
اردوغان در عربستان سعودی، برای دفن ده سال رقابت شدید جدید
رئیس جمهوری ترکیه ابراز امیدواری کرد که این سفر «دوران جدیدی» را در روابط ترکیه و عربستان بگشاید. وی افزود: «تقویت همکاری ها در حوزه های دفاعی و مالی به نفع دوجانبه است.»
ادامه مطلبرئیس جمهوری ترکیه ابراز امیدواری کرد که این سفر «دوران جدیدی» را در روابط ترکیه و عربستان بگشاید. وی افزود: «تقویت همکاری ها در حوزه های دفاعی و مالی به نفع دوجانبه است.»
ادامه مطلببه گفته رهبران عربستان، این دقیقا همان کاری است که دولت آمریکا قبلا در زمان باراک اوباما انجام داده بود. عربستان سعودی هرگز اوباما را به خاطر کنار گذاشتن حسنی مبارک، رئیس جمهور مصری در بهار عربی ۲۰۱۱ ، فراخواندن جت های جنگنده از بمباران سوریه در سال ۲۰۱۳ و امضای توافق هسته ای با تهران در سال ۲۰۱۵ نبخشیده است.
ادامه مطلبدر دو هفته گذشته، عربستان ضمن موافقت با یک آتش بس نادر در جنگ یمن، با لبنان هم شروع به همگرایی کرد. هر دوی این کشورها، صحنه نزاع های نیابتی هستند.
ادامه مطلببن سلمان از برگه نفت به عنوان اهرم فشاری بر بایدن به منظور انصراف او از اتخاذ تصمیماتی که به ضرر عربستان است و نیز تشویقش به ارائه امتیازها و اعترافهایی که نفوذ او را تثبیت میکند، استفاده میکند. این همان سلاحی است که ملک فیصل برای نخستین بار در تاریخ ۱۷ اکتبر برای ایستادن در برابر حمایت غرب از اسرائیل استفاده کرد.
ادامه مطلببایدن بر سر دو راهی قرار گرفته است. اگر او نتواند، توافق هسته ای را احیا کند، به عدم حل و فصل این مشکل از راه دیپلماسی متهم خواهد شد. اگر هم او این توافق را منعقد کند، به ضعف در برابر نظام دینی ایران متهم خواهد شد. بدین ترتیب، برای رئیس جمهوری امریکا، جبهه سیاست خارجی در عرصه خاورمیانه بسیار پیچیده است.
ادامه مطلببه نوشته برخی رسانه های آمریکایی، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا هفته هاست که تلاش بیهوده ای برای نزدیک شدن به ریاض و ابوظبی انجام می دهد. وال استریت ژورنال نیز گزارش می دهد که هر دو کشور درخواست های رئیس جمهوری آمریکا را نادیده گرفته اند و از افزایش صادرات نفت برای جبران افزایش قیمت ها در پی جنگ امتناع می کنند. اکنون گزارشهایی شنیده شده که مشاوران ارشد به بایدن سفر به عربستان سعودی را در بهار توصیه میکنند تا روابطی فیمابین را گرم کند.
ادامه مطلبسید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نباید انتظار داشت که همه مشکلات ایران و عربستان در مذاکرات کنونی حل شود، اما دو کشور میتوانند با کاهش دامنه تنشها بر تقویت روند عادیسازی روابط تمرکز کنند. در مجموع، آنچه ایران در ارزیابی راهبردی خود میخواهد این است که عربستان سعودی از حمایت از طرحهای چالش آفرین واشنگتن در قبال جمهوری اسلامی به شکلی معنادار عبور کند. اگرچه ایالات متحده در این روند عادیسازی دخالتی آشکار و مستقیم نداشته است، اما تغییر روندها قطعاً به آن کمک کرده است.
