شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حالی که بایدن اعلام کرده که "همه ما ضرورت تأمین صلح و ثبات در اقیانوس آرام و هند را در درازمدت به رسمیت می شناسیم" و "باید بتوانیم به محیط استراتژیک کنونی در منطقه و چگونگی تکامل آن بپردازیم"، چین در یک واکنش اعتراضی این اتفاق را ناشی از "ذهنیت جنگ سرد" خوانده است.
ادامه مطلب
محمد حسین بنی اسدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید در وهله اول چین، خروج آمریکا از افغانستان را به فال نیک بگیرد ولی احتمالا جناح های واقع گرایی در چین تمرکز آمریکا در پاسیفیک و خاور دور و از سوی دیگر تبدیل افغانستان به عنوان کانون بحران در مرزهای غربی چین را چندان در درازمدت به کام چین تعبیر نکنند.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد سیاست خارجی امروز ایران با معمایی شبیه چین در اوایل دهه هفتاد روبه‌روست. تقابل تمام عیار با آمریکا، در عصر پساایدئولوژی و جهانی شدن اقتصاد، نه تنها هزینه های گزافی بر کشور تحمیل کرده، بلکه عملا باعث عدول از سیاست عدم تعهد و نه شرقی نه غربی دهه اول انقلاب شده است.
ادامه مطلب
مبارکه صداقتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ضرورت‌های رو به شد و شتابان توسعه اقتصادی چین در جهان در وهله اول نیازمند ارتباط عمیق وموثر با همسایگان است. عمدتاً اولویت چین منافع استراتژیک و اقتصادی، فارغ از نقش ایدئولوژی در سیاست خارجی است. به عنوان نمونه، پروژه یک کمربند یک راه چین، در بیش از دو سوم کشورهای جهان، جدای از توجه به ایدئولوژی و نوع حکومتداری آنها دنبال میشود.
ادامه مطلب
اسماعیل بشری در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد: کشوری مانند کره جنوبی که تمام حیثیت و حیات خود را ابعاد ختلف از نظامی، دفاعی و امنیتی گرفته تا حوزه سیاسی و دیپلماتیک، تکنولوژی، اقتصاد، تجارت و ... به حضور آمریکا در منطقه و پشتوانه ایالات متحده گره زده است، همان نگاه ضد ایرانی کاخ سفید را نعل به نعل و مطابق خواسته واشنگتن پیاده کند، ولو آن که تبعات مخرب و تاثیرات منفی برای کره جنوبی در روابطش با جمهوری اسلامی ایران را به وجود آورد. از دید سئول این تبعات منفی در روابط با جمهوری اسلامی ایران نوعی خسارت جانبی است که کره ای ها برای تداوم روابط خود با آمریکا باید آن را بپردازند.
ادامه مطلب
دولت دونالد ترامپ جمهوری خواه به پایان رسیده و دولت جو بایدن دموکراتیک جای آن را گرفته است، اما هنوز نشانه های قابل توجهی دال بر تعدیل مواضع واشنگتن در قبال تهران دیده نمی شود. در همین حال، ایران سعی دارد روابط قوی تری با قدرت های جایگزین جهانی ایجاد کند. ایران در طی چهار دهه تضاد با ایالات متحده، یک روند تدریجی «آمریکایی زدایی» را پشت سر گذاشته و نه تنها از آمریکا، که از غرب به طور کلی، فاصله گرفته است. در حقیقت، روابط ایران با اتحادیه اروپا که در طی این سال ها مواضع متغییری در قبال ایران داشته، نیز تحت تاثیر بیگانگی فزاینده آن با بلوک غرب قرار گرفته است. جست و جوی فوری برای یافتن شرکای جدید در روابط اقتصادی و راهبردی سبب شده ایران توجه خود را به سمت شرق، و به ویژه به کشورهایی که به عنوان برندگان اصلی نظم جهانی چندقطبی جدید ظاهر شده اند، یعنی چین و روسیه و هند، معطوف کند.
