
تلاش آذربایجان برای گرفتن سهم گاز روسیه در اروپا
پرویز شهبازف، وزیر انرژی جمهوری آذربایجان در کنفرانس صنایع جهان در ابوظبی، کشورش در حال تمرکز روی توسعه ساختارهای صادرات انرژی خود برای صادرات گاز طبیعی بیشتر به اروپاست.
ادامه مطلبپرویز شهبازف، وزیر انرژی جمهوری آذربایجان در کنفرانس صنایع جهان در ابوظبی، کشورش در حال تمرکز روی توسعه ساختارهای صادرات انرژی خود برای صادرات گاز طبیعی بیشتر به اروپاست.
ادامه مطلبشعیب بهمن در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که اگر ما یک نگاه راهبردی درست، دقیق و منطقی به قفقاز و قره باغ داشتیم هیچگاه با این شرایط مواجه نبودیم. اگر مقامات دیپلماتیک و امنیتی ایران به هر دلیلی نمی خواهند این اقدام غیر قابل توجیه الهام علی اف را محکوم کنند و آن را زیر سوال ببرند، حداقل میتوانند از سفر کسانی مانند معاون اقتصادی به جمهوری آذربایجان جلوگیری کنند که مخالفت، انتقاد و نارضایتی خود را از این دست اقدامات نشان دهند.
ادامه مطلبقربان مسعودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه و ارمنستان به لحاظ اقتصادی از عادی سازی روابط سود خواهند برد. این در حالی است که منفعت دو کشور از تعاملات اقتصادی می تواند فراتر از آغاز و گسترش روابط تجاری – اقتصادی فیمابین باشد. در واقع با گشایش احتمالی مسیرهای ارتباطی میان دو کشور که می تواند حاصل برقراری روابط زودهنگام دیپلماتیک میان این دو همسایه قفقاز جنوبی باشد، چشم اندازهای وسیعی پیش روی دو کشور گشوده می شود. بدین ترتیب، آنکارا و ایروان می توانند بدون هیچ مانعی با بهره گیری از محورهای مواصلاتی فیمابین خود به صادرات و واردات دو و چند جانبه اقدام کنند.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سخنان تحریک آمیز از جانب رسانه ها و تریبون های تبلیغاتی یک کشور همسایه علیه یک کشور همسایه دیگر، مصداق بارز تحریک علیه تمامیت ارضی است و در بهترین حالت باید با اعتراض سفارت ایران در جمهوری آذربایجان و احضار سفیر جمهوری آذربایجان مواجه شود.
ادامه مطلبقربان مسعودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه با انتصاب سردار کلیچ، یکی از چهرههای مهم دیپلماسی ترکیه و سفیر سابق آن کشور در آمریکا به عنوان فرستاده ویژه برای عادیسازی روابط با ارمنستان، گامی جدی برای عادی سازی مناسبات با ایروان برداشته است، وی اظهار کرد تمامی اقدامات خود در این زمینه را با ریاست جمهوری آذربایجان هماهنگ خواهد کرد. این در حالی است که مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه گفته است اگر ارمنستان از تحولات اخیر درس گرفته و برقراری صلح و رفاه در منطقه قفقاز را ترجیح دهد، روابط با ترکیه میتواند بهبود یابد. تحت چنین شرایطی سفارت هم تاسیس می شود.
ادامه مطلبگقارد منصوریان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه برای کنترل اوضاع و عدم دوری دو جمهوری از خود، اقداماتی هوشمند را پایه ریزی کرد، با رفرم سیاسی در ارمنستان در سال ۲۰۱۸ و تمایل پاشینیان به غرب، همچنین نگرش جمهوری آذربایجان به ترکیه و ناتو، تهدیدی بالقوه را به فرصتی بزرگ تبدیل کرد. و با حضوری به موقع و هوشمند بیش از ۲هزار نیروی نظامی و تجهیزات پیشرفته در منطقه قراباغ به عنوان نیروی حافظ صلح، مهر تاییدی بر حیات خلوت خود گذاشت تا سیاست های غرب گرایی عقیم شود.
