عراق کجای سیاست خارجی بایدن است؟
نیازی نیست که عراق در اولویت سیاست خارجی بایدن باشد اما عاقلانه است که دولت او برای امنیت، وحدت و دموکراسی عراق در هنگامه رقابت با روسیه، چین و ایران سرمایه گذاری کند
ادامه مطلبنیازی نیست که عراق در اولویت سیاست خارجی بایدن باشد اما عاقلانه است که دولت او برای امنیت، وحدت و دموکراسی عراق در هنگامه رقابت با روسیه، چین و ایران سرمایه گذاری کند
ادامه مطلببا این همه، دلایلی برای هشدار وجود دارد: نخست، دولت بایدن نمی تواند به سادگی در رابطه با برجام به گذشته برگردد. دوم، بسیاری از جنبه های جاگیری آمریکا در منطقه، در چهار سال گذشته فرسوده شده است. رخدادهایی همچون ترور محسن فخری زاده، هرچند هم که مهم باشد، تنها بخشی از کل داستان به شمار می رود.
ادامه مطلبیکی از موضوعات مهم سیاست خارجی که تقریبا به طور کامل در از مباحثات انتخاباتی ایالات متحده غایب بود، عراق و نقش ایالات متحده در خاورمیانه است.
ادامه مطلبضرورت مدیریت تبعات امنیتی و سیاسی ناشی از تداوم حملات به دفاتر احزاب سیاسی و اماکن دیپلماتیک در عراق به نام حشدالشعبی اکنون بیش از هر زمان دیگری خود نمایی می کند. چون به هر حال سکوت و انفعال این گروه در برابر موج سورای سیاسی، رسانه ای، امنیتی و دیپلماتیک ناشی از این حملات به نام حشد الشعبی سبب شده است تا این سازمان به متهم ردیف اول در ناامن سازی عراق و تلاش برای برهم زدن روابط دیپلماتیک بغداد با دیگر کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای بدل شود.
ادامه مطلبرضا مقاتلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایده "بالکانیزاسیون" که همواره مدنظر سرویس ها و نهادهای اطلاعاتی، نظامی و امنیتی اسرائیل و ایالات متحده در ارتباط با دشمنی واحد برای آنان به نام ایران است در قضیه کنونی مناقشه قره باغ به خوبی رخ نمایان کرده است و با طرح ادعای حمایت ایران از ارمنستان در این مناقشه به دنبال تحریک قومیت آذری های فراوان ایران علیه حکومت مرکزی برآمده اند.
ادامه مطلبصلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت کاظمی که نسبت به اسلاف خود از حمایت بیشتری از سوی واشنگتن برخوردار است، برای نخستین بار پس از سال ۲۰۰۳، موفق شد، ساز و کاری برای اداره مناطق مورد اختلاف با کردها طراحی کند که عملا جای ماده فریز شده ۱۴۰ قانون اساسی این کشور را بگیرد.
ادامه مطلبامروز حتی در رقابت های ژئوپلتیکی نیز مفهوم اتحاد بین دولت های رسمی با اهمیت است چه رسد به گروه های مبارز بی حد و مرز. تفاوت بین یک گروه تروریستی با متحدان ایدئولوژیک همسو و یک گروه تروریستی بدون آن متحدان را می توان در مفهوم پایندگی و نابودی آنها خلاصه کرد.
ادامه مطلبزمان شکسته شدن آتش بس بین پ.ک.ک و حزب حاکم ترکیه در سال ۲۰۱۵، ترکیه حمله به مناطق کردنشین سوریه، ترکیه و همچنین عراق را آغاز کرد. حزب پیشرو منطقه کردستانِ عراق، حزب دموکرات کُرد (KDP)، به طور تاریخی روابط خوبی با ترکیه داشته است. با این حال، افزایش فعالیت های نظامی آنکارا علیه پ.ک.ک می تواند به بی ثباتی در شمال عراق منجر شود.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: در طول چهار سال گذشته همه کشورها تلاش کردند تا پرونده خود را از اولویت دستگاه سیاست خارجی امریکا خارج کنند، از روسیه و چین گرفته تا کره شمالی. به این ترتیب و با همه تلاش هایی که دشمنان ایران در کاخ سفید به کار بستند، پرونده ایران در اولویت کاخ سفید ماند و حالا به اوج خود رسیده است. شاید ماه های آینده شاهد تحولات سرنوشت ساز، تعیین کننده و موثری باشیم که روند بسیاری از تحولات و معادلات منطقه ای را تغییر دهد.
