توافق صوری برای یک شوی رسانه ای
چرا ترامپ میگوید ایران دیگر آن کشور سابق نیست؟
نویسنده: صابر گلعنبری
دیپلماسی ایرانی: رئیس جمهوری آمریکا بعد از خروج از برجام در کنار تشدید حملات لفظی به ایران چند باری هم گفته که ایران دیگر آن کشور سابق نیست و تغییر کرده است.
ترامپ پس از دیدار با رهبر کره شمالی به شبکه فاکس نیوز گفت که از وقتی من از توافق هستهای خارج شدم ایران به یک کشور کاملا متفاوت تبدیل شده و دیگر به مدیترانه و سوریه و یمن مثل سابق نگاه نمیکند!
سه شنبه گذشته نیز یک روز پس از حمله توییتری شدید به رئیس جمهور ایران در جمع کهنهسربازان آمریکایی اظهار داشت که ایران دیگر آن کشور سابق نیست.
حال سوال اینجاست که هدف ترامپ از تکرار این جمله که "ایران تغییر کرده است" و "ایران دیگر آن کشور سابق نیست" چیست؟
دو دلیل میتواند داشته باشد: نخست این که از این طریق او میخواهد برای انجام یک معامله و توافق با ایران زمینهسازی کند و بگوید که خواستهها و شروط آمریکا تحقق یافته و زمینه برای ورود به مذاکرات و رسیدن به توافق آماده است. یکی از خواستههای اصلی ترامپ تغییر رفتار منطقهای ایران است که اکنون خود وی مدعی است که این مساله تحقق یافته و ایران دیگر به مدیترانه، سوریه و یمن نگاه نمیکند. البته بماند که واقعیت چیز دیگری است. واقعیتهایی چون تشدید حملات موشکی انصار الله یمن به کشتیهای عربستانی در روزهای اخیر، حضور ایران در عملیات درعا در جنوب سوریه و تهدیدات مکرر برای بستن تنگه هرمز و غیره این ادعای ترامپ را تکذیب میکند. البته این وسط ثبت نشدن تنشی میان نیروهای دریایی ایران و ناوهای آمریکا در خلیج فارس در دوره ترامپ میتواند مستمسک وی قرار گیرد.
دوم این که دونالد ترامپ با تکرار ادعای تغییر رفتار ایران و برجستهسازی آن این اهداف را دنبال میکند:
ـ به تقویت موقعیت خود در داخل آمریکا کمک کند؛ به ویژه در آستانه انتخابات میاندورهای کنگره
ـ شکست سیاست اوباما و موفقیت خود در مقابل ایران را اثبات و وانمود کند که کاری را کرده است که دیگر روسای جمهور آمریکا از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون عاجز از آن بودهاند.
ـ به نوعی سه لابی اسرائیلی، عربستانی و اماراتی را راضی نگه دارد.
ـ به جهانیان به ویژه اروپاییها وانمود کند که خروج آمریکا از برجام مثمر ثمر واقع شده است و از این طریق مسیر خود را توجیه کند و آنها را به پیمودن آن ترغیب کند.
این دو دلیل میتواند به صورت همزمان و یا جداگانه مطرح باشد. رفتارها و پیامهای متناقض ترامپ حساب شده است. دقیقا نمیتوان گفت که وی با بیان عبارت تغییر رفتار ایران به دنبال چیست. این که برای مذاکره مقدمهسازی میکند یا خیر. جالب اینجاست که در کنار تکرار جمله پیش گفته، چند باری هم تاکید کرده که به دنبال یک توافق و معامله با تهران است و منتظر تماس ایرانیهاست.
در این شکی نیست که رئیس جمهور تاجر مسلک آمریکا ذاتا یک معاملهگر و در عین حال نیز خودشیفته است. وقتی شواهد نشان میدهد ایران همان ایران سابق است، اما ترامپ اصرار دارد که نیست، این میتواند به این معنا باشد که ترامپ با یک معامله ساده و لو صوری هم کنار میآید که از آن در رسانهها یک دستاورد بزرگ و معامله سترگ بسازد. از این منظر احتمالا راغب باشد که بخواهد ابتدا پنهانی با ایران وارد بده بستانی جزئی شود و سپس یک دیدار رسانهای برای رونمایی از آن تدارک ببیند و در بوق و کرنا کند که بعد از کره شمالی، ایران را نیز مهار کرده است. این اشباع کننده شخصیت خودشیفته اوست. اما اگر هم، متمایل به چنین کار و معاملهای هم باشد، بعید است این اتفاق بیافتد؛ چون اولا تیم همراه او مثل جان بولتون و مایک پومپیو جز به معاملهای سنگین رضایت نخواهند داد و ثانیا لابیهای سه گانه پیشگفته به ویژه لابی اسرائیلی اصلا با معاملهای حداقلی کنار نخواهد آمد و میتواند برای وضعیت داخلی ترامپ به ویژه در سایه سنگین پرونده روسیه گیت دردسر جدی ایجاد کند.
هفتهها و ماههای آتی نشان خواهد داد که چرا ترامپ مدام تکرار میکند ایران دیگر آن کشور سابق نیست.
نظر شما :