
سقوط بشار اسد و احتمال شکل گیری هلال سنی
شقایق متقی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: می توان گفت که سقوط بشار اسد نشانی بر پایان نفوذ علویان در این کشور و سرآغاز تشکیل یک محور جدیدی به رهبری کشورهای سنی مذهب است.
ادامه مطلبشقایق متقی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: می توان گفت که سقوط بشار اسد نشانی بر پایان نفوذ علویان در این کشور و سرآغاز تشکیل یک محور جدیدی به رهبری کشورهای سنی مذهب است.
ادامه مطلبمبین عبدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چرا ارتش سوریه مقاومتی برای مقابله با گروه های تروریستی و دیگر معارضین انجام نداد؟ ترکیه در این میان چه منافعی دارد؟ روسیه در میانه آشوب چه کرد؟ ایران، محور مقاومت و دیگر دولت های منطقه چه می کنند؟
ادامه مطلبعلی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یچیدگی و اوضاع پرچالش، آینده را با چنان ابهامی روبهرو کرده که مشخص نیست آیا ترکیه از چاه به چاله یا از چاله به چاه افتاده است، تا جایی که برخی صحبت ها حتی ادعا می کنند که قصد اولیه ترکیه تنها اندکی پیشروی برای فشار به بشار اسد بوده نه فرو ریختن حکومت سوریه در آن سوی مرز!
ادامه مطلبدکتر احمد کاظمی، کارشناس مسایل اوراسیا در همایش بینالمللی ” قفقاز و جهان ایرانی ” در دانشکده شرقشناسی دانشگاه اسلاونی (دانشگاه روسی – ارمنی) در ایروان ، با ارایه مقاله “ساخت جهان تورانی در اوراسیا؛ طراحان، اهداف و پیامدها ” گفت: « تحولات اخیر سوریه و از آن جمله، نقض روند آستانه و حضور سربازان مزدور از جهان ترک ادعایی و پیوند پان ترکیسم – صهیونیسم – تکفیری نشان می دهد که در نبر نظم های سیاسی، زنگ های خطر برای ایران، روسیه و چین به صدا درآمده است و اکنون برهه تاریخی برای همکاری این کشورها جهت مقابله با مخاطرات نظم آنگلوساکسونی است.
ادامه مطلبمصطفی زندیه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فروپاشی نظام سیاسی سوریه، این سئوال را به طور جدی مطرح کرد که پس از ۱۳ سال بن بست ناشی از جنگ داخلی سوریه، چه عاملی باعث شد تنها در مدت ۱۱ روز گروه های متعدد مخالف مسلح و حامیان منطقه ای و بین المللی آنها به دمشق رسیدند؟
ادامه مطلبسخنگوی وزارت خارجه در مورد وضعیت سفارت سوریه در تهران، متذکر شد: کادر دیپلماتیک و سفیر سوریه کماکان در تهران هستند. در مورد وضعیت سفارت وبنا به تصمیمی که هیأت حاکمه جدید سوریه اتخاذ کنند، تصمیم خواهیم گرفت.
ادامه مطلبجلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: جریانهای تندرو اگر به راستی هوادار منافع و امنیت ملی هستند، در هیئت کنشگری سیاسی، مدتی را در حالت "تحمل" و قبول سیاست "بنشین و ببین" تن داده و بیش از آن که نزد جامعه جهانی به عنوان بخشی از مشکلات متهم شوند، به بخشی از راه حل برای برون رفت منطقه از مشکلات دیده شوند.
ادامه مطلبپس از خط و نشان کشیدنهای اردوغان در هشتمین کنگره حزب عدالت و توسعه برای منتقدان خود درباره چرایی حضور در سوریه و همچنین ادعای تاریخی درخصوص بخشی از خاک این کشور (سوریه) حالا قرار است که اردوغان برای اولین بار پس از بحران جنگ داخلی سوریه، عازم دمشق شود.
ادامه مطلبپایگاه خبری میدل ایست نیوز به نقل از منابع خود گزارش داد که مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری ایران، هفته جاری برای شرکت در نشست گروه D۸ به قاهره سفر خواهد کرد. به گفته این منابع، پزشکیان در حاشیه این نشست، دیدارهای دوجانبه با مقامات حاضر در نشست دی هشت خواهد داشت.