ادامه مطلب
اخیرا ابراهیم رئیسی گفت: «جهان وارد دوره جدیدی شده است. هژمونی و یکجانبه گرایی شکست خورده و به سود توزیع مجدد قدرت در کشورهای مستقل در حال تغییر است.» بی شک ایران خود را کشوری می بیند که از این توزیع مجدد قدرت می تواند سود ببرد و سهمی از آن داشته باشد. برای همین تلاش خواهد کرد تا آنجا که توان دارد بیشترین سهم را از این توزیع قدرت از آن خود کند.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نگرانی دولت ترامپ بیشتر از بابت بزرگ شدن اقتصاد چین بود، اما دولت بایدن علاوه بر مساله اقتصاد نگرانی هایی را نیز از بابات افزایش قدرت منطقه ای چین دارد، به‌نظر می‌رسد که دولت جو بایدن استراتژی هوشمندانه‌تری را در راستای مهار چین به‌کارگرفته و اقدام به تجهیز کشوری کرده که عضو سازمان همکاری‌های شانگهای نیست و از دیدگاه ژئوپولتیک نیز استرالیا در دریا محصور است که این مسئله مزیتی را که جزیره بودن انگلیس در طول تاریخ و در زمان جنگ جهانی دوم برای این کشور ایجاد کرد برای استرالیا ایجاد می‌کند.
ادامه مطلب
بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پیمان شانگهای محل امید فراوانی برای احیای قدرت‌های کهن جهان است که در دوران جدید از غرب جاماندند و اینک هم از منظر آمریکا همواره درجه دو و سه تلقی شده‌اند. ایجاد یک بلوک قدرت نوین در برابر غرب در قالب پیمان شانگهای، حداقل از نظر تئوریک میسر خواهد بود.
ادامه مطلب
سید وحید کریمی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون فرصت شکل گرفته برای ایران در سایه پیمان امنیتی- دفاعی آمریکا، انگلستان و استرالیا بر این باور است در این فضا که شاهد شکاف و گسل سیاسی و دیپلماتیک بین فرانسه با انگلستان، استرالیا و آمریکا هستیم و لندن سعی می‌کند با نگاه انگلوساکسونی مدنظرش مدیریت را از اتحادیه اروپا بگیرد، تهران می‌تواند بهترین استفاده را برای منافع خود داشته باشد و با ارسال یک هیئت دیپلماتیک مناسبات خود را با اتحادیه اروپا با محوریت فرانسه افزایش دهد.
ادامه مطلب
قاسم محب علی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد مطمئن باشید نشست پیشرو در تاجیکستان هم مانند نشست های قبلی خواهد بود. حتی اگر نهایتا جمهوری اسلامی به صورت عضو رسمی به سازمان همکاری شانگهای ملحق شود، اتفاق شگرفی روی نداده است. چون در سایه این میزان از اختلافات سیاسی، دیپلماتیک و امنیتی که به درگیری نظامی بین اعضای سازمان همکاری شانگهای، آن هم اعضای اصلی و تعیین کننده هم کشیده شده است پیوستن ایران، نه سود و آورده سیاسی و دیپلماتیک دارد و نه می تواند به بهبود وضعیت امنیتی ایران در مقابله با افراط گرایی، جدایی طلبی و تروریسم کمک کند.
ادامه مطلب
حشمت الله فلاحت پیشه در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که هنوز دولت رئیسی جرأت و جسارت لازم برای پیشقدم شدن در شکستن تابوی مذاکرات را ندارد، تصریح کرد که چون سفر مدیرکل آژانس به ایران و توافق یکشنبه با حمایت داخلی و نظر مثبت طرف‌های برجامی نیز همراه بوده است، لذا هم در داخل و هم در خارج فضای مطلوب برای مذاکرات به منظور احیای برجام و لغو تحریم ها شکل گرفته است و دولت رئیسی باید بهترین بهره برداری لازم را از این فضای مثبت ببرد، چون قطعا این فضا عمر چندان زیادی نخواهد داشت.
ادامه مطلب
مرتضی سلطانپور ابیانه در یادداشتی می نویسد: مردم کشورهای دیگر به غیر از مردم شرق آسیا مانند کره، چین و ژاپن با دیدن معماری کره، چین و ژاپن تفاوت هایی را احساس می کنند، اما اغلب دقیقاً نمی دانند تفاوت در چیست؟ اول از همه، اگر به رنگ ها و ساختارهای اساسی مورد استفاده در ساختمان های هر سه کشور نگاه کنیم، می توانید تفاوت را مشاهده کنیم.
ادامه مطلب
علی سینا محمود در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین بعد از سال ۲۰۱۴ و آغاز خروج ناتو از افغانستان در چارچوب رهیافت ژئوپلیتیکی همسایگی نگاه تازه ای به افغانستان پیدا کرد. یعنی از نقش یک کشور نظاره گر و بی طرف عملا به کشوری مداخله گر و سازنده در امور افغانستان تبدیل شد. رهیافت ژئوپلیتیکی همسایگی چین شامل چهار ویژگی سیاسی، استراتژیک، اقتصادی و جفرافیایی میشود. پکن امیدوار است در چارچوب این رهیافت بتواند نگرانی های امنیتی سیاسی خود را رفع کرده به اهداف اقتصادی خود برسد.
