عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هفت دلیل را می توان در خصوص تی تی پی و عملکرد مشکوک پاکستان بررسی کرد که نشان می دهد پاکستان با کارت تی تی پی بازی امنیتی انجام می دهد.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: داعش همانند گذشته، حربه ای به دست قدرت های متخاصم فرامنطقه ای است که تحت نظریه بی ثبات سازی در آسیا، برنامه خود را پیش می برد. فعال سازی جمجمه های فکری داعش، تلاش برای گسترش حلقه های هدف گیری و ایجاد شبح ترسناک این پدیده ی خودساخته طالبان، تحت نظر استخبارات طالبان، نشان می دهد که داعش برای افغانستان نه، بلکه برای منطقه منحیث یک مدل کار آمد و خوب طراحی شده است تا منطقه را دچار استحاله امنیتی کند.
ادامه مطلب
عبدالمحمد طاهری می گوید: دستگیری مرزبانان ایرانی صرفا یک جنبه ندارد. جنبه مهم تر دیگر این است که ثابت شد طالبان فارغ از قرائت‌های ایدئولوژیک تندروانه خود که می‌تواند یک تهدید امنیتی باشد، مشخصا در موضوع سرزمین‌های ایران پشت دیوار مرزی حاضر به همکاری با ایران نخواهد بود. به بیان دیگر این دست رفتارها نشان از سخت‌گیری طالبان دارد و همزمان با آن مویدی بر آن است که طالبان هیچ گونه قاعده و قانونی در حوزه مرزبانی و مرزداری را ملاک عمل و رفتار خود قرار نمی‌دهد و کوچک‌ترین توجهی هم به قراردادهای فی ما بین برای ترسیم مرز دو کشور ندارد.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر کسی پوشیده نیست که طالبان مطلقا یک برنامه انگلیسی – امریکایی تحت مدیریت پاکستان اند. از سوی دیگر، پاکستان تلاش می کند با منطقه ای نشان دادن موضوع، پای منطقه را به این بحران خودساخته، بکشاند و خود امتیاز کسب کند. زیرا نظامیان پاکستانی، به‌خوبی می دانند که هر نوع دخالت بیرونی (منطقه ای و فرامنطقه ای) سرازیر شدن پول هایی را باعث می شود که بتوان از آن برای مقابله با بحران اقتصادی و مالی در پاکستان، استفاده کرد.
ادامه مطلب
درست در زمانی که تل‌آویو، منطقه خاورمیانه و جامعه جهانی منتظر واکنش تهران به حمله روز دوشنبه تل‌آویو به بخش کنسولگری سفارت ایران در دمشق است، عملیات تروریستی جیش‌العدل در استان سیستانوبلوچستان به وقوع پیوست. این همزمانی از هر زاویه‌ای که ارزیابی شود، به نظر می‌رسد نه از سر تصادف بلکه می‌تواند یک همزمانی «معنادار» تفسیر شود، با این احتمال که تهران با تمرکز بر داخل از‌دست‌زدن به اقدام متقابل علیه اسرائیل خودداری کند یا آن را به تأخیر بیندازد یا در صورت انجام پاسخ احتمالی، سطح و شدتش کاهش یابد.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین امروز، مجبور است برای حفظ امنیتش، با استفاده از حربه های اقتصادی، مالی و راهکارهای سیاسی، دست به اقدامات امنیتی نیز بزند که افغانستان با توجه با حجم تهدیدهای امنیتی، حضور گروه های تروریستی خارجی و موقعیت حساس آن برای چین، نمی تواند، خالی از این دست محاسبات باشد.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در اکثر موارد، با دستگیری زنان تاجیک، طالبان آنها را در مظان ارتباط با جبهات مقاومت ضد طالبانی، قرار می دهند. با این کار، این گروه درصدد تشدید فشار بر زنان برای جلوگیری از اتحاد آنها با دسته جات مقاومت است. این کار باعث می شود تا در آینده از درک زنان تاجیک، خطری محسوس نباشد.