ادامه مطلبشهره پولاب در یادداشتی می نویسد: گفته می شود تلاش های تولید قدرت ایران در سراسر منطقه موجب رانش کشورهای عرب خلیج فارس به سوی اسرائیل جهت جستجوی امنیت بیشتر شده است. در نتیجه همکاری نزدیک اعراب و اسرائیل ایران احساس احاطه شدن بیشتری خواهد داشت زیرا پیوند جغرافیایی دریای سرخ و دریای عرب با خلیج فارس در شبه جزیره عربستان موجب می شود تا پهنه وسیعی از جغرافیای منطقه در اختیار هم پیمانان جدید قرار گیرد. از زمانی که ایالات متحده تصمیم به سپردن سرنوشت خاورمیانه به دست کشورهای منطقه گرفته، ترکیه و روسیه نیز برای شرایط ناشی از خلا آمریکا در منطقه گام برداشته اند.
ادامه مطلبقاسم محب علی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون مسائل عراق بر این باور است که مداخله در امور عراق، نه به نفع ایران، بلکه به نفع هیچ کشوری نیست. پس تلاش تهران باید برای خاتمه دادن و کاهش تنش ها در عراق باشد تا بتواند منافع ایران را نیز تامین کند. ضمن این که انتقاد از مراجع تقلید در دیگر کشورها، آن هم شخصیتی چون آیت الله سیستانی به خودی خود حساسیت برانگیز است و می تواند واکنش منفی جامعه شیعه عراق را به دنبال داشته باشد. از طرف دیگر خود آیت الله سیستانی با اصالت ایرانی یک چهره، ظرفیت و ثروت بی بدیل فرهنگی ایران در عراق به شمار می رود. پس نباید با برخی مغازه نسنجیده این ثروت عظیم خود را از بین ببریم.
ادامه مطلبپرهام پوررمضان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روند عدم ساخت دولت – ملت سازی در عراق یک امری است که می توان برای آن مستندات تاریخی نیز مد نظر قرار داد که از این موارد می توان به آغاز شدن این رخداد با فروپاشی امپراطوری عثمانی اشاره کرد که دلیل این رخداد در آن زمان هم دو پدیده مهم، یعنی وجود مرزهایی که به نوعی حالت تصنعی دارند و مورد دیگر یعنی اجرای سیاستگذاری این امر از بالا بود.
ادامه مطلبواگذاری اختیار به پاریس از سوی دو متحد سنتی این کشور تا زمان مشخص شدن نتایج انتخابات آمریکا امری واضح است. پس از آن آمریکا به همراه انگلیس بازمی گردد تا فعالیت خود را در طرح های اردن جدید، سوریه جدید و خاورمیانه جدید از سر بگیرند.
ادامه مطلببازیگران فعال این کشمکش: ترکیه، ایران، سوریه و عراق و بازیگران حامی: آمریکا، روسیه، فرانسه، اسرائیل، یونان و قبرس هستند. محور این درگیری نفت و گاز است که درگیری های دیگر اقتصادی و سیاسی با آن درهم می آمیزد.
ادامه مطلببی تردید ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه ترجیح می دهد که دونالد ترامپ دوباره برنده انتخابات آمریکا باشد. ترامپ برخلاف جو بایدن، رقیب دموکراتش تمایل دارد که مسئله شبه جزیره کریمه را پشت پرده با پوتین حل کند و با الحاق آن به روسیه موافقت کند. به طور کلی دموکرات ها همچنان روسیه را دشمن اصلی خود می دانند که باید عوامل قدرتش را سلب کنند.
