اروپا به زودی تاوان سهل انگاری در برابر داعش را می پردازد

دیپلماسی ایرانی: در ژانویه 2011 دانیل کافشینسکی، یکی از نمایندگان انگلیسی عضو حزب محافظه کار مجلس عوام به همراه هیئتی رسمی از تونس دیدن کرد. زمانی که تونس می رفت فصل نوینی را در تاریخ خود رقم بزند. کاشفینسکی حال و هوای آن روز تونس را که بعدا به بهار عربی معروف شد، به خوبی به یاد دارد. او در گفت وگو با روزنامه انگلیسی زبان "العرب ویکلی" در توصیف آن روزها می گوید: "روزهای واقعا غریبی بودند".

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، وی در ادامه توضحیاتش می افزاید: «آرامش عجیبی بر خیابان ها و میدان ها حاکم بود. در آن موقع احساس می کردیم که چیزی در شرف وقوع است، کاملا اطمینان داشتیم که اوضاع غیر طبیعی است و برای همین تصمیم گرفتیم از مردم دور باشیم.»

سه روز بعد از این سفر زین العابدین بن علی، رئیس جمهوری تونس کشور را ترک کرد و کناره گیری خود از قدرت بعد از 23 سال تصاحب آن را اعلام کرد.

این نخستین حادثه ای نبوده که کافشینسکی در بطن آن حضور داشته است. وی که متولد ورشو، پایتخت لهستان است، شاهد تحولات سرزمین مادری اش قبل از فروپاشی حکومت کمونیستی که پایه گذار فروپاشی دیگر کشورهای بلوک شرق شد نیز بوده است. وی درباره حوادث سرزمین مادری اش می گوید: «لهستان در سال 1989 کشور مستقلی شد بعد از آن توانستیم ببینیم که همه کشورهای مرکزی و شرق اروپا مثل دومینو یکی پس از دیگری از دامن حکومت های کمونیستی خارج می شوند.»

در روزهای اولیه حوادث بهار عربی بسیاری از تحلیلگران تلاش می کردند آن را با آن فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و کشورهای بلوک شرق مقایسه کنند اما به نظر می رسد که مقایسه آنها چندان محلی از اعراب نداشته است. کافشینسکی در این باره می گوید: «وقتی که دامنه انقلاب تونس به مصر و سپس لیبی رسید خوشحال بودیم اما متاسفانه اکنون می بینیم که چه اتفاقاتی روی داده است، اتفاقاتی که برای همه روشن و ملموس است. بعضی کشورها همچنان برای رسیدن به اهداف انقلابی شان می جنگند، در حالی که سوریه و کشورهای دیگر به زیر چکمه گروه های تروریستی و تندرو در آمده اند.»

وی در ادامه می افزاید: «رهبران اروپا نتوانستند واکنش واحدی در قبال این حوادث از خود نشان دهند. در این رابطه آنها شکست خوردند. آنها مجبورند به زودی هزینه های این شکست را بپردازند. تاریخ همیشه به ما یاد داده وقتی که اروپا از وحدت به دور بوده و نتوانسته است موضع واحدی برای حل این مشکلات اتخاذ کند، وقتی که این مشکلات در کشورهای همسایه مان، در خاورمیانه به انفجار می رسند چه عواقبی متوجه ما می شود.»

کافشینسکی همچنان معتقد است که بریتانیا می تواند نقشی سازنده در منطقه داشته باشد و ابراز امیدواری می کند که کشورش این بار به سراغ "دیپلماسی ویرانگر" که در گذشته در درگیری هایش با چین و دیگر کشورها دنبال می کرد، نرود بلکه بر عکس از ثقل دیپلماتیک خود برای حل مشکلات خاورمیانه استفاده کند. به اعتقاد او روابط بسیار خوب دیپلماتیکی که انگلیس با کشورهای جهان دارد و همچنین عضویت دائمی اش در شورای امنیت جایگاهی استثنائی به آن داده است. وی می گوید: «مردم از ما می خواهند که از این موقعیت استفاده کنیم و تلاش کنیم همکاری های خوبی را با کشورهای منطقه برای حل بحران ها داشته باشیم.»

به اعتقاد این نماینده مجلس عوام انگلیس لیبی از جمله کشورهایی است که بی توجهی کشورهای اروپایی به آن عواقب وخیمی را متوجه آن خواهد کرد. وی که در همین رابطه کتاب "لیبی و غرب و بهار عربی" را چند روز قبل از سقوط معمر قذافی نوشته است، همچنین می گوید: «نباید چشمانمان را از کره ای که در حال چرخش است برداریم. منظور من حوادثی است که در لیبی می گذرد. برای این که می توانیم بگوییم لیبی تهدیدی بزرگ نه تنها برای اروپا بلکه برای کل ثبات جهانی محسوب می شود. لیبی به الگویی برای داعش تبدیل شده و می خواهد با استفاده از ثروت های عظیم نفتی آن این کشور را به ابزاری برای رویارویی با جامعه جهانی تبدیل کند. ما باید قدرت های جهانی را مجاب کنیم که در لیبی دخالت کنند و جلوی بسته شدن افق سیاسی در این کشور را که می تواند زمینه ساز رشد جریان های تندرو شود، بگیرند. منظور من دخالت نظامی نیست. بریتانیا می تواند با کشورهای همسایه لیبی مثل مصر همکاری کند تا جلوی فعالیت های داعش گرفته شود.»

وی پیشنهاد می دهد که برای رویارویی با مشکلات جاری در لیبی پیمانی میان روسیه و غرب منعقد شود تا اوضاع در این کشور و دیگر کشورهای منطقه تحت کنترل در آید.

کافشینسکی از رفتارهای خصمانه سیاستمداران غربی در برابر مسکو انتقاد می کند و می گوید: «این رفتارها باعث می شود تا مسکو به این باور برسد که بریتانیا و متحدانش در شورای امنیت نمی توانند به راه حلی برای مشکلات خاورمیانه برسند.»

وی تاکید می کند، شکست اروپایی ها در ایجاد پیمانی که بتواند شامل روسیه و امریکا در منطقه شود در آخر به سود هیچ کس نخواهد بود، و با افزایش اعتماد به نفس داعش این گروه می تواند به یک نیروی تهاجمی تبدیل شود و خود را به خارج از مرزهای کشورهای خاورمیانه برساند. برای همین باید هر چه سریع تر گام های اساسی برداریم قبل از این که دیر شود و نتوانیم کاری از پیش ببریم.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11