دادن مشاوره‌های ضد ایرانی به ترامپ

دیپلماسی ایرانی: تا سه هفته دیگر رئیس جمهور منتخب دونالد ترمپ ادای سوگند کرده و پسوند منتخب از مقابل عنوان او برداشته می شود. برای مخالفان سیاست خارجی فعلی، دولت ترامپ می تواند بزرگترین فرصت، حتی در هشت سال پیش رو، برای ایالات متحده باشد تا مجددا خود را در سراسر جهان بازتعریف و اشتباهات دوران باراک اوباما را اصلاح کند و نقش دوباره خود در تضمین امنیت جهانی را به آغوش بکشد. در مقابل، برخی از اعضای برجسته اردوگاه واقع گرایی اما ترامپ را به مانند مردی می بینند که مشکلات، عواقب ناخواسته و کمبود مالی ناشی از اقدامات فراوان در خارج از کشور را درک می کند و مسئولیت هایی را که به دور از منافع اصلی امنیتی آمریکاست حذف می کند. پس از آنها نومحافظه کاران دوران جورج دبلیو بوش هستنند که برخی حتی درباره برنده شدن ترامپ به عنوان نامزد جمهوری خواهان آشفته شده بودند چه برسد که بخواهند ریاست جمهوری او را ببینند. آنها در طول مبارزات انتخاباتی با امضای نامه ای از همکاران خود و متخصصان سیاست خارجی خواستند که از تمام کارهای ترامپ دور بمانند.

ترامپ به عبارت دیگر، معانی بسیار متفاوتی برای مردم مختلف دارد. گروه بزرگی که معمولا عنوان «جنگ طلب علیه ایران» را یدک می کشند: دانشگاهیان، فعالان، نظریه پردازها، سیاستمداران سابق و قانوگذاران کنگره آمریکا که دهه هاست تهران را خطرناک ترین تهدید علیه امنیت ملی ایالات متحده در خاورمیانه می دانند. به موسسات مختلف آمریکایی نگاه کنید: بنیاد دفاع از دموکراسی، اتحاد علیه ایران هسته ای، بنیاد میراث آمریکا، در بین برخی گروه های شورای روابط خارجی و اکثریت قریب به اتفاق نمایندگان مجلس و سنا. این گروه های بزرگ و قدرتمند با نفوذ و سیاست های مختلف که انتظار دارند پیش از مراسم سوگند رسمی ترامپ در 20ژانویه مشاروه های خود را به او ارائه دهند.

نگاهی کنید به مقاله های سناتور سابق، جو لیبرمن و سفیر سابق، مارک والاس در واشنگنن پست با عنوان «چگونه ترامپ می تواند درباره توافق ایران دوباره مذاکره کند». این عنوان قابل اعتراض نیست، حتی من به عنوان حامی برجام، می توانم اعتراف کنم که شرایط این توافق (مانند همه توافقات دیپلماتیک) معایب و نقاط ضعف خود را دارد. قبل از هر چیز آن چه در ذهن من وجود دارد ناتوانی این معامله برای ایجاد تمایز بین موارد مهم نقض توسط ایران ـ مانند راه اندازی مجدد برنامه غنی سازی اورانیوم ـ و موارد جزئی آزادهنده است. ایالات متحده و متحدانش در گروه 5+1 قادر نبودند، سیاستی را تدوین کنند تا مشکلات جزئی برطرف شود. همین مساله باعث شده که توانایی آزمودن محدودیت های این پیمان وجود نداشته باشد و تنها عامل تعیین شده، فشار جامعه جهانی برای بازگشت است.

مشکل افرادی مانند لیبرمن و والاس مانند بسیاری از مخالفان برجام با توافق موجود این است که در ذهن آنها، ایران زیرساخت های غنی سازی اورانیم و شیب برنامه خود را پس از پایان محدودیت ها پس از 15 سال حفظ خواهد کرد. بهانه های دیگر ادامه حمایت ایران از تروریسم، حقوق بشر و پیشرفت در برنامه موشک های بالستیک، هم زمان با ادامه برجام است. از نظر این افراد ایالات متحده شکست خورده است نه تنها در مورد برنامه هسته ای، بلکه در سایر حوزه هایی که قرار بود تهران را مهار کند.

برای لیبرمن و والاس این مساله برای یک ابرقدرت غیرقابل قبول است. آنها درباره ایالات متحده، شرکای اروپایی و عرب می نویسند: «با حذف سیاست های موجود در برجام می توان ایران را به تامین امنیت در منطقه مجبور کرد. از حمایت این دولت از تروریسم جلوگیری و مسائل حقوق بشری را حل کرد. در مقابل ایران می تواند به عادی سازی روابط خود با توجه به لغو تحریم ها ادامه دهد.»

عواقب برای ایران اگر از قبول این چانه زنی بزرگ دوباره امتناع کند چه خواهد بود؟ «تحریم های اقتصادی بیشتر در بخش های صنعتی و مجازات بیشتر شرکت هایی که تجارت خود را براساس لغو تحریم های موجود در برجام با ایران گسترش داده بودند. رفتار تهاجمی تر در اجرای برجام و حتی انگیزه یافتن کنگره برای تصویب مجوز استفاده از نیروی نظامی علیه ایران برای دولت ترامپ تا در موقع لزوم از این گزینه استفاده کند.» و در صورتی که ایران هنوز در برابر فشارها مقاومت کند چه خواهد شد؟ «سپس زمان آن فراخواهد رسید که رئیس جمهور منتخب توافقنامه موجود را پاره کند.»

لیبرمن و والاس در این سرمقاله به حرکت بعدی کنگره نگریسته اند. جایی که در این ماه، با حمایت مالی آمریکا علیه ایران هسته ای، نظریه پردازان و متفکرینی که همیشه مخالف برجام بوده و آن را یک اشتباه بزرگ قلمداد می کردند، صورت حساب تحریم بیشتر ایران را آماده کردند و امیدوارند که ترامپ با این برنامه موافقت کند. ایلینا راس لتینن جمهوریخواه در این کنفرانس درباره چشم انداز سخت گیری بیشتر به ایران گفت: «من فکر می کنم ما فرصتی برای خنثی سازی بسیاری از امتیازات مشکل سازی را که به آنها اعطا و در چند سال اخیر عواقب آن را مشاهده کرده ایم، داریم. من نمی توانم برای این مساله صبر کنم.»

رئیس جمهور منتخب پیشنهادهای فراوانی در مورد ایران و توافق هسته ای در طول چند ماه آینده دریافت خواهد کرد. در واقع خط مورد علاقه ترامپ همان چیزی خواهد بود که در طول مبارزات انتخاباتی درباره برجام گفته است. او برجام را یکی از بدترین توافقاتی دانسته که ایالات متحده تا کنون در آنها شرکت کرده است.

 منبع: نشنال اینترست/ مترجم: روزبه آرش