اولین گفت‌و‌گوی نخست‌وزیر موقت سوریه و درخواست برای بازگشت پناهجویان سوری
وعده‌های البشیر
دیپلماسی ایرانی: نخست‌وزیر موقت سوریه، از سوری‌هایی که در زمان حکومت بشار اسد به کشورهای دیگر پناهنده شدهاند، خواست به سوریه بازگردند. محمد البشیر که می‌گوید تا ماه مارس به عنوان رئیس دولت انتقالی برای اداره سوریه فعالیت می‌کند. به گزارش شرق و به نقل از روزنامه ایتالیایی کورریه‌ره دللا سرا گفت که یکی از اولین اهداف او «بازگرداندن میلیون‌ها پناهنده سوری به کشور» خواهد بود. او در این گفت‌وگو تأکید کرد: «سرمایه انسانی و تجربه سوری‌های خارج از کشور به سوریه امکان شکوفایی می‌دهد. درخواست من از همه سوری‌های خارج از کشور این است حالا که به عنوان کشوری آزاد، غرور و عزتمان را به دست آورد‌ه‌ایم، به خانه اصلی خود برگردند. ما باید دوباره سوریه را بسازیم، دوباره متولد شویم و در این راه به کمک همه نیاز داریم». بشار اسد در‌حالی از سوریه فرار کرد که ائتلاف مخالفان آخر هفته گذشته به پایتخت دمشق حمله کردند و به پنج دهه حکومت خاندان اسد پایان دادند. جنگ داخلی تقریبا ۱۴ساله سوریه باعث کشته‌شدن ۵۰۰ هزار نفر شد. این جنگ میلیون‌ها آواره داخلی به جا گذاشت و بیش از شش میلیون نفر نیز به کشورهای خارجی گریختند.
اکنون با سقوط بشار اسد، سوریه در وضعیت ابهام‌آمیزی به سر می‌برد. گروه‌های جمعیتی مختلف این کشور از جمله مسیحیان، کردها و علویها منتظرند ببینند محمد البشیر چه نوع حکومتی را رهبری خواهد کرد. البشیر در گفت‌وگو با روزنامه ایتالیایی مدعی شد: «رفتار نادرست برخی گروه‌های اسلام‌گرا باعث شده است که بسیاری از مردم، به‌ویژه در غرب، مسلمانان را با تروریسم و اسلام را با افراط‌گرایی مرتبط کنند. اما ما قوانینی را اجرا می‌کنیم که حقوق همه مردم و همه فرقه‌ها را در سوریه تضمین کند. ما با هیچ فرد، دولت، حزب یا فرقه‌ای که از رژیم خون‌خوار اسد فاصله گرفته باشد، مشکلی نداریم».
نخست‌وزیر موقت سوریه در بخش دیگری از گفت‌وگویش تأکید کرد اگرچه برای بازسازی این کشور تلاش خواهد شد، این کار دشوار است، زیرا مشکلات مالی وجود دارد. البشیر افزود: «سوریه فاقد ارز خارجی است. در خزانه فقط لیره سوریه وجود دارد که ارزش کمی دارد. ما هیچ ارز خارجی نداریم و درمورد وام‌ها و اوراق قرضه هنوز در‌حال جمع‌آوری داده‌هاییم. بنابراین آنچه می‌توان با صراحت گفت، این است که از نظر مالی در وضعیت خیلی بدی قرار داریم».
بازسازی سوریه پس از جنگ داخلی که طی آن صدها هزار نفر کشته شدند، شهرها تا حد ویرانه‌شدن بمباران و بخش‌هایی خالی از سکنه شدند، اقتصاد آن به دلیل تحریم‌های بین‌المللی نابود شد و میلیون‌ها پناهنده سوری پس از یکی از بزرگ‌ترین جابه‌جایی‌های اجباری هنوز در اردوگاه‌ها زندگی می‌کنند، کاری دشوار است. گزارش‌های میدانی حاکی از آن است که اوضاع شهرهای سوریه تا حدی به حالت عادی بازگشته است. در دمشق، پایتخت سوریه، بانک‌ها برای اولین بار پس از سرنگونی اسد، در روز سه‌شنبه آغاز به کار کردند. مغازه‌ها نیز دوباره باز شدهاند و ترافیک در خیابان‌ها به حالت عادی بازگشته است و افراد مسلح کمتری در اطراف دیده می‌شوند. وزارت خارجه قطر اعلام کرد سفارت این کشور در سوریه به‌زودی فعالیتش را از سر خواهد گرفت. قطر در کنار ترکیه از سال ۲۰۱۱ یکی از حامیان اصلی مخالفان حکومت اسد و شورشیان مسلح در این کشور بود. ابومحمد الجولانی، رهبر نیروهای مسلح حاکم بر سوریه، نیز در گفت‌وگو با اسکای‌نیوز بر ضرورت بازسازی این کشور تأکید کرد و گفت: «مردم از جنگ خسته‌اند و سوریه دیگر درگیر نبرد نخواهد شد».