ادامه مطلبدر چند سال گذشته، ریاض به دلیل پیشرفتهای اقتصادی و سیاسی همتایان بلندپرواز منطقهای خود، به ویژه امارات، بهشدت احساس نگرانی کرده است. این نگرانیها برای آل سعود خطری وجودی است چرا که بقای این پادشاهی به توانمندی آن در تضمین ثبات اقتصادی و سیاسی کشور بستگی دارد. جنگ نیابتی با ایران در یمن مانعی مهم و اساسی برای تبدیل شدن عربستان به قطب مالی منطقهای است.
ادامه مطلبحسین اکبری، معاون دبیر کل مجمع جهانی بیداری اسلامی در گفت وگویی تاکید کرد که بن سلمان سعی دارد با تعریف یک راهبرد جدید، برنامه جدی با هدف احیا و ترمیم سیاستهای منطقهای در دستور کار قرار دهد. حتی در این راهبرد جدید سعی می کند رابطه خود را با جمهوری اسلامی ایران نیز ترمیم کند
ادامه مطلباتهام زنی سخنگوی عربستان علیه ایران و حزب الله در این زمان مشخص یعنی زمانی که صحبت از حمله اسرائیل به ایران در حال افزایش است و هم زمان سفیر عربستان در سازمان ملل به سوریه شدیدا حمله میکند همگی نشانههایی است که وقوع تغییر غافلگیرکننده در رویکرد رهبری عربستان را القا میکند که دشمنی نسبت به محور ایران را نشان میدهد و چه بسا با دستور آمریکا – اسرائیل به منظور آمادگی برای جنگ یا اعمال فشار بر ایران قبل از دور پنجم مذاکراتی صورت میگیرد که قرار است در بغداد در سطح وزاری امور خارجه دو کشور در روزهای آتی برگزار شود. این در صورتی است که تلاشی برای لغو آن پیش از برگزاری نباشد.
ادامه مطلبعبدالباری عطوان می نویسد: روزهای پیش رو احتمالا مملو از غافلگیریهای شتابزده باشد و تمام آنچه اکنون میتوانیم بگوییم این است که تحولات آتی بسیار خطرناک است زیرا هراس اسرائیل از خطر موجودیتی ایران به اوج خود رسیده است.
ادامه مطلبحشمت الله فلاحت پیشه در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که اگر بر جام احیا شود، ایران به تعهدات هستهای خود بازگردد و حساسیت جامعه جهانی در این رابطه صفر شود و در این فضای مثبت اقدامی خرابکارانه و تروریستی از سوی رژیم غاصب صهیونیستی شکل بگیرد دیگر ایران مجاز خواهد بود به شدیدترین نحو ممکن و در هر جغرافیایی از خاک اشغال شده پاسخ لازم را بدهد.
ادامه مطلبمهدی تدینی در یادداشتی می نویسد: «عربستان در حال پوستاندازی است» و برخلاف بسیاری که این پوستاندازی را بیاهمیت و ظاهری میانگارند، من آن را سرنوشتساز میدانم، زیرا اساساً از جهت نظری عالم ظاهر و باطن را از هم جدا نمیکنم. پیوندی استوار میان فُرمها و محتواها وجود دارد و فُرم خود یکی از عوامل محتواسازی است. ورود قالبهای مدرن، یعنی ورود فُرم مدرن، محتوا را تغییر میدهد، در حالی که محتوای مدرن اگر با فُرم مدرن پشتیبانی نشود، محکوم به شکست و نابودی است.
ادامه مطلبژوزف باهوت، مدیر مؤسسه «عصام فارس» در دانشگاه امریکایی بیروت، در تحلیلی می گوید: «سعودیها با سیاست صندلی خالی بدترین سیاست را انجام میدهند، و این باعث افزایش نفوذ حزبالله میشود». سیاست های عربستان به جای ایجاد موج شوک می تواند کشور را کمی بیشتر به آغوش ایران بیاندازد.
