سیاست آمریکا در قبال ایران اقدام علیه چین است

نویسنده: متیو پتی

دیپلماسی ایرانی: یک مشاور پیشین امنیت ملی ایالات متحده معتقد است که دونالد ترامپ به عنوان بخشی از استراتژی گسترده تر برای دور نگه داشتن چین از خاورمیانه به تمرکز بر ایران و اعمال فشار علیه این کشور ادامه خواهد داد. 

دولت ترامپ مطابق استراتژی امنیت ملی سال 2017 تلاش کرده توجه خود را روی رقب در زمینه قدرت برتر همچون روسیه و چین معطوف کند و این فرایند با همه گیری ویروس کرونا تسریع شده چرا که تغییر در وضعیت منابع سوالاتی را درباره آینده حضور ایالات متحده در خاورمیانه ایجاد کرده است. 

با این حال، ریچارد گلدبرگ که از سال 2019 تا 2020 در شورای امنیت ملی بر امور هسته ای ایران نظارت داشت، مدعی است که سیاست «اعمال فشار حداکثری» ترامپ علیه ایران به عنوان بخشی از رقابت های گسترده تر جهانی با چین ادامه خواهد یافت. او در یک کنفرانس تلفنی گفت: «کدام کشور است که سعی دارد نفوذ بیشتری بر ایران به دست آورد، ایران را به کشور مشتری خود تبدیل و جای پای خود را از نظر استراتژیک در خاورمیانه از طریق ایران محکم کند؟ پاسخ مشخص است: روسیه و چین.» او افزود اعمال فشار بر ایران همچنین می تواند به «دولت بالقوه بایدن» در تنظیم مجدد سیاست گذاری ها و به دست آوردن اهرم فشار حداکثری برای تعاملات احتمالی سال آینده او با ایران کمک کند.

گلدبرگ که در حال حاضر مشاور ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی هاست، دوشنبه گذشته میزان یک کنفرانس تلفنی با موضوع بررسی گزارش سازمان ملل متحد درباره فعالیت های هسته ای ایران بود.

بهنام بن طالب لو، یکی از اعضای ارشد بنیاد، بر این عقیده است که مقابله با ایران همچنین می تواند در آینده به مثابه عبرتی برای روسیه و چین عمل کند: «رقابت بر سر قدرت برتر یک عنصر منطقه ای نیز دارد. رقبا و دشمنان ما (ایالات متحده) چگونگی برخورد ما با سایر رقبا و دشمنان را به نظاره نشسته اند.»

دولت ترامپ کارزار «اعمال فشار حداکثری» را با هدف وادار کردن دولت ایران به تغییر در سیاست های داخلی و خارجی اعمال کرده است. این کارزار اگرچه بر فشارهای اقتصادی متمرکز شده، اما در دسامبر 2019 و ژانویه 2020 با یک سری درگیری های نظامی از جمله ترور سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس ایران، در خاک عراق همراه بوده است. با این حال، این کارزار تا کنون در ترغیب ایران به عمل به خواسته های آمریکا هیچ موفقیتی نداشته و حتی سبب شده ایران در اقدامی تلافی جویانه از برخی محدودیت های برجامی عقب نشینی کند و تحقیقات در برنامه هسته ای را از سر بگیرد.

توافق هسته ای ایران سال 2015 در پی مذاکرات با شش قدرت جهانی از جمله ایالات متحده حاصل شد، اما ترامپ برای اعمال فشار حداکثری آمریکا را از توافق خارج کرد. به گفته گلدبرگ، در حال حاضر تمرکز دولت ترامپ روی «ادامه کارزار اعمال فشار حداکثری» و کشاندن مساله «نقض هسته ای» توسط ایران به شورای امنیت سازمان ملل است. دولت ترامپ سعی دارد ساز و کار بازگشت تحریم های سازمان ملل تعبیه شده در برجام را فعال کند که به معنای بازگشت همه تحریم های بین المللی علیه ایران است که با اجرایی شدن برجام در سال 2015 لغو شده اند. روسیه، چین و کشورهای اروپایی همگی با بازگشت تحریم های سازمان ملل مخالف هستند، اما ایالات متحده مدعی است که بر اساس شرایط توافق هسته ای سال 2015 برای این کار نیاز به جلب رضایت هیچ کشور دیگری ندارد. گلدبرگ مدعی است که گزارش هفته گذشته سازمان ملل متحد مبنی بر «ابراز نگرانی جدی درباره عدم شفافیت ایران» می تواند کشورهای اروپایی را به همکاری با ایالات متحده ترغیب کند.

دیوید آلبرایت، بنیانگذار موسسه علوم و امنیت بین المللی، معتقد است که چین نیز با تلاش های ایالات متحده در این زمینه همکاری خواهد کرد: «چین عمدتا تمایلی به دفاع از متخلفان توافقنامه های بین المللی نشان نمی دهد. اساسا می توان اینطور استدلال کرد که چین مانع از تصویب هیچ قطعنامه ای نمی شود. آمریکا نمی تواند از آنها انتظار داشته باشد که یک بازیگر مثبت باشند، اما می تواند با تصور اینکه آنها مانعش نخواهند شد، مانور دهد.»

منبع: نشنال اینترست / مترجم: طلا تسلیمی