ادامه مطلبآرمان سلیمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در صحنه کنونی حکمرانی عراق پس از به قدرت رسیدن مصطفی الکاظمی شاهد سیگنالهای مبنی بر یک تغییر بزرگ در عرصه حکمرانی بعد از ۲۰۰۳ هستیم که میتوان از آن به عنوان عصر «افول فدرالیسم» یاد کرد. گرانیگاه اصلی این عصر که تاریخ سیاسی عراق جدید بر مبنای آن کلید خواهد خورد را میتوان در قالب سفر مصطفی الکاظمی به اقلیم کردستان مورد بازخوانی قرار داد. الکاظمی در ۱۰سپتامبر (۲۰ شهریور ۱۳۹۹) در اولین سفر خود بعد از ریاست بر کابینه، برای گفت وگو و دیدار با مقامهای ارشد دولت اقلیم و رهبران احزاب سیاسی اقلیم کردستان وارد شهر اربیل شد و با مسعود بارزانی، رهبر حزب دموکرات کردستان عراق، نچیروان بارزانی رئیس و مسرور بارزانی نخست وزیر اقلیم دیدار کرد.
ادامه مطلببیانیه پایانی نشست سه جانبه سران مصر، عراق و اردن بر وحدت عمل مشترک عربی و تشکیل دبیرخانه دائمی تاکید دارد که نشان می دهد این سه کشور برنامه ای برای آینده دارند و قصد دارند این دیدارهای دوره ای را به دیدارهایی منظم تبدیل و دیگر کشورهای عربی را نیز به خود جذب کنند. از این رو احتمال می رود در آینده کشورهای لبنان، سوریه، الجزایر و لیبی نیز به این جمع ملحق شوند.
ادامه مطلبالکاظمی به منظور کمک گرفتن از واشنگتن به آمریکا سفر کرد و با وجود این که از دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا در این زمینه قول مساعد گرفت اما این پرسش مطرح است که آیا کمک های آمریکا می تواند به حل مشکلات و برقراری ثبات در عراق بیانجامد و در عین حال ادامه فعالیت سیاسی الکاظمی را تضمین کند؟
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: شکی نیست که فرانسه در عرصه بین المللی مثل هر کشور غربی دیگر متحد اصلی ایالات متحده محسوب می شود. پس چرا تصور نکنیم که سفر مکرون به لبنان و عراق نیز ادامه کاری باشد که دستگاه سیاست خارجی امریکا به هر دلیلی از انجام آن ناتوان است.
ادامه مطلبشرکای امنیتی آمریکا در منطقه، بویژه پادشاهی های خلیج فارس، کاستی های رویکرد خودشان در جنگ نیابتی را دریافته اند. در پی سرنگونی برخی دولت های منطقه در بهار عربی، قطر، امارات و عربستان سعودی، ناپایداری منطقه را فرصتی دیدند تا به نفوذ بیشتری دست یابند و رژیم های مخالف خود را با رژیم های دلخواه جایگزین کنند. اما آنچه (از رویکرد نیابتی این دولت ها) حاصل شد، نه یک پیروزی سریع در سوریه و لیبی بلکه گیر افتادن دولت های عربی خلیج فارس در باتلاق هایی پیچیده بود بی آنکه امیدی به پیروزی باشد.
ادامه مطلبپرهام پوررمضان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در راستای آینده پژوهی این چالش باید بیان کرد جامعه عراق بالقوه در یک ژئوپلتیک تنش زاست و اگر نخبگان سیاسی حاکم در عراق نتوانند فکری برای این چالش ها کنند عراق دورنمای خوشی را نمی تواند تجربه کند.
ادامه مطلباگر خاورمیانه ای های مقیم آمریکا را در نظر بگیریم، اکثریت با حامیان ترامپ است ولی اگر دایره را گسترش دهیم و مسلمانان آفریقایی و آسیایی مقیم آمریکا را نیز لحاظ کنیم، حامیان ترامپ و حامیان بایدن تقریبا برابر می شوند. اما نکته سرنوشت ساز این است که کدام گروه برای جلب آراء به سوی ترامپ یا بایدن پویاتر خواهد بود.