ادامه مطلبعباس قربانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برآیند بررسی های بعمل آمده نشان می دهد آذربایجان دارای ابزارهای لازم حقوقی و سیاسی برای تحمیل کریدور مواصلاتی مد نظر خود به جمهوری ارمنستان نبوده و شرایط منطقه ای و بین المللی حاکم بر قفقاز جنوبی نیز پذیرای چنین تغییر ژئوپلتیک تاثیرگذاری نخواهد بود.
ادامه مطلببه نظر می رسد که طی ماه های آینده، تمامی توافق های حاصل شده و از جمله مشارکت شرکت های ایرانی در احیای مناطق آزاد شده در رود ارس، بازسازی خط راه آهن در جلفا و همچنین، دیگر مناطق اجرایی شود. در آینده نزدیک نیز یک پاسگاه در منطقه خداآفرین در منطقه جبرئیل افتتاح خواهد شد.
ادامه مطلبالیاس واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نمی توان سازمان دولت های ترک را سازمانی پان ترکیستی با رویکرد پیوست گرایی سرزمینی دانست. آنچه اکنون به عنوان ماهیت پان ترکیستی بر این سازمان اطلاق می شود، برخی با هدف تهدید انگاری این سازمان است که با اهداف سیاسی انجام می شود و برخی نیز با ملاحظه فعالیت های فرهنگی این سازمان که قطعا در بیداری هویتی اقوام ترک اقلیت در سایر کشورها مؤثر خواهد افتاد، حکم به پان ترکیستی بودن این سازمان می دهند. البته در این میان سیاست خارجی مستقل برخی از این دولت ها مانند جمهوری ترکیه و جمهوری آذربایجان که با مداخلات نظامی در مرز یا خاک کشورهای دیگر همراه بوده نیز در الحاق گرایی قلمداد کردن رویکرد این سازمان بی تاثیر نیست ولی به نظر می رسد در این زمینه نوعی تداخل بحث وجود دارد.
ادامه مطلبتصمیم ارمنستان در دسامبر برای لغو تحریم واردات ترکیه و تصمیم مشترک دولت ها برای ازسرگیری پروازهای چارتر بین استانبول و ایروان سیگنال های مهمی هستند اما برای بازسازی اعتماد بین طرفین، نیاز به اقدامات بیشتری خواهد بود.
ادامه مطلبمحسن پاک آیین در گفتوگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که تا زمان رفع ابهامات و اختلافات موجود در توافق صلح مسکو شاهد تداوم درگیری های پراکنده بین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان خواهیم بود، پیرامون تاثیر و نفوذ جریان پان ترکیسم و پان آذریسم در داخل ایران عنوان داشت که این دو جریان هیچ قدرتی در داخل کشور ندارند.
ادامه مطلبسیدعلی سقاییان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که در سایه نگاه و نیت جمهوری آذربایجان در خصوص دالان زنگه زور، این مسئله قطعاً خط قرمز جمهوری ارمنستان و همچنین جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. یعنی، نه ایروان و نه تهران اجازه تغییرات ژئوپلیتیکی در منطقه قفقاز جنوبی، به خصوص در مرزهای مشترک دو کشور (ایران و ارمنستان) را به ترکیه، جمهوری آذربایجان و هیچ کشور دیگری نخواهند داد.
ادامه مطلباحسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به رویکرد روسیه در منطقه قفقاز، ایران و ارمنستان برای تامین منافع خود نمی توانند امید زیادی به همراهی و مساعدت مسکو داشته باشند. این کشور خود را بازیگر انحصاری منطقه می داند و حاضر به اعطای امتیاز به سایر کشورهای منطقه نیست. روسیه به علت سیاست هسته ای مستقل جمهوری اسلامی و با توجه به منابع نفت و گاز فراوان ایران، به دنبال تضعیف نفوذ تهران در قفقاز است. این امر به کاهش قدرت مقاومت ارمنستان در برابر تجاوز آذربایجان و ترکیه منجر می شود و تمامیت ارضی این کشور را تهدید می کند.
