حرکت چین به سمت خاورمیانه

نویسنده: ولادیمیر ساژین

دیپلماسی ایرانی: در سال 1976، مائو تسه تونگ درگذشت. تقریبا بلافاصله پس از آن، مرحله متلاطم، اما دشوار تحول در چین آغاز شد. دنگ شیائوپینگ پدر معجزه اقتصادی چین است که اصلاحات بازار را در این کشور انجام داد و پیروانش جیانگ زمین و هو جینتائو تحولات عظیم و اساسی را در کشور انجام دادند. تولید ناخالص داخلی چین – شاخص اصلی اقتصادی که هزینه کل خدمات ارائه شده و محصولات تولیدی در این کشور را مشخص می کند، طبق گزارش صندوق بین المللی پول، در سال 2022 به 18.3 تریلیون دلار رسید.

پتانسیل مالی قابل توجه چین نه فقط امکان سرمایه گذاری فعال در حوزه های تجاری، اقتصادی و نظامی خود، بلکه صدور وام به کشورهای خارجی و ارائه کمک به آنها را نیز ممکن می سازد. بنابراین، به گفته کارشناسان، ارزش کل سرمایه گذاری خارجی چین از سال 2005 تاکنون 2.27 تریلیون دلار است. به گفته تحلیلگران، چین در حجم وام های صادر شده به کشورهای در حال توسعه از ایالات متحده امریکا پیشی گرفته و در صدر رتبه بندی قرار گرفته است. از سال 2000، پکن حداقل 240 میلیارد دلار کمک مالی به 22 کشور از جمله آرژانتین، پاکستان و نیجریه کرده است.

بیش از 40 سال است که چین در حال ایجاد و انباشت قدرت اقتصادی است که امروزه، یا برابری با امریکا و یا حتی برتری در برخی زمینه ها را فراهم می کند. اکنون، زمان آن فرا رسیده است که امپراتوری آسمانی وارد فضای جهانی شود و توانایی های خود را به جهان خارج نشان دهد و منافع ملی خود را مطرح کند.

شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین، با تثبیت پایه های قدرت خود در کشور، توانست چین را به مرحله سوم توسعه تاریخی منتقل کند. این امر با ابتکار رهبری چین "یک کمربند، یک جاده" آغاز شد که در سال 2013 راه اندازی شد. هدف این پروژه، اتصال آسیا، اروپا و آفریقا با کمک شبکه ای از بنادر، راه آهن، بزرگراه ها و سایر پروژه های زیرساختی تحت حمایت چین و ایجاد یک سیستم حمل و نقل، مالی و اقتصادی جهانی قدرتمند است که توسط چین کنترل می شود. بدون خاورمیانه که شامل خلیج فارس، شمال آفریقا با منطقه مدیترانه و آسیای مرکزی در مجاورت آن است، این هدف دست نیافتنی است. در واقع، این منطقه دارای موقعیت جغرافیایی استراتژیک، دارای ذخایر عظیم انرژی، زیرساخت های حمل و نقل معقول، نوید بخش برای تجارت از نظر سرمایه گذاری و سود و همچنین، منطقه ای عالی برای رونق تجارت چین است.

خاورمیانه نیز مانند سایر نقاط جهان در حال ورود به عصر جدیدی است. ترتا پارسی، شرق شناس آمریکایی در مؤسسه کوئینسی، می نویسد: حداقل، واشنگتن باید از قبل بپذیرد که کشورهای بیشتری از گذر به نظم جهانی جدید که در آن چین سهامدار اصلی است، استقبال می کنند. تلاش برای معکوس کردن این روند ژئوپلیتیکی فقط باعث تضعیف بیشتر امریکا و بی ثباتی جهان خواهد شد. بهترین گزینه برای واشنگتن این است که خود را با این واقعیت وفق دهد و راه هایی را برای همکاری با چین برای ایجاد سیاره ای باثبات تر بررسی کند، جایی که تمرکز ما می تواند، به طور فزاینده ای از درگیری های بین کشورها به مشکلات جهانی انسانی تغییر کند که همه در حل آنها سهم دارند.

بنابراین، در سال 2023، چین در برابر جهان به عنوان یک قدرت جهانی، مسئول و علاقمند به تغییر "قوانین بازی" موجود در خاورمیانه و در کل جهان ظاهر شد. هدف اعلام شده شی جین پینگ از بازسازی، ترویج شکل گیری "بشریت با سرنوشت مشترک" است.

منبع: اینتر افیرز / تحریریه دیپلماسی ایرانی