توقف کامل غنی‌سازی و ایجاد کنسرسیوم
پیشنهاد امریکا به ایران هم‌زمان با گزارش منفی آژانس
نویسندگان: دیوید ای. سنگر (David E. Sanger)و فرناز فصیحی (Farnaz Fassihi)و مگی هابرمن (Maggie Haberman)-
دیپلماسی ایرانی: دولت ایالات متحده آمریکا به ریاست دونالد ترامپ، رئیس جمهوری این کشور، نخستین پیشنهاد رسمی خود را برای دستیابی به توافق هسته‌ای به ایران ارائه کرده است. این اقدام در زمانی انجام شد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) گزارش داد ذخایر اورانیوم ایران با غنای نزدیک به سطح تسلیحاتی به‌طور چشمگیری افزایش یافته و نسبت به آن هشدار داده است.
پیشنهاد آمریکا توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم از سوی ایران و ایجاد کنسرسیومی منطقه‌ای برای تولید برق هسته‌ای با مشارکت ایران، عربستان سعودی، دیگر کشورهای عربی و خود آمریکا را شامل می شود. این پیشنهاد نخستین سند مکتوبی است که از زمان آغاز مذاکرات در ماه آوریل توسط استیو ویتکوف، مذاکره‌کننده ارشد آمریکا، ارائه شده است. این سند از طریق عمان به دست وزیر امور خارجه ایران، عباس عراقچی، رسیده و کاخ سفید نیز آن را تأیید کرده است. عباس عراقچی، وزیر أمور خارجه ایران نیز دریافت این پیشنهاد را تایید و اعلام کرده است که ایران «در چارچوبِ اصول، منافع ملی و حقوق مردم» به این پیشنهاد پاسخ خواهد داد. با این حال، مقامات ایرانی پیش‌تر توقف کامل غنی‌سازی را رد کرده‌اند و آن را حقی غیرقابل‌چشم‌پوشی خوانده‌اند.
گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که ایران اکنون حدود ۹۰۰ پوند اورانیوم با غنای ۶۰ درصد در اختیار دارد که نسبت به ۶۰۵ پوند در ماه فوریه گذشته افزایش چشمگیری یافته و بنا به این گزارش برای ساخت حدود ۱۰ سلاح هسته‌ای کافی است.
آژانس همچنین هشدار داده که ایران تنها کشور غیرهسته‌ای عضو NPT است که چنین سطحی از مواد غنی‌شده را در اختیار دارد. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، راه‌حلی دیپلماتیک همراه با نظارت شدیدتر را خواستار شده است.
این افزایش تولید در زمانی رخ می‌دهد که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، دونالد ترامپ را برای اقدام نظامی علیه تأسیسات ایران تحت فشار قرار داده و آن‌ها را در شرایطی آسیب‌پذیر توصیف کرده است. با این حال، ترامپ تاکنون دستور حمله را به تعویق انداخته و مدعی است که توافقی در آستانه نهایی شدن است. همچنین گزارش شده که او دستور داده است که هر گونه هماهنگی نظامی میان ایالات متحده با اسرائیل در این رابطه متوقف شود.
ترامپ گفته است که توافق باید به آمریکا اجازه دهد وارد تأسیسات هسته‌ای ایران شود، آن‌ها را بازرسی کند و حتی در صورت لزوم بدون تلفات انسانی نابودشان کند، «می‌توانیم آزمایشگاه را منفجر کنیم بدون اینکه کسی داخل باشد» عین چیزی است که ترامپ بیان کرده است.
نتانیاهو پس از انتشار گزارش‌های IAEA هشدار داده که شرایط «وخیم» شده و کشورها باید اکنون برای مهار ایران اقدام کنند، اگرچه تهدید نظامی مستقیمی مطرح نکرده است.
گزارش دوم آژانس نیز به مانع‌تراشی ایران در دسترسی به سایت‌هایی پرداخته که احتمال انجام آزمایش‌های هسته‌ای در اوایل دهه ۲۰۰۰ در آن‌ها مطرح بوده است. ایران هرگونه فعالیت تسلیحاتی را رد کرده اما آژانس پاسخ‌های فنی ارائه‌شده از سوی تهران را «فاقد اعتبار» دانسته است. به نظر می‌رسد در بحبوحه مذاکرات ایران و امریکا که با میانجی‌گری عمان انجام می‌شود، تنش تازه‌ای به واسطه گزارش آژانس میان ایران و جامعه غربی به وجود آمده است که می‌تواند بر فضای مذاکرات سایه بیندازد.
منبع: نیویورک تایمز / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱
نظر شما :