ژوزف باهوت، مدیر مؤسسه «عصام فارس» در دانشگاه امریکایی بیروت، در تحلیلی می گوید: «سعودی‌ها با سیاست صندلی خالی بدترین سیاست را انجام می‌دهند، و این باعث افزایش نفوذ حزب‌الله می‌شود». سیاست های عربستان به جای ایجاد موج شوک می تواند کشور را کمی بیشتر به آغوش ایران بیاندازد.
ادامه مطلب
تحلیل بلومبرگ این است که در روابط بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی، «عقل سلیم در حال ناپدید شدن است» و طرفین وارد مرحله رقابت بر سر رهبری منطقه ای شده اند. این شبکه خبری همچنین می نویسد که روابط بین محمد بن سلمان و محمد بن زاید، دو ولیعهد عربستان و امارات، که روزگاری بسیار دوستانه بود رو به تیرگی نهاده است.
ادامه مطلب
با توجه به مرز مشترک تقریبا هزار کیلومتری بین ایران و افغانستان سابقه روابط آشفته بین ایرانی ها و جنگچویان مسلمان سنی از جمله طالبان، این کشور ممکن است به محل بعدی رقابت ایران و عربستان سعودی تبدیل شود.
ادامه مطلب
مسعود نوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: محمد بن سلمان، ولیعهد جدید یک برنامه بلندپروازانه "ویژن -۲۰۳۰" را راه انداخت که هدف آن کاهش وابستگی به هیدروکربن ها و توسعه انرژی های تجدیدپذیر اعلام شد و همچنین باید تنوع اقتصادی را فراهم کند. پیشرفت برنامه هسته ای ریاض که در ابتدای سال دهم آغاز شد، با "ویژن -۲۰۳۰" مطابقت دارد. بر اساس اسناد، قرار است در ۲۵ سال آینده ۱۶ راکتور برای نیروگاه های هسته ای با ظرفیت کل ۱۷.۶ گیگاوات ایجاد شود و ۸۰ میلیارد دلار برای اجرای این برنامه تخصیص شده است.
ادامه مطلب
اختلافات اقتصادی دو کشور ادامه خواهد یافت حتی اگر پشت درهای بسته باشد و روزی خواهد آمد که مانند چهارم ژوئیه علنی خواهد شد یعنی روزی که نشست اوپک پلاس شکست خورد و وزیر انرژی عربستان به صورت علنی و بی سابقه‌ای از امارات شدیدا انتقاد کرد.
ادامه مطلب
ایران روز دوشنبه آشکارا تأیید کرد که در حال مذاکره با عربستان است. سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت دو کشور و منطقه علاقه مند به کاهش تنش ها و امیدوار هستند که به درک قابل توجهی برسند که به تغییر فضا کمک کند.
ادامه مطلب
گفت وگوی تازه عربستان سعودی با ایران، از مدت ها پیش، در حال شکل گیری بود. بیش از دو سال است که دو کشور در حال زمینه سازی و حرکت به سمت این گفت وگوها هستند.
ادامه مطلب
تنش زدایی بهره برداری اقتصادی قابل ملاحظه ای برای ایران دارد. در حال حاضر حدود ۲۰ درصد از صادرات ایران در صنایع غیرانرژی است و ایران می تواند از ظرفیت های منطقه برای توسعه صنایع خود استفاده کند. کشورهای خلیج فارس نیز می توانند به روشی مشابه از بازار هشتاد میلیونی ایران بهره مند شوند.
ادامه مطلب
دست کم از ژانویه به این سوی، گفتگوهای محرمانه ای در جریان است که با چشم انداز خروج آمریکا از منطقه روانتر می شود.
