شرایط تهران برای احیای برجام

نویسنده: ستانیسلاف تاراسوف

دیپلماسی ایرانی: هیچ کس نمی داند که آیا هفتمین دور از مذاکرات هسته ای میان امریکا و ایران برگزار خواهد شد، یا خیر. اگر برگزار شود نیز با چه شرایطی خواهد بود؟ در این میان، رویدادهای جاری احتمال گفت وگوی ایران با دیگر اعضای گروه 1+5 را منتفی نمی کند. در این رابطه، کافی است که حداقل، تبریک گرم بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا به ابراهیم رئیسی برای پیروزی اش در انتخابات ریاست جمهوری را یادآور شویم.

در جریان مذاکرات ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه با آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان در مسکو، به موازات بررسی بسیاری از مشکلات در سیاست بین الملل، موضوع ایران نیز بحث و بررسی شد. پوتین ابراز امیدواری کرد که پس از تشکیل دولت جدید در ایران، برای اجرای دوباره برجام تلاش شود. او همچنین، اعلام کرد که مرکل را در جریان گفت وگوی اخیر خود با رئیسی قرار داده است.

براین اساس، به نظر می رسد که مساله فقط زمان تشکیل دولت جدید در ایران است. در این میان، رابرت مالی، مسئول پرونده ایران در وزارت امور خارجه امریکا، از وجود مشکلاتی در رابطه با سرنوشت نهائی برجام و پیوستن واشنگتن به این توافقنامه چند جانبه سخن گفت. از زمان آغاز روند مذاکرات، امریکا چندین گزینه را برای تعامل متقابل با تهران مطرح کرده است. یکی از آنها، امضای توافقنامه برای ششمین سالگرد توافق هسته ای است. این امر نه تنها به تحکیم مواضع نیروهای اصلاح طلب در ایران کمک می کند، بلکه می تواند، آغازی باشد برای روند قرابت غرب با تهران. اما، در حال حاضر، بسیاری معتقدند که اختلاف نظرات میان طرفین بسیار عمیق است.

به اعتقاد برخی از کارشناسان، امریکایی ها ضمن خروج از افغانستان، تلاش می کنند نیروهای خود را آزاد کنند و در این میان، تهران و مسکو را در رویکرد افغانستان برای مقابله با طالبان به یکدیگر مرتبط کنند. واشنگتن دیگر به وضعیت سیاسی در ایران و افغانستان علاقه ای نشان نمی دهد. در تهران به این موضوع واقف هستند. به نوشته نشریه Israel Defense، شکست کامل در افغانستان، آخرین میخی بود که واشنگتن را به سوی کاهش حضور نظامی اش در خاورمیانه سوق داد و در حال حاضر، اسرائیل بیش از این نمی تواند، در مقابله با ایران روی امریکا حساب کند.

تهران احساس می کند که ابتکار عمل در مذاکرات هسته ای از سوی امریکا به سوی خودش چرخش پیدا کرده است. در این رابطه، مالی اعلام کرده که وزارت امور خارجه امریکا برخی از گزینه های جایگزین را تهیه کرده که در صورت عدم احیای توافق هسته ای به کار گرفته شوند. یکی از آنها از این قرار است که واشنگتن و تهران در رابطه با توافق دیگری با ابعاد دیگر و متفاوت به توافق برسند. گزینه دوم – مجموعه ای از واکنش ها در هماهنگی با متحدان اروپایی است. اما این طرح ها خیالی به نظر می رسند، زیرا ایران خواهان لغو بیش از هزار تحریم امریکاست.

تیم جدید رئیسی چهار شرط اصلی را برای ازسرگیری مذاکرات وین مطرح کرده است: لغو تمامی تحریم های هسته ای و غیر هسته ای، لغو تحریم ها و نه تعلیق در اجرای آنها، ضمانت واشنگتن برای خارج نشدن از توافق و اجرای لغو تحریم ها. حتی اگر تحریم های ضد ایرانی نیز لغو شود، کاخ سفید با انتقادات تندی مواجه خواهد شد، زیرا بسیاری از دموکرات ها معتقدند که این تحریم ها در رابطه با نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم در ایران هستند.

منبع: رگنیوم (روسیه) / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11