رقابت آمریکا و روسیه در هوا

نویسنده: مارکو مارجانوویچ

دیپلماسی ایرانی: با وجود طیف گسترده سلاح های موجود در بازار خرید از روس ها به معنی است که شما تکنولوژی ای به پیچیدگی همتاهای غربی اما با تخفیفی خوب در اختیار خواهید داشت. اگرچه این مساله در مورد سیستم های دفاع هوایی صدق نمی کند. اما اگر احتیاج به چیزی نداشته باشید که به سمت آسمان شلیک شود، روس ها قوی ترین چیزها را در اختیار دارند. طعنه آور است که آمریکا دقیقا در نقطه مقابل قرار دارد.

در سال 1945 اتحاد جماهیر شوروی در جنگ جهانی دوم پیروز اما کاملا ویران شد. 27میلیون نفر در این درگیری کشته شدند درحالی که یک سوم از محدوده شوروی از دست رفته و با خاک یکسان شده بود. با این حال این کشور باید برابر دشمنی قرار می گرفت که به نظر حتی از آلمان نازی هم قوی تر بود.

شوروی بزرگترین ارتش زمینی اروپا را به میدان فرستاد، درحالی که آمریکایی ها بزرگترین ناوگان هوایی را که جهان به چشم دیده بود در اختیار داشتند. این ناوگان هوایی که سال ها تنها تمرین کرده بود توانایی و تخصص خود را در عمل در حمله به توکیو و درسدن اثبات کرد. بدتر از آن آمریکا بمب اتمی داشت و آن را امتحان کرده بود درحالی که شوروی سال ‎ها در حال توسعه تعداد قابل توجهی از بمب هایش بود.

برنامه ریزان نظامی مسکو همیشه توجه زیادی به دفاع هوایی داشتند اما حالا باید تلاش های آنها چندبرابر می شد. شاخه مستقلی در ارتش در سال 1949 ساخته شد و بخش مخصوص نیروی دفاع هوایی در سال 1954 کلید خورد. نیرویی که از نظر ارزش و رسمیت با نیروی زمینی، دریایی و هوایی ارتش شورری برابر بود.

در تعریف آمریکایی، دفاع هوایی مترادف با توپخانه ضدهوایی است اما ارتشی که شوری برای دفاع هوایی مهیا و طراحی کرد شامل هزاران جت رهگیر با سرعت و نرخ صعود بالا بود. روس ها نه فقط به بزرگ کردن نیروی دفاع هوایی خود علاقمند شدند بلکه دیوانه وار در حوزه این فناوری سرمایه گذاری کردند.

آنها دلایل فراوانی برای این کار داشتند که مهم ترین آن نقض مداوم حریم هوایی شوروی توسط آمریکایی ها با ارسال هواپیما بود. کاری که مقابله به مثل با آن برای شوروی در سرزمین اصلی آمریکا غیرممکن بود. این گشت زنی ها توسط ارتشی انجام می شد که بزرگترین قصاب هوایی در جهان بود. بمب افکن های آمریکایی شاید نزدیک به 2میلیون نفر را در کره شمالی و صدها هزار نفر را در ویتنام کشته بودند. آنها این کار را حتی بدون استفاده از بمب هسته ای انجام می دادند و شوروی مطمئن بود که این دسته از بمب ها در برابر اتحاد جماهیر شوروی استفاده خواهد شد.

شوروی به خوبی درک کرده بود که هدف پروازهای هواپیماهای آمریکایی بر فراز این کشور، جنگ احتمالی آینده است. آمریکایی ها هواپیماهای بلندپرواز جاسوسی U-2 و SR-71 را به طور ویژه برای این هدف طراحی کرده بودند. هواپیماهای U-2 یک چالش برای دفاع هوایی شوروی بود. چالشی که در نهایت روس ها بر آن فائق آمدند. اما SR-71 هدف سخت تری بود. هرچند خود این هواپیماها بسیار گران قیمت بودند و کار با آنها غیرعملی می نمود. این هواپیماها به ندرت به همان شیوه ای که سلف ارزان تر آنها استفاده می شد، به کار گرفته شدند. این یک مسابقه فناوری گام به گام بود.

امروزه نظارت هوایی هواپیماها، مدت های طولانی است که جای خود را به ماهواره های جاسوسی داده است. با توجه به میزان مهمات هسته ای و موشک های بالستیک قاره پیما، دفاع حتی از نظر تئوریک هم وجود ندارد. با این حال مسابقه به میراث مانده از دوران اتحاد جماهیر شوروی، یعنی قابلیت های هوایی گسترده آمریکا و اقدامات متقابل شوری، همچنان ادامه دارد.

منبع: چک ‍پوینت آسیا/ مترجم: روزبه آرش