در قرابت آنکارا و دمشق جایی برای تهران و مسکو پیدا شد

نویسنده: ایگور سوبوتین

دیپلماسی ایرانی: مذاکرات روسیه، ایران، سوریه و ترکیه قرار است در 15 تا 16 مارس در مسکو برگزار شود که به تاخیر افتاد. این مذاکرات به روند عادی سازی روابط رسمی میان آنکارا و دمشق که در پایان سال گذشته آغاز شد، اختصاص خواهد داشت. در دستور کار، موضوعاتی مانند مشکل واحدهای کرد فعال در شمال شرق سوریه و سرنوشت روند سیاسی وجود دارد. کارشناسان می گویند که انتخابات عمومی ترکیه که برای ماه مه برنامه ریزی شده است، مستلزم آن است که رجب طیب اردوغان حداقل پیشرفت در این مسیر را داشته باشد. با این وجود، این فقط یکی از عوامل گفتگو است.

شبکه های تلویزیونی ترک زبان اولین کسانی بودند که از برگزاری این نشست در مسکو خبر دادند. به گفته آنها، مذاکراتی که قرار است در سطح معاونان وزرای خارجه چهار کشور برگزار شود، ماهیت فنی خواهد داشت: این زمینه را برای انجام گفتگو در سطح روسای ادارات دیپلماتیک ایجاد خواهد کرد. روسیه تایید کرده که مقدمات مذاکرات چهارجانبه در حال انجام است، اما اشاره کرد که نتایج احتمالا پس از آن اعلام خواهد شد.

گریگوری لوکیانوف، محقق مرکز مطالعات عربی و اسلامی در مؤسسه شرق شناسی آکادمی علوم روسیه، گفت: «وضعیت سیاسی و اقتصادی جهانی به این امر کمک زیادی می کند. - از سوی دیگر، روندهای جدید منطقه ای به این امر کمک می کند. باید در نظر داشت که وضعیت داخلی کشورهای خاص نیز مهم است. انتخابات در ترکیه در راه است. علیرغم موفقیت های مشخصی که حزب اردوغان در مقابله با مخالفان به دست آورد، تعدادی از مسائل وجود دارد که نیروهای مخالف همچنان بر آنها فشار می آورند».

یکی از این موضوعات، بحث تنش در روابط با سوریه است. کمال قلیچداراوغلو پیش از این، ایده ضرورت بازگرداندن روابط با دمشق رسمی را مطرح کرده بود تا تضمینی باشد که پناهجویان زودتر به خانه بازگردند. اردوغان تقریبا در همه زمینه ‌های کلیدی با مخالفان می‌ جنگد و احتمالا می ‌تواند، از استدلال‌ های مخالفان برای بازسازی سیاست خارجی خود استفاده کند: رهبر ترکیه بارها توانایی تغییر اوضاع را نشان داده است.

کشورهای حاشیه خلیج فارس که سوریه را از نزدیک رصد می کنند و آن را بخشی از مهمترین آرمان عربی می دانند، طی سال های گذشته به طور مداوم تماس ها را با رهبری سوریه گسترش داده و حجم کمک ها را افزایش داده اند و متوجه شده اند که در آینده بازسازی سوریه به عهده کشورهای عربی خواهد بود.

این درک به تدریج در حال رشد است که ایران عجله ای برای خروج از سوریه ندارد. نمی‌توان مطمئن شد که این کشور منحصرا به حوزه نفوذ کشورهای عربی تبدیل می‌ شود یا خیر. توافق ایران و عربستان سعودی که اخیرا با میانجیگری چین منعقد شد، این روند را در مسیر گفت ‌و گوی فراگیر و عمومی درباره سوریه نیز پیش می ‌برد. این تاثیر، اگرچه غیرمستقیم، در میان سایر عوامل مهم است.

منبع: نزاویسیمایا گازتا (روسیه)