نگاهی به سفر وزیر امور خارجه روسیه به ترکیه و ایران
هم راستا کردن تهران و آنکارا در جهت منافع مسکو
موسی موحد، روزنامه نگار
دیپلماسی ایرانی: در حالی از روز شنبه، اخباری دال بر سفر سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در هفته جاری به ایران منتشر شد که وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همان روز (شنبه) با تأیید این موضوع، رسما اعلام کرد که «لاوروف طی روزهای آینده برای دیدار با همتای ایرانی خود و گفت‌وگو درباره روابط دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی به تهران سفر خواهد کرد.» به گزارش شرق، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه هم در اظهاراتی عنوان داشت که «این سفر در چارچوب رایزنی‌های مستمر بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه درباره روابط دوجانبه و مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی انجام خواهد شد.» به گفته او، «لاوروف در این سفر علاوه بر دیدار با وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، با برخی دیگر از مقامات بلندپایه کشور نیز ملاقات خواهد کرد.»
در پی انتشار اخباری مبنی بر سفر وزیر خارجه روسیه به ایران، کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه دیروز دوشنبه در حساب رسمی خود در برنامه ایکس نوشت: «سفر وزیر خارجه روسیه به تهران در ادامه مسیر توسعه همکاری‌های نزدیک دو کشور با محوریت تعمیق گفت‌وگوها و رایزنی‌های سطح عالی درباره طیف متنوعی از موضوعات در روابط دوجانبه، تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی انجام می‌شود که در برهه کنونی بیش از همیشه ضروری است.» وی افزود: «عمق روابط تاریخی دو کشور، بویژه پس از امضای اخیر معاهده راهبردی توسط رؤسای جمهور، مانع از آن است که رویدادهای زودگذر ثالث بر مناسبات دیرینه ما اثر گذارد.» سفیر ایران خاطرنشان کرد که «این روابط مستقل از عوامل خارجی و مبتنی بر منافع ملی هر دو کشور در مسیر صلح و توسعه قرار دارد.»
حضور در آنکارا پیش از سفر به تهران
در حالی لاوروف عازم تهران است که وزارت خارجه روسیه دیروز (دوشنبه) از دیدار هاکان فیدان و سرگئی لاوروف در آنکارا خبر داد. وزیر خارجه روسیه پس از گفت‌وگوهای قبلی با هاکان فیدان، همتای ترکیه‌ای خود که در آن دو طرف به نتایج رایزنی‌های اخیر آمریکا و روسیه، روند صلح اوکراین و وضعیت سوریه پرداختند، وارد آنکارا شد. به نقل از خبرگزاری ریانووستی، این مذاکرات در حالی برگزار شد که موضع ترکیه به عنوان میزبان احتمالی برای نشست عالی درباره درگیری اوکراین با حضور مسکو، کی‌یف و واشنگتن مطرح شده است. همچنین این سفر در میانه تلاش‌های مسکو برای مذاکره با دولت جدید سوریه انجام شده است. هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه در نشست مطبوعاتی با سرگئی لاوروف همتای روس خود در آنکارا عنوان داشت: «ضمانت‌های امنیتی موضوعی است که از نزدیک دنبال می‌کنیم. ترکیه از نظر اصولی برای کمک به برقراری صلح بین اوکراین و روسیه آماده است.» فیدان تصریح کرد که «ما به ابتکار جدید آمریکا (پیرامون روسیه - اوکراین) به عنوان یک رویکرد نتیجه‌گرا اهمیت زیادی قائل هستیم.»
وزیر امور خارجه ترکیه در رابطه با تحولات سوریه تاکید داشت که در مورد جلوگیری از تحرکات جدایی‌طلبانه در سوریه دیدگاه‌های مشابهی (با روسیه) داریم. این گفته‌ها نشان می‌دهد که ترکیه به عنوان یکی از اعضای ناتو امیدوار است نقش مهمی در پایان دادن به درگیری بین «مسکو» و «کی یف» ایفا کند، همانگونه که در مارس ۲۰۲۲ تلاش کرد دو بار میزبان مذاکرات مستقیم بین مسکو و کی یف باشد. سفر وزیر امور خارجه روسیه به آنکار در حالی انجام می‌شود که «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه در جریان دیدار روز سه‌شنبه خود با «ولودیمیر زلنسکی» همتای اوکراینی خود، بار دیگر تاکید کرد که آنکارا میزبان مناسبی برای مذاکرات جنگ اوکراین با مشارکت مسکو، کی‌یف و واشنگتن خواهد بود.
هم راستا کردن تهران و آنکارا در جهت مانفع مسکو
اگر چه در گزارش روز یکشنبه «شرق» به جنبه‌هایی از مأموریت لاوروف در سفر به تهران اشاره شد. اما در واکاوی ابعاد دیگر این حضور باید گفت که سفرهای وزیر امور خارجه روسیه به ترکیه و ایران در چارچوب تلاش‌های کرملین برای تقویت روابط خود با دو کشور کلیدی در منطقه و بهره‌برداری از ظرفیت‌های آنها در راستای منافع روسیه در بحران‌های مختلف است. از یک سو، ترکیه می‌تواند به عنوان یک میانجی مؤثر در بحران اوکراین عمل کند، و از سوی دیگر، ایران و روسیه به عنوان دو متحد نزدیک در خصوص مسائل منطقه‌ای می‌توانند همکاری‌های خود را در جهت منافع مشترک تقویت کنند. این تحرکات نشان‌دهنده تلاش روسیه برای هم‌راستاسازی استراتژی‌های خود با ترکیه و ایران در راستای کاهش فشارهای بین‌المللی و تقویت مواضع خود در منطقه و جهان است./شرق
نظر شما :