ادامه مطلب
پیرمحمد ملازهی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که ایران در قبال تحولات افغانستان، احیای طالبان و به خصوص مقاومت دره پنجشیر دچار اشتباه محاسباتیِ راهبردی شده است، پیرامون تاثیر تحولات پنجشیر بر امنیت جمهوری اسلامی تصریح کرد که پیگیری توازن و نگاه واقع بینانه در سیاست خارجی همواره می تواند یک راه حل مناسب برای تامین اهداف و منافع جمهوری اسلامی ایران باشد. چون اعمال نگاهی یک سویه، سیاست خارجی یک جانبه و دیپلماسی تک‌بعدی در قبال طالبان یا هر جریانی از سوی جمهوری اسلامی می تواند ایران را از رسیدن به بخشی از منافع خود باز بدارد. لذا قطعاً سکوت ایران در برابر تحولات پنجشیر می‌تواند ذیل این آسیب‌شناسی قرار گیرد. از این رو به واقع اگر تهران در کوتاه مدت نگاه خود را در برابر طالبان اصلاح نکند قطعاً باید در آینده نزدیک تبعات مخرب و مضر امنیتی، سیاسی و دیپلماتیک آن را بپذیرد.
ادامه مطلب
شکست واشنگتن جشنی را برای رسانه های دولتی چین برپا کرده و باعث شده تا آن ها با لذت از آن استفاده کنند. خبرگزاری شین هوا می گفت: «سقوط کابل زنگ خاکسپاری هژمونی آمریکا را به صدا در می آورد.»
ادامه مطلب
محمد کوراوند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین حدود چهارتریلیون دلار برای طرح موسوم به راه ابریشم جدید که مجموعه‌ای گسترده از پروژه‌های شبکه ارتباطی و مسیرهای ترانزیتی، لوله‌های نفت و گاز، بنادر، فرودگاه‌ها، خطوط راه‌آهن است سرمایه گذاری کرده است. طرحی بلندپروازانه که علاوه بر تسریع ابرقدرتی چین به لحاظ امنیتی مناطقی حساسی از جهان و چندین پایتخت مهم را به چین متصل (یا وابسته) می کند. طرح سرمایه‌گذاری در زیربناهای اقتصادی بیش از ۶۰ کشور جهان و توسعه دو مسیر تجاری «کمربند اقتصادی راه ابریشم» و «راه ابریشم دریایی» است که توسط چین در سال ۲۰۱۳ ارائه شده است. طرحی در ادامه هدف بزرگتر نظم نوین جهانی. طرحی که "رهبر شی جین پینگ" آن را اجتماعی با سرنوشت مشترک نامیده است. به گفته چین پروژه اول " یک کمربند یک راه" برخی کشورهای محاط به خشکی را با همدیگر وصل می‌کند و شرایط بهبود اقتصادی در منطقه فراهم می‌کند. اما در بین این کشورها وضعیت یک کشور بیش از بقیه می تواند مشکل ساز باشد. افغانستان در دو مسیر از سه مسیر اصلی این راه قرار دارد و این خود بیانگر اهمیت نقش افغانستان در این پروژه است. اما با ناامنی ها و منازعات قبیله ای و مذهبی در افغانستان چه باید کرد؟
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: وحشت از استقرار دوباره نظام طالبانی در افغانستان، علاوه بر رنجی که به مردم این کشور وارد می‌کند، منطقه و جامعه جهانی را نیز آشفته حال کرده است. اما شیوه تعامل با واقعیت جاری در افغانستان از سوی قدرت‌های شرقی و غربی به‌گونه‌ای است که در ساده‌ترین برداشت از آن می‌توان گفت؛ روسیه و چین می‌کوشند از بازگشت طالبان به قدرت، فرصتی دست و پا کنند که می‌تواند موقعیت‌های استراتژیک را برای آنان فراهم کند.
ادامه مطلب
محسن روحی صفت در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون آسیب شناسی نگاه جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات افغانستان با محوریت طالبان بر این باور است که طالبان از زمان شکل گیری تا به اکنون در صحنه تحولات سیاسی و میدانی افغانستان با شدت و ضعف نقش آفرین بوده تا جایی که در دو مرحله هم قدرت را در افغانستان به دست گرفته است. بنابراین نمی توان طالبان را به عنوان یک واقعیت جاری در افغانستان نادیده گرفت. از این منظر است که جمهوری اسلامی ایران هم سعی کرد مناسباتی را با طالبان برقرار کند و این به معنای اصالت دادن به طالبان از سوی تهران نیست.
