گر به پالس های مثبت دیپلماتیک مصر و اردن در کنار عربستان برای احیای روابط با ایران نگاه شود، مشخص است که تلاش ریاض، امان و قاهره به موازات آغاز مذاکرات وین و تقویت احتمال احیای برجام مطرح شد؛ اکنون که شاهد بن بست تمام عیار در گفت وگوها هسته ای هستیم و احیای توافق هست ای مطرح نیست، نمی توان به خروجی و دستاوردی در زمینه مناسبات منطقه ای به خصوص با کشورهای عربی امید داشت.
ادامه مطلب
ائتلاف عربی «عراق – اردن – مصر» که از دولت عادل عبدالمهدی شکل گرفت به یکی از محورهای جدی در سیاست خارجی منطقه ای بغداد طی این سال ها بدل شده است که در دولت مصطفی الکاظمی هم ادامه داشت و به تبع آن در دولت محمد شیاع السودانی هم پی گرفته خواهد شد.
ادامه مطلب
انتظار می‌رود دو کشور متوسط خاورمیانه یعنی عراق و یمن از نظر جمعیتی منفجر شوند و این احتمالاً اهمیت ژئواستراتژیک آنها را افزایش می‌دهد. عراق از ۴۴ میلیون نفر به ۱۱۲ میلیون نفر خواهد رسید، یعنی از نصف جمعیت ایران یا ترکیه امروز به ۴۰ درصد بزرگتر از هر دوی آنها.
ادامه مطلب
دیدار رؤسای جمهور ترکیه و مصر با حضور امیر قطر در حاشیه مراسم افتتاحیه جام جهانی، هر چند گذرا بوده اما به خوبی نشان دهنده پایان اختلافات بین دو طرف است.
ادامه مطلب
مشکل مرزها در جهان عرب قدیمی است و مربوط به زمان حاضر نیست، ولی نزدیک به هفت قرن است که تشدید شده و دو بعد اساسی دارد که یکی از آنها مربوط به مرزهای کشورهای عربی با یکدیگر است، دیگری به مرز با کشورهای خارجی مربوط است.
ادامه مطلب
یست و هفتمین کنفرانس متعاهدین کنوانسیون تغییرات آب و هوایی سازمان ملل متحد (۲۷COP ) از تاریخ ۱۵ تا ۲۷ آبان ۱۴۰۱ (۶ تا ۱۸ نوامبر ۲۰۲۲) در شهر شرم الشیخ مصر همزمان با سی‌امین سالگرد شکل گیری این کنوانسیون برگزار می‌شود. در نشست امسال برخی از رهبران جهان از جمله محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی شرکت دارند. مهمترین دیدارها که مورد توجه رسانه ها بود به حضور و دیدارهای رئیس جمهور اسرائیل باز می گشت.
ادامه مطلب
با توجه به قانونی شدن سرمایه گذاری خارجی در رود نیل و اختلاف نظرها در مورد ماهیت سرمایه گذاری های امارات، پرسش هایی در مورد اهداف تصویب این قانون مطرح شده است: آیا این امر در خدمت اقتصاد مصر خواهد بود یا آنکه هدف دستیابی گسترده تر امارات به اموری حیاتی تر است امری که رهبران نظامی و ناظران امنیت ملی مصر را نگران کرده است.
ادامه مطلب
تنش در یمن و مرزهای لبنان و اسرائیل به شکل روابط میان آمریکا و ایران ارتباط دارد. به این ترتیب که بلافاصله پس از امضای توافق هسته‌ای میان دو کشور این مسئله تاثیرات خود را بر اوضاع داخلی یمن و تنش میان لبنان و اسرائیل خواهد داشت و احتمالا بر بحران اقتصادی لبنان و چه بسا روابط میان سوریه و اسرائیل تیز تاثیر بگذارد؛ زیرا کشمکش در مذاکرات کنونی طبق اطلاعات به بیرون درز کرده فقط درخصوص توافق هسته‌ای نیست بلکه بر سر تعیین مناطق نفوذ ایران و آمریکا نیز است.
ادامه مطلب
با سفر رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین، روسای جمهور ترکیه و روسیه به ایران با هدف شرکت در هفتمین نشست سران محور آستانه که اولین دور از این دست نشست ها در دولت سیزدهم است به نظر می رسد تحولات سوریه دوباره به دستور کار مشترک تهران، مسکو و آنکارا بازگشته است.
