تاثیر شکست احتمالی روسیه در اوکراین بر خاورمیانه

نویسنده: جولیا سابینا

دیپلماسی ایرانی: با گذشت یک سال از حمله تمام عیار روسیه به اوکراین، اشتباهات راهبردی مسکو در میدان نبرد و در عرصه بین المللی در حال افزایش است. نیروهای روسی نه تنها در باتلاق اوکراین گرفتار شده‌اند، بلکه مشغول شدن به جنگ و تحمل خسارات، توانایی مسکو را برای تأثیرگذاری بر تحولات خاورمیانه دشوارتر کرده است.

انتظار می‌رود جنگ اوکراین به آن سوی سال 2023 کشیده شود، ولی بعید است که روسیه به تصرفات زمینی بیشتری دست یابد. برخی از کارشناسان برجسته نظامی پیش‌بینی می‌کنند که حمله روسیه به دونباس می‌تواند در چند ماه آینده و به علت کمبود مهمات، نیروی انسانی و تدارکات، به بن بست بینجامد .

تسلیحات، آموزش و پشتیبانی کافی از سوی ائتلاف اروپا و امریکا می‌تواند فرصتی برای یک ضدحمله دیگر ازسوی اوکراین ایجاد و زمینه خروج نیروهای روسیه را فراهم کند. چیزی مگر پیروزی اوکراین و شکست میدانی روسیه برای جلوگیری از تلاش‌های بعدی پوتین برای اعمال فشار و دستیابی به تصرفات سرزمینی بیشتر، کارساز نیست .

اگر روسیه با یک شکست نظامی قطعی در اوکراین مواجه شود، تاثیرات آن نه تنها در اروپا بلکه در سایر نقاط جهان از جمله خاورمیانه و شمال آفریقا – منا – احساس خواهد شد.

صرف نظر از نتیجه جنگ در اوکراین، توانایی اعمال قدرت مسکو در خاورمیانه محدود خواهد ماند. جای پای روسیه در منطقه از نظر نظامی اندک است و مسکو شرکای اندکی در منطقه دارد .

به علت تحریم‌های غرب علیه روسیه و کمک‌های نظامی آن به اوکراین، وابستگی روسیه به ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس افزایش یافته است. کرملین علاوه بر خرید پهپادهای رزمی ایران (که البته ایران در عالیترین سطوح این ادعا را رد کرده است) و جست وجوی راه‌هایی برای ایجاد ارتباط بین سیستم‌های بانکی دو کشور در تلاش برای دور زدن تحریم‌های غرب، از اوپک برای پایین نگه‌داشتن تولید نفت و در نتیجه تقویت تقاضای جهانی برای انرژی روسیه، درخواست کمک کرده است.

اولویت روسیه کاهش یا معکوس کردن روند تمایلات مردم سالارانه و نفوذ غرب در مجاورت خود است و اگر منابع آن اجازه دهد، همان نقش مخرب را در منا ایفا خواهد کرد.

در نتیجه، نباید انتظار داشت لطمات متحمله روسیه در اوکراین ناپدید شدن مسکو به عنوان یک بازیگر خارجی با نفوذ در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را موجب شود.

هر اندازه بیشتر روسیه منابع خود را در اوکراین هزینه کند، وابستگی های تازه بیشتری به خاورمیانه پیدا خواهد و این به کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا بستگی دارد که تا چه اندازه به تعامل با روسیه به بهای کاهش روابط خود باغرب، تمایل نشان دهند .

منبع: ام ای ای / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11