ادامه مطلبپیروزی ناگهانی شورشیان غافلگیرکننده بود. اکنون که اسد بهکلی از صحنه خارج شده، اردوغان آماده میشود تا از سرمایهگذاری چندین ساله خود در حمایت از مخالفان سوری بهرهبرداری کند. ایران و روسیه – رقبای اصلی ترکیه در سوریه – تضعیف شدهاند؛ دولتی دوست در دمشق ممکن است به زودی تشکیل شود و آماده استقبال از پناهجویان باشد؛ همچنین خروج اسد میتواند حتی راه را برای خروج باقیمانده نیروهای آمریکایی باز کند، هدفی که آنکارا مدتها در پی آن بود. اگر ترکیه بتواند از خطرات احتمالی پیش رو اجتناب کند، ممکن است به برنده آشکار جنگ داخلی سوریه تبدیل شود.
ادامه مطلبسید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهای ذینفوذ و نزدیک کشور سوریه در سال های گذشته بوده و طبعا با شرایط پیش آمده نظاره گر تحولاتی است که در این حوزه در حال رخ دادن است.
ادامه مطلبکیومرث اشتریان در یادداشتی می نویسد: در صورتی که مسئله هستهای حلوفصل یا مهار شود و ایران و آمریکا به توافقاتی دست یابند، منازعات به فاز سیاسی-دیپلماتیک منتقل و در سطح تنش سیاسی محدود میشود. رسیدن به چنین وضعیتی نیازمند تلاش برای دستیابی به توافقات اجرائی است. توافقات اجرائی در صورتی محقق میشود که ظرفیتهای تئوریکی و عملیاتی وجود داشته باشد؛ چه پیشرونده باشد، مانند افزایش توان نظامی و چه پسرونده در روابط خارجی. در هر صورت نباید این ظرفیتها از طریق طبقه بورژوازی شبهایدئولوژیک تخلیه شده باشد.
ادامه مطلبتوماس فریدمن در یادداشتی می نویسد: هیچ کشوری در خاورمیانه بیشتر از سوریه منفجر نمیشود. هرچه در سوریه اتفاق بیفتد، در سوریه نمیماند. به این دلیل که سوریه هم به عنوان یک عنصر کلیدی و هم به عنوان یک میکروکوزم (نمونه کوچک شده) از کل خاورمیانه عمل میکند. به عنوان یک عنصر کلیدی، وقتی فرو میریزد، اثرات آن در تمام جهات پخش میشود.
ادامه مطلبسید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آینده سوریه همچنان مبهم است، و ممکن است با روی کار آمدن نیروهای جدید، چالشهای بیشتری برای این کشور ایجاد شود. با این حال، سقوط بشار اسد نقطهعطفی در تاریخ این کشور خواهد بود که تحولات آینده را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
ادامه مطلبرامین فرهودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چیدمان نیروهای معارض و خارجی در سوریه به گونه ای است که ترکیه را وادار به حمایت از تمامیت ارضی سوریه می کند. در صورت بروز (حتمی) اختلاف بر سر تقسیم منافع و قدرت در این کشور توسط عوامل داخلی و خارجی، ترکیه ناچار از ورود در بحرانی است که سال ها این کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد. مهم ترین عامل در شکل گیری این بحران حمایت های آمریکا و اسرائیل از استقلال کردهای منطقه و در اختیار داشتن کانون انرژی سوریه توسط آمریکاست.
ادامه مطلبدر تمام سالهای بحران جنگ داخلی در سوریه همواره نوع بازیگری ترکیه و سیاست اردوغان محل بحث بوده است. اکنون پس از سقوط حکومت اسد و ورود سوریه به دوران پسابشار این سوال مهم در محافل سانهای و کارشناسی شکل گرفته است که اردوغان چه نگاهی به این کشور خواهد داشت؟ آیا سعی دارد بخشی از خاک این کشور را ذیل توجیه منطقه حائل به ترکیه الحاق کند یا در تلاش است ساختار سیاسی - اداری سوریه جدید به شکل جدی تحت حمایت و در سایه آنکارا باشد؟
ادامه مطلبمحمدجواد غلامرضا کاشی در یادداشتی می نویسد: بشار اسد را نیروهای خارجی (ایران و روسیه) حفظ کردند. بشار اسد را نیروهای خارجی (ترکیه و عربستان و آمریکا) برداشتند. در این میان معلوم نبود نقش مردم کجاست. نیروهایی که بشار را سرنگون کردند، هر کدام از جایی فرمان میبرند. معلوم نیست سرنوشت مردمان رنجدیده سوریه چه خواهد بود.