ادامه مطلب
احمد نقیب زاده در گفت وگویی تاکید دارد: این یک اشتباه راهبردی است که تصور کنیم اگر اردوغان با میزان رای کمتر در انتخابات مجددا پیروز شود، چون در موضع ضعیف‌تر قرار دارد می‌تواند به نفع ایران باشد. ببینید مسئله پیروزی اردوغان با رای ضعیف یا قوی برای سیاست داخلی ترکیه اهمیت، معنا و کاربرد دارد، کما اینکه نحوه پیروزی و میزان رای رئیسی در انتخابات ریاست جهموری سال قبل برای سیاست داخلی ایران معنا دارد. اما اگر اردوغان با هر میزان رایی که مجدداً به رئیسی ریاست جمهوری ترکیه برگزیده شود در سیاست خاجی به معنای آن است که اردوغان، رئیس جمهور ترکیه است و می تواند همان سیاست های قبلی را در قبال ایران، منطقه و جهان پی می گیرد و قطعا همین کار را هم خواهد کرد.
ادامه مطلب
سیدعبدالامیر نبوی در گفت وگویی معتقد است که جمهوری اسلامی ایران اگر می¬خواهد روابط پایداری را با عربستان، مصر و دیگر کشورهای عربی کلید بزند باید به همان اندازه که نسبت به منافع و امنیت خود در خلیج فارس حساس است بداند که قاهره، ریاض و هر بازیگر عربی در منطقه هم به روابط سیاسی، نظامی و امنیتی خود در قالب روابط راهبردی با آمریکا اهمیت می¬دهد. اگر جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عربی به خصوص عربستان سعودی و مصر بتوانند حساسیت¬های یکدیگر را درک کنند می¬توان این امید را داشت که روابط تهران با ریاض، قاهره و دیگر کشورهای عربی خاورمیانه روابطی جدی و اثربخش باشد.
ادامه مطلب
این روزها مصطفی الکاظمی تحرکات دیپلماتیک جدی را برای احیای روابط تهران – ریاض در دستور کار دارد. سفر همزمان نخست وزیر عراق به ایران و عربستان سعودی و انتشار اخباری دال بر برگزاری دور جدید گفت وگوها در سطح دیپلماتیک بین دو طرف (ایران و عربستان) در بغداد نشان از این دارد که الکاظمی تا به اینجای کار توانسته است امید کم رمقی را برای رفع تنش و تخاصم ایران و عربستان ایجاد کند. اکنون پرسش این است که آیا نخست وزی فعلی عراق می‌تواند گشایشی در روابط تهران و ریاض ایجاد کند یا وساطت وی نیز چون عادل عبدالمهدی، سلف خود فرجامی نخواهد داشت؟
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: مصری ها دائما تاکید کرده اند که از زمان به قدرت رسیدن عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر قاهره تا کنون هیچ گاه علیه ایران و منافع آن یا حزب الله لبنان یا گروه های مقاومت مورد حمایت ایران موضع گیری نکرده و حتی در مواردی به سود آنها عمل کرده است، از جمله در فلسطین و نقش موثرش در کاهش تنش میان اسرائیل با جنبش حماس و گروه جهاد اسلامی؛ برای همین معتقدند که مذاکره برای ارتقای روابطشان با ایران از آنجا که حسن نیت دارند و از اشتیاق ایران به توسعه روابط نیز آگاهند، آسانتر از مذاکرات مشابه کشورهای دیگر با ایران است. علاوه بر انگیزه سیاسی، مصری ها انگیزه اقتصادی نیز برای توسعه روابط با ایران دارند. استفاده از ظرفیت های اقتصادی بومی شده ایران در زمینه های مختلف از جمله انرژی، صنعت و از همه مهمتر گردشگری از جمله مهمترین مسائلی است که به مصری ها انگیزه داده است که به فکر گسترش روابط با ایران بیفتند. در همین رابطه اخیرا عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر از بارگاه بازسازی شده راس الحسین (ع) در قاهره دیدن کرد که بسیاری اظهار نظر کردند که هدف از این کار ترغیب ایران به گسترش روابط مذهبی – گردشگری با مصر است.