ادامه مطلبقهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با درک این واقعیت ها اگر چنانچه روسیه در پشت ماجرای تغییر ژئوپلیتیک منطقه باشد ایران با چه ابزارهایی به مقابله با آن برخواهد خاست؟ این سوال بسیار جدی است که در مراکز تصمیم سازی کشور باید برای آن پاسخ پیدا کنند. نتیجه گیری تسلط کامل بر قفقاز جنوبی به عنوان "خارج نزدیک" روسیه، با مدیریت هوشمندانه آن کشور تعقیب می شود. حضور نظامی دائمی در منطقه با هدف کنترل تحرکات دولت های ذینفع در مسائل منطقه و کنار زدن بازیگران دیگر از جمله جمهوری اسلامی ایران در هسته مرکزی این استراتژی قرار دارد. بسته شدن مرز مشترک ایران و ارمنستان و یا اعمال محدودیت در تردد، با ایجاد کریدور زنگزور ممکن است یکی از اجزاء این استراتژی باشد.
ادامه مطلبعلیرضا علیزاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید چنین به نظر برسد که متمایل شدن به مواضع ارمنستان منافع ایران را در منطقه تأمین کند، ولی با رویکرد راهبردی به یقین می توان گفت در میان مدت منافع رقبای ما (ترکیه، اسرائیل، پاکستان، و غرب) در منطقه از منظر حمایت از وحدت ارضی آذربایجان تقویت خواهد شد.
ادامه مطلبمحسن پاک آیین در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که دعوت حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران برای حضور از همتای ترکیه ای خود در جهت تحقق همان شعار سیاست خارجی دولت سیزدهم یعنی تعمیق و گسترش مناسبات با همسایگان است، نه کنترل باکو از طریق آنکارا.
ادامه مطلبصادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران و ایرانی استاد عبور از دوران سخت و تصمیمات استراتژیک بوده و هستند. ماندگاری ایران مدیون این ویژگی مردم این سرزمین است. اردوغان و و علی اف نباید دچار اشتباه محاسباتی صدام شوند، والا سرنوشتی بدتر از صدام در انتظار آنان و کشورشان خواهد بود.
ادامه مطلبتاکید بیش از حد بر بُعد پان ترکیسم در مبارزه با تهران پیامدهای معکوسی برای باکو به همراه دارد. تاکید بر ریشه های ترکی در برخی از سلسله های تاریخی ایران مانند صفویه و قاجار، استدلالی به نفع جدایی از ایران نیست، بلکه تحکیم روابط آذری های ایرانی با ایران را به همراه دارد.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سخنان و مواضع دولت دست نشانده و تحت اشغال جمهوری آذربایجان علیه ایران که در راستای دستورات و منافع دیکته شده دولت ترکیه است را نباید یک موضع مستقل از سوی یک بازیگر بینالمللی محسوب کرد، زیرا آنچه از سوی مسئولین جمهوری آذربایجان اِشغالی و حتی شخص الهام علیاف طرح شده، مواضع و سیاستهای دولت اردوغان در ادامه فرآیند قدرتطلبی و گسترشگرایی جغرافیایی است.
ادامه مطلبصادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امروز ایران به عنوان ام القرای تشیع و فرهنگ ایرانی متکی بر عاشورا و نوروز در حیات تاریخی خویش با جدی ترین خطرات مواجه است. در حالی که در شرق آن فرهنگ و زبان و ادبیات فارسی با خطر مواجه شده در شمال غربی آن تشیع، این مهمترین ابزار نفوذ و حضور، به حاشیه رانده شده و تکیه بر قومیت به ابزار پیروزی بر ارمنستان و تهدید برای ایران تبدیل شده است.
ادامه مطلبهرچند جمهوری آذربایجان روابطی نزدیک با ترکیه و اسرائیل دارد ولی با توجه به این که ترکیه و ایران در عرصه های دیگر به ویژه در خاورمیانه و افغانستان و روابط اقتصادی دارای منافع مشترک هستند، ایران روابطش با ترکیه را متشنج نخواهد کرد.
