روسیه و آفریقا

با اعمال نفوذ روسیه و چین از یک سو و امریکا و اروپا از سوی دیگر

جنگ سرد و بلوک بندی های جدید در قاره آفریقا

علیرضا محمدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بلافاصله پس از شروع تهاجم روسیه به اوکراین، تقسیم بندی بین کشورهای آفریقایی در جریان رای گیری در ۲۴ مارس ۲۰۲۲ در مورد پیش نویس قطعنامه سازمان ملل متحد "پیامدهای بشردوستانه تجاوز به اوکراین" (قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد A/ES-۱۱) به وضوح قابل مشاهده است. از ۱۴۰ رای موافق، تنها ۲۷ رای آفریقایی بود. بسیاری از ناظران در مورد یک «جنگ سرد جدید» در آفریقا صحبت می کنند و شکاف بین کشورهای طرفدار روسیه و غرب تا حدودی از خطوط گسل قبلی جنگ سرد پیروی می کند. در طول این رای گیری سازمان ملل به عنوان نشانه ای از موضع طرفدار روسیه، به نظر می رسد بوتسوانا و مراکش (و برخی کشورهای کوچکتر) به سمت طرفداری از روسیه رفته اند، اما بنین و به ویژه مصر علیه موضع روسیه رأی دادند.

ادامه مطلب

بازیگران اصلی دومینوی کودتاها به منفع مشترک رسیده اند

رد پای ترکیه و روسیه در کودتاهای آفریقا

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از میان حداقل ۲۴۲ نظامی موفقی که از سال ۱۹۵۰ رخ داده آفریقا با ۱۰۶ کودتا بیشترین تعداد کودتا را در جهان  را به خود اختصاص داده است. باید به این مسئله اشاره کرد که کودتاهای جدید عمدتاً در کشورهای فرانسوی‌زبان که قبلاً مستعمره فرانسه بوده‌اند و نفوذ فرانسه در آنها بیشتر است رخ‌داده است.

ادامه مطلب

هدف قرار دادن آفریقا

روسیه امید مردم نیجر

روسیه برجسته ترین نقش را دارد و تقریبا امید مردم نیجر است که در تظاهرات خود در حمایت از رژیم جدید پرچم‌های این کشور را بالا بردند و حضور و تهدیدهای فرانسه را محکوم کردند. روسیه موفق شد توجه جهان را از اوکراین به نیجر معطوف کند.

ادامه مطلب

کشورهایی که صرفا به منافع خود فکر می کنند

دومینوی کودتاهای آفریقایی

میان کودتا در نیجر و گابن، رویکردهای فرانسه متفاوت بود. پاریس در مواجهه با کودتای گابن محتاط تر به نظر می‌رسید. هیچ تهدیدی از سوی فرانسه یا اروپا مبنی بر مداخله نظامی به بهانه دفاع از دموکراسی، احیای روند قانون اساسی و بازگشت رئیس جمهوری منتخب نیجر وجود نداشت. ضربه‌ای که پاریس در گابن دریافت کرد به اندازه کودتای نیجر جدی نبود.

ادامه مطلب

نقشه هایی که روسیه دارد

پایگاه حمیمیم، پل روسیه به سوی آفریقا

یکی از اهداف راهبردی روس ها از استقرار نیرو در پایگاه حمیمیم، استفاده از آن به عنوان سکویی برای دسترسی به آفریقا و خارج کردن آن از سیطره غرب بود.

ادامه مطلب

به کمک واگنر

یورش روسیه به منافع فرانسه

اگرچه این عوامل در روند شکل‌ سیاسی برخی از کشورهای آفریقایی در سواحل غربی و مرکزی تعیین‌کننده هستند؛ اما دخالت روسیه احتمالا عامل جدید دیگری در این تغییرات باشد. به این ترتیب که حضور روس‌ها از طریق گروه واگنر به شدت احساس شده است.

ادامه مطلب

دیگر زمان جنگ سرد نیست

توهم دل بستن غرب به دوره پس از پوتین

جهان کنونی دیگر مانند جهان در زمان جنگ سرد بین آمریکا و اتحاد شوروی نیست. اکنون آمریکا در موضع دفاع از نفوذ خود در جهان قرار دارد و چین در موضع تهاجمی با استفاده از «قدرت نرم» برای گسترش نفوذ خود به کشورهای متعدد در همه قاره ها به سر می برد. روسیه نیز از «قدرت سخت» یا همان نیروی نظامی در اوکراین پس از گرجستان و سوریه استفاده کرده است تا بخشی از نفوذی را که در زمان اتحاد شوری داشت، بازپس بگیرد. 