ادامه مطلبتحلیل بلومبرگ این است که در روابط بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی، «عقل سلیم در حال ناپدید شدن است» و طرفین وارد مرحله رقابت بر سر رهبری منطقه ای شده اند. این شبکه خبری همچنین می نویسد که روابط بین محمد بن سلمان و محمد بن زاید، دو ولیعهد عربستان و امارات، که روزگاری بسیار دوستانه بود رو به تیرگی نهاده است.
ادامه مطلببا توجه به مرز مشترک تقریبا هزار کیلومتری بین ایران و افغانستان سابقه روابط آشفته بین ایرانی ها و جنگچویان مسلمان سنی از جمله طالبان، این کشور ممکن است به محل بعدی رقابت ایران و عربستان سعودی تبدیل شود.
ادامه مطلبمسعود نوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: محمد بن سلمان، ولیعهد جدید یک برنامه بلندپروازانه "ویژن -۲۰۳۰" را راه انداخت که هدف آن کاهش وابستگی به هیدروکربن ها و توسعه انرژی های تجدیدپذیر اعلام شد و همچنین باید تنوع اقتصادی را فراهم کند. پیشرفت برنامه هسته ای ریاض که در ابتدای سال دهم آغاز شد، با "ویژن -۲۰۳۰" مطابقت دارد. بر اساس اسناد، قرار است در ۲۵ سال آینده ۱۶ راکتور برای نیروگاه های هسته ای با ظرفیت کل ۱۷.۶ گیگاوات ایجاد شود و ۸۰ میلیارد دلار برای اجرای این برنامه تخصیص شده است.
ادامه مطلباختلافات اقتصادی دو کشور ادامه خواهد یافت حتی اگر پشت درهای بسته باشد و روزی خواهد آمد که مانند چهارم ژوئیه علنی خواهد شد یعنی روزی که نشست اوپک پلاس شکست خورد و وزیر انرژی عربستان به صورت علنی و بی سابقهای از امارات شدیدا انتقاد کرد.
ادامه مطلبایران روز دوشنبه آشکارا تأیید کرد که در حال مذاکره با عربستان است. سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت دو کشور و منطقه علاقه مند به کاهش تنش ها و امیدوار هستند که به درک قابل توجهی برسند که به تغییر فضا کمک کند.
ادامه مطلبگفت وگوی تازه عربستان سعودی با ایران، از مدت ها پیش، در حال شکل گیری بود. بیش از دو سال است که دو کشور در حال زمینه سازی و حرکت به سمت این گفت وگوها هستند.
ادامه مطلبتنش زدایی بهره برداری اقتصادی قابل ملاحظه ای برای ایران دارد. در حال حاضر حدود ۲۰ درصد از صادرات ایران در صنایع غیرانرژی است و ایران می تواند از ظرفیت های منطقه برای توسعه صنایع خود استفاده کند. کشورهای خلیج فارس نیز می توانند به روشی مشابه از بازار هشتاد میلیونی ایران بهره مند شوند.
ادامه مطلبدست کم از ژانویه به این سوی، گفتگوهای محرمانه ای در جریان است که با چشم انداز خروج آمریکا از منطقه روانتر می شود.
ادامه مطلبحسن هانی زاده در گفت وگو با دیپلمسی ایرنی پیرامون ارتباط نشست بغداد با سفر ظریف به عراق و قطر بر این باور است که سفر وزیر امور خارجه به عراق و قطر در این بازه زمانی مربوط به نشست بغداد برای کاهش تنش بین ایران و عربستان سعودی است. چرا که در این شرایط عربستان سعودی سعی دارد تا قبل از به نتیجه رسیدن نشست وین برای احیای برجام و بغو تحریم ها تلاشها برای کاهش تنش با ایران را به سرانجام برساند. از این رو سفر محمدجواد ظریف به عراق و قطر در این برهه حساس برای هماهنگی در خصوص نشست بغداد بسیار حائز اهمیت است.