ادامه مطلب
مهدی مطرنیا در گفت وگویی تصریح کرد که ائتلاف عربی - عبری در حال یافتن جایگاه و موقعیت ویژه خود در منطقه خاورمیانه و تحولات غرب آسیا است. این ائتلاف عربی - اسرائیلی در تلاش است که نوعی محاصره ایران در منطقه را به رهبری ایالات متحده آمریکا با مدیریت اسرائیل و همچنین حمایت و پشتیبانی مالی، تسلیحاتی و نظامی کشورهای عربی منطقه شکل دهد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: در حالی که کاخ پادشاهی عربستان سعودی برای رهبران این کشورها دعوتنامه رسمی فرستاده و از آنها خواسته است در روزی که رئیس جمهوری امریکا می آید در ریاض حضور داشته باشند بسیاری از مقامات ارشد کشورهای دعوت شده برای حضور در این نشست تردید دارند.
ادامه مطلب
چهار قدرت نوظهور منطقه ای- عربستان، ترکیه، ایران و اسرائیل- همگی در جستجوی یارکشی های تازه منطقه ای هستند و همگی در صددند تا به شیوه ای «کمتر تقابلی» با یکدیگر رفتار کنند. این تلاش ها در نتیجه خروج ایالات متحده از خاورمیانه برای تمرکز بر روسیه و چین است.
ادامه مطلب
مهدی مطهرنیا در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید داشت که بعد از انعقاد پیمان ابراهیم و سنگین تر شدن مناسبات اسرائیل با کشورهای حاشیه خلیج فارس اکنون بیش از هر زمان دیگری واقعیتی به نام ناتوی عربی - اسرائیلی در بافت جغرافیایی خاورمیانه با محوریت ایجاد ائتلافی علیه جمهوری اسلامی ایران و با ادبیات و گفتمان خاص «جبهه موافقت» در برابر «محور مقاومت» در حال شکل گیری است.
ادامه مطلب
برخی موضع گیری مثبت ترکیه در قبال قطر را با موضع کنونی مصر نسبت به امارات مقایسه می‌کنند و این تشبیه با توجه به ویژگی‌های این چهار کشور و ماهیت روابط آنها برای یک مقایسه واقع‌گریانه و بی طرف کافی نیست. آنکارا وقتی از قطر حمایت کرد و نیروهای خود را به این کشور ارسال کرد، درصدد جنگی واقعی علیه کشورهای تحریم کننده قطر نبود بلکه با این کار می‌خواست جای پایی برای خود در منطقه خلیج فارس پیدا کند. همچنین این اقدام نمایشی بود زیرا رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در آن زمان نیاز داشت خود را در سراسر منطقه شخصی قدرتمند نشان دهد.
ادامه مطلب
عضویت کامل ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای قطعا به سود تهران است، چرا که هر گونه پذیرش در عرصه بین‌الملل خبری نویدبخش برای حکومت ایران است. افزون بر این، رهبری چین و روسیه بر سازمان همکاری‌های شانگهای مزیت دیگری است که ایران را در تقابل دائمش با ایالات متحده صاحب قدرت حمایتی قابل توجهی می‌کند.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: کتاب «خیزش مردم سرخورده» نوری از دریچه‌های مختلف بر جوامعی است که در همسایگی ما هستند، همسایگانی که با وجود مشترکات فرهنگی فراوان اطلاعات نسبتا کمی از آنها داریم اما می‌توانند نکات بسیاری را به ما بیاموزند؛ کشورهایی مثل مصر، تونس، لیبی و... در این کتاب تلاش شده‌است بهار عربی از جنبه‌های گوناگون دیده شود. هم از نگاه خارجی و سیاست‌مداران خارج از جهان عرب که در بخش اول مطالبشان را می‌خوانید، هم از نگاه سیاست‌مداران فعال در جامعه عرب و هم از نگاه روشنفکران، نویسندگان و اندیشمندان عرب که هر کدام از دریچه ویژه خود و از بعدی که مورد اهتمامشان است، به تحولات نگاه کرده‌اند.
ادامه مطلب
حزب حاکم عدالت و توسعه و رئیس جمهور رجب طیب اردوغان در ترکیه چند ماه وحشتناک را پشت سر گذاشته اند. این کشور در سطح بین‌المللی منزوی است، اقتصادش همچنان رو به وخامت است و تردیدهایی در مورد سلامتی اردوغان وجود دارد. وضعیت رجب طیب اردوغان و حزب عدالت و توسعه در نظرسنجی‌ها خوب به نظر نمی‌رسد. برای بسیاری از ناظران و مخالفان ترکیه، سرکوب حزب عدالت و توسعه در راه است.
