آخرین وضعیت پرونده هسته ای و برجام بعد از صدور قطع نامه
گرگ و میش هسته ای
دیپلماسی ایرانی: پس از صدور قطع نامه ضدایرانی در شورای حکام، تهران از واکنش «قاطع و موثر» گفت. در همین باره ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه روز یکشنبه عنوان داشت: «در پاسخ به اقدام اخیر سه کشور اروپایی و آمریکا در تصویب قطع نامه علیه ایران، در نخستین گام، چند اقدام در دستور کار سازمان انرژی اتمی ایران قرار گرفت و اجرای آنها امروز (یکشنبه) با حضور بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مجتمع‌های غنی‌سازی شهید احمدی روشن(نطنز) و دکتر علیمحمدی ( فردو) انجام شد.»
اگر چه جزئیات این اقدامات چندان روشن نیست وچند گمانه زنی رسانه ای د این رابطه عنوان ده است، اما در آن سوی داستان رافائل گروسی معتقد است که علیرغم تحولات جاری پس صدرو قطع نامه هنوز مناسبات آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص پرونده فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران به نقطه «بی بازگشت» نرسیده است.
آن طور که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفت‌وگویی مطرح کرده است این آژانس اطلاعاتی برای اثبات وجود برنامه هسته‌ای تسلیحاتی در ایران ندارد. به گزارش خبرگزاری تاس، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بخشی از گفت‌وگو با شبکه سی‌بی‌سی گفت: «آژانس فکر نمی‌کند هنوز زمان آن فرا رسیده باشد که اذعان کند ایران یک قدرت هسته‌ای است و هیچ اطلاعاتی دال بر این که جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر در حال پیش‌برد یک برنامه تسلیحات هسته‌ای است، در اختیار ندارد.»
گروسی در پاسخ به این که از نظر او، ایران چقدر به ساختن یک بمب هسته‌ای نزدیک است، بیان داشت: «در این سطح از تولید اورانیوم و با این میزان خلوص ایران تا کنون مواد کافی برای داشتن بیش از یک بمب را در صورتی که بخواهد تولید کند، در اختیار دارد. اما هیچ گونه اطلاعاتی نداریم که نشان دهد ایران در حال حاضر یک برنامه هسته‌ای تسلیحاتی دارد.»
او در ادامه در پاسخ به این که آیا در رابطه با ایران به نقطه بی‌بازگشت رسیده است یا نه تصریح کرد: «نه هنوز به آن نقطه نرسیده‌ایم. اما باید سخت تلاش کنیم تا به آن‌جا نرسیم.» البته کنعانی موضع نسبتا مثبت گروسی را ندارد و با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران پیشتر درخصوص پیامدهای این اقدام غیرمنطقی و مخرب به طرف‌های غربی هشدار داده بود، بیان کرد: «متأسفانه استفاده ابزاری از سازمان‌های بین‌المللی علیه ملت‌های مستقل به هنجار سیاست خارجی غربی‌ها تبدیل شده است».
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه تصریح کرد: «ایران برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای خود را متناسب با نیازهای کشور و در انطباق با حقوق و تعهدات خود ذیل معاهدات بین‌المللی که طرف آنها می‌باشد، ادامه خواهد داد.» با اینحال سخنگوی دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: «جمهوری اسلامی ایران همچنان آماده است در چارچوب حقوق مسلّم خود، هر زمان که طرف‌های غربی به تعهدات خود بازگشته، به آن پایبند بمانند و دست از اقدامات سیاسی بردارند، به اقدامات آنها واکنش مناسب نشان دهد.»
از مجموعه مواضع دو طرف چنین بر می آید که وضعیت پرونده فعالیت های هسته ای در یک فضای گرگ و میش، مبهم و گنگ قرار دارد، نه تهران تا به اکنون دست به اقدامات انتحاری برای تقابل با قطع نامه اخیر شورای حکام زده است و نه غرب و آژانس هم فضا را ملتهب تر کرده اند. البته که ایالات متحده و اروپایی ها یک فشار تمار عیار در حوزه سیاست خارجی از موضوع حقوق بشر و اعتراضات داخلی گرفته تا ارسال پهپاد و همکاری نظامی تهران – مسکو و حتی حمله به نفتکشی در آب های دریای عمان به راه انداخته اند.
در چنین شرایطی کارشناسان، تحلیلگران و ناظران امر بر این باورند که هدف غایی این هجمه سیاسی، رسانه ای و دیپلماتیک تضعیف توان چانه زنی تهران و کشاندن تهران پای میز مذاکره، البته از موضع ضعف و نهایتا پذیرش توافقی است که تامین کننده شروط غرب است.
با توجه به شرایط کنونی باید این واقعیت را هم در نظر گرفت که هر گونه پیشرفتی در هر حوزه دیپلماتیک و موضوعات مربوط به سیاست خارجی در گرو سروسامان دادن به حوزه سیاست داخلی است. چرا که تا پیش از آغاز اعتراضات این بستر وجود داشت که با حل مسائل و چالش های حوزه سیاست خارجی می توان به حوزه سیاست داخلی، اقتصاد و معیشت کمک کرد. اما اکنون کشور وارد برهه ای شده است که دیگر توان بهبود داخل با توسل به سیاست خارجی وجود ندارد.
از این منظر باید ابتدا به ساکن وضعیت داخلی را مدیریت کرد. خاصه آنکه اروپایی و ایالات متحده هم هر گونه مذاکره و تعامل دیپلماتیکی با ایران را به پایان دادن مسائل داخلی کشور منوط کرده اند. اگر چه این مواضع غرب دخالت آشکار در امور داخلی ایران محسوب می شود، اما کاخ سفید و قاره سبز با سوء استفاده از حساسیت افکار عمومی جهانی نسبت به تحولات داخلی عملا برنامه و منافع خود را پیش می برند. لذا لازم است که تهران برای خنثی کردن این هدف غربی ها، اهرم فشار فعلی ذیل توسل به مقوله حقوق بشر، اعتراضات و ... را ناکاآمد کند که این همه نیز مستلزم مدیرت داخلی است./شرق
نظر شما :