ادامه مطلب
حسن هانی زاده در گفت وگو با دیپلمسی ایرنی پیرامون ارتباط نشست بغداد با سفر ظریف به عراق و قطر بر این باور است که سفر وزیر امور خارجه به عراق و قطر در این بازه زمانی مربوط به نشست بغداد برای کاهش تنش بین ایران و عربستان سعودی است. چرا که در این شرایط عربستان سعودی سعی دارد تا قبل از به نتیجه رسیدن نشست وین برای احیای برجام و بغو تحریم ها تلاش‌ها برای کاهش تنش با ایران را به سرانجام برساند. از این رو سفر محمدجواد ظریف به عراق و قطر در این برهه حساس برای هماهنگی در خصوص نشست بغداد بسیار حائز اهمیت است.
ادامه مطلب
رئیس جمهوری جوزف آر. بایدن جونیور در پنجمین هفته کار خود در کاخ سفید با تعیین حدود برای دوست و دشمن، رویکرد متمایزی به نقش ایالات متحده در خاورمیانه را به نمایش گذاشت. عربستان در رابطه با پرونده مسکوت قتل جمال خاشقچی، روزنامه نگار مخالف سعودی، مورد سرزنش قرار گرفت و ایران هم از طریق حملات هوایی ایالات متحده به گروه های متحد در منطقه بسیار استراتژیک در مرز سوریه و عراق پیامی آشکار دریافت کرد. این دو پیام گرچه از بسیاری جهات متفاوت بود، اما می توان هر دو را به صورت خلاصه اینطور بیان کرد: آمریکا درباره اهدافش جدی است و هر اقدامی عواقبی خواهد داشت.
ادامه مطلب
واقعیت این است که آمریکا به دلایل بسیار باید رابطه ای کارا و مفید را با فردی حفظ کند که برای چندین دهه آینده حکمران کشوری خواهد بود که در قیمت گذاری جهانی انرژی، بازدارندگی ایران در منطقه، ناکام گذاردن تروریسم و چنانچه اراده کند در گسترش صلح خاورمیانه نقش کارسازی دارد.
ادامه مطلب
ابوالقاسم دلفی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که چون در یک ارزیابی از هزینه ها و فرصت ها، اروپا به تناسب تهدیدها و واکنش های احتمالی اسلامی ایران به این نتیجه رسیده است که فواید و فرصت‌های عدم صدور قطعنامه شورای حکام علیه ایران بیشتر از هزینه‌های آن است از اقدام خود عقب نشینی کرد، خصوصا که اروپا به هیچ وجه تمایلی ندارد صدور قطعنامه علیه پرونده فعالیت هسته ای ایران در شورای حکام به دور شدن تهران از میز مذاکره منجر شود.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: جناب ولیعهد این روزها به سختی شب را به صبح و صبح ها را به شب می رساند. روزنامه وال استریت ژورنال گزارش داده که تشنج و اضطراب بر فضای کاخ سلطنتی در ریاض حاکم است. خاندان سلطنتی از شخص شاه تا ولیعهد از این نگران هستند که خصومت آشکاری که دولت جدید امریکا در قبال عربستان در پیش گرفته است آغازگر سناریویی باشد که به کنار زدن محمد بن سلمان منجر شود و شاه ۸۵ ساله آرزوی شاه شدن پسرش بر دلش بماند.
ادامه مطلب
صابر گل‌عنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این گونه پیداست که دولت بایدن در صرافت اعمال مسائل حقوق بشری به عنوان یکی از برگه‌های مهم فشار بر مخالفان آمریکا در جهان است؛ به همین خاطر برای متهم نشدن به تبعیض در این خصوص به سراغ متحدی چون عربستان رفته است. به احتمال زیاد هم فشارهایی بر مصر و امارات نیز اعمال کند؛ اما اسرائیل و رفتارهای آن علیه فلسطینی‌ها و توسعه شهرک‌سازی همچنان یک استثنا خواهند ماند.
ادامه مطلب
صادق بروجردی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: احتمال بازگشت ریاض به عصر سیاست های ملک عبدالله فراوان به نظر می رسد. در چنین شرایطی که سخنان همسو و همدل عادل الجبیر با جو بایدن حکایت از دست به عصا شدن این کشور در سیاست خارجی است.