ادامه مطلبسید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: در بیش از سه دههای که از فروپاشی ساختار نظام دو قطبی میگذرد، واقعیت آن است که مجموعه و منظومهای از مفاهیم، واژگان و نظریهها پیرامون امپراتوریها و تمدنها وارد بحثها و گفتگوهای روابط بینالمللی شده است. در هر کدام از این بحثها، که بعضاً با یکدیگر متضاد و تناقض هستند، البته منافع تعدادی از بازیگران، به صورت نهفته و آشکار، ایفای نقش میکنند و جالب آنکه برخی از کنشگران روابط بینالمللی، از نمادها و مظاهر تمدنهای پیشینی که بدان تعلق داشته، استفادههای جدی سیاسی میکنند. تغییر نامها، برجسته کردن برخی از مکانهای تاریخی و تمرکز بر برخی از دورانهای شکوفایی امپراتوریها توسط دولت نمونهای از این کنشهاست. شاید برجستهترین مثالها را بتوان در روسیه، ترکیه و تا حدودی هند مورد شناسایی قرار داد.
ادامه مطلبخستوزیر موقت سوریه، از سوریهایی که در زمان حکومت بشار اسد به کشورهای دیگر پناهنده شدهاند، خواست به سوریه بازگردند. محمد البشیر که میگوید تا ماه مارس به عنوان رئیس دولت انتقالی برای اداره سوریه فعالیت میکند،
ادامه مطلبسید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تعارض منافع میان نیروهای مدعی قدرت در سوریه شامل تحریرالشام، ارتش آزاد، اکراد، داعش و بقایای حزب بعثی که زین پس فعالیت زیرزمینی خواهد داشت؛ پتانسیل جنگ داخلی در سوریه را طی روزهای آینده فراهم میکند. آنچه این جنگ را میتواند به تعویق بیندازد، تحمیل اراده بازیگران خارجی به نیروهای مدعی قدرت در داخل سوریه است. ترکیه، امریکا، عراق، عربستان و ایران هر کدام با انگیزههای مختلف مخالف جنگ داخلی در سوریه هستند.
ادامه مطلباکبر فیجانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بدون شک مشکلات داخلی، نارضایتی ها، نبود مردم سالاری و عدم رسیدگی کافی به درخواست های سیاسی اجتماعی مردم، در شکست سریع اسد نقش داشت؛ اما دشمنان خارجی سوریه با دامن زدن به اختلافات، فریب افکار عمومی و دادن وعده به مقامات و گروه ها، انگیزه مقاومت و توان دولت و ارتش سوریه را کاهش دادند و زمینه سقوط آن را فراهم کردند.
ادامه مطلبدر کنار تحولات پس از سقوط حکومت اسد، این روزها نقشآفرینی تلآویو هم شرایط حساستری را برای سوریه رقم زده است؛ چراکه حملات ارتش اسرائیل به این کشور (سوریه) با سوءاستفاده از شرایط موجود ادامه دارد و طبق آخرین اخبار، اسرائیلیها تاکنون بیش از ۳۰۰ هدف نظامی شامل دهها جنگنده، دهها سامانه موشکی زمین به هوا، مراکز تولید و انبار تسلیحات، مراکز تجمیع موشکهای زمین به زمین و کشتیها را مورد حمله قرار داده است. ب
ادامه مطلباز بامداد یکشنبه هفته جاری با سقوط حکومت اسد و فرار بشار از سوریه، کماکان تحولات این کشور کانون اخبار منطقهای و جهان است. بهخصوص حملات پیدرپی و بیامان اسرائیل طی سه روز گذشته به مراکز و تأسیسات نظامی سوریه سبب شده است که تحولات، حساستر از گذشته مورد توجه قرار گیرد. در این بین ایران هم مستثنا نیست و به نظر میرسد اگرچه سعی کرده است در این مدت با یک سکوت معنادار در سایه تحولات سوریه قرار بگیرد، اما بیشک آینده این کشور (سوریه)، یکی از پارامترهای کلیدی در تعیین مسیر سیاست خارجی تهران خواهد بود.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روند کنونی سیاستگذاری خارجی ایران و لجبازی سیاستگذاران ایران پیرامون مذاکره با امریکا در نهایت به وضعیتی منجر میشود که این سیاستگذاران باید در دفتر خاطرات خود به مانند پروفسور زبیگنیو برژینسکی یادداشت کنند که: چه کسی سوریه را از دست داد؟
ادامه مطلبکیومرث اشتریان در یادداشتی می نویسد: به طریقی متناقضنما سلطه ترکیه بر معارضان سوری همزمان از دشواری کار با آنان میکاهد و میافزاید. اینان با تجربهای که در مناطق تحت اشغال خود در شمال سوریه و تحت حمایت نیروهای امنیتی ترکیه اندوختهاند، با نهادسازی سیاسی-اقتصادی آشنا شده و مزه ثروت ناشی از قدرت چریکی را چشیدهاند. آنان ضرورت تبدیل شورش به نهاد را دریافتهاند هرچند هنوز کاملا آن را نیاموختهاند. اینک دیگر دریافتهاند که چگونه مناسبات بینالمللی را برای کسب ثروت و منزلت به کار گیرند و رفتاری جهانپسندانه در پیش گیرند تا قدرتمندان اصلی در جامعه بینالمللی به دولتداری آنان رضایت دهند. به کمک ترکیه، قواعد بازی منطقهای در کسب رضایت آمریکا و اسرائیل را دریافتهاند. پرسش این است که نقشه جدید میدان قدرت چیست و چه ظرفیتهایی برای «کار دیپلماتیک» دارد؟ دیپلماسی صرفا مسافرت به کشورهای «دوست و برادر و همپیمان» نیست. دیپلماسی ظرفیت کار با معارضان و دشمنان و مخالفان نیز هست.