وضعیت مبهم پایگاه‌های روسیه
اداره اطلاعات نظامی اوکراین می‌گوید روسیه در‌حال عقب‌نشینی از پایگاه‌های نظامی خود در سوریه است، اما مسکو این ادعا را رد کرده است. سرنوشت پایگاه‌های هوایی و دریایی استراتژیک روسیه در سوریه پس از سرنگونی بشار اسد، هم‌پیمان کرملین، در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. روسیه دو پایگاه نظامی کلیدی در سوریه دارد: پایگاه دریایی طرطوس در سواحل مدیترانه و پایگاه هوایی حمیمیم در نزدیکی بندر لاذقیه. این پایگاه‌ها از مهم‌ترین نقاط استراتژیک نظامی کرملین به شمار می‌روند. پایگاه طرطوس به‌ویژه برای روسیه حیاتی است؛ زیرا تنها مسیر دسترسی مستقیم این کشور به دریای مدیترانه را فراهم می‌کند و امکان انجام تمرینات دریایی، استقرار ناوهای جنگی و حتی میزبانی زیردریایی‌های هسته‌ای را به این کشور می‌دهد. اما شورشیان سوری اکنون کنترل کامل استان لاذقیه، محل قرارگیری هر‌دو پایگاه را به دست گرفته‌اند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، اعلام کرد روسیه اقداماتی برای «برقراری تماس با افرادی که قادر به تضمین امنیت پایگاه‌های نظامی هستند» انجام داده است. همچنین رسانه‌های دولتی روسیه مدعی شدهاند مسکو در توافقی که شامل اعطای پناهندگی به بشار اسد و خانواده‌اش در روسیه بوده، سرنوشت این پایگاه‌ها را تضمین کرده است. با این حال گزارش‌های متعددی، شامل پست‌هایی منتشرشده از سوی بلاگرهای نظامی روس، حکایت از آن دارد که روسیه در‌حال خارج‌کردن تجهیزات و نیروهای خود از پایگاه‌های سوریه است. اداره اطلاعات نظامی اوکراین اعلام کرده روس‌ها با استفاده از هواپیماهای نظامی، نیروها، سلاح‌ها و تجهیزات خود را از این پایگاه‌ها تخلیه می‌کنند. تصاویر ماهواره‌ای پایگاه طرطوس نشان می‌دهد که حداقل سه کشتی جنگی روسیه بندر را ترک کرده و حدود ۱۳ کیلومتر دورتر از ساحل لنگر انداخته‌اند.
یورونیوز به نقل از مؤسسه آمریکایی «مطالعات جنگ» نیز گزارش داده بخش زیادی از ناوگان روسیه از بندر فاصله گرفته و در فاصله هشت‌کیلومتری دریا مستقر شده است. ازدست‌دادن حضور نظامی در سوریه ضربه بزرگی برای روسیه خواهد بود. از نظر جغرافیایی و استراتژیک، این پایگاه‌ها نقطه‌ای حیاتی برای انتقال تجهیزات نظامی به کشورهای آفریقایی است که روسیه در آنها عملیات انجام می‌دهد. مؤسسه «مطالعات جنگ» هشدار داده که ازدست‌دادن این پایگاه‌ها می‌تواند عملیات روسیه در لیبی و جنوب صحرای آفریقا را تضعیف کند. سرنگونی سریع رژیم اسد ضربه دیگری به جاه‌طلبی‌های روسیه در گسترش نفوذ در خاورمیانه وارد کرده است. ناظران می‌گویند سرعت پیشروی شورشیان تا حدی به‌دلیل غیبت حمایت قاطع کرملین بوده که به جنگ در اوکراین مشغول است. به گفته جولین بارنز-دِیسی از شورای روابط خارجی اروپا: «سقوط رژیم بسیار سریع‌تر و با خون‌ریزی کمتری از آنچه کسی تصور می‌کرد رخ داد. ضعف ساختاری رژیم و اتکای بیش‌از‌حد آن به ایران و روسیه، در‌نهایت باعث ناتوانی آن در‌برابر پیشروی شورشیان شد». رسانه‌های دولتی روسیه به نقل از منابع کرملین اعلام کرده‌اند مسکو قصد دارد با هدف نهایی حفظ پایگاه‌های نظامی خود در خاک سوریه، در دوران انتقال قدرت با شورشیان تعامل کند./شرق
نظر شما :