معافیت از تحریم ها و مشکل ادامه دار پرداخت ها

دیپلماسی ایرانی: پس از چندین ماه مذاکره درحالی که تنها چند روز تا تحریم های آمریکا علیه واردکنندگان نفت ایران مانده بود، ایالات متحده موافقت کرد تا دو مشتری بزرگ نفتی ایران را از تحریم ها مستثنی و آنها را از مجازات معاف کند. بلومبرگ نیوز اول نوامبر گزارش داد که هند و کره جنوبی، بزرگ ترین وارد کنندگان نفت ایران پس از چین، به توافق هایی برای مستثنی شدن از تحریم ها دست یافته اند. در آن زمان، ژاپن و ترکیه همچنان برای مستثنی شدن از تحریم ها تلاش می کردند، اما آمریکا هنوز به طور رسمی درباره افزودن آنها به فهرست معاف شدگان اطلاع رسانی نکرده بود.

جان بولتون، مشاور امنیت ملی ایالات متحده، اذعان داشت اگرچه ایالات متحده ترجیح می دهد صادرات نفت ایران به کلی متوقف شود، اما برخی کشورها برای یافتن تامین کننده جایگزین به مشکل برخورده اند و واشنگتن نمی خواهد که دوستان ایالات متحده آسیب های تحریم ها علیه ایران را متحمل شوند.

کاهش کلی سطح واردات از ایران

پس از آنکه دونالد ترامپ تصمیم گرفت ایالات متحده را از برجام خارج کند، دولت او از برنامه اعمال مجدد تحریم های اقتصادی علیه ایران از جمله علیه صادرات نفت این کشور خبر داد. در روندی مشابه آنچه در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما رخ داد، کشورهایی که مستثنی شدن از تحقیقات را خواستار بودند می بایست واردات خود را از ایران به میزان مشخصی کاهش می دادند. در دوران اوباما این میزان مشخص حدود 18 درصد بود و هر شش ماه نیز مورد بررسی قرار می گرفت؛ اما ترامپ سطح بیشتری را برای این کاهش تعیین کرد.

با توجه به جزئیات منتشر شده از مذاکرات معافیت از تحریم ها، هند موافقت کرده است که واردات نفت ایران را به حدود 40 درصد کمتر از سطح برنامه ریزی شده کاهش دهد و به حدود 1.25 میلیون تن در هر ماه یا حدود 290 هزار بشکه در روز برساند. پیش از آنکه واشنگتن برنامه خود برای خروج از برجام را اعلام کند، دهلی نو در برنامه خود برای سال مالی 2018 و 2019 واردات نفت از ایران را 25 میلیون تن یا حدود 490 هزار بشکه در روز در نظر گرفته بود. با این حال، در طول تابستان، فروش نفت ایران به هند به مراتب بیشتر بود و در ماه جولای به 768 هزار بشکه در روز رسید.

کره جنوبی، سومین مشتری بزرگ نفت ایران، از ماه آوریل به طور متوسط 300 هزار بشکه در روز نفت خام ایرانی وارد کرده است، اما در ماه های اول پس از تصمیم ترامپ در پی پیش بینی تحریم ها، خرید خود را افزایش داد. اکنون انتظار می رود برای معافیت از تحریم ها با کاهش خرید از ایران به کمتر از سطوح قبلی رضایت داده باشد.

چین مهمترین مشتری نفت ایران، هم اگرچه حتی مشخص نبود که برای مستثنی شدن از تحریم ها با ایالات متحده وارد مذاکره شده یا نه، اما در نهایت معافیت دریافت کرد. واردات نفتی چین از ایران حدود 700 هزار بشکه بوده است که انتظار می رود به سطحی بسیار پایین تر کاهش یابد. پکن به دو پالایشگاه بزرگ چین یعنی سینوپک و چاینا نشنال پترولیوم دستور داده بود به طور موقت خرید نفت از ایران را متوقف کنند تا دولت درباره واکنش به سیاست تحریمی واشنگتن تصمیم بگیرد. ترکیه، چهارمین مشتری بزرگ ایران، نیز برای معافیت از تحریم ها تلاش زیادی کرد، اگرچه واردات آن از ایران به طور کلی کمتر از 200 هزار بشکه در روز است.

دستاورد آمریکا از معافیت های نفتی

اگرچه ممکن است ایالات متحده برای چندین مورد استثنا قائل شدن در تنگنا قرار گرفته باشد، اما به طور قطع به فشارها علیه مشتریان نفتی ایران پایان نخواهد داد. حکم معافیت که معمولا هر شش ماه یک بار تمدید می شود، فقط برای آنهایی خواهد بود که با کاهش خرید نفت از ایران انتظارات ایالات متحده را برآورده می کنند. در عین حال، اگرچه معافیت ها به این معناست که ایران می تواند به فروش نفت خود ادامه دهد، اما پرداخت هزینه آن برای مشتریان ساده نخواهد بود. یک سری از دیگر تحریم های ایالات متحده نظام پرداخت بین المللی را هدف می گیرد که امکان تبادلات مالی بین مشتریان و ایران را فراهم می آورد. این تحریم ها همچنین توافق بر سر حمل و نقل و بیمه محموله های نفتی را دشوارتر می سازند. هند به آمریکا وعده داده است که هزینه خرید نفت از ایران را در حساب های خاص در خارج ذخیره کند که تنها برای پرداخت هزینه کالاهای صادراتی هند قابل استفاده باشد.

منبع: استرتفور / مترجم: طلا تسلیمی