ادامه مطلبصابر گلعنبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در سایه تحولاتی که کل عراق به عنوان یک واحد سیاسی و نه صرفا در بیت شیعی تجربه میکند، هیچ بعید نیست که در سالهای پیش رو شاهد پدیدههای سیاسی نوظهوری همچون شکلگیری یک حزب و گروه سیاسی جریانساز باشیم که در انتخابات ۲۰۲۴ به یک پدیده تبدیل شود و بتواند رای دهندگان قهر کرده یا خاموش را جذب کند و به پای صندوقها بکشاند که در این صورت کل سپهر سیاست و توازن کنونی به هم خواهد خورد.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به الگوی سیاستگذاری آلیاژی و زنجیره تأمین سیاستگذاری تعریفی در بالا، سیاستگذاری خارجی راهبردی دولت ترکیه به ریاست اردوغان طی یک دهه اخیر بهخصوص طی سه سال گذشته در رویدادهایی مانند جنگ قفقاز، تهدید مرزی ایران، اتحاد و روابط نظامی فشرده با پاکستان و حضور در افغانستان، حضور نظامی در عراق و سوریه و لیبی و ... را میتوان در راستای یک سیاست راهبردی و بنادین یعنی "دستیابی ترکیه به سلاح هستهای و بمب اتمی و گسترش هژمونی بر منطقه" خلاصه کرد که با سیاستها و تاکتیکهای دیگری پوشش و تقویت میشوند.
ادامه مطلبشعیب بهمن در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تاکید کرد که جنگ قره باغ در سال گذشته در پیوستگی کامل با تحولات منطقه غرب آسیا با محوریت سوریه و عراق قرار دارد. هم به دلیل حضور عریان و مستقیم بازیگرانی نظیر ترکیه و اسرائیل در این جنگ، هم نوع پیشروی نظامی نیروهای آذربایجان در قره باغ و مهمتر از آن طرح هایی مبنی بر ایجاد انسداد مرزی، زمینی و ترانزیتی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ارمنستان نشان داد که تحولات قفقاز جنوبی بعد از جنگ قره باغ در پیوند کامل با تحولات غرب آسیا قرار دارد. یعنی سعی شد نفوذ ایران در سوریه و عراق با قطع حضور جمهوری اسلامی در قفقاز جنوبی پاسخ داده شود. این مسئله پیشتر، هم مورد توجه ترکیه و هم مورد توجه روس ها بود. در این بین متاسفانه مقامات مسئول در جمهوری اسلامی ایران خیلی دیر متوجه این واقعیت شدند. ایران در مقایسه با ترکیه و روسیه خیلی دیر فهمید که تحولات خاورمیانه چه تاثیر مستقیمی بر تحولات منطقه قفقاز و جنگ قره باغ در سال گذشته داشت و دارد. به همین دلیل تهران خیلی دیر دست به واکنش در منطقه قفقاز جنوبی زد. چون تا زمانی که به صورت رسمی و عریان منافع و امنیت ایران در مرزهای شمالی غربی از جانب آذربایجان و ترکیه تهدید نشد، ایران عملاً دخالت جدی و معناداری در تحولات منطقه قفقاز جنوبی نداشت.
ادامه مطلبعبدالرضا فرجی راد در گفتوگو با دیپلماسی ایرانی تشریح کرد که اگر بخواهیم مقایسهای در خصوص نفوذ اسرائیل در ساختار نظامی و اطلاعاتی جمهوری آذربایجان با دیگر کشورهای همسایه داشته باشیم بی شک باکو در مقام اول قرار می گیرد. یعنی حتی بعد از اجرایی شدن پیمان ابراهیم و آشکارساز و عادی سازی روابط دیپلماتیک بحرین و امارات با اسرائیل و حتی با وجود روابط و مناسبات آنکارا با تل آویو در ابعاد مختلف و در عین حال همکاری های مخفی اقلیم کردستان و کردها با اسرائیل، هیچ کدام به اندازه نفوذ اسرائیل در جمهوری آذربایجان برای ما تهدیدزا نیست. لذا اگر ما در طول سال های گذشته مدارا با جمهوری آذربایجان را کنار میگذاشتیم و حساسیت های فعلی را پیرامون نفوذ اسرائیل به مقامات باکو گوشزد میکردیم و یا در صورت عدم توجه جمهوری آذربایجان به این نگرانی های ایران، اقدامات قاطعی را انجام میدادیم کار به اینجا کشیده نمیشد که اسرائیل در سایه نفوذ امنیتی، اطلاعاتی و نظامی خود در جمهوری آذربایجان بتواند از خاک این کشور برای انجام عملیاتهای تروریستی، خرابکارانه، جاسوسی، سرقت اسناد و ایجاد ناامنی علیه منافع جمهوری اسلامی ایران عمل کند.