ادامه مطلب
تحولات کنونی یک پیروزی برای پاکستان، عربستان سعودی، چین و طالبان و یک خسارت استراتژیک مهم برای هند، ایران و منافع ایالات متحده هستند. طالبان از نظر استراتژیک برای پاکستان نوک نیزه است و به دلیل ماهیت افراط گرایی سنی آن، طالبانی کردن افغانستان می تواند یک اهرم ژئوپلیتیک برای تندروهای سنی قدرتمند در جنوب آسیا و خاورمیانه ایجاد کند. مطمئنا بسیاری در عربستان سعودی و پاکستان، کشورهای خالق طالبان، اکنون در حال برگزاری جشن و سرور هستند.
ادامه مطلب
بهنام وکیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: B۳W نمایانگر استراتژی رقابتی دولت بایدن در قبال چین است، با این پیش‌فرض که بایدن و تیمش قصد دارند مسیر رقابت را اصلاح کنند. می‌توان حدس زد که زیرساخت‌های خارج از کشور به‌تدریج به یک منطقه اولویت‌دار استراتژیک ایالات‌متحده برای رقابت با چین تبدیل‌شده است.
ادامه مطلب
علی سینا محمود در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روابط دو کشور همسایه افغانستان و پاکستان از همان ابتدا دچار تنش بوده و عمدتا پاکستان در پی اعمال نفوذ در افغانستان بوده است. مثلا در دوره جهاد مردم افغانستان علیه شوروی سابق، پاکستان از برخی گروه های مجاهدین حمایت به عمل آورد. و سپس دوران طلایی اعمال نفوذ این کشور بر افغانستان دوره امارت طالبانی بود.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست های حمله نظامی، تحریم و مهار ایران به بن بست خورده در نتیجه اسرائیل به تکاپو افتاده است تا حواس جهان را به سمت ایران متمرکز کند که در نهایت به نفع خودش و به طور ناخواسته به نفع چین است زیرا بخشی از انرژی آمریکا که باید صرف مهار آن شود صرف مهار ایران می شود.
ادامه مطلب
رحمن قهرمانپور در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی، ضمن تاکید بر این نکته که احیای برجام به موازات تعمیق مناسبات منطقه ای، بهترین سناریوی ممکن در حوزه دیپلماسی برای دولت سیزدهم است، پیرامون چالش های پیش روی سید ابراهیم رئیسی در عرصه سیاست خارجی تصریح کرد که سیاست گذاری و اجرای تئوری تعمیق مناسبات با همسایگان چندان کار ساده ای نیست، چون مجموعه همسایگان ما یک چارچوب معین و مشترک امنیتی، ژئوپلتیک و ژئواستراتژیکی ندارند. پس تنظیم یک سیاست خارجی مدون و هوشمندی که بتواند این سطح از تنوع امنیتی، ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک را در همسایگان ایران پوشش دهد کار بسیار سختی است و به یک اجماع نظر داخلی نیاز دارد که البته متاسفانه این اجماع نظر فعلا در کشور مشاهد نمی شود.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: وقتی کشوری اِلیت داشته باشد، خارجی به راحتی نمی‌تواند در آن نفوذ کند. وقتی کارگزاران یک کشور به مجموعۀ حاکمیت احساسِ تعلق نکنند، زمینۀ نفوذِ خارجی فراهم می شود. وقتی کشوری اِلیت داشته باشد و بهترین ها و داناترین ها را در هیات حاکمه جمع کند، دقیق حرف زدن و صحیح عمل کردن، قاعده می شود. وفاداری به کشور و حفظ و بسط آن تابع وجود اِلیت هایی است که در درون خود بسیار بحث می کنند، ملاک بحث آنها کل کشور است و جمعی تصمیم می گیرند. دموکراسی زمانی آغاز می شود که این اندیشه ها و تصمیم های اِلیت، زمینۀ حمایتِ عامۀ مردم را نیزداشته باشد که در نهایت به قرارداد اجتماعی منتهی می شود. اگر اِلیت های چینی نه از طریق لیبرالیسم غربی، بلکه با تعالیمِ کنفوسیوسی به تقسیم کار، وظیفه شناسی، تخصص، نظم و هرم سازمانی اعتقاد نداشتند، نمی توانستند سه تریلیون دلار ذخائر ارزی جمع کنند و به اکثریت کشورهای جهان وام بدهند (Debt Diplomacy).
