، قرارداد کرسنت و امتیازات آن را نابود کرد و اکنون باید خسارت بدهیم و آقای زنگنه باید محکوم شود. اعتراض کارگران حوزه نفت و پتروشیمی در عسلویه، پارس جنوبی و دیگر جاها به دلیل فشار اقتصادی و معیشتی بلند شده است، اما هم‌زمان کشور قطر توانست با همین پول قراردادها، میزبان جام جهانی و... شود. همین یکی، دو روز پیش هم طبق اخبار اعلام شد قطر مرفه‌ترین کشور دنیاست.
ادامه مطلب
«ایران - کنترا» یا «ایران‌گیت»، عنوان پرونده‌ای مبهم، پرفراز‌و‌نشیب و ادامه‌دار که در سال‌های میانی جنگ تحمیلی ایران و عراق رخ داد و به باور اکثر تاریخ‌پژوهان بر سرنوشت جنگ تا روز آخر اثری جدی و مستقیم داشت. ضمن آنکه مذاکرات مک‌فارلین فارغ از تمام انتقادت، حواشی و بحث‌هایی که همچنان با خود دارد، تنها تجربه‌ای بود که سبب شد مقامات آمریکا وارد ایران شوند.
ادامه مطلب
ابوالقاسم دلفی در گفت وگویی تاکید دارد: با دست فرمانی که دولت رئیسی از زمان روی کار آمدنش برای مذاکرات هسته‌ای با سایه سنگین جریان‌های خاص داخلی و همچنین دخالت‌های روسیه در پیش گرفت، نهایتا برجام به اعتقاد من دیگر قابل احیا نیست. از طرف دیگر با توجه به مواضع تهران و همچنین اتفاقاتی که از سال گذشته شکل گرفته است، اروپا و آمریکا را هم به نتیجه مشابه رسانده‌اند که برجام ظاهرا تمام شده است. به همین دلیل بسیار بعید می‌دانم، مذاکرات هسته‌ای از سر گرفته شود و حتی در صورت ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای، دستور کار آن احیای توافق سال ۲۰۱۵ باشد. البته این را هم باید گوشزد کنم که یک صورت کلی از برجام وجود دارد؛ چراکه اکنون هیچ کشوری تمایل ندارد به‌صورت رسمی مسئولیت شکست گفت‌وگوها و مرگ برجام را بپذیرد. بههرحال تبعات توقف رسمی مذاکرات و مرگ برجام برای همه طرفین بسیار زیاد است.
ادامه مطلب
محمدمهاجری در گفت وگویی تاکید دارد که برای به نتیجه رسیدن پرونده مذاکرات هسته‌ای باید چارچوب‌ها تغییر کند. بههرحال اگرچه حضور افراد مؤثر است و در نتیجه‌گیری و خروجی کار اثرات خود را خواهد داشت، ولی ابتدا‌به‌ساکن باید سیاست‌های کلی و کلان کشور در مورد مذاکرات هسته‌ای، نحوه احیای برجام، حل اختلاف‌های پادمانی، روابط جمهوری اسلامی ایران با غرب و کل دنیا و موارد دیگر به شکل شفاف و روشنی بیان شود تا کسانی که در تیم مذاکره‌کننده هستند، تکلیف خود را بدانند.
ادامه مطلب
فرشید باقریان در گفت وگویی تاکید دارد که اینکه این انفجار را به پ.ک.ک منتسب کنیم به نظر من مردود است؛ یعنی از عقل و منطق سیاسی به دور است که پ.ک.ک بخواهد با این انفجار چنین چالشی را برای خود در اروپا ایجاد کند. من در اتاق فکر پ.ک.ک نیستم، اما واقعا با هیچ استدلال و اجماع ارزشی نمی‌توان این انفجار را کار پ.ک.ک دانست.
ادامه مطلب
اولین سفر و تجربه حضور سیدابراهیم رئیسی به نیویورک و مقر سازمان ملل در حالی انجام می‌شود که برخی آن را یک فرصت بسیار مناسب برای تقویت دیپلماسی دولت سیزدهم تلقی می‌کنند. این طیف معتقد است حضور روسای جمهور ایران در مقر سازمان ملل و سخنرانی از تریبون این سازمان همیشه مورد توجه جامعه جهانی بوده است. از این منظر رئیس دولت سیزدهم می‌تواند از پتانسیل سازمان ملل در جهت تبیین نگاه و برنامه‌های خود در حوزه سیاست خارجی نهایت استفاده را ببرد.