ادامه مطلب
فاطمه سیاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بعید نیست محمد بن سلمان بعد از پیوستن اکثر کشورهای عربی به روند عادی سازی، با ادعا و هدف مدیریت این جریان، معاهدهٔ صلح را امضا کند. اگر چنین نگاهی را غالب بدانیم، تغییر موضع عربستان در قبال قطر هم پیش‌زمینه‌ای برای دعوت و الحاق این کشور به عادی‌سازی خواهد بود.
ادامه مطلب
عربستان سعودی بیش از هر کشور دیگر حقوق بشر را نقض می کند و در دهه ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ به تأمین بودجه گروه های تروریستی نیز متهم بود. حتی اکنون نیز آموزه های وهابیت ریشه افراطی گری در مناطقی مانند چچن است. اما این موضوع هیچ گاه برای آمریکا جدی نبود. روابط نزدیک این کشور با عربستان سعودی بر این مفهوم مبتنی بوده که عربستان ستون نظام راهبردی آمریکا در خاورمیانه است.
ادامه مطلب
سید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فراتر از سیاست داخلی این سوال وجود دارد که جامعه محافظه کار عربستان سعودی چقدر برای توافق با اسرائیل آماده است. در سالهای اخیر، جامعه عربستان سعودی با انتقادات محدود عمومی توانسته است اصلاحات اجتماعی و اقتصادی را به پیش ببرد ولی این بدان معنا نیست که توافق صلح با اسرائیل هم از چنین پشتیبانی برخوردار خواهد شد.
ادامه مطلب
سید حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در سطح استراتژی کلان، با توجه به اینکه بایدن بیشتر علاقه مند به عدم ورود به چالش های خاورمیانه است، لذا امکان دارد آماده نباشد سرمایه گذاری های زیادی روی منافع ریاض در منطقه انجام دهد.
ادامه مطلب
هدف ترامپ از تشدید تنش ها و اعمال تحریم ها ایجاد مانع بیشتر در برابر دولت آتی در صورت عدم پیروزی در دور دوم بوده است و این اتفاق عملا رخ داد و از زمان اعلام نتایج انتخابات و مشخص شدن پیروزی بایدن، دولت ترامپ به سرعت گام ها و تصمیم هایی برای تشدید تنش ها با ایران اتخاذ کرد.
ادامه مطلب
محمدصادق کوشکی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن اذعان بر این نکته که با ترور دکتر فخری زاده، مذاکره از دستور کار دولت روحانی خارج نمی شود، پیرامون احتمال جنگ نظامی احتمالی بعد از ترور این دانشمند کشور معتقد است که جنگ نظامی روی نخواهد داد، اما چون امنیت جمهوری اسلامی ایران ترور شد باید واکنش قاطعی از سوی کشور به این اقدام ناجوانمردانه داده شود، در غیر این صورت شاهد تکرار این خط ترورها خواهیم بود.
ادامه مطلب
صابر گل‌عنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی پیرامون سفر نخست وزیر اسرائیل به عربستان سعودی می نویسد: بعد از شکست ترامپ که روابط نزدیکی با نتانیاهو و بن سلمان داشت، نوعی نگرانی نسبت به سیاست‌های بایدن در میان همپیمانان آمریکا در منطقه در خصوص رویکرد احتمالی وی در قبال ایران ایجاد شده است. از این جهت، احتمالا یکی از اهداف مهم سفر نتانیاهو و این دیدار سه جانبه هماهنگی مشترک برای تداوم راهبرد آمریکایی فشار حداکثری بر ایران در دوره بایدن و تلاش مشترک برای ایجاد اتفاقات و واقعیت‌هایی در دو ماه آتی در سطح منطقه باشد که مانع تغییری در این راهبرد در دوره بایدن شود.