ادامه مطلب
این کشور در دیپلماسی منطقه‌ای و در پرونده‌های مهم، از جنگ‌های یمن و سوریه تا موضوع هسته‌ای ایران غایب بوده است. در این دوران مصر گرفتار ناآرامی داخلی بود و این امر باعث شد توجهش از سیاست خارجی به نزاع قدرت در داخل و اقتصاد معیوبش متمرکز شود.
ادامه مطلب
احمد نقیب زاده در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی معتقد است که احیای مناسبات ایران و عربستان سعودی می‌تواند به توازن بخشی و نفوذ هر چه بیشتر و بهتر ایران در منطقه خاورمیانه کمک کند.
ادامه مطلب
نتایج جنگ یازده روزه غزه هشدار می‌دهد هر جنگی در آینده میان حماس و اسرائیل احتمالا مقدمه جنگی منطقه ای است و چه بسا مصر را نیز در ورطه بندازد چرا که این کشور نه می تواند کنار اسرائیل و نه حماس وابسته به اخوان المسلمین و نه ایران بایستد.
ادامه مطلب
بعد از اظهارات رئیس جمهوری مصر درباره اختصاص نیم میلیارد دلار کمک برای بازسازی نوار غزه و گشایش گذرگاه رفح و اختصاص چهار بیمارستان برای معالجه مجروحان حملات اسرائیل و حمله شدید علمای الازهر و انتقاد آنها از کشورهای سازش‌کار خلیح فارس، این پرسش مطرح می‌شود که در مصر چه اتفاقی در حال وقوع است، آیا با دگرگونی سیاسی روبه رو هستیم؟
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: در بغداد، ظریف در عالی ترین سطح ممکن مورد استقبال طرف های عراقی قرار گرفت. استقبالی که نشان می داد ایران همچنان در عالی ترین جایگاه نزد عراقی ها قرار دارد. این در حالی است که شخص محمد جواد ظریف نیز از احترام ویژه ای نزد رهبران سیاسی عراق برخوردار است که استقبال گرم از او را دوچندان می کند.
ادامه مطلب
الیاس واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه بعد از روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه و بعد از تحولات سالهای گذشته، سرنوشت خود را بیش از غرب به مناطق دیگر مانند خاورمیانه، آفریقا و اوراسیا پیوند می زند، در حالی که یونان با اقتصاد بحران زده و قدرت نظامی متوسط، اصلا تمایل ندارد خود را از مواهب ساختارهای یورو – آتلانتیکی مانند اتحادیه اروپا و ناتو محروم کند.
ادامه مطلب
مسیر حمل و نقل قطب شمال واقع بینانه تر به نظر می رسد. چینی ھا بسیار زود برای دستیابی به این ھدف دست به تلاش شده اند، اگرچه باید گفت که آنھا در امیدھای اغراق آمیز خود غرق شده اند. ھویگنیانگ، مدیر انستیتوی تحقیقاتی قطبی در شانگھای، در سال ۲۰۱۴ پیش بینی کرده بود که تا سال ۲۰۲۰، پنج تاپانزده درصد تجارت بین المللی چین از طریق گذرگاه شمال شرقی انجام شود.
ادامه مطلب
سعید رمضانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همگام با تحولات منطقه غرب آسیا، موازنه قدرت در سایر عرصه ها هم در حال تغییر است و ژئوپلتیک فضایی نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. فضا به عنوان یک میدان ژئوپلیتیک جدید رقابتی بین قدرت های خاورمیانه در حال ظهور است و سایر کشورها نیز در کنار بلندپروازی های منطقه ای خود، به این حوزه قدم گذاشته اند.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که نشست دیروز پنجشنبه دوحه با حضور وزرای امور خارجه روسیه، قطر و ترکیه لزوما تلاشی برای به حاشیه کشاندن نشست آستانه و ایران در ترسیم آینده سیاسی سوریه نیست. چرا که نشست آستانه کماکان با سه بازیگر محوری ایران، روسیه و ترکیه نقش کلیدی در تعیین تحولات زمینی و امنیتی جنگ این کشور (سوریه) دارد.
ادامه مطلب