ادامه مطلب
سیدجلال دهقانی فیروزآبادی بر ابن باور است:یکی از عوامل ناکامی دولت روحانی ناظر بر عدم توان دولت سابق برای اجماع‌سازی در حوزه سیاست داخلی در جهت تبیین و تعقیب سیاست خارجی مطلوب، به‌خصوص در قبال همسایگان است. واقعیت این است که دولت روحانی، به‌ویژه وزارت خارجه، توان اجماع‌سازی داخلی برای تحقق یک سیاست خارجی منطقه‌ای مطلوب را نداشت، در صورتی که بیش از نیمی از موفقیت جمهوری اسلامی در حوزه سیاست خارجی منطقه‌ای و تحقق روابط با همسایگان معلول توان دولت‌ها در اجماع‌سازی داخلی است.
ادامه مطلب
سیدعلی سقائیان معتقد است: در دولت یازدهم و دوازدهم آن تمرکز جدی که باید درباره سیاست خارجی منطقه‌ای و ارتقای روابط با همسایگان پی گرفته نشد؛ چراکه بیشترین تحرک و تمرکز دولت سابق بر مسئله مذاکرات هسته‌ای و حصول توافق بود. البته در ادامه با خروج ترامپ از برجام هم شرایط به سمتی پیش رفت که عملا مناسبات منطقه‌ای فدای تلاش‌ها برای احیای برجام شد. بههرحال دولت دوازدهم دوباره تمرکز خود را روی حصول توافق مجدد گذاشته بود.
ادامه مطلب
مجید تخت روانچی در کنار محمدجواد ظریف، سیدعباس عراقچی و علی اکبر صالحی، اسامی هستند که همواره با مذاکرات و توافق هسته ای گره خورده اند تا جایی که می توان این چهار نفر را «یاران برجامی» دانست. در عین حال روانچی، عراقچی و صالحی، یاران وزیر امور خارجه سابق نیز بودند. تصاویر معروف بالکن هتل کوبورگ وین و جلسات مشترک ظریف، عراقچی و روانچی از آن دست تصاویری است که هم در حافظه تاریخ سیاسی ایران و هم جهان به دلیل حصول برجام ثبت و ضبط شده اند.
ادامه مطلب
محمد مهاجری در گفت وگویی تاکید دارد: احیای برجام مهمتر از سعید جلیلی، باقری کنی و حتی حسین امیرعبداللهیان است. مسئله سیاست خارجی و به خصوص احیای برجام در سطح سران، شورای عالی امنیت ملی و در کل مواضع جمهوری اسلامی ایران تعریف شده است. پس موضوعات برجامی اصلاً در سطح این افراد تعریف نمی شود. اگر بخواهیم در مورد برجام حرف بزنیم باید سطح معادله قدرت را تغییر داد و به افراد جدی تر پرداخت.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی تشریح کرد: همینکه رهبری در سخنان یکشنه جاری تیم مذاکره کننده را تشویق به ادامه گفت و گوها کرده و در بیانات خود چهارچوب، محدودیت و خط قرمز جدیدی را برای مذاکرات ترسیم نکرده‌اند، می تواند کمک شایانی به تیم مذاکره کننده ایران در وین بکند. چون این سخنان از یک طرف نشان‌دهنده اعتماد حاکمیت به تیم مذاکره کننده ایرانی است و از طرف دیگر دست تیم مذاکره کننده برای رسیدن به یک توافق را باز می گذارد. حال اینکه در آینده تا چه اندازه می توان شاهد انجام مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا بود بیشتر بستگی به فضای مذاکرت، میزان پشیرفت گفت وگوهای وین و عملکرد واشنگتن دارد. فعلا که تهران پالس مثبت خود را فرستاده است و در عین حال هم فضای کنونی وین مثبت ارزیابی می شود.
ادامه مطلب