رئیس‌جمهور بعدی آمریکا نمی‌تواند توافق را لغو کند

مجید تخت روانچی*

دیپلماسی ایرانی: مذاکره با 6 کشور که جزو قدرت های بزرگ هستند، کار بسیار سختی است، به خصوص موضوعات سختی که حل و فصل هر کدام از آنها زمان زیادی می برد که به نتیجه برسد. ما به یاری خدا و دعای مردم، با تخصصی که دوستان در تیم مذاکره کننده داشته اند و حضور دکتر صالحی و همکارانشان و نیز دوستان اقتصادی موفق شدیم کار را به نتیجه برسانیم. تیم مذاکره کننده، تیمی یکدست و بدون کوچکترین حرف و حدیثی بود. دکتر ظریف تیم را هدایت می کردند و در واقع تیم ما تیم بی حاشیه ای بود و تمام ذکر و فکرش این بود که از منافع ملی دفاع کند. طرف مقابل هم حس می کرد با تیمی مذاکره می کند که نمی تواند در آن اختلاف و یا حاشیه ایجاد کند اما در هر صورت این پرونده، پرونده سنگینی بود که به لطف خدا و دعای مردم تا این مرحله به نتیجه رسید.

ایران با شش دولت و نماینده اتحادیه اروپا مذاکره می کرد و در نهایت به توافق رسید که همه طرفین آن توافق را اجرا خواهند کرد. البته طبیعی است که این توافق در اجرا با مشکلاتی مواجه شود. کما اینکه مساله را در توافق هم دیدیم. کمیسیون مشترکی تشکیل می شد که هفت کشور و نماینده اتحادیه اروپا در آن عضو هستند و به مشکلاتی که ممکن است پیش آید رسیدگی می کند. اصل این بود که می خواستیم توافقی قابل اجرا داشته باشیم. یکی از دلایل طول کشیدن مذاکرات این بود که می خواستیم به توافقی برسیم که از دید ما و آنها توافقی خوب باشد. در نهایت به مصالحه ای رسیدیم تا از این مشکل جلوگیری کنیم که بعد از اوباما چه اتفاقی می افتد. در توافق بندی وجود دارد که برای دولت آمریکا تعهدی در برداشتن تحریم ها ایجاد می کند و این تعهد مستمر خواهد بود. اینطور نیست که در یک دولت تحریم ها برداشته شوند و نفر بعد بخواهد آن را ادامه دهد یا لغو کند. توافق کردیم دولت آمریکا بر اساس تعهداتی که دارد اجرای تحریم ها را مستمرا متوقف کند. به هر حال این دستاوردی است که دولت آمریکا را متعهد می کند. این نکته در قطعنامه 2231 تصویب و بخشی از حقوق بین المللی شده است. این مساله به عنوان قطعنامه شورای امنیت وظیفه مضاعفی برای همه ایجاد می کند و بر اساس حقوق بین الملل باید اجرایی شود اما اگر در عمل رییس جمهوری بخواهد این توافق را لغو کند چنانچه در متن برجام هم آمده است نقض فاحش توافق خواهد بود. سیر طبیعی امور در متن آمده و سیستم حل اختلاف هم مشخص شده است. به نظر نمی رسد و بسیار دور از ذهن است که یک نفر در آمریکا یا کشوری دیگر بخواهد این توافق را برهم بزند . اگر چنین اتفاقی بدون بهانه رخ دهد و صرفا بخواهند توافق را برهم بزنند و تحریم ها را برگردانند، در جامعه بین الملل مشخص می شود چه کسی خلاف این روند حل و فصل صلح آمیز گام برداشته است. اگر کسی که دو سال آینده رییس جمهور آمریکا می شود از اجرای توافق جلوگیری کند، این اقدام در مقابل سازمان ملل و حتی کشورهای همسوی آمریکا خواهد بود. چنین کاری فشار سیاسی زیادی بر کاخ سفید وارد می کند و قطعا دولت آمریکا منزوی می شد. در حال حاضر علاقه مندی برای همکاری اقتصادی با ایران زیاد است البته ما خودمان انتخاب می کنیم که شرکای اقتصادی مان چه کشورهایی باشد و این همکاری های اقتصادی بعد از مدتی قوام می یابد.

*متن کامل سخنرانی معاون معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه در نشست دیپلماسی ایرانی برای بررسی توافق هسته ای وین؛ 18 مردادماه، سالن آمفی تئاتر روزنامه اطلاعات