ادامه مطلب
بهنام وکیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ، نگرانی اصلی چین در مسئله افغانستان انجام مسئولیت‌های خود به‌عنوان یک کشور بزرگ است. چین به‌عنوان یک قدرت جهانی مسئولیت و وظیفه دارد که به صلح و ثبات بین‌المللی کمک کند. افغانستان یک کشور همسایه است و پکن تلاش خواهد کرد تا اقدامات سازنده‌ای را برای حل مشکلات همسایگان خود انجام دهد.
ادامه مطلب
چین صد سالگی حزب حاکم کمونیست در این کشور را جشن گرفته است. شرکت کنندگان برای مراسم صد سالگی حزب کمونیست در استادیوم ملی در پکن گردهم آمدند و گروهی هم در لباس های نظامی نمایشی اجرا کردند. شی جینپینگ، رئیس جمهوری چین، نیز در این مراسم حضور داشت. (عکس ها توسط توماس پیتر گرفته و در رویترز به اشتراک گذاشته شده اند.)
ادامه مطلب
از زمانی که اتحاد جماهیر شوروی به طور ناگهانی از داخل منفجر و منحل شد، رهبران چین به تجزیه و تحلیل این فروپاشی پرداختند تا با اتخاذ استراتژی مناسب و تصحیح اشتباهات، از تکرار اتفاقی مشابه در این کشور جلوگیری کنند. در طول یک سال تحقیق، به بررسی تاثیرات مهمی که مثال شوروی بر روی رهبران چین در طول ۳۰ گذشته داشته پرداختم. با دنبال کردن درک حزب کمونیست چین از درس های گرفته شده از این فروپاشی، می توان نشانه هایی از نگرانی رهبری حزب در زمان های بحرانی و دوره هایی که همراه با تغییر است را مشاهده کرد.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: اگر حاکمیت چین، اندیشه‌های خود را تغییر نمی‌داد، منطقِ قدرت در نظامِ بین‌الملل را نمی‌پذیرفت و در داخل خود به انسجام نمی‌رسید، چین به قطبِ دوم اقتصاد و سیاست جهانی تبدیل نمی‌شد. در امتداد درک واقع‌بینی، «مسئولیت حکمرانی» است که از قدیم در راهروهای قدرت و بوروکراسی متمرکز چینی‌ها رایج بوده است. مسئولیت در مکتب کنفوسیوس جایگاه ویژه‌ای دارد. دنگ شائوپینگ در داد و ستدهای سیاسی درون حزبی نیز بارها یادآور شده بود که حکمرانی بر یک میلیارد نفر فقیر هیچ افتخاری ندارد. آنچه زمینه را در حاکمیت چین به سوی اجماع سازی سوق داد، «درک مشترک از شرایط و واقعیت‌های درون و برون» بود زیرا که حکمرانی تنها یک تعریف معقول دارد: نهایت بهره‌برداری از آنچه امکان و واقعیت دارد.
ادامه مطلب
پروفسور سیدحسن امین در گفت وگو با دیپلماسی ضمن تاکید بر این نکته که صرفا منافع ملی است که تعیین می کند مذاکره ایران با آمریکا یا هر کشور دیگری تا چه اندازه اخلاقی، منطقی، توجیه پذیر، درست و یا به صرفه است، پیرامون احتمال بسته شدن فضای دیپلماتیک کشور در دولت رئیسی، ذیل طرح مجلس یازدهم بر این باور است که اگر بخواهیم در مذاکره را ببندیم، خبرنگاران خارجی را به کشور راه ندهیم و اجازه ندهیم که رسانه های داخل هم فعالیتی آزاد داشته باشند، ضمن اینکه چهره ایران را در جهان مخدوش می‌کند، با بستن فضای رسانه‌ای کشور، محدود کردن گردش آزاد اطلاعات و آزادی بیان برای خبرنگاران چالش حقوق بشری برای خود را دو چندان می‌کنیم، آن هم در شرایطی که در داخل کشور و بر اساس آنچه که از نتیجه عدم مشارکت مردم و آرای باطله در انتخابات ۲۸ خرداد بر می آید بیش از نیمی از مردم اعتمادی به رسانه های داخلی ندارند و منبع اصلی کسب اطلاعات را رسانه های خارجی می‌دانند.
ادامه مطلب