به سوریه حمله کنید، با ایران مذاکره !

دیپلماسی ایرانی: موضوع حمله فوری آمریکا به سوریه به منظور محکوم کردن استفاده از سلاح شیمیایی در این کشور، این کابوس سیاست خارجی آمریکا را تغییر نمی دهد که در واقع واشینگتن نمی خواهد هیچ یک از طرف ها در جنگ سوریه پیروز شوند. چیره شدن هر طرف بر طرف دیگر در سوریه به معنی مرگبارتر شدن این مهلکه و پاکسازی اقلیت ها و اشاعه تروریسم بین المللی خواهد بود.

سیاستگذاران در واشینگتن به خوبی در مورد این مساله آگاه هستند و این یکی از دلایل عملکرد محتاطانه اوباما است. آنچه که امروز دولت آمریکا به آن نیاز دارد، اندیشیدن به راهکارهای واقعی برای ایجاد صلح در سوریه و تبدیل بحران سوریه به فرصتی برای بازبینی استراتژی کلی ایالت متحده در مورد خاورمیانه است.

در درازمدت، در صورتی که سوریه به کشوری تجزیه شده تبدیل شود، باید چارچوبی اندیشیده شود که تمامی گروه ها به سهمی از قدرت دست یابند. مشارکت روسیه و ایران  در چنین صحنه ای ، ضروری است.

بنابراین واشینگتن باید تفکر خود را در مورد لزوم حمله فوری به سوریه از لحنی که در مورد این کشور در مقابل مسکو، تهران و پکن به کار می برد، جدا کند. در این زمینه مقامات آمریکایی باید دو واقعیت را مد نظر داشته باشند.

نخست، نگرانی های روسیه در مورد پیامد های اقدام نظامی علیه سوریه و قدرت گرفتن معارضان، بی مورد نیست و بسیاری از تحلیلگران سیا، وزارت خارجه آمریکا و دولت اسرائیل با آن هم عقیده هستند.

دوم، در سال 1988، زمانی که صدام حسین از سلاح شیمیایی علیه کردها و نیروهای ایرانی استفاده کرد، واشینگتن به طور تعجب برانگیزی سکوت اختیار کرد، همانگونه که در جنگ 8 ساله ایران و عراق نیز جانب ایران را نگرفت.

این سکوت واشینگتن، انفعال در شرایط کنونی را توجیه نمی کند، اما برای آنهایی که به دنبال دلایل قانونی به نفع انجام حمله هستند، یک زنگ خطر به شمار می رود. لحنی که آمریکا در مقابل مسکو، تهران و پکن به کار می گیرد، باید همراه با نگاهی احترام آمیز نسبت به اختلاف نظر ها باشد.

اهمیت روسیه در بحران سوریه هم به دلیل ارتباط های آن با رژیم بعث است و هم روابط خوبی که با ایران دارد. یکی از پیامدهای بسیار منفی تشدید بحران سوریه، کاهش شانس گفت و گوی موفقیت آمیز با ایران با توجه به روی کار آمدن دولت جدید و میانه رو در این کشور است.

یکی از مشکلات اساسی جنگ شهری سوریه برای سیاست آمریکا این است که در صورت وارد عمل شدن ایالات متحده ، این کشور را بیشتر ضد ایران و حامی پادشاهی های سنی مذهب منطقه نشان می دهد.

این ویترین از آمریکا برای ارزش های سکولار و دمکراتیک کشوری که با دولت شیعه عراق روابط نزدیکی درارد و به دنبال پیشرفت در جهان اسلامی است، نشانه خوبی به شماری نمی رود. حمایت از تندروهای اسلام گرای سنی ، تهدیدی برای امنیت آمریکا محسوب می شود ، چرا که در نهایت به جنگ شیعه- سنی دامن می زند که پیامد های آن متوجه منطقه و جهان خواهد بود.

استفاده از مسکو برای توسعه روابط جدید با ایران نیز ضروری به نظر می رسد، نه تنها به دلیل اینکه راه حلی برای مساله هسته ای و بحران سوریه پیدا شود، بلکه در دراز مدت مبنایی برای ثبات در خاورمیانه نیز پدید آید.

در حالی که روسیه روابط خوبی با ایران دارد، در عین حال سخت گیری هایی نیز در مورد جمهوری اسلامی داشته است. برای مثال روسیه و چین به قطعنامه های شورای امنیت علیه ایران رای مثبت داده اند که نتیجه آن اعمال تحریم های سنگین علیه تهران و رو به وخامت نهادن وضعیت اقتصادی این کشور بوده است. برخی بر این باورند که  پیروزی روحانی در انتخابات ریاست جمهوری اخیر در ایران نیز ناشی از تحریم های سنگینی بوده که علیه ایران اعمال شده است.

البته دستیابی به صلح در سوریه بسیار دشوار است و تا زمانی که طرفین از جدال با یکدیگر خسته نشوند، محال به نظر می رسد.به هر ترتیب جای تردیدی وجود ندارد که هر گونه راه حل دراز مدت به مشارکت ایران و روسیه نیاز دارد. واشینگتن باید ضمن فرستادن این پیام که کاربرد سلاح شیمیایی قابل پذیرش نیست، تلاش ها به منظور ایجاد مبنای دیپلماتیک را تقویت کند.

منبع: نیویورک تایمز / تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10