ادامه مطلب

جنگ قدرت‌های بزرگ برای تشکیل هرم قدرت و هژمونیک

طرح مارشال روسی

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حضور فراگیر در سوریه طی یک دهه اخیر، حضور در لیبی، تعامل با دولت‌های عربی و حتی جنبش‌های عربی و فلسطینی، برقراری دالان دریایی فروش غلات اوکراین به کشورهای فقیر به‌ویژه افریقایی و ... را می‌توان ازجمله جلوه‌های سیاست طرح مارشال روسی برشمرد که همزمانی مداخله نظامی و اقتصادی را نمایش می‌دهد. 

ادامه مطلب

سران آفریقا در نشست نه چندان موفق روسیه

آقای پوتین ما صدقه نمی خواهیم!

سیریل رامافوسا، رئیس جمهوری آفریقای جنوبی شامگاه جمعه در یک شام مشترک گفت: «ما نیامده‌ایم تا چند «هدیه» برای قاره آفریقا بخواهیم. اگرچه از تحویل غلات وعده داده شده توسط جناب آقای رئیس جمهور پوتین قدردان هستنیم، اما با این حال هدف اصلی ما دریافت چنین کمک هایی نیست. ما دنبال تبادل آزاد کالا از جمله گندم هستیم."

ادامه مطلب

کسی خوش بین نیست

ناخرسندی آفریقایی ها از وعده های پوتین

روسیه از قرارداد صادرات غلات اوکراین از طریق دریای سیاه خارج شده و همین امر موجب نارضایی برخی از کشورهایی آفریقایی که از روسیه خواستار حفظ این توافق بودند، شده است.

ادامه مطلب

بی معنا بودن ابتکارعمل ها

تا زمان شکست کامل روسیه جنگ متوقف نمی شود

همه ابتکارعمل‌ها و پیشنهادهای ارائه شده برای آغاز مذاکراتی که به حل و فصل سیاسی منجر شود هیچ شانسی برای موفقیت ندارند؛ زیرا تصمیم جنگ برای دستیابی به هدفی گرفته شده که هنوز به دست نیامده و آن هدف هم فرسایش روسیه و تلاش برای شکست این کشور است تا زمانی که روسیه خود را دیگر به عنوان یک قدرت بزرگ معرفی نکند.

ادامه مطلب

ابزار نفوذ روسیه در قاره سیاه

آفریقا و گروه واگنر

علیرضا محمدی نیگجه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جنگ قدرت بین رئیس جمهور ولادیمیر پوتین و گروه واگنر و رهبر آن یوگنی پریگوژین می تواند پیامدهای بزرگی برای آفریقا داشته باشد. نیروهای واگنر در چندین کشور آفریقایی از جمله مالی و بورکینافاسو فعال هستند. گروه واگنر روسیه در امور چندین کشور آفریقایی مداخله و حمایت نظامی و امنیتی ارائه کرده و در عین حال نفوذ مسکو را در سراسر این قاره گسترش داده است.

ادامه مطلب

جنوب جهانی و کنشگری نوین

تکاپوی آفریقایی برای حل بحران اوکراین

محمد کاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: سفر هیات بسیار عالیرتبه آفریقایی، بازتابی از کنشگری جنوب جهانی برای جلوگیری از ادامه تنشی است که پایان آن به نفع همه مردم جهان است.

ادامه مطلب

تحکیم همکاری روسیه با کشورهای آفریقایی

پوتین در آفریقا دنبال چیست

به نظر می رسد روسیه از طریق همکاری نظامی قصد دارد، قدرت نفوذ خود را در آفریقا گسترش دهد. روسیه قرار است ماه ژوییه میزبان نشستی باشد که در آن سران کشورهای آفریقایی شرکت خواهند کرد و وزیر امور خارجه روسیه در این سفر زنجیره ای با سران کشورهای مختلف درباره این نشست تبادل نظر کرده است. این در حالی است که سفر لاوروف به تونس که بنا بود در ماه فوریه انجام شود تحت فشار ایالات متحده امریکا به تعویق افتاده است.

ادامه مطلب

تلاش برای دستیابی به توازن جدید در دریای سرخ

رقابت تنگاتنگ قدرت ها برای نفوذ در شاخ آفریقا

شهره پولاب در یادداشتی می نویسد: یک صحنه کاملاً استراتژیک در دریای سرخ و کشورهای ساحلی در غرب این دریا “منطقه شاخ آفریقا” در حال تشکیل است که این منطقه را به سرعت به کانون رقابت نزدیک میان قدرت های بزرگ جهان روسیه، ایالات متحده و چین تبدیل نماید تا توازن منطقه را در جهت منافع خود تغییر دهند.

ادامه مطلب