ادامه مطلبرئیس جمهوری جوزف آر. بایدن جونیور در پنجمین هفته کار خود در کاخ سفید با تعیین حدود برای دوست و دشمن، رویکرد متمایزی به نقش ایالات متحده در خاورمیانه را به نمایش گذاشت. عربستان در رابطه با پرونده مسکوت قتل جمال خاشقچی، روزنامه نگار مخالف سعودی، مورد سرزنش قرار گرفت و ایران هم از طریق حملات هوایی ایالات متحده به گروه های متحد در منطقه بسیار استراتژیک در مرز سوریه و عراق پیامی آشکار دریافت کرد. این دو پیام گرچه از بسیاری جهات متفاوت بود، اما می توان هر دو را به صورت خلاصه اینطور بیان کرد: آمریکا درباره اهدافش جدی است و هر اقدامی عواقبی خواهد داشت.
ادامه مطلبواقعیت این است که آمریکا به دلایل بسیار باید رابطه ای کارا و مفید را با فردی حفظ کند که برای چندین دهه آینده حکمران کشوری خواهد بود که در قیمت گذاری جهانی انرژی، بازدارندگی ایران در منطقه، ناکام گذاردن تروریسم و چنانچه اراده کند در گسترش صلح خاورمیانه نقش کارسازی دارد.
ادامه مطلبابوالقاسم دلفی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که چون در یک ارزیابی از هزینه ها و فرصت ها، اروپا به تناسب تهدیدها و واکنش های احتمالی اسلامی ایران به این نتیجه رسیده است که فواید و فرصتهای عدم صدور قطعنامه شورای حکام علیه ایران بیشتر از هزینههای آن است از اقدام خود عقب نشینی کرد، خصوصا که اروپا به هیچ وجه تمایلی ندارد صدور قطعنامه علیه پرونده فعالیت هسته ای ایران در شورای حکام به دور شدن تهران از میز مذاکره منجر شود.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: جناب ولیعهد این روزها به سختی شب را به صبح و صبح ها را به شب می رساند. روزنامه وال استریت ژورنال گزارش داده که تشنج و اضطراب بر فضای کاخ سلطنتی در ریاض حاکم است. خاندان سلطنتی از شخص شاه تا ولیعهد از این نگران هستند که خصومت آشکاری که دولت جدید امریکا در قبال عربستان در پیش گرفته است آغازگر سناریویی باشد که به کنار زدن محمد بن سلمان منجر شود و شاه ۸۵ ساله آرزوی شاه شدن پسرش بر دلش بماند.
ادامه مطلبصابر گلعنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این گونه پیداست که دولت بایدن در صرافت اعمال مسائل حقوق بشری به عنوان یکی از برگههای مهم فشار بر مخالفان آمریکا در جهان است؛ به همین خاطر برای متهم نشدن به تبعیض در این خصوص به سراغ متحدی چون عربستان رفته است. به احتمال زیاد هم فشارهایی بر مصر و امارات نیز اعمال کند؛ اما اسرائیل و رفتارهای آن علیه فلسطینیها و توسعه شهرکسازی همچنان یک استثنا خواهند ماند.
ادامه مطلبصادق بروجردی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: احتمال بازگشت ریاض به عصر سیاست های ملک عبدالله فراوان به نظر می رسد. در چنین شرایطی که سخنان همسو و همدل عادل الجبیر با جو بایدن حکایت از دست به عصا شدن این کشور در سیاست خارجی است.
ادامه مطلبفاطمه سیاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بعید نیست محمد بن سلمان بعد از پیوستن اکثر کشورهای عربی به روند عادی سازی، با ادعا و هدف مدیریت این جریان، معاهدهٔ صلح را امضا کند. اگر چنین نگاهی را غالب بدانیم، تغییر موضع عربستان در قبال قطر هم پیشزمینهای برای دعوت و الحاق این کشور به عادیسازی خواهد بود.
ادامه مطلب