ادامه مطلب
احسان الهی‌مقدم در یادداشتی می نویسد:به دلیل ارتباطات پیچیده طالبان و به‌ویژه شبکه حقانی با گروه‌های تروریستی خارجی و توانایی شبکه‌سازی در دیگر کشورها، همچنین گروه‌های تکفیری مخالف کشورهای همسایه که در داخل خاک افغانستان در حکومت طالبان حضور دارند، خطرات امنیتی زیادی برای کشورهای همسایه از‌جمله ایران ایجاد خواهند کرد؛ چون طالبان در این مدتی که از حکومت‌شان می‌گذرد، نشان دادند که مهم‌ترین ویژگی آنها باج‌خواهی در رابطه با همسایگان است و اهمیتی برای تشکیل حکومت همه‌شمول قائل نیستند. و به قول معروف مشت نمونه خروار است و یکی از مهم‌ترین اهداف طالبان برای داشتن سفارت در کشورهای همسایه حذف مخالفان و تثبیت حکومت‌شان است. خوشبختانه نیروهای امنیتی به قاری محمدی اجازه خروج دادند؛ چون این اتفاق به نقش دولت ایران در تشکیل حکومت همه‌شمول در افغانستان صدمه وارد می‌کرد و طالبان مطمئن می‌شدند که با این کار همه را درباره ایران بدبین کرده‌اند.
ادامه مطلب
مهدی امیرجعفری در یادداشتی می نویسد: هدف اعلامی دوحه ۲، انتخاب نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور افغانستان بود که طبق اعلام گوترش، قرار است این موضوع از مسیر مشورت با اعضای شورای امنیت و سازمان ملل و همچنین مقامات طالبان پیگیری شود. این سخنان دبیرکل را می‌توان نشانه شکست دوحه ۲ به حساب آورد.
ادامه مطلب
محسن روحی صفت می گوید: یک بحران امنیتی در مرزهای شرقی کشور وجود دارد و من در دو سال گذشته بعد از روی‌کار‌آمدن حکومت طالبان بارها و بارها در مصاحبه‌ها و سخنرانی‌هایم به این مشکل امنیتی اشاره داشتم که متأسفانه باید اذعان کرد این مسئله امنیتی اکنون به چشم مسئولان کشور نمی‌آید و معمولا ضربه‌ها از جایی وارد می‌شوند که پیش‌بینی‌پذیر نیستند؛ بنابراین من معترفم که از این جنبه و از سمت مرزهای شرقی کشور بسیار ضربه‌پذیر هستیم و خطرات و تهدیدهای امنیتی در مرزهای شرقی متوجه کشور است که باید جدی گرفت؛ کمااینکه دیگر همسایگان افغانستان هم تهدیدات روی کار آمدن حکومت طالبان را دست‌کم می‌گرفتند و آن را جدی نمی‌دانستند؛ ولی اکنون کشوری مانند پاکستان که حامی جدی روی کار آمدن حکومت طالبان بود، با یکی از جدی‌ترین بحران‌های امنیتی در خاک خود مواجه است؛ بنابراین ما باید متوجه باشیم که نباید در مسیر کشوری مانند پاکستان قدم برداریم؛ ولی همزمان متأسفانه باید اعتراف کرد اکنون ظاهرا در این مسیر گام برمی‌داریم.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این مدت، ارتباط جهان با طالبان، بواسطه گزینه تعامل سیاسی، صورت گرفته و دنیا اگر نه به صورت رسمی ولی غیر رسمی، با طالبان ارتباط داشته است، اما جهان حاضر نیست، این گروه را منحیث یک دولت، به رسمیت بشناسد و شامل مراودات سیاسی معمول در عرف دیپلماتیک سازد.