ادامه مطلبدونالد ترامپ با خروج یک جانبه از توافق هسته ای ایران و همچنین با به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل از حاکمیت قانون روی برگردانده است.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: دونالد ترامپ می خواهد قبل از انتخابات ریاست جمهوری یا بلافاصله بعد از پیروزی اش در انتخابات این مذاکره را انجام دهد و به نتیجه برسد چرا که گمان می کند با تعریف سیاست فشار حداکثری برای رسیدن به کلبه مذاکره با ایران ریل گذاری ها را کرده و این حق اوست که در نهایت پشت میز مذاکره با ایران بنشیند و امتیاز بزرگ توافق با تهران را به نام خود بزند. این نکته را هم خوب می داند که اگر انتخاب نشود چه بسا رقیب دموکرات او به جایش وارد کلبه مذاکره با ایران شود و این مساله برایش گران تمام شود. شاید از این روست که روزنامه لبنانی الاخبار به نقل از منابع آگاه خود گزارش داد که دیپلمات های اروپایی به ایرانی ها گفته اند تا انتخابات ریاست جمهوری امریکا چند ماه سختی را پیش رو دارید و اگر این چند ماه را به سلامت رد کنید در سال ۲۰۲۱ هر کس در کاخ سفید نشسته باشد ناگزیر به صلح با شماست و مجبور است از در دوستی با شما وارد شود.
ادامه مطلبروابط امریکا و اسرائیل به شدت دچار تغییر شده است. سیاستگذاران امریکایی در دهه ۱۹۹۰ اسرائیل را متحدی دردسر ساز در مسیر طرح های منطقه ای دولت بوش می دانستند و احساس می کردند که باید به اعراب نزدیکتر شوند، ولی امروزه اسرائیل دیگر مشکل بزرگ خاورمیانه محسوب نمی شود و مساله فلسطین نیز نقش محوری را در صلح خاورمیانه ایفا نمی کند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: هیچ کس به این پرسش پاسخ نمی دهد که تعیین تاریخ انتخابات زودهنگام چه تغییری در عرصه سیاسی عراق می تواند ایجاد کند، در حالی که در هر حالتی همین احزاب و جریان های فعلی بازیگران و کنشگران عرصه سیاسی عراق هستند؛ آیا جز این است که همین احزاب موجود در نهایت به هر ترفندی وارد بازی های انتخاباتی می شوند و دوباره همانها نمایندگانشان را به مجلس می فرستند و در روند تشکیل دولت نقش آفرینی می کنند؟!
ادامه مطلبموسسه تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران در تازه ترین نظرسنجی خود که در خرداد ماه سال جاری در مورد اولویت های سیاست خارجی عراق انجام داده و در اختیار دیپلماسی ایرانی قرار داده است، نشان می دهد که از نظر شهروندان این کشور، جمهوری اسلامی ایران کماکان می بایست در اولویت سیاست خارجی عراق باشد.
ادامه مطلبفاطمه سیاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کاظمی نخستوزیری نیست که بخواهد براساس تعلقات و اعتقادات گام بردارد. او شخصیت عملگرایی است که با تلفیق ارادهها و سلایق گوناگون، به دنبال ایجاد ثبات در منطقه و کسب بیشترین منافع ملی برای عراق از طریق تعاملات گسترده و چندجانبه است. چنین کنشگری بیش از آنکه به دنبال پررنگ کردن هنجارها و معانی بیناذهنی همکاری جویانه باشد، درصدد افزایش منافع، وزن و اعتبار بازیگری خود خواهد بود. در چنین شرایطی شناخت و درک مشترک کشورهای تاثیرگذار منطقه از موضوعات مهم، حوزهها و ضرورتهای همکاری به کاظمی کمک خواهد کرد؛ البته در صورتی که وی در قامت یک شخصیت مهم و مقبول منطقهای، دارای اعتماد و اعتبار کافی، برخوردار از احساس مابودگی ظاهر شود.
ادامه مطلبدر دیدار با مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق با رهبر انقلاب، معظم له عنوان داشتند: ایران در خصوص روابط عراق با آمریکا دخالتی نمیکند اما انتظار دارد که دوستان عراقی، آمریکا را بشناسند و بدانند که حضور آمریکا در هر کشوری منشأ فساد، خرابی و ویرانی است.
ادامه مطلبطلا تسلیمی می نویسد: نگرانی از تبدیل شدن عراق به میدان جنگ آمریکا با ایران و در فاصله کوتاهی از آن، همه گیری ویروس کرونا در روابط دو کشور همسایه فاصله ایجاد کرده بود، اما سفر جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان، به بغداد و سفر کاظمی به تهران نشان دادند که این فاصله موقت بوده است.
ادامه مطلب