ادامه مطلبحشمت الله فلاحت پیشه در گفت وگویی باور دارد که، بعد از تغییر دولت، مسئولیت وصول این طلب از سوریها ساقط نمیشود. اکنون که دولت در سوریه تغییر پیدا کرده است، جمهوری اسلامی ایران باید برای همه این طلب خود مستندسازی کند و طبق حقوق بینالملل هم ساختار جدید سیاسی - اداری سوریه موظف است که این بدهی خود را به مردم ایران بدهد. چون همانطور که گفتم دولت و مجلسه وقت سوریه امضا کرد که چنین بدهی به ایران دارد. لذا هر دولتی با هر نگاه سیاسی که در سوریه روی کار بیاید باید این بدهی را به ما بدهد؛ مصوبه دولت و مصوبه مجلس خود سوریه پشت این بدهی است.
ادامه مطلببا سقوط دولت اسد به دست نیروهای وابسته به ترکیه، حملات این گروهها به مناطق تحت کنترل کردهای سوریه آغاز شده است. درحالحاضر کانون حملات مشترک ترکیه و شورشیان به کردها که از طریق حملات پهپادی ترکیه و حملات زمینی شورشیان ارتش آزاد تحت حمایت ترکیه انجام میشود، شهر منبج در غرب رود فرات است. با شدتگرفتن احتمال عملیات گسترده شورشیان ارتش آزاد تحت حمایت ترکیه و گروه هیئت تحریرالشام که اکنون دمشق را در اختیار دارد، به مناطق تحت کنترل کردهای سوریه، مقامات آمریکایی درباره لزوم حفظ آرامش در مناطق تحت کنترل کردهای سوریه و جلوگیری از تشدید تنش در این مناطق به دلیل حمله احتمالی این گروهها به کردها، تأکید کردهاند.
ادامه مطلبصابر گلعنبری در یادداشتی می نویسد: پایان حکومت خاندان اسد در حالی با چنین حملهای سریع رقم میخورد که در اوج جنگ داخلی سوریه نیز چنین اتفاقی نیفتاد و همین هم به سه عامل باز میگردد؛ نخست این که ارادهای منطقهای و بینالمللی و چه بسا معاملهای برای تغییر در سوریه و برچیدن این حکومت شکل گرفت و عامل دوم این که خود نظام سوریه از داخل پوسیده بود و تنها ظاهر و پوستهای از آن باقی مانده بود. عامل سوم این که مخالفان و طیفهای مختلف آن با اتحاد و لو موقت، قدرت قابل توجهی پیدا کردند که با همراهی دو عامل اول کار را تمام کرد.
ادامه مطلبمحمدعلی مهتدی در یادداشتی می نویسد: آنچه مسلم است اینکه هدف از همه این تحرکات فروپاشی محور مقاومت در منطقه است تا سرانجام به سراغ ایران بیایند و خاورمیانه جدید را عاری از هرگونه مقاومت بر اساس حفظ امنیت دائمی رژیم صهیونیستی و تجزیه دیگر کشورها محقق سازند.
ادامه مطلبصادق ملکی در گفت وگویی تاکید دارد که،«فقدان عمق استراژیک دولت بشار اسد در میان مردم سوریه مهمترین عامل سقوط و فروپاشی نظام بعثی سوریه بود.
ادامه مطلب