ادامه مطلب
امیر کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش دیروز جمعه در جمع خبرنگاران درباره سخنان ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، مواضع روز شنبه هفته گذشته خود درخصوص ساخت دیوار مرزی با افغانستان را تکرار و عنوان کرد، «همه کسانی که در جغرافیای مرزی با ما همسایه هستند ما به حسن همجواری همیشه احترام گذاشته و احترام می‌گذاریم و هیچ زمانی جمهوری اسلامی قصد تهدید، تعدی، تجاوز و تصرف یک وجب از خاک و سرزمین کشورهای همسایه نداشته و ندارد».
ادامه مطلب
محمد رضایی در یادداشتی می نویسد: چهار کشور پیشنهاددهنده نشست کابل، نه تنها به هدف‌های‌شان دست نیافتند، بلکه زمینه برای مذاکره طالبان از موضع قدرت با جامعه بین‌الملل در دوحه را فراهم آوردند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید روسیه و کشورهای منطقه از درک خطر روز افزون تروریسم در خاک افغانستان تحت کنترل طالبان، احساس مسئولیت کنند، اما واقعیت مسئله این است که افغانستان با بودن طالبان به هر شکلی یا حکومت مشارکتی و یا موجودیت خود طالبان در قدرت به شکل فعلی، نمی تواند به ثبات برسد.
ادامه مطلب
اسماعیل فروغی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آن روحانی شیعه که از بازداشت های جبری دختران هزاره و شیعه شکایت کرده، با تزرع از طالبان می خواهد تا دختران جوان را پس بدهند؛ ره به ترکستان برده است. او هنوز نفهمیده است که طالب را نه با عذر و زاری بلکه فقط با قیام سرتاسری می توان از کرسی قدرت به زیر افکند. فقط با قیام و رستاخیز سرتاسری.
ادامه مطلب
مهدی امیرجعفری در یادداشتی می نویسد: نگرانی پکن از آیندۀ روابط با طالبان زمانی بیشتر می‌شود که نگاهی گذرا به سیاست همسایگی طالبان نشان می‌دهد این کشور به شیوه‌های گوناگونی برای همسایگان خود بحران و تنش به وجود آورده است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جای تعجب ندارد که مردم هنوز هم در برابر طالبان و تروریست های حاکم بر افغانستان، خاموشی اختیار کرده اند و تحرکی نشان نمی دهند. چون برخلاف آن چه انتظار می رفت، هیچ گونه تحرکی از جانب مردم برای مقابله با وضعیت موجود و تغییر آن به سوی مطلوب دیده نمی شود و افغانستان تحت حاکمیت تروریستی طالبان جنایتکار، کماکان در منجلاب ظلم، استبداد و بی عدالتی غرق است.
ادامه مطلب
پس از گفت‌وگوی تلفنی عصر جمعه وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و پاکستان و تصمیم دو طرف برای عادی‌سازی روابط و بازگشت سفرا، سیدرسول موسوی، مدیر کل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس به ثبت رکورد جدیدی در تنش‌زدایی مناسبات دوجانبه در گینس اشاره کرد. اگرچه این گفته سیدرسول موسوی تا اندازه‌ای می‌تواند به واقعیت نزدیک باشد، اما این سکه روی دیگری هم دارد، چون به همان اندازه که شاهد سرعت کم‌سابقه و حتی بی‌سابقه‌ای در «تنش‌زدایی» مناسبات جمهوری اسلامی ایران و پاکستان بودیم، شتاب بی‌سابقه‌ای هم در «تنش‌زایی» دو کشور شکل گرفت. دو کشوری که سال‌ها مناسبات کم‌حاشیه و بدون تنشی را سپری کرده بودند تنها در فاصله شامگاه سه‌شنبه تا بامداد پنجشنبه، تا مرز قطع کامل روابط دوجانبه پیش رفتند؛ ازاین‌رو در بررسی آن ۷۲ ساعت طوفانی (از زمان حمله شامگاه سه‌شنبه ایران به خاک پاکستان تا گفت‌وگو تلفنی عصر جمعه وزرای امور خارجه) دو کشور، نکات متعددی وجود دارد که برای تبیین هرچه بیشتر، بهتر و دقیق‌تر این رکورد «تنش‌زایی» و «تنش‌زدایی» باید بررسی شود.