ادامه مطلبایران امیدوار بود که حمایتش از آذربایجان در جنگ دوم قره باغ، همکاری دوستانه بیشتر با این کشور را به همراه داشته باشد. ایران می خواست، سهمی در احیای سرزمین های پس از جنگ داشته باشد. اخیرا، در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، وزیران امور خارجه آذربایجان و ایران با یکدیگر دیدار کردند، اما تاثیری بر حل و فصل این درگیری نداشته است. احتمال دارد، دیدار سه جانبه با مشارکت ترکیه تاثیرگذارتر باشد.
ادامه مطلبپروفسور سیدحسن امین در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که ایران مشابه عراق و سوریه باید در ارمنستان و قفقاز جنوبی حضور نظامی پیدا کند، تشریح کرد: تنش امروز در قفقاز و قره باغ فقط حق اعمال حاکمیت آذربایجان بر جاده گوریس – قاپان نیست، حتی مسئله بستن مسیر ترانزیتی و قطع روابط تجاری و اقتصادی بین ایران و ارمنستان نیست، بلکه آنکارا و باکو سعی دارند در سایه پیروزی های جنگ سال گذشته قره باغ، ژئوپلیتیک منطقه قفقاز را تغییر دهند تا، هم جمهوری اسلامی ایران و هم ارمنستان عملاً در یک انحصار قرار گیرند.
ادامه مطلبالیاس واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: . چرا ما به جای برگزاری مانورهای نظامی مقابل هم در دو سوی مرز، مانور مشترک نداریم؟ یا حداقل با پذیرش رزمایش همدیگر، چرا در حد افسرناظردر مانورها شرکت نمی کنیم؟ چرا دولت جمهوری آذربایجان را به صرف داشتن رابطه با اسرائیل عامل این رژیم علیه ایران می دانیم؟ مگر روسیه و ارمنستان هم با اسرائیل رابطه ندارند؟ چرا در مورد این دو کشور چنین گمانی نمی بریم؟ چرا به مزیت های دالان زنگه زور که ایجاد آن در آینده چندان بعید هم نیست فکر نمی کنیم و همواره سعی داریم به صورت رسمی یا غیر رسمی با چنین فرآیندی مقابله کنیم؟ اساسا اگر خود ارمنستان با چنین کاری موافقت کند ما چطور می خواهیم با آن مقابله کنیم؟
ادامه مطلبصلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نظامیگری باکو ظاهرا از دو محرک مهم ناشی می شود: غرور ناشی از پیروزی برق آسا و قاطع بر ارمنستان و دوم ساختار سیاسی غیردمکراتیک کشور و سودای رهبری آن برای خرج کردن مابه ازای این پیروزی در عرصه سیاست داخلی و تحکیم قدرت از طریق تثبیت و گسترش دستاوردهای اخیر. پاشنه آشیل این سیاست اما، اتکای صرف و مطلق به متحدان خارجی و ورود به بازی های ژئوپولتیک در مقیاسی بزرگتر از ظرفیت و توانایی های کشور است.
ادامه مطلبحشمت الله فلاحت پیشه در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که اولویت سیاست های ترکیه در مناطق پیرامونی خود «اپیدمی ناامنی» است، در رابطه با نگاه امنیتی تهران به کردها تصریح کرد: ایران در تلاش است که در افق ۲۰۲۵ روابط تجاری دوجانبه خود با ترکیه را به مناسبات ۳۰ میلیارد دلاری ارتقا دهد، مشابه همین رقم را هم برای روابط خود با عراق در نظر دارد. همین مسئله باعث شده است که ایران به دنبال تنش آفرینی و بالا بردن حساسیت ترکیه در خصوص کردها نشود. لذا نوعی تحدید سازی تنش را با آنکارا در دستور کار دارد که سبب بروز برخی مماشات های تهران در قبال سیاست های مخرب ترکیه و شخص ادوغان می شود.
ادامه مطلب