ادامه مطلب
مصطفی مطهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با این حال موضع گیری های ریاض درباره احتمالات مبتنی بر تغییرات شرایط در روابط میان آنها با واشنگتن، در قالب دو رویکرد قرینه و متضاد اما همسو و همپوش شکل گرفته است. بطوریکه از یکسو با بازخوانی روابط تاریخی میان دو کشور، مدعی این موضع گیری است که برای ریاض تفاوت چندانی ندارد که چه کسی رییس جمهور بوده و در کاخ سفید باشد، چرا که از نظر سعودی روابط ریاض و واشنگتن، پیچیده تر از آن است که وابسته به فرد یا افراد باشد.
ادامه مطلب
دولت بایدن در روابط خارجی خود به دنبال ارزش های اخلاقی بیشتری است و چندین دهه است که عربستان سعودی برای ایالات متحده یک متحد مهم به حساب می آید اما روابط سیاسی که در دوران رئیس جمهوری ترامپ شکل گرفته و به سطح مکالمات واتساپی بین جراد کوشنر و محمد بن سلمان کاهش یافته لازم است که به روابط راهبردی میان دو طرف دگرش یابد.
ادامه مطلب
جنگ یمن، به جای آنکه طبق وعده محمد بن سلمان، یک طوفان تند و قاطع باشد، به باتلاقی تبدیل شده که دارد برای سعودی ها به بهای سرنوشت شان تمام می شود. این جنگ، به جای آنکه شبه نظامیان زیدی طرفدار ایران را از صنعا و دیگر شهرها براند، ایران را از پایگاهی در دریای سرخ و باب المندب برخوردار کرد در حالی که ایران، برای این دستاوردها، هزینه اندکی پرداخته است.
ادامه مطلب
هر چند شکست در یمن شربت تلخی برای بن سلمان است اما بحران مالی ناشی از کسری بودجه یک داروی سمی است. در پایان برای حوثی ها و ایران، اداره شرایط یمن به همان اندازه دشوار خواهد بود که برای سعودی ها و ریاض این فرصت را خواهد داشت تا نفوذش در آنجا را تا حدودی بازیابد.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: شاهزاده های جوان و میان سال از پان عربیسم جمال عبدالناصر، وحدت عربی و دیگر ایسم ها فاصله گرفته اند و بیشتر به فکر کشور خودشان و آیندۀ اقتصادی آن هستند. از این زاویه، با نسل های گذشته و پدران خود تفاوت هایِ جدی استنباطی دارند. رهیافت های جدید سیاست خارجی و امنیت ملی این کشورها تحتِ تاثیرِ تلقیات سیاست مداران آنها ازشرایط میان مدتِ منطقه، غرب، آمریکا، چالش های سیاسی – اقتصادیِ نظامِ بین الملل، تعریفِ جدیدِ قدرتِ ملی و شبکه سازی های جهانی است.
ادامه مطلب
محمد متین در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به جرات می توان گفت، اگر یکی از کشورهایی که با رژیم آمریکا و کشورهای اروپایی زاویه داشت، تنها یکی از موارد فوق الذکر را مرتکب می شد، بلاتردید با محکومیت ها، محرومیت ها، تحریم ها، تعیین گزارشگر ویژه و شاید اقدام نظامی مواجه می شد، ولی استاندارد دوگانه آنها در قبال حقوق بشر و اقدامات تروریستی، نه تنها مانعی بر سر راه ریاض ایجاد نکرده، بلکه حالت مشوق هم داشته است.
ادامه مطلب
کتاب M.B.S؛ سیر قدرت یابی محمد بن سلمان اثر بن هوبارد و ترجمه صادق قربانی و حمیدرضا کاظمی از هفته گذشته توسط نشر زرنوشت منتشر شده و در دسترس علاقه مندان است. در این جا به معرفی این کتاب می پردازیم.
ادامه مطلب