ادامه مطلب
اگر نیت تهران از انجام عملیات موشکی شب گذشته به سوریه پاسخ به ترور کور گروه های تروریستی بوده، نه ارسال پالس مشخص به تل آویو و واشنگتن، به نظر این‌گونه می رسد که این حمله احتمالا به هدف ترسیمی خود نرسیده باشد. چرا که عملیات موشکی در ادلب با این بُرد که برای اولین بار صورت گرفته در بطن و متن خود بیش از آنکه مخاطبش داعش خراسان و ترکستانی باشد، اسرائیل و ایالات متحده را مدنظر دارد. یعنی تهران با دوربردترین عملیات موشکی توسط موشک های بالستیک خیبرشکن، همزمان به داعش، اسرائیل و آمریکا پیام خود را ارسال کرده است. اما حتی اگر طی مسیر موشکی بیش از ۱۳۰۰ کیلومتری، تهدید غیرمستقیم تل آویو هم باشد، نمی تواند در لایه بعدی خود توازن وحشت و توازن تهدیدی برای ترویسم در شرق کشور به دنبال داشته باشد.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خصوصیت عجیب و غریب طالبان مبنی بر انطباق پذیری و انعطاف بیشتر در قسمت جلب توجه کشور های دنیا، شرایط را برای این تعامل مساعده ساخته است. طالبان در این عرصه، با هوشمندی بیشتری عمل کرده اند و توانسته اند تا حدودی قفل های بسته را به روی شان، بگشایند. دیگر برای طالبان، احساسات عقیدتی، دینی و ایدیولوژیک مهم نیست. بحث تداوم در قدرت و حفظ آن، در اولویت قرار دارد.
ادامه مطلب
عبدالمحمد طاهری در گفت وگویی معتقد است که، اینکه داعش خراسان و طالبان نقش محوری و میدانی این حمله تروریستی را دارند که محل بحث نیست، موضوع اینجا آمریکا و اسرائیل است. درخصوص آمریکا من بارها گفتم که بعد از مذاکرات قطر اصلا برنامه آمریکایی‌ها بر این بود که افغانستان را از حالت نظامی و جنگی وارد فضای امنیتی بکنند که بتوانند با احیای حکومت طالبان شرایط امنیتی را برای کشورهای پیرامون افغانستان شکل بدهند. از هندوستان و پاکستان تا چین، هند، تاجیکستان و حتی روسیه که در مجاورت افغانستان قرار دارد؛ بنابراین موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک افغانستان یک فرصت مغتنم برای آمریکایی‌ها و حتی اسرائیلی‌ها خواهد بود که بتوانند از ظرفیت طالبان و دیگر گروه‌های تروریستی در این رابطه استفاده کنند.
ادامه مطلب
با بیانیه پنجشنبه شب داعش و پذیرش مسئولیت حمله تروریستی کرمان، اکنون باید از زاویه ای متفاوت به پاسخ تهران نگاه کرد. تا پیش از این بیانیه (داعش) و بر اساس موضع‌گیری‌هایی که مقامات داخلی در ساعات اولیه این حادثه داشتند، متهم ردیف اول تل آویو بود و با قرائتی از تحولات سه ماهه اخیر در فلسطین، این گمانه مطرح بود که اسرائیل به دنبال انتقام و یا در گزاره دیگر، تعمیم درگیری با ایران است. لذا نگرانی‌ها در خصوص شکل‌گیری دور جدیدی از تنش‌های نیابتی و حتی زمزمه تقابل مستقیم بین دو طرف (ایران و اسرائیل) و به دنبالش کلان تنش تهران – واشنگتن مطرح بود. در همین راستا واکنش صعودی روز پنج شنبه بازار ارز و طلا هم موید نگرانی پیرامون اوج گیری تنش و وقوع جنگ در منطقه بود.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حال حاضر، جبهات گوناگونی در استقامت مختلف افغانستان، مخصوصا شمال و شمال شرق افغانستان، خیلی جدی فعال است. جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود در ولایت های شمال و شرق و هم در مرکز فعال است. تخمین زده می شود در حدود چهار هزار نفر در این جبهه فعال باشند. این جبهه توانسته است شمار از نیروهای خود را در کوهستان‌های پنجشیر نگه دارد و به تدریج نیروها و حوزه عملیاتی خود را گسترش دهد. در حال حاضر، مسعود و سایر اعضای این جبهه، در تاجیکستان اقامت دارند. جبهه آزادی ملی که در حال حاضر، نیروهای این جبهه عملیات‌های ضد طالبانی را در ولایات اندراب، تخار، قندوز و بدخشان انجام می‌دهند. جبهه افغان‌های آزاد که هیچ رهبر نمادینی ندارد، این گروه در ولایات کابل، کاپیسا، خوست و پروان فعالیت دارد و ارتباطاتی با «جبهه مقاومت ملی» به رهبری احمد مسعود دارد.
ادامه مطلب
حسن محسنی فرد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همچنین برخی ناظران استفاده گروه های مسلح بلوچ از شیوه های انتحاری (تروریسم انتحاری) در مبارزات خود را از ارتباط آنها با نیروهای تحریک طالبان متاثر دانسته اند، گرچه بلوچ ها آن را رد می کنند.
ادامه مطلب
نویسنده: دکتر یعقوب ابراهیمی ناشر: انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تصور عام بر این است که داعش، بیرون آمده از بطن طالبان به خصوص شبکه حقانی است. طالبان به خصوص شبکه حقانی، بانی اصلی داعش در افغانستان است. شبکه حقانی با کمک مستقیم تسلیحاتی و مشاوره های جنگی، یک بخش فعالی را در اختیار داعش قرار داده است. این کار ناشی از ماموریت اصلی این شبکه در فعال سازی و گسترش داعش و هم در جهت رقابت های درونی با سایر گروه های طالبان است. اما اصل قضیه گونه ی دیگر است که به دور تازه ی از جنگ لفظی که زمینه ساز سناریو های جدید در جغرافیای افغانستان است رقم زده است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مجله «صدای خراسان»، مربوط به داعش، به طالبان هشدار داده که جنگجویان «دولت اسلامی» در نقاط مربوط به «خراسان» حضور دارند و طالبان «روزهای سختی» پیش‌رو خواهند داشت. این مجله در بیست‌وسومین شماره خود به زبان پشتو طالبان را «شبه‌نظامیان» خطاب کرد.
ادامه مطلب
سید محمد شفیعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دموکراسی تحمیلی از سوی کشورهای دیگر نه تنها چاره کار نیست، بلکه شرایط کشورها را نسبت به گذشته خود در این کشورها بدتر می‌کند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزادر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هیبت الله خیالی به گمان اغلب وجود ندارد. درست است که شخصی به نام هیبت الله در گذشته بوده و در میان طالبان حضور داشته، اما وی قبلا با دو نظریه متفاوت و همسان در ماهیت قضیه که هر دو عدم موجودیت وی را تایید می کنند، دیگر زنده نیست. نظریه اول می گوید وی در نتیجه انفجار در کویته پاکستان همراه با برادر مولوی مطیع الله، مسئول استخبارات طالبان و حافظ مجید، مسئول مالی طالبان در سال ۲۰۱۹ کشته شده است. نظریه دوم می گوید وی در اثر ابتلا به کرونا در بیمارستانی در پاکستان درگذشته است. طالبان هر دو مورد را رد می کنند و پافشاری به زنده بودن وی دارند. حقیقت موضوع چندان به درستی معلوم نیست.
ادامه مطلب